Μια διαμάχη μαίνεται τον τελευταίο καιρό στο νότιο ημισφαίριο, Αυστραλία και Νέα Ζηλανδία διεκδικούν τα «δικαιώματα» και την πατρότητα της ονομασίας προέλευσης, του ακριβότερου μέλιου στον κόσμο… Ο λόγος για το μέλι Manuka το οποίο κοστίζει 220 ευρώ το κιλό, περίπου 8 ευρώ η κουταλιά, η ζήτηση του οποίου έχει απογειωθεί τα τελευταία χρόνια ειδικά αφότου συμπεριλήφθηκε στη λίστα των superfoods.
Το μέλι που πωλείται σαν χρυσός είναι ένα παραδοσιακό ιατρικό των Μαορί, των ιθαγενών της Νέας Ζηλανδίας, εδώ και πολλές γενιές. Η θεραπευτικές του ιδιότητες χρησιμοποιούνται εδώ και τόσα χρόνια για την καταπολέμηση των κοινών ασθενειών του χειμώνα όπως κρυολόγημα, πονόλαιμος, φαρυγγίτιδα κ.α αλλά και για την υγεία του πεπτικού συστήματος. Σήμερα, επιστημονικές έρευνες σε Ευρώπη και Ασία έχουν δείξει πως το Manuka μέλι περιέχει την υψηλότερη περιεκτικότητα σε φυσικά ένζυμα με αντιβακτηριδιακές ιδιότητες από οποιοδήποτε άλλο μέλι. Συνεπώς, το μέλι Manuka θεωρείται πως βοηθά στην καταπολέμηση βακτηριακών λοιμώξεων, στην διατήρηση καλού επιπέδου ανοσίας σε λοιμώξεις, ενώ συμβάλλει στην σωστή πέψη και τη στοματική υγεία.
Οι χρυσές μέλισσες συλλέγουν το πολύτιμο νέκταρ από τα άγρια λουλούδια των θάμνων Manuka, οι οποίοι βρίσκονται στα παρθένα δάση της Νέας Ζηλανδίας και της Αυστραλίας. Διαφορετικά είδη αυτού του συγκεκριμένου θάμνου συναντώνται και σε άλλα μέρη ανά τον κόσμο, δεν παράγουν όμως το περίφημο λουλούδι από το οποίο οι μέλλισες φτιάχνουν το συγκεκριμένο πλούσιο μέλι.
Τα οφέλη του μελιού ξεκίνησε να ερευνά ο Dr. Πίτερ Μόλαν, καθηγητή βιοχημείας στο Πανεπιστημίο της Νέας Ζηλανδίας. Σύμφωνα με τον κ. Μόλαν καθώς και άλλες έρευνες που πραγματοποίηθηνα στη συνέχεια ακόμα και σε ανεξάρτητα πιστοποιημένα εργαστήρια στη Νέα Ζηλανδία και το Ηνωμένο Βασίλειο το μέλι έχει πιστοποιηθεί για το βαθμό βιο-διαθεσιμότητας των μοναδικών ενεργών ενζύμων του (Αξιολόγηση Ενεργό 30+). Παρόλα αυτά το μέλι δεν επιτρέπεται να καταναλώνεται από παιδιά μικρότερα των 12 μηνών καθώς και από διαβητικούς.
Όσο για την διαμάχη των δύο χωρών συνίσταται κατά κύριο λόγο στην ονομασία του συγκεκριμένου μελιού. Η προέλευση της λέξης «Manuka» είναι από τους Μαορί, της Νέας Ζηλανδίας εξού και οι Νέο Ζηλανδοί υποστηρίζουν πως μόνο το μέλι που παράγεται στην Νέα Ζηλανδία από το φυτό αυτό μπορεί να έχει την συγκεκριμένη ονομασία. Παρότι δεν πως το φυτό αναπτύσσεται και στην Αυστραλία, στη Νέα Ζηλανδία συναντάται πολύ πιο συχνά με αποτέλεσμα η αυστραλιανή αγορά να λειτουργεί με περιορισμένους πόρους, ειδικά όταν υπάρχει αύξηση της ζήτησης.
Αντίστοιχο παράδειγμα μελιού με θεραπευτικές ιδιότητες, σε πολύ καλύτερη τιμή, το οποίο παράγεται και στην χώρα μας, είναι το περίφημο μέλι ερείκης/ρείκης. Το συγκεκριμένο μέλι θεωρείται το πιο γλυκό όπλο κατά του προστάτη και του κολικού νεφρών ενώ πολλοί το θεωρούν βοηθητικό και στην μείωση της χολιστερίνης.
Το ρείκι είναι ένα εξαιρετικό φυτό για την παραγωγή μελιού, πολύ απλά επειδή έχει ορισμένες μοναδικές ιδιότητες που κάνουν καλό στην υγεία του ανθρώπου. Αυτές τις ιδιότητες τις περνάει φυσικά και στο μέλι και γι’ αυτό τα τελευταία χρόνια έχει αυξηθεί κατακόρυφα η δημοφιλία του και ολοένα και περισσότεροι άνθρωποι το αναζητούν στην αγορά.
Το ρείκι (Erica manipuliflora, ερείκη η σπονδυλανθής) ανήκει στην οικογένεια των Ερεικωδών. Ως βότανο περιέχει αλκαλοειδή, αρμπουτίνη, κιτρικό και φουμαρικό οξύ, πτητικό έλαιο, τανίνη και καροτίνη. Έχει χρησιμοποιηθεί ευρέως σαν φαρμακευτικό φυτό στις ορεινές περιοχές της Ευρώπης, όπου υπάρχει αυτοφυές σε ολόκληρες εκτάσεις. Οι θεραπευτικές ιδιότητες του βοτάνου έχουν καταγραφεί ήδη από τον Μεσαίωνα, αφού αναφέρονται σε βιβλία του 7ου αιώνα μ.Χ. Είναι στυπτικό, ελαφρώς ηρεμιστικό και υπνωτικό βότανο, με διουρητικές, αποχρεμπτικές και εφιδρωτικές ιδιότητες ενώ δρα και αντισηπτικό κι αντιφλεγμονώδες ιδιαίτερα στο ουροποιητικό σύστημα.
Σε έρευνα του 2012 βρέθηκε ότι το μέλι από το φυτό ρείκι είχε την μεγαλύτερη περιεκτικότητα σε φαινόλες. Επίσης, η υψηλή ποσότητα των αντιοξειδωτικών του μελιού ερείκης βοηθά στην απομάκρυνση των ελεύθερων ριζών που παράγονται ως αποτέλεσμα των μεταβολικών αντιδράσεων και αλληλεπιδράσεων με τους εξωτερικούς ρύπους του περιβάλλοντος. Η εξόντωση αυτών των ελευθέρων ριζών προλαμβάνει τη γήρανση και βελτιώνει τη γενική υγεία.