Κινδυνεύει να μετατραπεί σε Ατλαντίδα η πιο φημισμένη πόλη και μεγαλύτερος λιμένας της Αιγύπτου, η Αλεξάνδρεια. Η μητρόπολη που ίδρυσε ο Μέγας Αλέξανδρος στις όχθες του Νείλου απειλείται με… καταβύθιση εξαιτίας της διάβρωσης των εδαφών και της ανόδου της θαλάσσιας στάθμης που προκαλεί η κλιματική αλλαγή.
Ακόμη και αν επαληθευθεί το πιο αισιόδοξο σενάριο του ΟΗΕ, το 2050 το ένα τρίτο της πόλης είτε δεν θα είναι κατοικήσιμο είτε θα έχει καλυφθεί από τη θάλασσα. Το 1,5 από τα 6 εκατομμύρια κατοίκους της θα αναγκαστεί να εγκαταλείψει τις εστίες του. Είναι προφανές πως οι αρχαιότητες και οι ιστορικοί θησαυροί της πόλης κινδυνεύουν να χαθούν διά παντός.
Σύμφωνα με τις επιστημονικές εκτιμήσεις, η Αλεξάνδρεια καταβυθίζεται κάθε χρόνο κατά περίπου τρία χιλιοστόμετρα. Το φαινόμενο οφείλεται στις γεωτρήσεις ανοικτά των ακτών της, αλλά και στα φράγματα του ποταμού Νείλου, που παρεμποδίζουν τη μεταφορά λάσπης που ήταν το συνδετικό στοιχείο του υπεδάφους της πόλης
Αυξάνεται η στάθμη
Την ίδια στιγμή, η στάθμη των υδάτων στη Μεσόγειο παρουσιάζει αύξηση, η οποία τις επόμενες τρεις δεκαετίες μπορεί να φτάσει το ένα μέτρο, σύμφωνα με τις εκτιμήσεις των ειδικών επιστημών της Διακυβερνητικής Επιτροπής για την Κλιματική Αλλαγή του ΟΗΕ, που σημειώνουν ότι στη Μεσόγειο η αύξηση του επιπέδου των υδάτων είναι ταχύτερη από οπουδήποτε αλλού.
«Η κλιματική αλλαγή είναι μια πραγματικότητα και μια μεγάλη απειλή», επισημαίνει ο Αχμέντ Αμπντέλ Καντέρ, επικεφαλής της Αρχής που επιβλέπει την προστασία της ακτογραμμής της Αιγύπτου.
Το 2050 το 1,5 από τα 6 εκατομμύρια κατοίκους της θα αναγκαστεί να εγκαταλείψει τις εστίες του.
Ακόμη, όμως, και αν τελικά επαληθευθεί το πιο αισιόδοξο σενάριο που περιγράφουν επιστημονικές μελέτες, η στάθμη των υδάτων της Μεσογείου, έως το 2050, θα αυξηθεί κατά 50 εκατοστά. Αυτό σημαίνει ότι το 30% της Αλεξάνδρειας θα καλυφθεί από τα νερά, το 25% του πληθυσμού της θα χρειαστεί μετεγκατάσταση και θα χαθούν 194.000 θέσεις εργασίας.
Σε ολόκληρο το δέλτα του Νείλου η θάλασσα έχει προχωρήσει προς την ενδοχώρα για περισσότερο από τρία χιλιόμετρα από το 1960 έως σήμερα. Το 1980 «κατάπιε» τον εικονικό φάρο του 19ου αιώνα στη γειτονική Ροζέτα.
O Καμπέρ τονίζει ότι οι Αρχές έχουν λάβει κάποια μέτρα προκειμένου να προστατεύσουν την πόλη από την κλιματική αλλαγή. Στα 69 χιλιόμετρα της ακτογραμμής της έχει φυτευθεί μια πλατιά ζώνη από καλαμιές. «Η άμμος προσκολλάται πάνω τους και όλα μαζί δημιουργούν ένα φυσικό φραγμό», υπογραμμίζει ο Καμπέρ προσθέτοντας ότι στο προσεχές μέλλον θα εγκατασταθούν και συστήματα έγκαιρης προειδοποίησης, αλλά και μέτρησης της στάθμης των νερών.
H σταδιακή καταστροφή της πόλης εξελίσσεται ταυτόχρονα με πληθυσμιακή έκρηξη, αφού τουλάχιστον δύο εκατομμύρια άνθρωποι εγκαταστάθηκαν εδώ την τελευταία δεκαετία. Οι επενδύσεις για έργα υποδομής που θα μπορούσαν να την προστατεύσουν από τις κλιματικές προκλήσεις καθυστερούν. O κυβερνήτης της Αλεξάνδρειας, Μοχάμεντ αλ Σαρίφ, υποδεικνύει ένα τέτοιο πρόβλημα: «Το σύστημα όμβριων υδάτων του οδικού δικτύου κατασκευάστηκε με δυνατότητα απορρόφησης ενός εκατομμυρίου κυβικών μέτρων νερού.
Ομως η κλιματική αλλαγή προκαλεί πολύ ισχυρότερες καταιγίδες, με αποτέλεσμα μέσα σε μία μόνον ημέρα να πέφτουν περισσότερα από δεκαοκτώ εκατομμύρια κυβικά μέτρα βροχής».
Ιδιαίτερα ευάλωτη, βέβαια, είναι και η πολιτισμική κληρονομιά της Αλεξάνδρειας, όπως το Φρούριο του Καιάτ Μπέι, που βρίσκεται εκεί όπου κάποτε στεκόταν ο Φάρος της, ένα από τα επτά θαύματα του κόσμου. Γύρω του έχουν τοποθετηθεί 500 τεράστιοι τσιμεντένιοι κύβοι, με στόχο κυρίως την προστασία τoυ παραλιακού πεζοδρόμου του 19ου αιώνα.