Εδώ και δύο εβδομάδες το Ισραήλ βομβαρδίζει τη Γάζα με πυραύλους, οβίδες και βόμβες, ενώ συγκεντρώνει άρματα μάχης και στρατεύματα για να πραγματοποιήσει χερσαία εισβολή στην Γάζα, με δηλωμένο στόχο, να καταστρέψει τη Χαμάς.
Αλλά είναι έτσι τα πράγματα; Η βρετανική εφημερίδα The Guardian σημειώνει ότι πρόκειται για έναν παραπλανητικά απλό στόχο, ο οποίος ακούγεται επείγων και αναγκαίος για πολλούς σε ένα έθνος βαθιά τραυματισμένο από τις σφαγές της 7ης Οκτωβρίου, του οποίο έθνος ελπίζει να ανακτήσει το αίσθημα της ασφάλειάς του, ενώ ο στρατός του δηλώνει αποφασισμένος να αποκαταστήσει το κατεστραμμένο του γόητρο.
Ο θυμός
“Τώρα έχουμε μεγάλη πίεση από τον ισραηλινό πληθυσμό”, δήλωσε ανώτερος αξιωματούχος της ισραηλινής ασφάλειας. “Πραγματικά προσπαθούμε εδώ στο αρχηγείο να μην είμαστε συναισθηματικά παράλογοι σε κάθε απόφαση. “Το μόνο συμπέρασμα είναι ότι πρέπει να μπούμε μέσα. Πρέπει να μπούμε μέσα και να καθαρίσουμε και να εξαλείψουμε τη Χαμάς από τις ρίζες της, όχι μόνο στρατιωτικά, αλλά και οικονομικά, τη διοίκησή της. Όλα πρέπει να εξαφανιστούν”.
Ωστόσο, η εφημερίδα σημειώνει ότι η καταστροφή της Χαμάς είναι πολιτικός στόχος και, όχι στρατιωτικός. Ακόμη και αν το Ισραήλ ισχυριστεί ότι πέτυχε μετά τη δολοφονία ανώτερων στελεχών της Χαμάς, την καταστροφή του οπλοστασίου και των τούνελ της και την διάλυση της διοίκησής της, δεν έχει πει τι θα κάνει την επομένη της “νίκης”.
Τα λάθη των Αμερικανών
Η Λωρίδα της Γάζας θα εξακολουθεί να υπάρχει, αν και ως επί το πλείστο θα είναι ερείπια. Ο πληθυσμός που θα έχει επιζήσει από τον πόλεμο θα εξακολουθεί να είναι εκεί, πενθώντας νέες απώλειες αγαπημένων προσώπων και των σπιτιών του. Και η φτώχεια και οι άλλες στερήσεις του Λαού που τροφοδότησαν ως τώρα τη Χαμάς θα έχουν απλώς ενταθεί.
Η εθνική οργή, η συγκέντρωση στρατιωτικής ισχύος, έμοιαζε ανησυχητικά οικεία στον πρόεδρο των ΗΠΑ Τζο Μπάιντεν, ο οποίος προειδοποίησε το Ισραήλ την περασμένη εβδομάδα: “Η δικαιοσύνη πρέπει να αποδοθεί. Αλλά σας προειδοποιώ – ενώ αισθάνεστε αυτή την οργή, μην αναλώνεστε από αυτήν. Μετά την 11η Σεπτεμβρίου, εξοργιστήκαμε στις Ηνωμένες Πολιτείες. Παρά το ότι αναζητήσαμε δικαιοσύνη και αποδώσαμε δικαιοσύνη, κάναμε και λάθη”.
Δεν είπε ποια λάθη, ίσως επειδή υπάρχουν τόσα πολλά καταστροφικά λάθη για να διαλέξει κανείς. Στο Αφγανιστάν και αργότερα στο Ιράκ, οι ΗΠΑ κέρδισαν τις αρχικές μάχες -όπως πιθανότατα και το Ισραήλ στη Γάζα- λόγω των συντριπτικών στρατιωτικών και οικονομικών πόρων.
Ωστόσο, οι Αμερικανοί πράκτορες δεν έφτασαν στον Οσάμα Μπιν Λάντεν, τον αρχιτέκτονα των επιθέσεων, παρά μετά από 10 χρόνια. Στο διάστημα αυτό ο πόλεμος στο Ιράκ σκότωσε εκατοντάδες χιλιάδες αμάχους, μετέτρεψε τη χώρα σε θρησκευτικό λουτρό αίματος και έσπειρε τους σπόρους για την άνοδο του Ισλαμικού Κράτους. Οι Ταλιμπάν πολέμησαν για 20 χρόνια και τελικά επέστρεψαν στην εξουσία, ταπεινώνοντας την Ουάσινγκτον στη διαδικασία, σημειώνεις ο Γκάρντιαν.
Οι πολιτικοί και οι στρατιωτικοί των ΗΠΑ, είτε από αλαζονεία, είτε από αφέλεια, είτε από τυφλή αισιοδοξία, είχαν σκεφτεί πολύ λίγο τι θα μπορούσε να ακολουθήσει αφού ταπεινώσουν τον εχθρό τους. Και αυτό ήταν επικίνδυνο.
Ο ίδιος δρόμος
Το Ισραήλ φαίνεται να βαδίζει σε έναν παρόμοιο δρόμο, με μια ηγεσία που δεν έχει καθορίσει πώς μοιάζει η νίκη και δεν έχει κάνει κανένα σχέδιο για το πώς θα μπορούσε να διοικείται ο θύλακας της Γάζας, όταν τελειώσει η όποια στρατιωτική εκστρατεία. Θα είναι σε ερείπια, με χιλιάδες νεκρούς τουλάχιστον, ενδεχομένως δεκάδες χιλιάδες, και με τον επιζώντα πληθυσμό βαθιά τραυματισμένο.
Στο Ισραήλ δεν υπάρχει μεγάλη διάθεση να αναληφθεί η άμεσα η διαχείριση της Γάζας. Πριν από σχεδόν δύο δεκαετίες, ο ισραηλινός στρατός αποχώρησε από τν Γάζα και πήρε μαζί του και τους εποίκους, επειδή ακόμη και ο σκληροπυρηνικός πρωθυπουργός Αριέλ Σαρόν δεν πίστευε τότε ότι μια επ’ αόριστο κατοχή θα ήταν βιώσιμη.
Που σημαίνει ότι τώρα, μετά από αυτόν τον βάναυσο πόλεμο, θα υπήρχε ακόμη μεγαλύτερη δυσαρέσκεια και εχθρότητα. Και το Ισραήλ δεν θέλει ούτε η διεφθαρμένη, σκληρή Παλαιστινιακή Αρχή, να αναλάβει την διοίκηση της Γάζας, επειδή τον ανησυχεί η ενοποίηση των δύο ξεχωριστών σήμερα, τμημάτων που θα μπορούσαν να αποτελέσουν ένα δυνητικό παλαιστινιακό κράτος.
Οι Παλαιστίνιοι
“Το Ισραήλ σε κάθε περίπτωση θέλει να αποτρέψει την ακεραιότητα της λωρίδας της Γάζας με τη Δυτική Όχθη. Υποστηρίζουν μόνο τη διαίρεση”, δήλωσε ο Jamal Zakout, πρώην σύμβουλος του Παλαιστίνιου πρωθυπουργού Salam Fayyad. “Το Ισραήλ δεν έχει καμία στρατηγική για οποιαδήποτε πολιτική λύση, συμπεριλαμβανομένου του τι θέλουν από τη Γάζα στο μέλλον, πριν ή μετά από αυτόν τον πόλεμο”.
Ακόμη και αν η Παλαιστινιακή Αρχή μπορούσε να πιεστεί ή να δωροδοκηθεί για να εξετάσει το ενδεχόμενο να αναλάβει τον έλεγχο, δεν είναι καθόλου σαφές αν θα γινόταν δεκτή ή αν θα ήταν σε θέση να το κάνει. Μια κυβέρνηση εγκατεστημένη από τον ισραηλινό στρατό δεν θα θεωρείτο νόμιμη. Η Παλαιστινιακή Αρχή δέχεται ήδη την δυσαρέσκεια του λαού στην Δυτική Όχθη για την αδυναμία της απέναντι στις ισραηλινές αρχές, για την αναποτελεσματικότητά της, τη μη αντιπροσωπευτικότητά της και τη διαφθορά της.
Και παρόλο που η πλειοψηφία των κατοίκων της Γάζας δεν είχε το όριο ηλικίας για να ψηφίσει όταν η Φατάχ έχασε τις εκλογές από τη Χαμάς το 2007, σήμερα δεν υπάρχει κανένας λόγος να πιστεύει κανείς ότι η Φατάχ ή ότι έχει απομείνει τέλος πάντων από αυτήν έγινε πιο δημοφιλής. Η μόνη ιδέα που διατυπώθηκε από Ισραηλινούς πολιτικούς και αξιωματικούς για το μέλλον της Γάζας, ήταν να αναπτυχθεί μια διεθνής ειρηνευτική δύναμη, αλλά και αυτό φαίνεται να έχει τις ρίζες της περισσότερο σε ευσεβείς πόθους παρά στην πραγματικότητα.
“Φαίνεται ότι ο πόλεμος θα είναι πολύ, πολύ μακρύς και πρέπει να λάβουμε υπόψη μας τους ομήρους, τον κίνδυνο εξάπλωσης της σύγκρουσης στην ευρύτερη περιοχή, τη διάβρωση της υποστήριξης και το ερώτημα σε ποιον θα μεταβιβάσουμε τον έλεγχο στη Γάζα – για παράδειγμα, αν πρέπει να τον μεταβιβάσουμε ενδεχομένως σε κάποια πολυεθνική δύναμη υπό αραβική ηγεσία”, δήλωσε ο πρώην πρωθυπουργός Ehud Barak.
Να πληρώσουν οι γείτονες
Ο ίδιος πρότεινε ότι οι περιφερειακές δυνάμεις θα είχαν συμφέρον να πληρώσουν για το μέλλον της Γάζας. “Χρειαζόμαστε καλή θέληση από τις γειτονικές μας χώρες, επειδή γνωρίζουν ότι αποσταθεροποιεί την περιοχή στο σύνολό της. Οι χώρες που έχουν χρήματα, με περιουσιακά στοιχεία, θα πρέπει να επενδύσουν στη Γάζα”, είπε.
Αλλά δεν υπάρχει καμία ένδειξη ότι θα ήθελαν να εμπλακούν στα έξοδα και την πολιτική έκθεση της διαχείρισης της Γάζας, ουσιαστικά για λογαριασμό της ισραηλινής κυβέρνησης. Πολλές χώρες είναι ήδη οικονομικά στρυμωγμένες , αντιμετωπίζουν εσωτερική αναταραχή που επιδεινώνεται από την αύξηση του κόστους ζωής και φιλοξενούν μεγάλο αριθμό Παλαιστινίων προσφύγων για δεκαετίες.
Πολλοί άνθρωποι στη Λωρίδα της Γάζας και σε ολόκληρη την περιοχή φοβούνται ότι οι σκληροπυρηνικοί Ισραηλινοί δεν σχεδιάζουν μια μελλοντική διοίκηση στη Γάζα, επειδή θέλουν να την αδειάσουν εντελώς από τους Παλαιστίνιους.
Φοβούνται νέα Νάκμπα
“[Η κλίμακα των θανάτων] δείχνει ότι αυτό που συμβαίνει στη Γάζα στοχεύει μόνο αμάχους και ο κύριος σκοπός του είναι να εκτοπίσει τους κατοίκους της Γάζας στη νότια περιοχή της Λωρίδας και ίσως στο Σινά”, δήλωσε ο Ζακκούτ, περιγράφοντας τη στρατιωτική εκστρατεία ως “εθνοκάθαρση”.
Οι Παλαιστίνιοι βλέπουν στην σημερινή εκστρατεία του Ισραήλ εικόνες από την Νάκμπα, τον διωγμό περίπου 750.000 Παλαιστινίων από την Παλαιστίνη που προηγουμένως ήταν υπό βρετανική εντολή κατά τη δημιουργία του Ισραήλ το 1948 και τον πρώτο Αραβοϊσραηλινό πόλεμο.
Μια πόλη με σκηνές στο Σινά για τους Παλαιστίνιους είναι μια ιδέα με μακρά ιστορία- ο πρώην αναπληρωτής υπουργός Άμυνας Danny Ayalon δήλωσε ότι οι κάτοικοι της Γάζας θα πρέπει να “εκκενώσουν προσωρινά την περιοχή”. Ο Ισραηλινός αξιωματούχος ασφαλείας παραδέχθηκε ότι ο στρατός του Ισραήλ δεν έχει ιδέα πώς να πολεμήσει αυτόν τον πόλεμο χωρίς να ριζοσπαστικοποιήσει μια νέα γενιά νέων Παλαιστινίων.
Το τέρας
“Μακάρι να είχα την απάντηση. Είναι η ερώτηση ενός εκατομμυρίου, ενός δισεκατομμυρίου δολαρίων. Γιατί αν ξέραμε την απάντηση, θα το είχαμε κάνει πριν από πολλά χρόνια. Δεν έχουμε τη σωστή απάντηση σε αυτό, αλλά πιστεύουμε ότι έχουμε φτάσει στον πάτο του βαρελιού, ότι τίποτα δεν μπορεί να γίνει χειρότερο από αυτό”.
Αυτού του είδους η αφελής μοιρολατρία οδήγησε τους Αμερικανούς όταν προσπαθούσαν να καταπολεμήσουν την Αλ Κάιντα και τις άλλες θρησκευτικές πολιτοφυλακές με βία και βασανιστήρια. Οι πολιτικές του εξέθρεψαν ένα ακόμη μεγαλύτερο τέρας, το τέρας που ο Νετανιάχου χρησιμοποιεί για να περιγράψει τη Χαμάς: το Ισλαμικό Κράτος.