Σε «μικρές ΔΕΗ» αναμένεται να μετατραπούν μέσα στο 2024 οι ΔΕΚΟ που βρίσκονται υπό την ομπρέλα του Υπερταμείου, με στόχο να λειτουργήσουν με κριτήρια αγοράς και να βρεθούν σε αναπτυξιακή τροχιά. Το υπουργείο Εθνικής Οικονομίας σχεδιάζει μια νέα νομοθετική παρέμβαση έως τον προσεχή Ιούνιο για τον περαιτέρω εκσυγχρονισμό των ΔΕΚΟ, προς την ανάπτυξη της επενδυτικής πρωτοβουλίας και της εμπορικής δυναμικής τους, όπως έχει δηλώσει ο αρμόδιος υπουργός Κωστής Χατζηδάκης.
Της Σίσσυς Σταυροπιερράκου – Πηγή: Realnews
Ιδιαίτερη βαρύτητα θα δοθεί στις εισηγμένες, όπως είναι η ΕΥΔΑΠ και η ΕΥΑΘ, μέσα από το νέο μοντέλο ανάπτυξής τους και από το νέο πλαίσιο με τις αλλαγές που προβλέπονται για τη διαχείριση των υδάτων, επαναπροσδιορίζοντας τον στρατηγικό και επιχειρησιακό σχεδιασμό τους. «Θέλουμε μεγαλύτερη επιχειρησιακή ευελιξία και εμπορική δυναμική. Δεν θέλουμε τις δυσκαμψίες που υπάρχουν σήμερα σε επιχειρήσεις που σχετίζονται με το Δημόσιο. Εχουμε θετικά και αρνητικά παραδείγματα. Εμπνέομαι πιο πολύ από τις επιχειρήσεις που έχουν περιορίσει τα ελλείμματά τους και έδωσαν περισσότερες ευκαιρίες στους εργαζομένους», τόνισε ο υπουργός Εθνικής Οικονομίας, δίνοντας το στίγμα των αλλαγών που θα υλοποιηθούν.
Το πρώτο βήμα για τον εκσυγχρονισμό των ΔΕΚΟ πραγματοποιήθηκε με τον νόμο 4972/2022 περί εταιρικής διακυβέρνησης ανωνύμων εταιρειών του Δημοσίου, με τον οποίο αντιμετωπίστηκαν χρόνια ζητήματα και δημιουργήθηκε το πλαίσιο για επιτάχυνση των μεταρρυθμίσεων. Η νέα νομοθετική παρέμβαση θα αποτελέσει το επόμενο βήμα για τον ριζικό μετασχηματισμό της λειτουργίας και της διοίκησης των δημόσιων επιχειρήσεων, με στόχο την αύξηση των κερδών τους, αλλά και τη μεγιστοποίηση των υπηρεσιών τους για το κοινωνικό σύνολο.
Το Υπερταμείο ιδρύθηκε το 2016 με στόχο τον εκσυγχρονισμό των δημόσιων επιχειρήσεων και τη μεγιστοποίηση της αξίας της δημόσιας περιουσίας, με μοναδικό μέτοχο το ελληνικό Δημόσιο. Η ΕΕΣΥΠ έχει, με βάση τα ποσοστά συμμετοχής του Δημοσίου, ως περιουσιακά στοιχεία τη ΔΕΗ, την ΕΥΔΑΠ, την ΕΥΑΘ, το μερίδιο του Δημοσίου στην εταιρεία διαχείρισης του Διεθνούς Αερολιμένα Αθηνών «Ελ. Βενιζέλος», τα ΕΛΤΑ, τη ΓΑΙΑΟΣΕ, τον Οργανισμό Κεντρικών Αγορών και Αλιείας Α.Ε., την Κεντρική Αγορά Θεσσαλονίκης, τον ΟΑΣΑ και τις θυγατρικές του Οδικές συγκοινωνίες Α.Ε. και σταθερές συγκοινωνίες Α.Ε., το Ολυμπιακό Κέντρο Αθηνών, την Α.Ε. Διώρυγα Κορίνθου, την ΕΤΒΑ ΒΙΠΕ, τις Ελληνικές Αλυκές Α.Ε. και μια μικρή συμμετοχή του Δημοσίου (0,9%) στη Folli Follie A.E. Η αξία των υπό διαχείριση assets ανέρχεται σε 6 δισ. ευρώ και στις θυγατρικές απασχολούνται 31.000 εργαζόμενοι.
Μετασχηματισμός
Ταυτόχρονα, σε sovereign wealth fund θα μετασχηματιστεί μετά από επτά χρόνια λειτουργίας το Υπερταμείο, περνώντας σε μια νέα εποχή με την ίδρυση του Εθνικού Επενδυτικού Ταμείου, με στόχο να προσελκύσει ξένους επενδυτές. Το Υπερταμείο θα ελέγχει το νέο fund -ως μια θυγατρική του- και το fund θα μπορεί να προχωρά σε επενδύσεις με τη βοήθεια συμβούλων με διεθνές κύρος, όπως η BlackRock, η οποία ενεπλάκη και στις διαπραγματεύσεις με τον ESM για τις αλλαγές που προωθούνται. Το νέο κρατικό επενδυτικό fund θα καλύψει ένα χρηματοδοτικό κενό που υπάρχει για τα επόμενα χρόνια στην ελληνική οικονομία, προσελκύοντας ξένες επενδύσεις – επί της ουσίας ξένα sovereign funds που είναι μακροπρόθεσμοι επενδυτές, όπως -για παράδειγμα- το καναδικό συνταξιοδοτικό ταμείο, το οποίο είναι μέτοχος στο «Ελ Βενιζέλος». To ταμείο θα χρηματοδοτεί πράσινη μετάβαση, κυκλική οικονομία και ψηφιακό μετασχηματισμό. Τα πρώτα κεφάλαια του επενδυτικού ταμείου θα προέλθουν από το Δημόσιο, με τη φόρμουλα που θα ακολουθηθεί να προβλέπει αποτίμηση της ΕΥΔΑΠ και της ΕΥΑΘ από ανεξάρτητο εκτιμητή. Στη συνέχεια, κεφάλαια που αντιστοιχούν στο 50% της αξίας των δύο εταιρειών θα κατευθυνθούν στο Εθνικό Επενδυτικό Ταμείο, ενώ τα υπόλοιπα θα διατεθούν για τη μείωση του δημόσιου χρέους. H δομή και η λειτουργία του, σύμφωνα με τον σχεδιασμό, θα ακολουθήσουν τη διεθνή επιτυχημένη πρακτική εθνικών επενδυτικών ταμείων της Ευρώπης, όπως αυτά σε Νορβηγία, Ιρλανδία, Ιβηρική Χερσόνησο και σε άλλες χώρες (π.χ. Temasek στη Σιγκαπούρη).
Διαχείριση υδάτων
Με τις ευρύτερες παρεμβάσεις συνδέονται και οι αλλαγές στη διαχείριση των υδάτων, με τις ΕΥΔΑΠ και ΕΥΑΘ να καλούνται να παίξουν κομβικό ρόλο. To κυβερνητικό σχέδιο προβλέπει την κατάργηση των δεκάδων δημοτικών επιχειρήσεων ύδρευσης και αποχέτευσης και τη δημιουργία περιφερειακών υπηρεσιών. Οι περιφερειακές υπηρεσίες θα ονομαστούν Μείζονες Δημοτικές Επιχειρήσεις Υδρευσης και Αποχέτευσης, θα έχουν κοινωφελή και μη κερδοσκοπικό χαρακτήρα, ενώ θα διοικούνται από συμβούλιο στρατηγικής και εποπτείας από εννιαμελή εκτελεστική επιτροπή και από εκτελεστικό διευθυντή, που θα επιλεγεί με ιδιωτικοοικονομικά κριτήρια. Στην ΕΥΔΑΠ θα μεταφερθούν δημοτικές επιχειρήσεις ύδρευσης και αποχέτευσης από τις όμορες με την Αττική περιοχές, τη Βοιωτία, τη Φθιώτιδα και την Κορινθία, ενώ στην ΕΥΑΘ όλες οι επιχειρήσεις της συμπρωτεύουσας. Για συμβολικούς λόγους, η πρώτη περιφερειακή υπηρεσία ύδρευσης θα ιδρυθεί στη Θεσσαλία και, εκτός από τη διαχείριση του νερού, θα έχει υπό την επίβλεψή της και τα αρδευτικά έργα.