Η ισχυρή στήριξη των Ευρωπαίων Σοσιαλιστών στο αίτημα επαναφοράς των συλλογικών διαπραγματεύσεων, η επιβεβαίωση από Γιούνκερ – με αστερίσκους έστω – και Τουσκ της ισχύος του ευρωπαϊκού κεκτημένου στην Ελλάδα και μια, αρκούντως ελαστική, αναφορά της Κοινής Διακήρυξης στην κοινωνική Ευρώπη είναι ο απολογισμός της «αποστολής Τσίπρα» στη Ρώμη για τα εργασιακά.
Δεν είναι νίκη, δεν είναι ούτε ήττα σε μια Ευρώπη υπό βαθιά – στρατηγική έως υπαρξιακή – κρίση. Και είναι σίγουρα η πολιτική υποθήκη με την οποία θα μπει η κυβέρνηση στην επόμενη, και τελική, φάση της διαπραγμάτευσης με τους δανειστές για το κλείσιμο της αξιολόγησης.
Σύμφωνα, δε, με κυβερνητικές πηγές η υποθήκη αυτή μπορεί να αποτελέσει υπό προϋποθέσεις τον καταλύτη στην προσπάθεια της Αθήνας να κερδίσει τον μείζονα στόχο της στη συμφωνία με τους δανειστές – την επαναφορά των συλλογικών διαπραγματεύσεων και την αποκατάσταση της ευρωπαϊκής «κανονικότητας» στην αγοράς εργασίας, εν είδει και πολιτικού αντίβαρου στις υπαναχωρήσεις σε ασφαλιστικό και φορολογικό.
«Να δούμε την απόσταση από τα λόγια στην πράξη»
Η πρώτη προϋπόθεση είναι εκείνη που έθεσε ο ίδιος ο πρωθυπουργός χθες στη δήλωσή του μετά την πανηγυρική σύνοδο κορυφής της Ρώμης: «Να δούμε αν η πράξη από τα λόγια θα συνεχίσει να απέχει» – ήτοι, εάν οι δηλώσεις της ευρωπαϊκής ηγεσίας υπέρ του κεκτημένου θα μεταφραστούν και σε πίεση προς το ΔΝΤ να υπαναχωρήσει στο μέτωπο των εργασιακών. «Κι αυτό θα το δούμε άμεσα», όπως επίσης σημείωσε ο Αλέξης Τσίπρας.
Οι δίαυλοι πίεσης, πάντως, τον ευρωπαίων προς το Ταμείο για τα εργασιακά έχουν ήδη ενεργοποιηθεί και το ερώτημα είναι μέχρι που θα φθάσουν και, κυρίως, σε ποιον βαθμό θα αποδώσουν χωρίς να ναρκοθετηθούν, ενδεχομένως και εκ των έσω.
Τα μηνύματα Τόμσεν στις Βρυξέλλες
Σύμφωνα με πληροφορίες του tvxs.gr, ακριβώς υπό αυτή την ευρωπαϊκή πίεση, ο Πολ Τόμσεν στις συζητήσεις του Brussels Group την Πέμπτη δέχθηκε, για πρώτη φορά, να υπάρξει συζήτηση για ενδεχόμενη επαναφορά των συλλογικών διαπραγματεύσεων. Η στάση του περιγράφεται ως «νευρική» και οι όροι που έθεσε ήταν «έως και… μη συζητήσιμοι» σύμφωνα με πηγή κοντά στη διαπραγμάτευση, κυβερνητικοί κύκλοι ωστόσο διαπιστώνουν το πρώτο ρήγμα στο τείχος του ΔΝΤ για τα εργασιακά.
Και οι παρεμβάσεις Τσίπρα, άλλωστε, εν όψει της συνόδου κορυφής αλλά και στο διήμερο της Ρώμης, δεν έγινε εν κενώ. Πηγές του Μαξίμου, επικαλούμενες και κύκλους του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, έλεγαν χθες το βράδυ ότι «ο πρόεδρος του Συμβουλίου Ντόναλντ Τουσκ ήταν σε στενή επαφή με τον Έλληνα πρωθυπουργό, προκειμένου να ανταποκριθεί στο κάλεσμά του για υποστήριξη».
Το τηλεφώνημα Τσίπρα – Τουσκ
Κατά τις ίδιες πηγές, Τσίπρας και Τουσκ είχαν μιλήσει τηλεφωνικά την Τρίτη, οπότε ο έλληνας πρωθυπουργός έθεσε στον πρόεδρο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου το ζήτημα της κωλυσιεργίας του ΔΝΤ σε ό,τι αφορά στη δεύτερη αξιολόγηση με αιχμή τα εργασιακά και συγκεκριμένα την επαναφορά των συλλογικών διαπραγματεύσεων. Ακολούθησε η επιστολή Τσίπρα και η χθεσινή απάντηση του Ντόναλντ Τουσκ ότι «μαζί με τους κοινωνικούς εταίρους θα συνεχίσουμε να εφαρμόζουμε το υψηλό επίπεδο κοινωνικής προστασίας και τις βέλτιστες πρακτικές στις εργασιακές σχέσεις σε όλη την Ευρώπη, συμπεριλαμβανομένης της Ελλάδας».
Η ειλικρίνεια των εν λόγω ευρωπαϊκών δεσμεύσεων, και η διατήρηση της πίεσης προς το Ταμείο, είναι ο ένας από τους κομβικούς παράγοντες που θα κρίνει την έκβαση των διαπραγματεύσεων τις επόμενες ημέρες.
Ο φόβος νέων καθυστερήσεων από το ΔΝΤ
Η δεύτερη προϋπόθεση για τη συμφωνία είναι να μην υπάρξουν νέοι τακτικοί αντιπερισπασμοί και σκόπιμες καθυστερήσεις από την πλευρά του ΔΝΤ. Η χθεσινή ανακοίνωση του Ταμείου ότι τον Ιούνιο θα επαναπροσδιορίσει, με έκθεσή του, το μοντέλο λειτουργίας του σε ό,τι αφορά τις διασώσεις χωρών που τελούν σε νομισματική ένωση, προκάλεσε προβληματισμούς στην κυβέρνηση. Και τούτο, διότι ουδείς μπορεί να αποκλείσει, με πρόσχημα αυτές τις αλλαγές, την περαιτέρω καθυστέρηση των αποφάσεων του ΔΝΤ για την συμμετοχή του στο τρέχον ελληνικό πρόγραμμα.
Μέχρι στιγμής, πάντως, το ελληνικό κυβερνητικό επιτελείο εξακολουθεί να θεωρεί το Eurogroup της 22ας Μαίου ως τον πιο ρεαλιστικό στόχο για το κλείσιμο της συνολικής συμφωνίας, ενώ οι πλέον αισιόδοξοι δεν εγκαταλείπουν και τον στόχο για staff level agreement στις 7 Απριλίου. Το κατά πόσο αυτό είναι εφικτό θα φανεί από το εάν θα υπάρξει μέσα στα επόμενα 24ωρα απόφαση για άμεση επιστροφή του κουαρτέτου στην Αθήνα…