Ένα θρίλερ είναι σε εξέλιξη με πτήση που απογειώθηκε από την Αθήνα και είχε προορισμό το Βίλνιους της Λιθουανίας. Ωστόσο, η πτήση με τους 171 επιβάτες, ανάμεσα στους οποίους είναι και 11 Έλληνες, έκανε αναγκαστική προσγείωση στο Μινσκ. Φόβοι εκφράζονται για την τύχη δημοσιογράφου που φέρεται να καταζητείτο από τις Αρχές της Λευκορωσίας.
Διάχυτη είναι η ανησυχία αλλά και έντονες οι αντιδράσεις καθώς σύμφωνα με την αντιπολίτευση της Λευκορωσίας, αμέσως μόλις το αεροπλάνο έκανε αναγκαστική προσγείωση, συνελήφθη δημοσιογράφος που επέβαινε στην πτήση και θεωρείται τρομοκράτης από το καθεστώς του Μινσκ.
Πώς εκτυλίχθηκε το θρίλερ – Λευκορώσοι πράκτορες της KGB στην πτήση
Συγκεκριμένα, σύμφωνα με ακτιβιστικές οργανώσεις στη Λευκορωσία, μέλη της λευκορωσικής μυστικής υπηρεσίας KGB επιβιβάστηκαν στο αεροσκάφος της Ryanair στην Αθήνα, που απογειώθηκε με προορισμό το Βίλνιους της Λιθουανίας και το ανάγκασαν να προσγειωθεί στο αεροδρόμιο του Μινσκ. Από την πλευρά της, η Λευκορωσία υποστήριξε ότι η αναγκαστική προσγείωση έγινε λόγω απειλής καθώς στο αεροπλάνο είχαν τοποθετηθεί εκρηκτικά, με τις λιθουανικές Αρχές να υποστηρίζουν ότι η αναγκαστική προσγείωση έγινε έπειτα από καβγά επιβάτη με μέλος του πληρώματος, γεγονός που ενισχύει την εκδοχή ότι ενδεχομένως πράκτορες επιβιβάστηκαν στην πτήση γι’ αυτόν ακριβώς τον σκοπό. Σημειώνεται πως όταν το αεροσκάφος μπήκε στον εναέριο χώρο της Λευκορωσίας, το συνόδευσε λευκορωσικό μαχητικό αεροσκάφος MIG 29, όπως παραδέχτηκε το λευκορωσικό υπουργείο Άμυνας.
Στόχος της επιχείρησης ήταν να συλληφθεί ο ακτιβιστής και δημοσιογράφος της αντιπολίτευσης Ρόμαν Προτάσεβιτς, για τον οποίον οι τοπικές Αρχές έχουν εκδώσει ένταλμα σύλληψης μετά τις μαζικές διαμαρτυρίες για νοθεία στις πρόσφατες εκλογές. Μόλις το αεροσκάφος έκανε αναγκαστική προσγείωση, στρατιώτες το περικύκλωσαν και συνέλαβαν τον δημοσιογράφο. Στην πτήση, σύμφωνα με τον ΑΝΤ1, επιβαίνουν και 11 Έλληνες, που έζησαν από κοντά το θρίλερ.
Η ανακοίνωση από το ελληνικό ΥΠΕΞ
Το υπουργείο Εξωτερικών της Ελλάδας, αρχικά μέσω twitter, ανακοίνωσε ότι “βρίσκεται σε διαρκή επαφή με τις αρμόδιες υπηρεσίες και τους Ευρωπαίους εταίρους αναφορικά με το αεροσκάφος που εκτελούσε το δρομολόγιο Αθήνα-Βίλνιους και προέβη σε αναγκαστική προσγείωση στο Μινσκ. Πρωταρχικό μας μέλημα η ασφάλεια όλων των επιβατών”.
Ακολούθως προχώρησε στην έκδοση ανακοίνωσης, όπου καταδικάζει με τον πιο έντονο τρόπο την πράξη “κρατικής αεροπειρατείας”, όπως χαρακτηρίζει το περιστατικό”. Αναλυτικά, το ελληνικό ΥΠΕΞ σημειώνει στην ανακοίνωσή του: “Η Ελλάδα καταδικάζει με τον πιο έντονο τρόπο την πράξη κρατικής αεροπειρατείας που έλαβε χώρα σήμερα και είχε ως αποτέλεσμα την αναγκαστική προσγείωση της πτήσης Ryanair FR 4978, που εκτελούσε το δρομολόγιο Αθήνα-Βίλνιους, στο Μινσκ της Λευκορωσίας” και ενημερώνει ότι στο αεροπλάνο επέβαιναν συνολικά 171 επιβαίνοντες, 11 εκ των οποίων είναι Έλληνες πολίτες. “Η πράξη αυτή, η οποία έθεσε σε κίνδυνο την ζωή όλων των επιβαινόντων είναι απαράδεκτη. Καλούμε για την άμεση απελευθέρωση του αεροσκάφους και του συνόλου των επιβαινόντων προκειμένου να φτάσουν στον τελικό προορισμό τους. Καταδικάζουμε την παράνομη σύλληψη του Λευκορώσου ακτιβιστή Roman Protasevich, ο οποίος απειλείται με την θανατική ποινή. Ο κ. Protasevich ήταν μέλος της αντιπροσωπείας της ηγέτιδας της Λευκορωσικής Αντιπολίτευσης Sviatlana Tsikhanouskaya, η οποία είχε συμμετάσχει στο Φόρουμ των Δελφών πρόσφατα”, επισημαίνει το υπουργείο Εξωτερικών.
Όπως υπογραμμίζει το ΥΠΕΞ, “για την Ελλάδα, η προάσπιση των θεμελιωδών αξιών όπως η δημοκρατία, το κράτος δικαίου και τα ανθρώπινα δικαιώματα είναι ζήτημα αρχής. Θεωρούμε ότι παρόμοιες πρακτικές, οι οποίες παραπέμπουν σε άλλες εποχές και που δεν αρμόζουν σε κανένα πολιτισμένο κράτος, δεν θα πρέπει να μείνουν αναπάντητες” και καταλήγει με την επισήμανση ότι “η Ελληνική πλευρά βρίσκεται σε στενό συντονισμό με τα υπόλοιπα Κράτη-Μέλη της ΕΕ και αναμένει ότι το ζήτημα αυτό θα εξετασθεί ενδελεχώς κατά το προσεχές Ευρωπαϊκό Συμβούλιο”.
Το μήνυμα του Πρωθυπουργού
Ο Κυριάκος Μητσοτάκης, σε μήνυμά του στο twitter, χαρακτηρίζει ως άνευ προηγουμένου, συγκλονιστική πράξη την αναγκαστική προσγείωση του αεροσκάφους και τη σύλληψη του δημοσιογράφου, Ο Έλληνας Πρωθυπουργός ζητεί όχι μόνο την απελευθέρωση όλων των επιβατών που παραμένουν στο Μινσκ αλλά προαναγγέλλει ότι θα τεθεί το θέμα στην έκτακτη Σύνοδο Κορυφής να δοθεί άμεση απάντηση στη Λευκορωσία και να ασκηθούν πιέσεις.
Θύελλα αντιδράσεων σε ολόκληρη την Ευρώπη
Η σύλληψη του ακτιβιστή-δημοσιογράφου ξεσήκωσε θύελλα αντιδράσεις σε ολόκληρη την Ευρώπη. Το λιθουανικό ΥΠΕΞ κάλεσε εσπευσμένα τον Λευκορώσο επιτετραμμένο και απαίτησε την άμεση απελευθέρωση όλων των επιβατών της πτήσης με την αρχηγό της αντιπολίτευσης Σβιετλάνα Τσιχανούσκαγια να αναφέρει στο twitter ότι η KGB τον είχε βάλει σε λίστα τρομοκρατών. Ο Γερμανός ΥΠΕΞ ζητεί εξηγήσεις από την κυβέρνηση Λουκασένκο ενώ επικεφαλής Εξωτερικών Υποθέσεων του βρετανικού Κοινοβουλίου χαρακτηρίζει τον Λουκασένκο “τύραννο που μας απειλεί όλους”.
Τι λένε Μισέλ, Φον ντερ Λάιεν, Μπορέλ
Αυξάνονται οι αντιδράσεις στις Βρυξέλλες τόσο για τη σύλληψη του αντικαθεστωτικού δημοσιογράφου όσο και για την αναγκαστική προσγείωση της πτήσης στο Μινσκ. Σύσσωμη η ηγεσία τηςε ΕΕ εκφράζει ανησυχία για την αναγκαστική προσγείωση του αεροσκάφους της Ryanair στο Μινσκ. Κάνουν λόγο για συνέπειες και καλούν τις Αρχές της Λευκορωσίας να απελευθερώσουν αμέσως τους επιβάτες. Με ανάρτησή του στο twitter ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, Σαρλ Μισέλ γράφει: “Ανησυχώ πολύ με όσα έχουν αναφερθεί, καλούμε τις Αρχές της Λευκορωσίας να απελευθερώσουν αμέσως τους επιβάτες και πρέπει να διερευνηθεί το συμβάν”.
Επίσης, η πρόεδρος της Κομισιόν, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, είπε πως είναι κάτι το εντελώς απαράδεκτο, όλοι οι επιβάτες πρέπει να συνεχίσουν το ταξίδι τους και οποιαδήποτε παραβίαση των διεθνών κανόνων, αεροπορικών μεταφορών πρέπει να έχει συνέπειες Και ο Ζοζέπ Μπορέλ, Ύπατος Εκπρόσωπος της ΕΕ, είπε ότι “θεωρούμε υπεύθυνη την κυβέρνηση της Λευκορωσίας για την ασφάλεια όλων των επιβατών και αεροσκαφών. Όλοι οι επιβάτες πρέπει να μπορούν να συνεχίσουν το ταξίδι τους”.
Παράλληλα, υπήρξαν αντιδράσεις και από άλλους πρωθυπουργούς κρατών της ΕΕ, με τον Πολωνό πρωθυπουργό να ζητεί από τον Σαρλ Μισέλ να τεθεί αύριο στη Σύνοδο Κορυφής ειδικό θέμα για κυρώσεις κατά της Λευκορωσίας. Σημειώνεται πως η ΕΕ έχει επιβάλει κυρώσεις στη Λευκορωσία από τον περασμένο Σεπτέμβριο για τις εκλογές του Αυγούστου που δεν τις αναγνωρίζει η Ευρωπαϊκή Ένωση και επίσης έχουν επιβληθεί κυρώσεις στον πρόεδρο Λουκασένκο, στον γιο του και στον σύμβουλό του.
Η Λιθουανία απαιτεί την απελευθέρωση του μπλόγκερ – “Έλαβαν εντολή να προσγειωθούν με τη βία”
Άμεση ήταν η αντίδραση του Λιθουανού προέδρου Γκιτάνας Ναουσέντα μετά την εκτροπή τηςπτήσης από Αθήνα που προσγειώθηκε στο Μινσκ αντί στο Βίλνιους, για να συλληφθεί ο Λευκορώσος ακτιβιστής της αντιπολίτευσης Ρόμαν Προτάσεβιτς. Ο πρόεδρος Ναουσέντα απαίτησε την άμεση απελευθέρωση του Προτάσεβιτς ενώ υπογράμμισε σε δήλωσή του που εστάλη μέσω email ότι “η εμπορική πτήση της Ryanair έλαβε εντολή να προσγειωθεί με τη βία. Καλώ τους συμμάχους στο ΝΑΤΟ και στην ΕΕ να αντιδράσουν αμέσως στην απειλή που έθεσε στη διεθνή πολιτική αεροπορία το καθεστώς της Λευκορωσίας. Η διεθνής κοινότητα πρέπει να λάβει αμέσως βήματα ώστε αυτό να μην επαναληφθεί”, ανέφερε ο Λιθουανός πρόεδρος και υποσχέθηκε ότι θα συζητήσει το θέμα αύριο, Δευτέρα, σε μια σύνοδο κορυφής της ΕΕ.
Η προεδρική σύμβουλος Άστα Σκαϊσγκιράιτε είπε πως η επιχείρηση για την εκτροπή του αεροσκάφους που μετέφερε περίπου 170 ανθρώπους από 12 χώρες φαίνεται πως ήταν προσχεδιασμένη. Όπως είπε, οι λευκορωσικές μυστικές υπηρεσίες γνώριζαν ποιος επέβαινε στο αεροπλάνο, το οποίο αναγκάστηκε να προσγειωθεί με τη βοήθεια ενός μαχητικού MIG-29. Ο Προτάσεβιτς ζούσε στο Βίλνιους από τον Νοέμβριο, είπε η προεδρική σύμβουλος.