ΝΑΤΟ: Τι προσθέτει στο οπλοστάσιο του μετά την είσοδο της Σουηδίας

Το «σήριαλ» της ένταξης της Σουηδίας στο ΝΑΤΟ ολοκληρώθηκε αυτή την εβδομάδα μετά την πολυαναμενόμενη επικύρωση της αίτησης προσχώρησης του Μαΐου 2022 από το ουγγρικό κοινοβούλιο και έτσι μετά από 21 μήνες αναμονής η σκανδιναβική χώρα έγινε το 32ο μέλος της Συμμαχίας.

Η ένταξη της Σουηδίας και της γειτονικής Φινλανδίας -η οποία προσχώρησε τον Απρίλιο του 2023-, προκλήθηκε από την πλήρους κλίμακας εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία τον Φεβρουάριο του 2022, η οποία έχει μεταμορφώσει το περιβάλλον ασφαλείας του ΝΑΤΟ στη βόρεια Ευρώπη και την Αρκτική, δημιουργώντας μία «θηλιά» της Συμμαχίας γύρω από τη Βαλτική Θάλασσα, με αρκετούς αξιωματούχους να τη χαρακτηρίζουν ως «λίμνη του ΝΑΤΟ».

Μετά από δεκαετίες επίσημης ουδετερότητας στην εξωτερική πολιτική, αν και με στενή συνεργασία με το ΝΑΤΟ και συμμετοχή στην Ευρωπαϊκή Ένωση, η Στοκχόλμη και το Ελσίνκι προετοιμάζονται εδώ και καιρό και έτσι το ΝΑΤΟ αποκτά δύο στρατούς που, ενώ είναι σχετικά μικροσκοπικοί, έχουν σχεδιαστεί ειδικά για ενδεχόμενη ρωσική επίθεση.

Η Φινλανδία δαπανά ήδη πάνω από το 2% του ΑΕΠ της για τον στρατό και το υπουργείο Άμυνας της Σουηδίας ανέφερε στο Newsweek ότι θα κάνει το ίδιο μέχρι το τέλος του 2024.

Το ΝΑΤΟ αναμένει ότι 18 από τα μέλη του θα φθάσουν το όριο αυτό μέχρι το τέλος του 2024. Οι ΗΠΑ είναι μεταξύ των ηγετών που δαπανούν 3,4% του ΑΕΠ τους, με την Πολωνία να δαπανά περισσότερο από κάθε άλλον σύμμαχο με 3,9%.

Μεταξύ των χωρών με τις χαμηλότερες δαπάνες είναι το Λουξεμβούργο (0,72%), η Ισπανία (1,26%) και το Βέλγιο (1,26%).

Ο Νιλ Μέλβιν, διευθυντής διεθνούς ασφάλειας στο Royal United Services Institute (RUSI), ενός think tank με έδρα το Λονδίνο, δήλωσε στο Newsweek: «Η Σουηδία φέρνει κυρίως στο ΝΑΤΟ έναν καλά εξοπλισμένο στρατό, πάνω από εκατό προηγμένα μαχητικά, ένα σύγχρονο ναυτικό που περιλαμβάνει πέντε υποβρύχια, καθώς και μια τεχνολογικά προηγμένη αμυντική βιομηχανική βάση».

Η επέκταση της δέσμευσης συλλογικής άμυνας της συμμαχίας βάσει του Άρθρου 5 στη Σκανδιναβία «αποτελεί μέρος της μετατροπής της βόρειας Ευρώπης σε προπύργιο του ΝΑΤΟ», προσέθεσε ο Μέλβιν.

Χερσαίες δυνάμεις

Όπως και η Φινλανδία, έτσι και η Σουηδία διαθέτει σύγχρονο στρατό. Οι ένοπλες δυνάμεις της αποτελούνται μόνο από περίπου 24.000 ενεργό προσωπικό, το οποίο υποστηρίζεται από 11.400 εφεδρείες και 21.000 άτομα της Εθνοφυλακής. Από το 2025, η Στοκχόλμη σχεδιάζει επίσης να επιστρατεύει 8.000 κληρωτούς στην εφεδρεία της ετησίως, από 6.000 που είναι σήμερα.

Οι μονάδες πεζικού της Σουηδίας υποστηρίζονται από περίπου 500 τεθωρακισμένα οχήματα μάχης πεζικού, συμπεριλαμβανομένου του σύγχρονου CV-90. Η Στοκχόλμη έστειλε 51 CV-90 στην Ουκρανία το 2023 για χρήση από τις ουκρανικές δυνάμεις.

Η Σουηδία διέθετε 120 γερμανικής κατασκευής άρματα μάχης Leopard 2 από τις αρχές του 2023, αν και όπως δήλωσε τουλάχιστον «το ένα δέκατο» από αυτά δωρίστηκαν στην Ουκρανία.

Τα συστήματα Archer

Πίσω από το μέτωπο, οι σουηδικές δυνάμεις μπορούν να χρησιμοποιήσουν 26 αυτοκινούμενα συστήματα πυροβολικού Archer 155 χιλιοστών, τα οποία έχουν σχεδιαστεί ώστε να είναι ιδιαίτερα ευέλικτα για να αποφεύγουν τα πυρά αντιπυροβολικού.

Τα Archer – οκτώ εκ των οποίων έχουν δωρηθεί στην Ουκρανία – μπορούν να εγκατασταθούν, να ρίξουν τρεις στοχευμένες βολές και να εγκαταλείψουν τη θέση βολής τους μέσα σε 75 δευτερόλεπτα. Οι χειριστές τους μπορούν επίσης να ρυθμίσουν τη γωνία βολής και τον αριθμό των φορτίων ώστε να προσγειωθούν και τα τρία βλήματα ταυτόχρονα.

Τα βλήματα μεγαλύτερου βεληνεκούς -το αμερικανικής κατασκευής κατευθυνόμενο M982 Excalibur- μπορούν να φτάσουν σε στόχους έως και 49 χιλιόμετρα μακριά.

Στον αέρα

Η πιο σημαντική συνεισφορά της Σουηδίας στο ΝΑΤΟ είναι αναμφισβήτητα οι τρομερές αεροπορικές και θαλάσσιες δυνάμεις της, σχεδιασμένες να καλύπτουν τα 3.218 χιλιόμετρα ακτογραμμής της χώρας, στη Βαλτική Θάλασσα και τον εναέριο χώρο που εκτείνεται στην περιοχή της Αρκτικής.

Η Σουηδία διαθέτει περίπου 100 μαχητικά αεροσκάφη Saab JAS 39 Gripen, που θεωρούνται από τα πιο ευέλικτα στον δυτικό κόσμο. Τα Gripen ήταν υπό εξέταση για προμήθεια στην Ουκρανία, δεδομένου ότι σχεδιάστηκαν με γνώμονα τη Ρωσία.

Το Gripen, έγραψε ο Τζάστιν Μπρονκ του RUSI τον Φεβρουάριο του 2023, «είναι λεπτομερώς σχεδιασμένο για να αντιμετωπίζει τα ρωσικά βλήματα εδάφους-αέρος και τα γρήγορα αεροσκάφη πετώντας πολύ χαμηλά και διαθέτοντας εσωτερικά σετ ηλεκτρονικού πολέμου. Είναι εύκολο στη συντήρηση και τη λειτουργία σε  διάσπαρτες βάσεις με κινητές ομάδες σε οχήματα».

Τα Gripen είναι επίσης σε θέση να απογειώνονται και να προσγειώνονται σε κατεστραμμένους αεροδιαδρόμους και αυτοκινητοδρόμους- ένα ακόμα πλεονέκτημα που μπορεί να τα έκανε ελκυστικά για τους Ουκρανούς.

Η Σουηδία διαθέτει τέσσερα αναγνωριστικά αεροσκάφη: δύο αεροσκάφη Gulfstream G-IV εξοπλισμένα για χρήση στην υπηρεσία πληροφοριών σημάτων και δύο αεροσκάφη Saab 340 AEW&C για δυνατότητες έγκαιρης προειδοποίησης και ελέγχου στον αέρα.

Για την άμυνα από το έδαφος, η Σουηδία διαθέτει τέσσερις συστοιχίες αμερικανικών συστημάτων επιφανείας-αέρος Patriot με αναχαιτιστικά PAC-3 που εκτείνονται σε ακτίνα περίπου 120 χιλιομέτρων. Απειλές μικρότερης εμβέλειας μπορούν να αντιμετωπιστούν με τις πλατφόρμες IRIS-T SLS, RBS 23 και RBS 70.

Στη θάλασσα

Η Σουηδία θα διαδραματίσει βασικό ρόλο για το ΝΑΤΟ στον έλεγχο της Βαλτικής Θάλασσας, η οποία εξυπηρετεί τα ζωτικής σημασίας ρωσικά λιμάνια της Αγίας Πετρούπολης και του Καλίνινγκραντ.

Τα υποβρύχια της Σουηδίας θα είναι ιδιαίτερα σημαντικά. Η χώρα διαθέτει επί του παρόντος τέσσερα, τρία κλάσης Gotland και ένα υποβρύχιο Södermanland κλάσης ντίζελ-ηλεκτρικό. Αυτά θα συμπληρωθούν από δύο νέα επιθετικά υποβρύχια Α26 -το Blekinge και το Skåne- που πρόκειται να καθελκυστούν το 2027 και το 2028.

Τα σουηδικά υποβρύχια έχουν σχεδιαστεί για να επιχειρούν στα ρηχά ύδατα της Βαλτικής Θάλασσας, σε σύγκριση με εκείνα των μεγαλύτερων συμμάχων του ΝΑΤΟ που χρησιμοποιούνται σε βαθύτερα ύδατα αλλού. Αυτό θα βοηθήσει τη Συμμαχία καθώς προσπαθεί να παρακολουθεί τα ρωσικά υποβρύχια και να αποτρέπει εξελίξεις στον βυθό, όπως το σαμποτάζ των αγωγών Nord Stream και την ανάμειξη σε ζωτικά υποθαλάσσια καλώδια τηλεπικοινωνιών.

Άλλα σουηδικά σκάφη περιλαμβάνουν επτά κορβέτες, οκτώ ναρκαλιευτικά, ένα μεγάλο περιπολικό σκάφος και περισσότερα από δώδεκα μικρότερα περιπολικά σκάφη. Από αυτά, οι αόρατες κορβέτες κλάσης Visby είναι οι πιο ισχυρές και προσφέρουν σημαντικές δυνατότητες αεράμυνας μικρής εμβέλειας.