Η ακρίβεια θα συνεχίσει και το 2024 να αποτελεί το υπ’ αριθμόν ένα πρόβλημα για τα ελληνικά νοικοκυριά, τα οποία πλέον δαπανούν ένα σημαντικό ποσοστό των μηνιαίων εισοδημάτων τους για την αγορά βασικών αγαθών, όπως είναι τα τρόφιμα. Σύμφωνα με ασφαλείς πληροφορίες της Realnews, η νέα χρονιά αναμένεται να κάνει ποδαρικό με νέες ανατιμήσεις, οι οποίες -μέχρι στιγμής τουλάχιστον- φαίνεται να έχουν πολύ μικρότερη ένταση σε σχέση με τις αντίστοιχες που έγιναν στις αρχές του 2023, χωρίς αυτό να σημαίνει ότι τα νοικοκυριά δεν θα επιβαρυνθούν ακόμη περισσότερο όσον αφορά την αγορά συγκεκριμένων προϊόντων.
Του ΔΗΜΗΤΡΗ ΧΡΙΣΤΟΥΛΙΑ
Βιομηχανίες, χονδρέμποροι, πολυεθνικές εταιρείες και εισαγωγείς συνηθίζουν να αναπροσαρμόζουν τις τιμές των προϊόντων τους στις αρχές κάθε χρόνου, αλλά μέχρι στιγμής οι όποιες αυξήσεις αφορούν μεμονωμένα προϊόντα, κάποια εκ των οποίων, μάλιστα, δεν είναι ευρείας κατανάλωσης, δηλαδή δεν είναι αυτά που συνήθως επιλέγουν οι καταναλωτές στις καθημερινές τους αγορές.
Όπως προκύπτει από τα στοιχεία που έχει στη διάθεσή της η «R», κάποιες αυξήσεις αναμένεται να περάσουν αυτές τις ημέρες, δηλαδή πριν από τα Χριστούγεννα, με τις περισσότερες όμως να γίνονται αντιληπτές από τους καταναλωτές έως τα μέσα Φεβρουαρίου.
Η λίστα
Αναλυτικότερα, στη λίστα με τις νέες ανατιμήσεις περιλαμβάνονται τα εξής προϊόντα: Φρέσκοι χυμοί από 20% έως 55%, κρασιά έως 19%, κονσέρβες έως 14%, κριτσίνια έως 10%, όσπρια και ρύζι έως 10%, μπάρες δημητριακών 9%, δημητριακά για πρωινό έως 8%, πατατάκια έως 8%, κατεψυγμένα λαχανικά περίπου 8%, αλλαντικά έως 8%, σοκολατοειδή έως 8%, φιστικοβούτυρο έως 6%, βαλσάμικο και μηλόξιδο από 2,9% έως 5,6%, προϊόντα προσωπικής υγιεινής έως 5% και γαλακτοκομικά 3,7%. Συνολικά πρόκειται για περίπου 100 προϊόντα, που κατά μέσο όρο θα ανατιμηθούν σε ποσοστό της τάξης του 6%. Πρόκειται για έναν από τους μικρότερους μέσους όρους που καταγράφονται από τις αρχές του χρόνου.
Οι νέες ανατιμήσεις αναμένεται να έχουν περάσει σταδιακά στα ράφια των σούπερ μάρκετ μέχρι το τέλος Ιανουαρίου, ανάλογα και με τα αποθέματα που έχουν οι μεγάλες αλυσίδες σούπερ μάρκετ στις αποθήκες τους. Παράγοντες της αγοράς θεωρούν βέβαιο ότι θα υπάρξουν ακόμη κάποιες επιχειρήσεις που θα προχωρήσουν σε νέες ανατιμήσεις. Στην πλειονότητά τους, οι εταιρείες που προχωρούν σε αυξήσεις στις τιμές των προϊόντων τους το κάνουν το δίμηνο Ιανουαρίου – Φεβρουαρίου. Ωστόσο, όλα δείχνουν ότι οι φετινές ανατιμήσεις θα είναι μικρότερες σε σχέση με αυτές που έγιναν στις αρχές της φετινής χρονιάς, όταν η ενεργειακή κρίση βρισκόταν στο στάδιο της κλιμάκωσης.
Χαρακτηριστικές είναι οι δηλώσεις που έκανε σε πρόσφατο συνέδριο του Ινστιτούτου Ερευνας Λιανεμπορίου Καταναλωτικών Αγαθών (ΙΕΛΚΑ) η διευθύντρια Πωλήσεων της Circana Δήμητρα Κατσίπη, σύμφωνα με την οποία «και η επόμενη χρονιά θα είναι πληθωριστική, αλλά χωρίς την ίδια δυναμική».
Συγκεκριμένα, ανέφερε ότι οι ανατιμήσεις για το σύνολο της αγοράς το 2024 αναμένεται να κινηθούν στο 4,5%, έναντι 7,3% φέτος, ενώ, σύμφωνα με τις εκτιμήσεις της εταιρείας
για τον κλάδο των τροφίμων, οι αυξήσεις αναμένονται στο 4,6%,
έναντι 7,2% φέτος.
Υπενθυμίζεται ότι, σύμφωνα με στοιχεία που έχει στη διάθεσή της η «R», καθ’ όλη τη διάρκεια της χρονιάς αυξήθηκαν οι τιμές σε τουλάχιστον 2.100 προϊόντα, σε ποσοστό μάλιστα που σε ορισμένες περιπτώσεις ξεπέρασε ακόμη και το 40%. Η πλειονότητα των καταναλωτών πραγματοποιεί τις αγορές της με βάση την τιμή. Το γεγονός αυτό επιβεβαιώνει και έρευνα της Circana, σύμφωνα με την οποία το μερίδιο των επώνυμων προϊόντων, από 76,4% που ήταν στο τέλος του 2021, τον Οκτώβριο του 2023 διαμορφώθηκε σε 73,8%, ενώ τα προϊόντα ιδιωτικής ετικέτας, από μερίδιο 23,5%, σημείωσαν σημαντική άνοδο, φτάνοντας στο 26,2%. Μάλιστα, αρκετοί καταναλωτές επισκέπτονται περισσότερα από ένα σούπερ μάρκετ προκειμένου να κάνουν πιο συμφέρουσες αγορές, ενώ δεν λείπουν και κάποιοι που «θυσιάζουν» την ποιότητα ή προτιμούν προϊόντα μικρότερης διατροφικής αξίας.
Προσφορές και μειώσεις
Οι περισσότεροι καταναλωτές «κυνηγούν» τις προσφορές και τις εκπτώσεις που κάνουν τα σούπερ μάρκετ σε συνεργασία με τους προμηθευτές. Αξίζει να σημειωθεί ότι κατά την περίοδο των Χριστουγέννων και της Πρωτοχρονιάς εκτιμάται, σύμφωνα με έρευνες, ότι οι καταναλωτές δαπανούν περίπου 500 εκατ. ευρώ για να αγοράσουν τα προϊόντα που επιθυμούν για τα γιορτινά τραπέζια. Σημειώνεται επίσης ότι από την ερχόμενη Τετάρτη 13 Δεκεμβρίου αναμένεται να ξεκινήσει το «καλάθι των Χριστουγέννων», το οποίο θα περιλαμβάνει αρνί, κατσίκι, χοιρινό, γαλοπούλα, τσουρέκια, βασιλόπιτα και σοκολάτες.
Μένουν εκτός τα μελομακάρονα και οι κουραμπιέδες. Οι αλυσίδες σούπερ μάρκετ έχουν γεμίσει τα ράφια τους με πολλές προσφορές, αλλά και με μειώσεις που έχουν γίνει από δεκάδες προμηθευτές στο πλαίσιο της πρωτοβουλίας του υπουργείου Ανάπτυξης για μείωση των τιμών κατ’ ελάχιστον 5% και για τουλάχιστον έξι μήνες, δηλαδή μέχρι το τέλος Μαΐου. Μέχρι στιγμής, τα προϊόντα με μειωμένη τιμή προσεγγίζουν τα 1.300.