Λάκης Λαζόπουλος
Θυμάμαι ότι ποτέ δεν πετάγαμε τα παπούτσια που χαλούσαν στο σπίτι μου. Tα πηγαίναμε στον τσαγκάρη της γειτονιάς και ακόμα θυμάμαι τη χαρά με την οποία ξανάμπαιναν τα πόδια μας στα επιδιορθωμένα παπούτσια, που έμοιαζαν σαν καινούργια, ξανά. Άλλωστε αγοράζαμε μια φορά παπούτσια το χρόνο. Κάθε Πάσχα. Σάββατο της ανάστασης θυμάμαι, το πρωί. Στον Μπουλογιάννη. Ο κόσμος άλλαξε, ο κόσμος αλλάζει. Οι γειτονιές γίναν βουερές και σκιερές απ’ τα καινούργια ύψη των πολυκατοικιών που εξόρισαν τα χαμηλόσπιτα των αναμνήσεων μας.
Οι άνθρωποι απομονώθηκαν, σιωπηλοί συναντιόνται στα ασανσέρ και όρεξη για κουβέντα κανείς. Ο καθένας πιάνει με το βλέμμα του ένα πουθενά και κοιτάει μέχρι να ανοίξει η πόρτα του ασανσέρ στο ισόγειο . Ο κόσμος άλλαξε, οι τσαγκάρηδες χάθηκαν. Πολλά επαγγέλματα χάθηκαν μέσα στα πολλά χρόνια. Ένα από τα τελευταία επαγγέλματα που χάθηκε αλλά που με έναν περίεργο τρόπο συνεχίζει να υπάρχει είναι το επάγγελμα του δημοσκόπου. Μια πρόβλεψη σωστή τα τελευταία πέντε με έξι χρόνια δεν έχουνε κάνει. Καμία.
Κανονικά και μόνο από την ντροπή των συνεχόμενων αποτυχιών θα έπρεπε να έχουν κατεβάσει ρολά. Όμως συνεχίζουν παρά την παταγώδη αποτυχία. Όχι μόνο στην Ελλάδα, στην Αμερική, στην Αγγλία, στην Ιταλία, παντού οι δημοσκόποι πέφτουν έξω. Στην Ελλάδα πρέπει να κατέχουν το ρεκόρ αποτυχιών. Ούτε ευρωεκλογές, ούτε εκλογές, ούτε δημοψήφισμα, ούτε τα exit polls. Τίποτα. Κι όμως συνεχίζουν. Διότι κάποιοι συνεχίζουν να τους πληρώνουν γιατί έχουν ανάγκη τις ψεύτικες δημοσκοπήσεις τους. Χρειάζονται για να διαμορφώνουν κλίμα και πάνω στις δημοσκοπήσεις να πατούν οι δημοσιογράφοι της διαπλοκής και να φτιάχνουν το κέντημα. Το δεξιό, ακροδεξιό τους κέντημα. Μια τεράστια αγορά ψέματος έχει στηθεί.
Είναι εύκολο, πιστέψτε με, να έχεις όποιο αποτέλεσμα ποθείς. Χρειάζεσαι, ας πούμε, έναν σαρανταπεντάρη που να έχει αυτά τα χαρακτηριστικά. Μπαίνεις στο facebook, πηγαίνεις στους «Μένουμε Ευρώπη» και διαλέγεις αυτόν τον σαρανταπεντάρη που θέλεις. Ξέρεις απόλυτα τι θα σου ψηφίσει. Τι θέσεις θα πάρει στις ερωτήσεις που θα του θέσεις. Διαβάζεις απόψεις ανθρώπων στο facebook, διαβάζεις αναρτήσεις τους στο twitter και μέσα από έναν πολύ καλό μηχανισμό παρακολούθησης μπορείς να ξέρεις ποιος είναι αυτός που χρειάζεσαι σαν δείγμα στην έρευνα σου. Σιγά τη δυσκολία. Στα τηλέφωνα οι νέοι δεν απαντούν, οι πιο πολλοί κλείνουν τα τηλέφωνα, πολλοί κοροϊδεύουν και λένε ψέματα. Οπότε ο δημοσκόπος στην έρευνά του προσθέτει κι ένα νούμερο αδιευκρίνιστης ψήφου και, ω! του θαύματος την τελευταία βδομάδα των εκλογών αυτοί οι άνθρωποι αλλάζουν άποψη και ανατρέπουν τις προβλέψεις.
Είναι αυτό που συχνά ακούμε από τους Πορτοσάλτε της εποχής, να λένε, την Παρασκευή προς Σαββάτο άλλαξε ο κόσμος. Οι δημοσιογράφοι όμως όλον αυτό τον καιρό, μέχρι την Παρασκευή, δύο μέρες πριν τις εκλογές, έχουνε κάνει τη βρωμοδουλειά τους βασιζόμενοι στα ψεύτικα και «στημένα» γκάλοπ. Δυστυχώς για αυτούς την Κυριακή των εκλογών μιλάει ο λαός κανονικά. Χωρίς δημοσκόπους, δημοσιογράφους και μεσάζοντες. Νομίζω ότι οι δημοσκόποι συνεχίζοντας να δημοσκοπούν μετά από τόσες αποτυχίες, γελοιοποιούνται και Καραγκιοζοποιούνται.
Δεν έχουν κανένα κύρος. Είναι βαθειά αποτυχημένοι. Περπατάς στους δρόμους και ξέρεις. Μιλάς με τους ανθρώπους και αντιλαμβάνεσαι. Ο κόσμος είναι σε απόγνωση, δεν ξέρει που πάει, δεν ξέρει που βρίσκεται. Ο κόσμος έχει απογοητευτεί από τον ΣΥΡΙΖΑ. Ο κόσμος ήθελε και θέλει πράξεις σαν την τελευταία. Η επιστροφή χρημάτων στους χαμηλοσυνταξιούχους ήταν ορθή και ακόμα ορθότερη η μη επιβολή του Φ.Π.Α. στα νησιά που δέχτηκαν όλο το προσφυγικό κύμα. Ο κόσμος θέλει χαμηλότερη φορολόγηση.
Δεν αντέχει αυτή την υπέρογκη φορολογία. Ναι, οι άνθρωποι που εργάζονται στον ιδιωτικό τομέα θεωρούν τον εαυτό τους πιο αδικημένο. Δεν έχει τέτοιον αέρα επικράτησης στην κοινωνία ο Κυριάκος παρά την άνοδο, τον θεωρούν σαν παράρτημα της Νέας Δημοκρατίας, σαν ακροδεξιό νεοφιλελεύθερο παράρτημα. Οι Καραμανλικοί καιροφυλακτούν, η Ντόρα τον σιχαίνεται λένε, ο μικρός Μπακογιάννης θα ήταν καλύτερος λένε, ο Τσίπρας πήρε το «όχι» και αποκοιμήθηκε στο τιμόνι κι αν δεν ξυπνήσει θα σκοτωθεί λένε, ο Θεοδωράκης βαδίζει στην οδό της ανυπαρξίας, η Φώφη ντυμένη κουμπάρα έτοιμη να παραστεί σε γάμους και βαφτίσεις, χειρίζεται άγαρμπα τον λόγο και πορεύεται χωρίς όραμα, ο Βενιζέλος ετοιμάζεται να γίνει το μπαστούνι του Κυριάκου προς την εξουσία λένε, ο Λεβέντης έκανε κι αυτός τη βόλτα του να του φύγει ο καημός και η Xρυσή Αυγή, παρά την εγκληματική δραστηριότητα την οποία έχει, βρίσκει έρεισμα και προσβάσεις μέσα σε μια κοινωνία θυμωμένη. Όμως το σκηνικό είναι ρευστό, αενάως μεταμορφώσιμο.
Ποιος μπορεί λοιπόν να προβλέψει τι σχήμα θα πάρει η πλαστελίνη; Είναι καλύτερο να ακούς και να διαβάζεις το αίσθημα του κόσμου, να μαζεύεις από δω κι από κει φράσεις. Όλοι ξέρουν πια πως τα πάντα ελέγχονται και κατευθύνονται. Όταν ξεκίνησα το Αλ Τσαντίρι στον Alpha και όταν ο κόσμος άρχισε να το συζητάει έντονα για την εκπομπή, αλλά τα νούμερα ήταν ακόμα μικρά, αυτά τα οποία έδινε η AGB, με πλησίασε κάποιος και μου είπε: –«Γιατί δε μεταφέρεις την εκπομπή σου στις 11.00 η ώρα. Εκεί θα μπορούνε να σου δώσουν μεγάλη ακροαματικότητα».
Μου είπε μάλιστα και το νούμερο της ακροαματικότητας. «Δυστυχώς, 9.00 με 11.00 είναι κλειδωμένες αυτές οι ώρες». –«Τι εννοείτε», τους είπα, «είναι κλειδωμένες αυτές οι ώρες»; -«Έχουν πουληθεί ήδη οι διαφημίσεις και έχουν προβλεφθεί ποιες είναι οι σειρές οι οποίες θα κάνουν την επιτυχία κι αυτό δεν μπορεί να αλλάξει. Αν έχουμε προαγοράσει το χρόνο σε μια χαμηλή τιμή και η σειρά κάνει επιτυχία, σημαίνει ότι από τον πελάτη μας παίρνουμε πολλά λεφτά αλλά εμείς έχουμε αγοράσει ήδη πολύ φτηνά. Και αυτή τη διαφορά χρημάτων τη μοιραζόμαστε».
Με απλά λόγια, αγοράζω τον χρόνο μιας ημέρας ένα ευρώ, μετά φροντίζω σαν AGB να κάνει επιτυχία η σειρά που παίζει στην ώρα αυτή, η τιμή διαφήμισης πάει δέκα ευρώ, παίρνω από τον πελάτη δέκα, αλλά εμένα μου έχει κοστίσει ένα ευρώ. Οπότε τα εννιά ευρώ τα μοιραζόμαστε. Αυτοί που «στήσαμε» τη δουλειά. Κατάλαβα πολλά τότε. Πάρα πολλά. Συνέχισα ψάχνοντας και τώρα ξέρω πάρα πολύ καλά και πως γίνονται οι μετρήσεις και πως το δείγμα δεν είναι ούτε αθώο, ούτε τυχαίο.
Ξέρω πως σχηματοποιούνται αυτές οι ανθρώπινες αποθήκες, από όπου αντλούν τα δείγματα τους οι δημοσκοπικές εταιρείες. Βέβαια, αν έχεις και ένα δημοσκόπο να σου εκμυστηρεύεται μυστικά τι ακριβώς κάνουν, ακόμα καλύτερα για την έρευνα σου. Έτσι λοιπόν στις ιστορίες που θα λέω στο τζάκι στα βαθιά μου γεράματα, αν έχω, θα λέω:
«Μια φορά κι έναν καιρό ήταν ένας δημοσκόπος, που…» Υ.Γ: Ε, μην τα πούμε όλα τώρα!
«Μια φορά κι έναν καιρό ήταν ένας δημοσκόπος, που…» Υ.Γ: Ε, μην τα πούμε όλα τώρα!