Του Μιχάλη Ψύλου
psilosm@naftemporiki.gr
Η Τουρκία έχει εξοργίσει τον εταίρο της Ρωσία προμηθεύοντας την Ουκρανία με μαχητικά, μη επανδρωμένα αεροσκάφη. Ο ουκρανικός στρατός χρησιμοποιεί τουρκικά μη επανδρωμένα αεροσκάφη TB2 εναντίον των φιλορώσων αυτονομιστών στα ανατολικά της χώρας από το φθινόπωρο.
Αν και σε έναν ενδεχόμενο πόλεμο παντως, μεταξύ Ρωσίας και Ουκρανίας, τα τουρκικά μη επανδρωμένα αεροσκάφη θα ήταν ανίσχυρα έναντι της ρωσικής αεροπορίας και των συστημάτων αεράμυνας, η Μόσχα ανησυχεί για τις τουρκικές εξαγωγές οπλικών συστημάτων στο Κίεβο. Σύμφωνα με ρωσικές πηγές, ο Πούτιν διαμαρτυρήθηκε έντονα σε τηλεφωνική επικοινωνία με τον Ερντογάν για τη χρήση τουρκικών drones από την Ουκρανία. Ο Βλαντιμίρ Πούτιν προειδοποίησε τον Τούρκο πρόεδρο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, αλλά η Αγκυρα επιμένει να παραδίδει περισσότερα drones στο Κίεβο. Η τουρκική κυβέρνηση απαντά ότι τα drones δεν ανήκουν πλέον στην Τουρκία αλλά στην Ουκρανία, γι’ αυτό η Άγκυρα είναι ο λάθος αποδέκτης των καταγγελιών. Μετά το τηλεφώνημα του Πούτιν με τον Ερντογάν, η τουρκική υπηρεσία εξοπλισμών είπε ότι οι εξαγωγές drone στην Ουκρανία θα συνεχιστούν όπως είχε προγραμματιστεί.
Σε δύο βάρκες
Η Τουρκία θέλει επίσης να προμηθεύσει με πλοία το Ουκρανικό Ναυτικό.
Ωστόσο, η Άγκυρα έχει ένα μεγάλο πρόβλημα: εξαρτάται από τη Ρωσία σε διάφορους τομείς και δεν μπορεί να αντέξει σοβαρές εντάσεις με τη Μόσχα. Ως εκ τούτου, η Άγκυρα θέλει να αποφύγει περαιτέρω κλιμάκωση μεταξύ Ρωσίας και Ουκρανίας για προσωπικό συμφέρον και του ίδιου του Ερντογάν, που προσπαθεί να ισορροπήσει σε δύο βάρκες, παριστάνοντας τον μεσολαβητή ανάμεσα στον Πούτιν και τον Ουκρανό πρόεδρο Βολοντίμιρ Ζελένσκι. Ο Τούρκος πρόεδρος προσκάλεσε μάλιστα Πούτιν και Ζελένσκι στην Άγκυρα για να «επιλύσουν τις διαφορές τους».
Ο Ιμπραήμ Καλίν, ο εκπρόσωπος του Ερντογάν, δήλωσε ότι « η Τουρκία είναι έτοιμη να παίξει οποιοδήποτε ρόλο στη μείωση των εντάσεων μεταξύ της Ρωσικής Ομοσπονδίας και της Ουκρανίας».
Το Κρεμλίνο αποκάλυψε μάλιστα οτι θα η Άγκυρα σχεδιάζει να καλέσει στις διαπραγματεύσεις όχι μόνο τη Μόσχα και το Κίεβο, αλλά και εκπροσώπους των αυτοανακηρυχθέντων Λαϊκών Δημοκρατιών του Ντονέτσκ και του Λουγκάνσκ. «Ακούσαμε επίσης δηλώσεις ότι οι Τούρκοι συνάδελφοί μας είναι έτοιμοι να προσκαλέσουν εκπροσώπους του Ντονμπάς. Αυτό είναι ένα πολύ σημαντικό στοιχείο, και εφιστούμε την προσοχή. Θα ήταν ενδιαφέρον να μάθουμε, σε αυτό το πλαίσιο, εάν οι Ουκρανοί συνάδελφοί μας έδωσαν βάση σε αυτό αλλά και πώς νιώθουν» υπογράμμισε ο εκπρόσωπος του Κρεμλίνου στο RIA Novosti.
Τα νέο-Οθωμανικά όνειρα
Ο Ερντογάν βλέπει την Τουρκία ως περιφερειακή δύναμη, προσπαθώντας να εφαρμόσει μια νέο-Οθωμανική εξωτερική πολιτική. Τα μαχητικά drones, τα οποία κατασκευάζονται από την εταιρεία του γαμπρού του Ερντογάν,Σελτσούκ Μπαϊρακτάρ, έχουν χρησιμοποιηθεί σε πολεμικές επιχειρήσεις στη Συρία, τη Λιβύη και το Ναγκόρνο-Καραμπάχ. Έχουν εξαχθεί επίσης σε χώρες όπως το Αζερμπαϊτζάν, η Αιθιοπία, το Μαρόκο και η Τυνησία.
Οι σχέσεις της Τουρκίας με τις δυτικές χώρες έχουν επιδεινωθεί σε τέτοιο βαθμό που η Ευρώπη και οι Ηνωμένες Πολιτείες έχουν διακόψει τη συνεργασία στον τομέα των οπλικών συστημάτων με την Άγκυρα.
Η Ουάσιγκτον δεν θέλει να παραδώσει μαχητικά αεροσκάφη F-35 στην Τουρκία λόγω της διαμάχης για τους ρωσικούς πυραύλους S-400 . Η Άγκυρα έχει επίσης το πρόβλημα ότι οι εξαγωγές τουρκικών οπλικών συστημάτων, όπως τα επιθετικά ελικόπτερα, σε εστίες συγκρούσεων, γίνονται δύσκολες ή αδύνατες, καθώς είναι εξοπλισμένα με δυτικά εξαρτήματα, όπως κινητήρες .
Στο πλαίσιο της νέο-Οθωμανικής του πολιτικής, ο Ερντογάν επισκέφθηκε την Αλβανία για να συναντήσει τον Πρωθυπουργό Έντι Ράμα και να υπογράψει επτά συμφωνίες στρατηγικής, νομικής και πολιτιστικής συνεργασίας. Μεταξύ αυτών είναι ένα μνημόνιο κατανόησης για τη συνεργασία μεταξύ των αστυνομικών δυνάμεων των δύο « οθωμανικών εθνών»,όπως είπε . Ο Ερντογάν επεδίωξε δύο στόχους στα Τίρανα: έναν διεθνούς χαρακτήρα και έναν εσωτερικό. Πρώτον, να διεκδικήσει για την Τουρκία το ρόλο της «εγγυήτριας δύναμης» για τη σταθερότητα στα Δυτικά Βαλκάνια, με επίκεντρο τις μουσουλμανικές κοινότητες. Δεύτερον, να αποδυναμώσει την «τρομοκρατική» οργάνωση του αντιπάλου του Φετουλάχ Γκιουλέν, η οποία «βρίσκει ακόμη χώρο στην Αλβανία, θλίβοντας τον τουρκικό λαό», όπως υποστήριξε ο Τούρκος πρόεδρος.Την επόμενη, ο Ερντογάν δέχθηκε στην Άγκυρα τον πρόεδρο της Σερβίας Αλεξάνταρ Βούτσιτς για να συζητήσουν όχι τόσο την οικονομική συνεργασία αλλά την κατάσταση στα Δυτικά Βαλκάνια και ιδιαίτερα στη Βοσνία.
«Με τον Ερντογάν να φιλοδοξεί να ηγηθεί του σουνιτικού κόσμου,η βούληση των Σέρβων της Βοσνίας να ανακηρύξουν την ανεξαρτησία τους από την πολυθρησκευτική Βοσνία-Ερζεγοβίνη ανησυχεί τους προύχοντες της Ανατολίας», γράφει η ιταλική επιθεώρηση Γεωπολιτικής, Limes.