Το όραμα του Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν για μία νέα Οθωμανική Αυτοκρατορία και το σκεπτικό πίσω από τις τελευταίες ενέργειες του Τούρκου προέδρου αναλύει ο καθηγητής Ιστορίας στο πανεπιστήμιο του Γέιλ, Alan Mikhail, με άρθρο του στο περιοδικό Time, με τίτλο «γιατί η ερωτική σχέση του Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν με την Οθωμανική Αυτοκρατορία πρέπει να ανησυχεί τον κόσμο».
Στο άρθρο του ο καθηγητής Ιστορίας, παραθέτει τις πρόσφατες τακτικές κινήσεις του Ερντογάν, από τη μετατροπή της Αγίας Σοφίας και της Μονής της Χώρας σε τζαμιά μέχρι την ανακοίνωση του εντοπισμού κοιτασμάτων φυσικού αερίου στη Μαύρη Θάλασσα και την υποδοχή της αντιπροσωπείας της Χαμάς στην Άγκυρα.
«Όλες αυτές οι κινήσεις προβάλουν το όραμα του Ερντογάν για την ισλαμική ισχύ στον πλανήτη. Η παλινόρθωση του Ισλάμ στο εσωτερικό της Τουρκίας συμβαδίζει με τη διασφάλιση φυσικών πόρων και την επιβολή της τουρκικής ισχύος στο εξωτερικό, αλλά και με την καταπίεση στο εσωτερικό. Οι δημοκρατικοί άνθρωποι στην Τουρκία, τη Μέση Ανατολή και σ’ ολόκληρο τον κόσμο θα πρέπει να ανησυχούν», σημειώνει.
Όπως αναφέρει χαρακτηριστικά ο καθηγητής Ιστορίας «πολλά έχουν γραφτεί για τις προσπάθειες του Ερντογάν να “αναστήσει” την Οθωμανική Αυτοκρατορία ή να ορίσει τον εαυτό του σουλτάνο. Υπάρχει αλήθεια εδώ. Αλλά για να κατανοήσουμε την πολιτική ατζέντα και τις βλέψεις του Ερντογάν πρέπει να είμαστε συγκεκριμένοι για το ποιος Οθωμανός σουλτάνος προσπαθεί να είναι ο Ερντογάν. Είναι ο ένατος σουλτάνος της αυτοκρατορίας Σελίμ Α’».
Ο Σελίμ πέθανε πριν από 500 χρόνια το 1520. Κατά τη διάρκεια της ζωής του η Οθωμανική Αυτοκρατορία εξελίχθηκε από μια ισχυρή περιφερειακή δύναμη σε μια τεράστια παγκόσμια αυτοκρατορία. Για τον Ερντογάν, αυτός ο σουλτάνος , μισή χιλιετία πριν, εξυπηρετεί τις σύγχρονες ανάγκες του. Ο Σελίμ λειτουργεί από πολλές απόψεις ως ο Άντριου Τζάκσον (σ.σ ο έβδομος πρόεδρος των Ηνωμένων Πολιτειών) του Ερντογάν, μια μορφή από το παρελθόν με συμβολική χρήση για το παρόν. Ο Σελίμ προσφέρει ένα υπόδειγμα για την Τουρκία να γίνει μια παγκόσμια πολιτική και οικονομική δύναμη, με επιρροή από την Ουάσινγκτον στο Πεκίνο, συνθλίβοντας τους ξένους και τους εγχώριους αμφισβητίες. Βοηθά επίσης τον Ερντογάν ως επιχείρημα για το Ισλάμ ως πολιτιστική και πολιτική δεξαμενή δύναμης, ένα ζωτικό συστατικό των δόξων του οθωμανικού παρελθόντος, το οποίο επιδιώκει να μιμηθεί στη σύγχρονη Τουρκία ενάντια στην κυρίαρχη κοσμική ελίτ που κυριάρχησε από την ίδρυσή του.
«Πρέπει να είμαστε επιφυλακτικοί απέναντι στον εναγκαλισμό από τον Ερντογάν του οράματος του Σελίμ για την τουρκική πολιτική δύναμη. Αντιπροσωπεύει ένα ιστορικό παράδειγμα ισχυρής πολιτικής που οδήγησε σε περιφερειακούς πολέμους, την απόπειρα εξόντωσης των θρησκευτικών μειονοτήτων και το μονοπώλιο των παγκόσμιων οικονομικών πόρων. Εκτός από τις προσπάθειές του να μονοπωλήσει τα αποθέματα φυσικού αερίου στην Τουρκία, σήμερα λαμβάνει τη μορφή των στρατιωτικών περιπετειών του Ερντογάν στη Λιβύη, τη Συρία και την Υεμένη, ενώ το εσωτερικό καταδιώκει τις κοινότητες των Σιιτών, των Κούρδων, των Χριστιανών, των δημοσιογράφων, των γυναικών και των αριστερών» προσθέτει ο καθηγητής Ιστορίας.
Στον Ερντογάν αρέσει ο Σελίμ επειδή έκανε την Τουρκία παγκόσμια πολιτική δύναμη. Από το 1517 έως το τέλος του Α’ Παγκοσμίου Πολέμου, η Οθωμανική Αυτοκρατορία διατήρησε το γεωγραφικό σχήμα που κέρδισε ο Selim, κυριαρχώντας στη Μέση Ανατολή και την ανατολική Μεσόγειο.
«Ενώ κάθε ηγέτης της σύγχρονης Τουρκίας έχει κρατήσει αποστάσεις από την κληρονομία της Οθωμανικής αυτοκρατορίας και το Ισλάμ προκειμένου να παρουσιάσει ένα πιο “δυτικό”, “μοντέρνο” και “κοσμικό” πρόσωπο της τουρκικής δημοκρατίας, ο Ερντογάν είναι ο πρώτος που έχει αγκαλιάσει το οθωμανικό παρελθόν και την ισλαμική κληρονομία. Αν ο Σελίμ ήταν ο πρώτος Οθωμανός που ήταν σουλτάνος και χαλίφης, ο Ερντογάν είναι ο πρώτος δημοκρατικός ηγέτης που ισχυρίζεται ότι κατέχει και τους δύο τίτλους»
«Η αναπαραγωγή ενός πολιτικού προγράμματος που μοιάζει με αυτό του Σελίμ αποτελεί μια επικίνδυνη προοπτική για την Τουρκία, την Ανατολική Μεσόγειο και όλον τον κόσμο. Για να κάνει την Τουρκία ξανά οθμωανική απαιτείται το είδος της βίας, της λογοκρισίας και της βιτριολικής συμπεριφοράς που έχει δείξει ο Ερντογάν ότι είναι αποφασισμένος να χρησιμοποιήσει» καταλήγει το άρθρο.
