Τζέρεμι Γουίλκς, Euronews:Είναι ο συνιδρυτής της Microsoft. Έγινε δισεκατομμυριούχος με φιλανθρωπική δράση που εστιάζει στην φτώχεια και την υγεία. Τώρα θέλει να σώσει τον πλανήτη. Ο καλεσμένος μας σήμερα στο Global Conversation είναι ο Μπιλ Γκέιτς. Μόλις κυκλοφόρησε το βιβλίο του με τίτλο «Πώς να αποφύγουμε μια κλιματική καταστροφή». Είναι μαζί μας από το Σιάτλ. Σας ευχαριστούμε.
Αναφέρετε στο βιβλίο σας ότι είμαστε στο ίδιο σημείο σήμερα με την κλιματική αλλαγή, που ήμασταν πριν πολλά χρόνια με την πανδημία. Εννοείτε ότι νομίζαμε ότι ήμασταν έτοιμοι, αλλά δεν είμαστε. Τι δεν κατανοούμε σε σχέση με την κλιματική αλλαγή;
Μπιλ Γκέιτς, Επιχειρηματίας, Συν-πρόεδρος Ίδρυμα Μπιλ & Μελίνα Γκέιτς:
Οι πηγές των εκπομπών είναι πολλές. Και πολλές από αυτές, δεν έχουμε ακόμη βρει τον τρόπο να τις αποφύγουμε. Ο τομέας της μεταποίησης, οι αεροπορικές μεταφορές ακόμη και τα σχέδια επέκτασης του ηλεκτρικού δικτύου θα απαιτήσουν να κάνουμε πολύ περισσότερα από αυτά που κάνουμε σήμερα, ανάμεσά τους και την ενίσχυση της καινοτομίας. Είναι εξαιρετικό που οι νέοι ενδιαφέρονται γι’ αυτόν τον σκοπό. Είναι ωραίο να υπάρχουν στόχοι. Το βιβλίο μου εξηγεί πώς μπορεί να είναι το σχέδιο και τι χρειάζεται για την οργάνωσή του.
Τζέρεμι Γουίλκς, Euronews:
Ας μιλήσουμε λίγο για την πανδημία, πριν δούμε το ζήτημα της κλιματικής αλλαγής. Διαρκεί πάνω από έναν χρόνο. Δεν τη διαχειριζόμαστε ακόμη καλά. Σας εκπλήσσει αυτό;
Μπιλ Γκέιτς, Επιχειρηματίας, Συν-πρόεδρος Ίδρυμα Μπιλ & Μελίνα Γκέιτς:
Κάθε χώρα έχει κάνει κάποια πράγματα σωστά και κάποια λάθος. Όταν έκανα την ομιλία μου στα TED το 2015, είπα ότι δεν είμαστε έτοιμοι για την επόμενη πανδημία. Μίλησα για τη διαδικασία της διάγνωσης, την πρακτική και το πώς συντονίζουμε διαφορετικά πράγματα. Η δημιουργία του εμβολίου έγινε πολύ πιο γρήγορα από το αναμενόμενο. Το ίδρυμά μας υποστήριζε την τεχνολογία mRNA, αλλά δεν έγιναν εμβόλια. Αυτό ήταν τουλάχιστον καλό. Και αυτό θα οδηγήσει στο τέλος της πανδημίας.
Τζέρεμι Γουίλκς, Euronews:
Αλλά η διαχείριση της πανδημίας, η πολιτική της διαχείριση δεν στέφθηκε με μεγάλη επιτυχία. Πώς το κρίνετε; Και τι σημαίνει όταν θα πρέπει να διαχειριστούμε την κλιματική αλλαγή;
Μπιλ Γκέιτς, Επιχειρηματίας, Συν-πρόεδρος Ίδρυμα Μπιλ & Μελίνα Γκέιτς:
Κανείς δεν περιμένει ότι το κράτος θα είναι τέλειο. Αλλά αν το δούμε συνολικά κάνει εξαιρετικά πράγματα: παιδεία, δικαιοσύνη, υγεία. Πάντα πιέζουμε γιατί είμαστε πολίτες και θέλουμε να βλέπουμε ότι βελτιώνεται. Όσον αφορά στο κλίμα, απαιτούνται πολλές δημιουργικές πολιτικές. Και οι πολιτικές απόψεις, ειδικά των νέων, πρέπει να παραμείνουν ισχυρές. Θα χρησιμοποιήσουμε αυτά τα 30 χρόνια για να το πετύχουμε, γιατί θα είναι κάτι δύσκολο. Δεν είναι όμως ακατόρθωτο.
Τζέρεμι Γουίλκς, Euronews:
Η διανομή του εμβολίου έχει αναδείξει τις διαφορές μεταξύ πλούσιων και φτωχών, ανάμεσα στις πλουσιότερες και τις φτωχότερες χώρες. Το ίδιο θα συμβεί και με την κλιματική αλλαγή;
Μπιλ Γκέιτς, Επιχειρηματίας, Συν-πρόεδρος Ίδρυμα Μπιλ & Μελίνα Γκέιτς:
Απόλυτα! Ο λόγος που είμαι τόσο απασχολημένος είναι ότι η δουλειά που κάνει το Ίδρυμα Γκέιτς για να βοηθήσει στον τομέα της υγείας στις φτωχές χώρες, για να βοηθήσει τους αγρότες εκεί, θα πάει χαμένη, καθώς περνούν τα χρόνια και οι υψηλές θερμοκρασίες θα εμποδίζουν τους αγρότες που καλλιεργούν τις εκτάσεις που χρειάζεται για να ζουν. Η έλλειψη σοδειάς θα οδηγήσει σε υποσιτισμό και μετανάστευση και σε πλήρη ανισορροπία, λόγω του κλίματος.
Τζέρεμι Γουίλκς, Euronews:
Όταν διάβαζα το βιβλίο, είχα την εντύπωση ότι προσπαθούσατε να πείσετε κάποιον για τη σημασία της κλιματικής αλλαγής. Είναι οι Αμερικανοί πολιτικοί, το αμερικανικό κοινό ή προσπαθούσατε να πείσετε εσάς τον ίδιο για την σημασία της κλιματικής αλλαγής; Είχα αυτό το αίσθημα. Αισθάνθηκα ότι προσπαθούσατε να τονίσετε τη σημασία της κλιματικής αλλαγής. Πρόσφατα αντιληφθήκατε πόσο τεράστιο είναι το πρόβλημα.
Μπιλ Γκέιτς, Επιχειρηματίας, Συν-πρόεδρος Ίδρυμα Μπιλ & Μελίνα Γκέιτς:
Έδωσα πολλές διαλέξεις το 2005 και έκανα μια ομιλία στα TED το 2015 προειδοποιώντας για την πανδημία. Είχα κάνει μια ομιλία στα TED το 2010 προειδοποιώντας για την κλιματική αλλαγή, γιατί ήδη βλέπαμε τα αποτελέσματα, τις αρνητικές συνέπειες στους πιο φτωχούς, οι οποίοι δεν ήταν εκείνοι που δημιούργησαν αυτό το πρόβλημα.
Ο λόγος που είναι επίκαιρο αυτό το βιβλίο δεν είναι οι απόψεις μου, που είναι πάντα πολύ σταθερές για το ποιο είναι το πρόβλημα αλλά η δύναμη όσων υποστηρίζουν αυτές τις ιδέες. Είναι πιθανό με τις σωστές πολιτικές προτεραιότητες, τη σωστή χρήση της καινοτομίας και την ενασχόληση με το πιο βασικό κομμάτι των εκπομπών όπως είναι το ατσάλι, το τσιμέντο και τα καύσιμα των αεροπλάνων, να μπορέσουμε να πετύχουμε κάτι.
Ειδικά φέτος που έχουμε τα κονδύλια για την ανάκαμψη που σχετίζονται με την κλιματική αλλαγή, και περιμένουμε την επερχόμενη συνάντηση της Γλασκώβης, υπάρχουν κάποια ζητήματα όπως η δυσκολία που θα αντιμετωπίσουμε το γενικότερο πλαίσιο, οι καινοτομίες που μας βοηθούν να προχωρήσουμε και το ζήτημα που εγώ αποκαλώ Πράσινη Πριμοδότηση, που καθιστούν επίκαιρη την έκδοση αυτού του βιβλίου. Θα βοηθήσει στη συζήτηση.
Τζέρεμι Γουίλκς, Euronews:
Αισθάνεστε ότι είναι η σωστή στιγμή να δώσετε μια συμβουλή στο Πρόεδρο Μπάιντεν; Το έχετε ήδη κάνει; Ο κόσμος στην Ουάσινγκτον θα σας ακούσει;
Μπιλ Γκέιτς, Επιχειρηματίας, Συν-πρόεδρος Ίδρυμα Μπιλ & Μελίνα Γκέιτς:
Έχω ήδη μιλήσει όχι μόνο με τον Πρόεδρο, αλλά με όλους τους βασικούς του συνεργάτες που ασχολούνται με το κλίμα, όπως τον Τζον Κέρι, που είναι ο ειδικός απεσταλμένος για το κλίμα. Περνώ πολύ μεγάλο διάστημα σε συνομιλίες με την Βρετανία για την συνδιάσκεψη και πώς θα διασφαλίσουμε ότι δεν θα κάνει μόνο τα εύκολα, αλλά και τα δύσκολα. Ο διάλογος με την κυβέρνηση Μπάιντεν γεννά ελπίδα.
Τζέρεμι Γουίλκς, Euronews:
Τι συμβαίνει όμως με τον αμερικανικό λαό, γιατί οι Ηνωμένες Πολιτείες είναι η χώρα όπου υπάρχουν οι περισσότεροι σκεπτικιστές σε σχέση με το κλίμα. Πώς ανταποκρίνεται στο βιβλίο; Γιατί το έχετε γράψει προφανώς για ένα ευρύτερο ακροατήριο.
Μπιλ Γκέιτς, Επιχειρηματίας, Συν-πρόεδρος Ίδρυμα Μπιλ & Μελίνα Γκέιτς:
Υπάρχουν ολοένα και περισσότεροι νέοι, ανάμεσά τους και Ρεπουμπλικάνοι, που το βλέπουν ως το ηθικό ζήτημα. Πέρα από την προσωπική τους επιτυχία, είναι κάτι που τους ενδιαφέρει, ένα ζήτημα που θέλουν να είναι σίγουροι ότι θα τύχει προσοχής. Τα κόμματα μπορούν να έχουν διαφορετικές απόψεις, αλλά αυτό σχετίζεται με το τι κάνουν για την κλιματική αλλαγή και όχι αν είναι ή δεν είναι πρόβλημα.
Τζέρεμι Γουίλκς, Euronews:
Ας μιλήσουμε λίγο για την τεχνολογία. Το βιβλίο σας κάνει μια εξαιρετική αποτίμηση των καινοτομιών. Αναφέρεστε στην ηλιακή και την αιολική τεχνολογία και πώς αυτές γίνονται φθηνότερες. Μιλάτε επίσης πολύ για την πυρηνική τεχνολογία, την οποία δεν πολυσυμπαθούν οι περιβαλλοντικοί ακτιβιστές. Πιστεύετε ότι η πυρηνική τεχνολογία θα πρέπει να υπάρχει σε ένα μέλλον με μηδενικές εκπομπές άνθρακα;
Μπιλ Γκέιτς, Επιχειρηματίας, Συν-πρόεδρος Ίδρυμα Μπιλ & Μελίνα Γκέιτς:
Ο τομέας του ηλεκτρισμού θα διευρυνθεί, γιατί οτιδήποτε έχει να κάνει με ενέργεια, από τα επιβατικά αυτοκίνητα μέχρι τη θέρμανση και την ψύξη των κτιρίων και πολλές βιομηχανικές διαδικασίες θα έχουν να κάνουν με αυτόν. Και το να διατηρούμε την αξιοπιστία του, ακόμη και σε κακές καιρικές συνθήκες θα είναι ένα τεράστιο ζήτημα. Άρα είτε θέλουμε ένα θαύμα στην αποθήκευση ενέργειας, το οποίο ίσως δεν μπορούμε να έχουμε ή θα χρειαστούμε κάποια πράσινη πηγή ενέργειας, που δεν θα εξαρτάται από τον καιρό. Όσον αφορά λοιπόν το αν μια νέα γενιά, με προσέγγιση από το μηδέν, μπορεί να έχει απαντήσεις για το κόστος, την ασφάλεια, τη διαχείριση των αποβλήτων, για όλα τα ζητήματα γύρω από την πυρηνική τεχνολογία – αν μπορέσουμε να τα λύσουμε- τότε αξίζει τον κόπο να ασχοληθούμε, γιατί ίσως τα χρειαστούμε για να αντιμετωπίσουμε τα ζητήματα του κλίματος. Πρέπει να το ψάξουμε. Αυτό δεν έχει καμιά σχέση με την τωρινή γενιά αντιδραστήρων. Είναι ένας σχεδιασμός στον οποίο η ασφάλεια θα στηρίζεται στην φυσική, και όχι στο τι κάνουν ή δεν κάνουν οι χειριστές.
Τζέρεμι Γουίλκς, Euronews:
Άρα πρέπει να την έχουμε μέχρι το 2050; Θα έχουμε περισσότερη ίσως πυρηνική τεχνολογία από αυτή που έχουμε σήμερα;
Μπιλ Γκέιτς, Επιχειρηματίας, Συν-πρόεδρος Ίδρυμα Μπιλ & Μελίνα Γκέιτς:
Όχι. Εάν βρούμε μια καταπληκτική εφεύρεση που θα μας επιτρέπει να αποθηκεύουμε τεράστιες ποσότητες ηλεκτρισμού, που καλύπτουν τις ανάγκες για δύο εβδομάδες, κάτι που είναι το δεκαπλάσιο από αυτό που έχει πετύχει ποτέ μια μπαταρία, εάν καταφέρουμε κάτι τέτοιο, τότε μπορούμε να έχουμε τις περιοδικές πηγές και την αποθήκευση ως λύση. Επειδή όμως αυτό δεν είναι βέβαιο, πρέπει να κυνηγήσουμε κάθε μέσο που θα μας επιτρέψει να έχουμε μηδενικές εκπομπές μέχρι το 2050. Με την πυρηνική τεχνολογία χρειάζεται να αποδείξουμε πολλά. Θα είναι ο κόσμος ανοιχτόμυαλος μετά από πέντε χρόνια, χρήσης; Θα δεχτεί ή όχι έναν εντελώς νέο σχεδιασμό;
Τζέρεμι Γουίλκς, Euronews:
Πώς διαχειριζόμαστε επίσης το ηλεκτρικό δίκτυο; Στις Ηνωμένες Πολιτείες υπάρχει μεγάλη ηλιοφάνεια στα νοτιοδυτικά. Πώς στέλνουμε αυτή την ενέργεια στην άλλη πλευρά της χώρας και μετά πέρα από τα σύνορα; Πρέπει και αυτό να μας απασχολήσει. Πώς διαχειριζόσαστε αυτές τις προκλήσεις;
Μπιλ Γκέιτς, Επιχειρηματίας, Συν-πρόεδρος Ίδρυμα Μπιλ & Μελίνα Γκέιτς:
Σε οποιαδήποτε περίπτωση, η Ευρώπη και οι Ηνωμένες Πολιτείες πρέπει να κατασκευάσουν ένα μεγαλύτερο δίκτυο μεταφοράς. Γιατί μπορεί να έχουμε ένα ψυχρό μέτωπο και όλες οι αιολικές και ηλιακές μονάδες να είναι κλειστές. Άρα πρέπει να ελπίζεις ότι το μέγεθος της ηπείρου σημαίνει ότι από κάπου μπορείς να πάρεις αυτή την ενέργεια. Φτιάξαμε λοιπόν ένα μοντέλο με ελεύθερο λογισμικό όπου ο κόσμος μπορεί να δοκιμάσει τις υποθέσεις του και αυτό που θα δει είναι ότι αυτό που χρειάζεται είναι ένα μεγαλύτερο δίκτυο μεταφοράς.
Τζέρεμι Γουίλκς, Euronews:
Θέλω να μου πείτε τη γνώμη σας για μερικές πιο αντιφατικές τεχνολογίες. Μιλάτε για την γεωμηχανική, για το πώς θα κάνουμε το πάνω μέρος των σύννεφων πιο λευκό, ώστε να αντανακλούν περισσότερο φως πίσω στο διάστημα, ως ύστατη λύση αντιμετώπισης της κλιματικής αλλαγής. Μιλάτε σοβαρά γι’ αυτές τις τεχνολογίες;
Μπιλ Γκέιτς, Επιχειρηματίας, Συν-πρόεδρος Ίδρυμα Μπιλ & Μελίνα Γκέιτς:
Όχι αυτές δεν είναι λύσεις για την κλιματική αλλαγή. Ήταν σημαντικό να τις αναφέρω στο βιβλίο, γιατί υπάρχουν άνθρωποι που τις μελετούν. Στην καλύτερη περίπτωση θα καθυστερήσουν το πρόβλημα για 10-15 χρόνια, καθώς εμείς απαλλασσόμαστε από τις πηγές των εκπομπών των αερίων. Αν δεν τις ανέφερα, θα ήταν λάθος, γιατί υπάρχουν και ο κόσμος θα καταλάβει ότι δεν είναι σε καμιά περίπτωση μια μόνιμη λύση. Πιθανώς να μην χρησιμοποιηθούν ποτέ. Αλλά όταν αντιμετωπίζουμε αυτό το καταστροφικό πρόβλημα, αποδεικνύοντας ποιες λύσεις οδηγούν σε αδιέξοδο, ποιες όχι, χρειάζεται να ξεκινήσουμε να κάνουμε κάτι γι’ αυτό.
Τζέρεμι Γουίλκς, Euronews:
Μπορούμε να βρούμε τη λύση σ’ αυτό το πρόβλημα; Έχουμε πιστέψει πολύ στην τεχνολογία. Το βιβλίο βλέπει τα πάντα μέσω της τεχνολογίας και τα εξηγεί. Αυτή είναι πραγματικά η λύση ή χρειάζεται να αναδιοργανώσουμε κατά κάποιο τρόπο το παγκόσμιο σύστημα;
Μπιλ Γκέιτς, Επιχειρηματίας, Συν-πρόεδρος Ίδρυμα Μπιλ & Μελίνα Γκέιτς:
Οι άνθρωποι στις αναπτυσσόμενες χώρες δικαιούνται να έχουν ένα στοιχειώδες κατάλυμα. Δικαιούνται να έχουν φως τη νύχτα. Ανάλογα του πόσο ζέστη κάνει κοντά στον ισημερινό, δικαιούνται να έχουν κλιματισμό. Δεν πρόκειται να βάλουμε τέλος σε όλες τις πτήσεις, σε όλες τις κατασκευές, σε όλες τις μεταφορές, στην κτηνοτροφία. Θα πρέπει να πολλαπλασιάζουμε με το μηδέν ότι είδος κι αν είναι αυτό, αλλιώς δεν πρόκειται να πετύχουμε ποτέ μηδενικές εκπομπές. Είναι τέλειο για όσους ζουν σε πλούσιες χώρες να μειώσουν την κατανάλωσή τους, γιατί έτσι μειώνονται οι εκπομπές. Αλλά αυτό δεν είναι ένα ολοκληρωμένο σχέδιο για να πετύχουμε μηδενικές εκπομπές σε όλο τον πλανήτη.
Τζέρεμι Γουίλκς, Euronews:
Μιλάτε πολύ για δικαιοσύνη και ισότητα. Είναι δυνατόν να φτάσουμε στο 2050 και να έχουμε αυτή την ανάπτυξη που σας αρέσει και να πετύχουμε μηδενικές εκπομπές;
Μπιλ Γκέιτς, Επιχειρηματίας, Συν-πρόεδρος Ίδρυμα Μπιλ & Μελίνα Γκέιτς:
Ναι. Καινοτομίες όπως τα τσιπ των υπολογιστών, οι ασύρματες επικοινωνίες είναι εντυπωσιακό πόσο βελτίωσαν την ποιότητα της ζωής μας και πώς αυξήθηκε το προσδόκιμο ζωής. Ακόμη και αυτά τα εμβόλια της πανδημίας είναι ένα εξαιρετικό παράδειγμα αυτού. Θα πετύχουμε το στόχο μας μόνο εάν χρησιμοποιήσουμε όλα αυτά τα 30 χρόνια και εργαστούμε πάνω σε όλες τις πηγές εκπομπών σε όλες τις χώρες. Κι όμως ακόμη δεν έχουμε τις σωστές μετρήσεις. Δεν έχουμε καθορίσει σωστά μοντέλα όπως το ηλεκτρικό δίκτυο. Το βιβλίο λοιπόν λειτουργεί ως μια έκκληση για δράση. Ας μαζευτούμε να βρούμε ένα σχέδιο, γιατί έχει τεράστια σημασία.
Τζέρεμι Γουίλκς, Euronews:
Πολλοί από τους τηλεθεατές μας ρωτούν για λύσεις που βασίζονται στη φύση, όπως η φύτευση δέντρων για την απορρόφηση του CO2 της ατμόσφαιρας. Είναι σωστός τρόπος για να προχωρήσουμε; Είναι κάτι που πρέπει να κάνουν οι ίδιοι οι άνθρωποι;
Μπιλ Γκέιτς, Επιχειρηματίας, Συν-πρόεδρος Ίδρυμα Μπιλ & Μελίνα Γκέιτς:
Δυστυχώς με 51 δις τόνους εκπομπών….Η φύση είναι καλή στη φύτευση πολλών δέντρων σε διάφορα σημεία. Η μείωση των εκπομπών όμως δεν θα είναι μεγάλη. Και θα πρέπει να χρηματοδοτούμε αυτή την επαναφύτευση αυτών των δέντρων για χιλιάδες χρόνια, γιατί όταν εκπέμπουμε CO2 στην ατμόσφαιρα, μένει εκεί για χιλιάδες χρόνια.
Εάν λέμε ότι θέλουμε να αντισταθμίσουμε κάτι, τα δέντρα καίγονται ή πεθαίνουν κάθε 40 χρόνια. Το κόστος ανά τόνο για να χρηματοδοτήσουμε κάτι τέτοιο για 4.000 χρόνια για παράδειγμα, είναι πολύ μεγάλο. Το να απαλλαγούμε από τις εκπομπές σ’ αυτές τις διαδικασίες είναι λοιπόν ο μόνος τρόπος για να διαχειριστούμε και τους 51 δισεκατομμύρια τόνους.
Τζέρεμι Γουίλκς, Euronews:
Το να αφαιρέσουμε το CO2 από την ατμόσφαιρα, χρησιμοποιώντας μηχανές, είναι η καλύτερη εναλλακτική;
Μπιλ Γκέιτς, Επιχειρηματίας, Συν-πρόεδρος Ίδρυμα Μπιλ & Μελίνα Γκέιτς:
Χρηματοδοτώ πολλές εταιρίες που δεσμεύουν απευθείας το CO2 από τον αέρα. Και σ’ αυτή την περίπτωση, το κόστος ανά τόνο είναι τεράστιο, αλλά υπάρχουν πολλές καινούργιες ιδέες. Κοστίζει πάνω από 400 δολάρια ο τόνος σήμερα. Αυτό σημαίνει ότι δεν λύνεται έτσι το πρόβλημα. Αν ρίξουμε το κόστος κάτω από τα 100 δολάρια τον τόνο, τότε μπορεί να είναι μέρος της λύσης. Είναι σαν το πράσινο υδρογόνο ή τα πράσινα καύσιμα της αεροπλοΐας. Η απευθείας αφαίρεση CO2 είναι μια καινοτομία που πρέπει να στηρίξουν οι κυβερνήσεις και να δημιουργήσουν όμως ζήτηση για καλύτερες ακόμη λύσεις.
Τζέρεμι Γουίλκς, Euronews:
Μιλώντας για τις κυβερνήσεις, τη νομοθεσία, τις πολιτικές, το σωστό πλαίσιο σ’ αυτό το ζήτημα είναι εξαιρετικά σημαντικό και ασχολείστε με αυτό στη συνέχεια του βιβλίου. Ποια είναι η άποψή σας για την Ευρωπαϊκή Πράσινη Συμφωνία, η οποία συνδέει τα κονδύλια της ανάκαμψης από τον κορονοϊό με πράσινες επενδύσεις. Δεν παίρνεις χρήματα, αν δεν επενδύσει σε κάτι πράσινο. Αρκεί αυτό που κάνουν;
Μπιλ Γκέιτς, Επιχειρηματίας, Συν-πρόεδρος Ίδρυμα Μπιλ & Μελίνα Γκέιτς:
Είναι καταπληκτικό. Είναι τεράστια δέσμευση. Ο αντίκτυπος θα εξαρτηθεί από την ποιότητα των εμπλεκόμενων πρότζεκτ. Η επιστημονική μας ομάδα, που έχει χρηματοδοτήσει όλες αυτές τις start-up, θα προσπαθήσει να συνεργαστεί με την Ευρώπη, όσον περισσότερο μπορεί σ’ αυτά τα πρότζεκτ, γιατί πρέπει να δοκιμάσουμε πράγματα, πρέπει να τα δούμε σε κλίμακα. Και αυτά τα χρήματα μπορούν να επιταχύνουν την δουλειά. Η συζήτηση είναι να τα αξιοποιήσουμε για πολλές άλλες πηγές εκπομπών, όχι μόνο για τις ανανεώσιμες πηγές, την ηλεκτρική ενέργεια ή τα επιβατικά αυτοκίνητα, αλλά και σε πιο δύσκολα πεδία. Είναι σπουδαίο λοιπόν που δεσμεύθηκε η Ευρώπη να συνεχίσει και να χρηματοδοτήσει αυτά τα πρότζεκτ.
Τζέρεμι Γουίλκς, Euronews:
Πρέπει να καινοτομήσουμε σε όλα τα μέτωπα. Αυτό απαιτεί πολλά χρήματα. Πιστεύετε ότι οι δισεκατομμυριούχοι αυτού του κόσμου, κι εσείς ανήκετε σ’ αυτούς, πρέπει να φορολογηθούν περισσότερο σ’ αυτό τον τομέα; Πρέπει να υποχρεωθούν να επενδύσουν περισσότερο σ’ αυτές τις καινοτομίες;
Μπιλ Γκέιτς, Επιχειρηματίας, Συν-πρόεδρος Ίδρυμα Μπιλ & Μελίνα Γκέιτς:
Η φορολογική πολιτική είναι θέμα κάθε χώρας. Εγώ αναφέρομαι στους αμερικανικούς φόρους, ότι θα μπορούσαν να είναι πιο μεγάλοι. Δεν είμαι ειδικός στους ευρωπαϊκούς φόρους. Η κυβέρνηση πρέπει να πάρει πρωτοβουλίες. Χρειάζεται πόρους, όπως χρειάζεται για την παιδεία και την υγεία.
Τζέρεμι Γουίλκς, Euronews:
Πώς τους παρακινούμε όμως; Γιατί δίνουμε μεγάλα κίνητρα στον τομέα της υγείας αυτή την στιγμή, αλλά πού είναι τα κίνητρα για να αξιοποιήσουμε αυτή την ακραία καινοτομία και την αλλαγή, στην οποία αναφέρεστε;
Μπιλ Γκέιτς, Επιχειρηματίας, Συν-πρόεδρος Ίδρυμα Μπιλ & Μελίνα Γκέιτς:
Όπως βλέπουμε με την πανδημία, αυτά τα νέα εργαλεία κόστισαν δισεκατομμύρια δολάρια. Μας γλίτωσαν όμως από την οικονομική τραγωδία, που θα ήταν τρισεκατομμύρια δολάρια.
Τζέρεμι Γουίλκς, Euronews:
Πώς όμως διαμορφώνεις την πολιτική βούληση σ’ αυτό το θέμα; Δεν ξέρω αν την βλέπω, γιατί οι πολιτικοί είναι κοντόφθαλμοι, όπως γνωρίζουμε.
Μπιλ Γκέιτς, Επιχειρηματίας, Συν-πρόεδρος Ίδρυμα Μπιλ & Μελίνα Γκέιτς:
Αν η νεότερη γενιά δεν εκφράζεται σε σταθερή βάση, για το οποίο συγχαίρω όσους έχουν βγει μπροστά και το έχουν επιτύχει, αν δεν πει ξεκάθαρα την άποψή της, ίσως δεν έχουμε τα σωστά αντισταθμίσματα. Ο αριθμός των νεκρών θα είναι δραματικά ψηλότερος, σε σχέση με ο,τι βλέπουμε τώρα στην πανδημία. Και δεν θα μπορέσουμε να βγούμε από όλο αυτό, αν το αφήσουμε να συμβαίνει. Τότε θα υποφέρουμε για πολλές δεκαετίες.
Τζέρεμι Γουίλκς, Euronews:
Θέλω να κλείσουμε, επιστρέφοντας στην πανδημία. Όλοι μιλούν για τα εμβόλια τώρα. Υπάρχει εμβόλιο για την κλιματική αλλαγή;
Μπιλ Γκέιτς, Επιχειρηματίας, Συν-πρόεδρος Ίδρυμα Μπιλ & Μελίνα Γκέιτς:
Όχι! Χρειαζόμαστε καμιά δωδεκαριά ρηξικέλευθες καινοτομίες, εξαιτίας όλων αυτών των πηγών εκπομπών. Δεν είναι μόνο τα ηλεκτρικά αυτοκίνητα, τα πράσινα καύσιμα της αεροπλοΐας, το τεχνητό κρέας. Υπάρχουν πολλά που πρέπει να γίνουν στη μεταποίηση, τη γεωργία, τις μεταφορές και τις κατασκευές. Αλλά η βλάβη και η μόνιμη καταστροφή των φυσικών οικοσυστημάτων θα είναι πολύ χειρότερη από όσα βιώσαμε στην κορύφωση της πανδημίας. Είναι ένας λόγος να ενωθεί η ανθρωπότητα. Θα είναι δύσκολο. Αν τα καταφέρουμε όμως, θα είναι το καλύτερο που έχουμε πετύχει ποτέ.
Τζέρεμι Γουίλκς, Euronews:
Μπιλ Γκέιτς σας ευχαριστούμε που ήσασταν μαζί μας σήμερα στο Global Conversation.
euronews.com