Στην προσπάθειά τους να πλήξουν καθοριστικά την εικόνα του Ρώσου ηγέτη και να εξηγήσουν γιατί η ανθρωπότητα πρέπει να… απαλλαγεί διά παντός από την παρουσία του, τα δυτικά μέσα προπαγάνδας, συμπεριλαμβανομένων και πολλών ελληνικών, φιλοτεχνούν στον Βλαντιμίρ Πούτιν ένα προφίλ «νεομπολσεβίκου», άξιου διαδόχου της σκληρής σοβιετικής νομενκλατούρας που διοικούσε με σιδερένια πυγμή.
- Από τον Γιώργο Χαρβαλιά
Στην πραγματικότητα ο Πούτιν είναι ο σφοδρότερος επικριτής του μπολσεβικισμού που έχει πατήσει το πόδι του στο Κρεμλίνο. Ιδεολογικά τοποθετείται πιο δεξιά από τους περισσότερους Ευρωπαίους ηγέτες και φυσικά από τον Αμερικανό πρόεδρο των Δημοκρατικών Τζο Μπάιντεν.
Διαβάζοντας τις επόμενες γραμμές, πολλοί από εσάς θα αναγνωρίσετε ένα ξεκάθαρο μανιφέστο «υγιούς συντηρητισμού» απέναντι στην εθνομηδενιστική λαίλαπα της παγκοσμιοποίησης. Πρόκειται για αποσπάσματα από την τελευταία ομιλία του προέδρου Πούτιν στην περίφημη «Λέσχη Συζητήσεων Βαλντάι», δηλαδή το ρωσικό «Νταβός», που αποτελεί την αντίπραξη της Μόσχας στο γνωστό ελβετικό φόρουμ του Κλάους Σβαμπ – σήμα κατατεθέν και κινητήριο μοχλό της παγκοσμιοποίησης. Μπορεί στην αρχή να μπερδευτείτε, νομίζοντας ότι αυτός που μιλάει είναι ο Ντόναλντ Τραμπ ή η Μαρίν Λεπέν, αλλά σας βεβαιώνω ότι είναι ο Πούτιν:
«Τις τελευταίες δεκαετίες, πολλοί έχουν αναπτύξει εξεζητημένες ιδέες που υποστηρίζουν ότι ο ρόλος του κράτους είναι απαξιωμένος και σε αποδρομή. Η παγκοσμιοποίηση υποτίθεται ότι έκανε τα σύνορα αναχρονισμό και την εθνική κυριαρχία εμπόδιο στην ευημερία.
Μερικοί άνθρωποι πιστεύουν ότι μια επιθετική εξάλειψη ολόκληρων σελίδων από την Ιστορία τους, οι “αντίστροφες διακρίσεις” κατά της πλειοψηφίας προς όφελος μειοψηφιών και η απαίτηση να εγκαταλειφθούν οι παραδοσιακές έννοιες της μητέρας, του πατέρα, της οικογένειας, ακόμη και του φύλου, είναι ορόσημα στην πορεία προς την κοινωνική ανανέωση.
Έχουμε διαφορετική άποψη, ή, για να το θέσω πιο σωστά, τουλάχιστον η συντριπτική πλειονότητα της ρωσικής κοινωνίας έχει διαφορετική γνώμη για αυτό το θέμα. Πιστεύουμε ότι πρέπει να βασιστούμε στις δικές μας πνευματικές αξίες, στην ιστορική μας παράδοση και στον πολιτισμό του έθνους μας. Οι υποστηρικτές της λεγόμενης “κοινωνικής προόδου” θεωρούν ότι συστήνουν στην ανθρωπότητα ένα κάποιο νέο είδος καλύτερης συνείδησης. Οι συνταγές τους δεν είναι καθόλου καινούργιες. Μπορεί να αποτελεί έκπληξη για κάποιους, αλλά η Ρωσία τα έχει περάσει ήδη αυτά. Μετά την επανάσταση του 1917, οι Μπολσεβίκοι, βασιζόμενοι στα δόγματα των Μαρξ και Ενγκελς, επίσης έλεγαν ότι θα άλλαζαν τις παλιές συνήθειες και τα έθιμα, όχι μόνο τα πολιτικά και τα οικονομικά, αλλά την ίδια την έννοια της ανθρώπινης ηθικής. Η καταστροφή των παλαιών αξιών, της θρησκείας και των σχέσεων μεταξύ των ανθρώπων, μέχρι και την πλήρη απόρριψη της οικογένειας (ναι, το είχαμε και αυτό), η ενθάρρυνση στην κατάδοση αγαπημένων προσώπων – όλα αυτά ανακηρύχθηκαν σε πρόοδο. Παρεμπιπτόντως, την εποχή εκείνη, αυτή η πρόοδος έχαιρε ευρείας υποστήριξης σε ολόκληρο τον κόσμο και ήταν αρκετά της μόδας, όπως και σήμερα.
Κοιτώντας τι συμβαίνει σε αρκετές δυτικές χώρες, βλέπουμε με έκπληξη να εφαρμόζονται οι παλιές εγχώριες πρακτικές μας. Ο αγώνας για ισότητα και την κατάργηση των διακρίσεων έχει μετατραπεί σε έναν επιθετικό δογματισμό που φτάνει έως τον παραλογισμό, όταν, για παράδειγμα, έργα μεγάλων συγγραφέων του παρελθόντος -όπως ο Σαίξπηρ- παύουν να διδάσκονται πλέον σε σχολεία ή πανεπιστήμια, επειδή οι ιδέες που πρεσβεύουν κρίνονται οπισθοδρομικές. Οι κλασικοί θεωρούνται ξεπερασμένοι και αδαείς στα θέματα που αφορούν το φύλο ή τη φυλή. Στο Χόλιγουντ διανέμονται υπομνήματα με υποδείξεις για τον σωστό τρόπο αφήγησης και σχετικά με το πόσοι χαρακτήρες του κάθε χρώματος ή φύλου θα πρέπει να συμπεριλαμβάνονται σε μια ταινία. Μπροστά σε αυτά ωχριά ακόμη και το τμήμα προπαγάνδας “Agitprop” της Κεντρικής Επιτροπής του Κομμουνιστικού Κόμματος της Σοβιετικής Ενωσης!
Η αντιμετώπιση των πράξεων ρατσισμού είναι ένας απαραίτητος και ευγενής σκοπός, αλλά η νέα “κουλτούρα ακύρωσης” την έχει μετατρέψει σε “αντίστροφη διάκριση”, δηλαδή σε αντίστροφο ρατσισμό. Σε ορισμένες δυτικές χώρες η συζήτηση για τα δικαιώματα των ανδρών και των γυναικών έχει μετατραπεί σε ένα τέλειο υπερθέαμα τρόμου.
Οι ζηλωτές αυτών των νέων προσεγγίσεων φτάνουν ακόμη και στο σημείο να θέλουν να καταργήσουν εντελώς και αυτές ακόμη τις έννοιες. Οποιος τολμήσει να αναφέρει ότι άντρες και γυναίκες πραγματικά υπάρχουν, κάτι που είναι βιολογικά αληθές, κινδυνεύει να εξοστρακιστεί. Οι όροι “γονέας νούμερο ένα” και “γονέας νούμερο δύο”, “γεννήτωρ γονέας” αντί για “μητέρα” και το “ανθρώπινο γάλα” που αντικαθιστά το “μητρικό γάλα”, δήθεν χρησιμοποιούνται για να μην αναστατώνονται οι άνθρωποι που δεν είναι σίγουροι για το φύλο τους. Επαναλαμβάνω, αυτό δεν είναι κάτι καινούργιο. Στη δεκαετία του 1920, οι Σοβιετικοί λεγόμενοι “Kulturträgers” (οι προωθητές των πολιτισμικών ιδεωδών) επίσης επινόησαν το δικό τους new-speak (νέα γλώσσα προπαγάνδας), πιστεύοντας ότι με αυτόν τον τρόπο διαμόρφωναν μια νέα συνείδηση και με αυτόν τον τρόπο θα άλλαζαν τις αξίες της κοινωνίας. Οπως έχω ξαναπεί, με αυτά που έκαναν δημιούργησαν ένα τεράστιο χάος που ακόμα και σήμερα, όταν το σκέφτεται κανείς, ανατριχιάζει.
Λοιπόν, σε όποιον αρέσουν αυτά ας συνεχίσει να τα κάνει. Εχω ήδη αναφέρει ότι στη διαμόρφωση των δικών μας προσεγγίσεων, καθοδηγούμαστε από έναν υγιή συντηρητισμό. Αυτό ξεκινήσαμε να πράττουμε πριν από μερικά χρόνια, όταν τα πάθη στη διεθνή σκηνή δεν ήταν ακόμα τόσο έντονα όσο είναι τώρα, αν και, φυσικά, μπορούμε να πούμε ότι ήδη είχαν αρχίσει να μαζεύονται μαύρα σύννεφα. Τώρα, που ο κόσμος βρίσκεται σε μια φάση δομικής αναστάτωσης, η σημασία του εύλογου συντηρητισμού, ως θεμελίου μιας πολιτικής πορείας έχει εκτοξευθεί – ακριβώς λόγω των πολλαπλασιαζόμενων αβεβαιοτήτων, κινδύνων και της εύθραυστης πραγματικότητας που αντιμετωπίζουμε. Ο μετριοπαθής συντηρητισμός, κατά τη γνώμη μου, είναι η πιο λογική συμπεριφορά».
Αν σκεφτεί κανείς ότι αυτή η ομιλία έγινε τον περασμένο Οκτώβριο, ελάχιστους μήνες δηλαδή προτού ξεσπάσει η ουκρανική κρίση, ίσως μπορέσει να ερμηνεύσει τα γεγονότα που ακολούθησαν. Και να κατανοήσει γιατί τα παγκόσμια κέντρα εξουσίας έχουν κάθε λόγο να αισθάνονται άβολα με τυχόν πολιτική επιβίωση του Βλαντιμίρ Πούτιν…