Τις τάσεις στο πολιτικό σκηνικό έπειτα από την ψήφιση του κρατικού προϋπολογισμού αποτυπώνουν οι νέες δημοσκοπήσεις της Pulse και της Metron Analysis που παρουσιάστηκαν το βράδυ της Πέμπτης (19/12).
Σύμφωνα με τις έρευνες, η ΝΔ διατηρεί την πρωτιά της, με σχεδόν διψήφια διαφορά, έναντι του ΠΑΣΟΚ που κατοχυρώνει πια τη δεύτερη θέση. Το ΚΚΕ και η Ελληνική Λύση δείχνουν να παγιώνονται στην τρίτη και τέταρτη θέση αντίστοιχα, ο ΣΥΡΙΖΑ στην πέμπτη, ενώ ενδιαφέρον παρουσιάζει το γεγονός ότι το νεότευκτο Κίνημα Δημοκρατίας του Στέφανου Κασσελάκη αναπτύσσει δυναμική διεκδικώντας την είσοδό του στη Βουλή με ποσοστό γύρω στο 4%.
Ο Κυριάκος Μητσοτάκης έρχεται πρώτος στην καταλληλότητα για πρωθυπουργός και ο Νίκος Δένδιας καταγράφεται ως ο πιο δημοφιλής από τους υπουργούς της κυβέρνησης
Παράλληλα, στις μετρήσεις αποτυπώνεται η επίδραση των ζητημάτων της καθημερινότητας, των εθνικών θεμάτων και των διεθνών εξελίξεων στη διαμόρφωση της εκλογικής συμπεριφοράς των πολιτών.
Δημοσκόπηση PULSE: Πρώτη η ΝΔ με 25%, ακολουθεί το ΠΑΣΟΚ με 14% – Τι λένε οι πολίτες για τα ελληνοτουρκικά και τις διεθνείς εξελίξεις
Στην πρόθεση ψήφου η ΝΔ καταγράφει ποσοστό 25% και στη δεύτερη θέση έρχεται το ΠΑΣΟΚ με 14%. Ακολουθούν, το ΚΚΕ με ποσοστό 8%, η Ελληνική Λύση με 7,5%, ο ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ με 6,5%, η Πλεύση Ελευθερίας, το Κίνημα Δημοκρατίας και η Φωνή Λογικής με 4% και η Νίκη με 3%. Το ΜέΡΑ25 καταγράφει ποσοστό 2,5% και η Νέα Αριστερά με 2%. Το ποσοστό των αναποφάσιστων ανέρχεται σε 13,5%.
Απαισιοδοξία για τις διεθνείς εξελίξεις και τα μέτωπα του πολέμου
Οι εξελίξεις σε διεθνές επίπεδο προβληματίζουν έντονα τους Έλληνες, καθώς τα μέτωπα στην Ουκρανία και στη Μέση Ανατολή φαίνονται πως δύσκολα θα επιλυθούν.
Οι 7 στους 10 ερωτηθέντες δήλωσαν ότι προβληματίζονται από τις διεθνείς εξελίξεις, ενώ οι 8 στους 10 θεωρούν ότι η κατάσταση θα παραμείνει ίδια ή θα χειροτερέψει το 2025.
Προβληματισμός για τα ελληνοτουρκικά
Ανάλογα είναι τα ποσοστά του προβληματισμού των πολιτών και στα ελληνοτουρκικά, κυρίως σε ότι αφορά τις τελευταίες κινήσεις της Τουρκίας στο γενικότερο πλαίσιο.
Η αξιολόγηση… για τις κινήσεις του Αντώνη Σαμαρά
Όσον αφορά στην εσωτερική επικαιρότητα, οι ερωτηθέντες παρουσιάστηκαν αδιάφοροι ή αρνητικοί για τις κινήσεις του Αντώνη Σαμαρά, συνέπεια των οποίων ήταν η διαγραφή του από την κοινοβουλευτική ομάδα της Νέας Δημοκρατίας.
Οι εκτιμήσεις για τον ΣΥΡΙΖΑ
Η νέα μέρα στον ΣΥΡΙΖΑ με την εκλογή του Σωκράτη Φάμελλου στη θέση του προέδρου, δεν φαίνεται να προκάλεσε -μέχρι τώρα- αντιστροφή του κλίματος.
Το ΠΑΣΟΚ
Οι αλλαγές στο κοινοβουλευτικό τοπίο μετά τις αποχωρήσεις από τον ΣΥΡΙΖΑ, επανέφεραν μετά από χρόνια το ΠΑΣΟΚ στη θέση της αξιωματικής αντιπολίτευσης. Πόσο αφορά το εκλογικό σώμα η συγκεκριμένη εξέλιξη;
Η ταυτότητα της έρευνας:
Δημοσκόπηση Metron Analysis: Προβάδισμα της ΝΔ με 9,8 μονάδες διαφορά από το ΠΑΣΟΚ – Πώς κρίνουν οι πολίτες την αντιπολίτευση
Προβάδισμα της Νέας Δημοκρατίας με 24,2%, με το ΠΑΣΟΚ να ακολουθεί στη δεύτερη θέση με 9,8 μονάδες διαφορά (14,4%) καταγράφει η δημοσκόπηση της Metron Analysis που παρουσιάστηκε στο κεντρικό δελτίο ειδήσεων του MEGA το βράδυ της Πέμπτης. Στην έρευνα καταγράφονται, επίσης, οι προτιμήσεις των πολιτών ως προς την αξιωματική αντιπολίτευση, ενώ γι’ ακόμη μια φορά τα ζητήματα της καθημερινότητας δείχνουν να καθορίζουν τη στάση τους.
Ως προς την πρόθεση ψήφου, η δημοσκόπηση της Metron Analysis δείχνει ότι η ΝΔ έχει μια σχετική άνοδο στο 24,2% από το 22,6%, το ΠΑΣΟΚ υποχωρεί ελαφρά στο 14,4% από το 15,1%, ο ΣΥΡΙΖΑ κινείται χαμηλά στο 6,2% (με μικρή άνοδο), το ΚΚΕ υποχωρεί ελαφρά στο 7,5%, η Ελληνική Λύση υποχωρεί επίσης ελαφρά στο 7,2%, ενώ η Πλεύση Ελευθερίας εμφανίζει μια σημαντική άνοδο από το 3,8% στο 6%. Ως προς το Κίνημα Δημοκρατίας του Στέφανου Κασσελάκη, για πρώτη φορά καταγράφεται ως ένα κόμμα που θα μπορούσε να περάσει το κατώφλι του 3%. Αντιθέτως, Νέα Αριστερά και ΜέΡΑ25 δείχνουν να μένουν εκτός Βουλής εάν γίνονταν εκλογές σήμερα.
Οι συσπειρώσεις
Ως προς τις συσπειρώσεις των κομμάτων, η Νέα Δημοκρατία διατηρεί μια υψηλή συσπείρωση στο 84,7%, με «διαρροές» πρωτίστως προς το ΠΑΣΟΚ και προς την Ελληνική Λύση.
Το ΠΑΣΟΚ έχει μια ανάλογα υψηλή συσπείρωση (84,2%) και διαρροές κυρίως προς τη Νέα Δημοκρατία.
Τέλος, ο ΣΥΡΙΖΑ έχει τη μικρότερη συσπείρωση, με μόλις 31,3% των ψηφοφόρων του να παραμένουν αποφασισμένοι να τον στηρίξουν και τις μεγαλύτερες διαρροές να είναι προς το Κίνημα Δημοκρατίας, το ΠΑΣΟΚ, την Πλεύση Ελευθερίας και τη Νέα Αριστερά.
Ως προς το πώς κατανέμεται η πρόθεση ψήφου ως προς την κλίμακα δεξιά και αριστερά, το ΠΑΣΟΚ έχει την καλύτερη επίδοσή του μεταξύ όσων αυτοπροσδιορίζονται ως «κεντροαριστεροί», ενώ η ΝΔ κυριαρχεί στους κεντροδεξιούς ψηφοφόρους, υποχωρώντας, όμως, λόγω της παρουσίας της Ακροδεξιάς στο 48,4% μεταξύ των δεξιών.
Η εκτίμηση ψήφου
Με βάση αυτά τα δεδομένα η εκτίμηση ψήφου που κάνει η Metron Analysis, η Νέα Δημοκρατία φτάνει το 29,2%, ξεπερνώντας ελαφρά το ποσοστό των Ευρωκλογών, αλλά παραμένοντας μακριά από ποσοστό αυτοδυναμίας. Ο ΣΥΡΙΖΑ είναι στο 7,4% με ελαφρά άνοδο από την προηγούμενη μέτρηση στην κορύφωση της εσωκομματικής κρίσης, το ΠΑΣΟΚ καταγράφει ποσοστό 17,4% με μικρή υποχώρηση. Το ΚΚΕ βρίσκεται στο 9,1%, η Ελληνική Λύση με μικρή υποχώρηση στο 8,7%, η Νίκη οριακά στο 3%, η Πλεύση Ελευθερίας στο 4,8% (ανοδική πορεία), ΜέΡΑ25 και Νέα Αριστερά κάτω από το 3%, η Φωνή της Λογικής στο 5,3%, ενώ η εκτίμηση για το Κίνημα Δημοκρατίας είναι ότι θα κινηθεί στο 4,1%.
Πώς αισθάνονται οι «εντός και εκτός των τειχών»
Η έρευνα της Metron Analysis ολοκληρώνεται με ερωτήσεις για το εάν οι πολίτες αισθάνονται εντός ή εκτός των «τειχών», μια ερώτηση που σταθμίζει το συνολικότερο αίσθημα ασφάλειας που έχουν για όλες τις πλευρές της ζωής τους. Αυτό που αποτυπώνεται είναι ένα σημαντικό ποσοστό, σχεδόν το μισό, δηλαδή 47% αισθάνονται ότι είναι «έξω από το κάστρο».
Ιδιαίτερο ενδιαφέρον έχει ότι οι κοινωνικές ομάδες που αισθάνονται κατεξοχήν «εκτός των τειχών» είναι οι αγρότες, οι εργάτες και οι μικρομεσαίοι, σε αντιδιαστολή με την πλειοψηφία της «μεσαίας τάξης» και την «ανώτερη τάξη».
Αυτή τη φορά η Metron Analysis συσχέτισε αυτό το αίσθημα εντός ή εκτός των τειχών και με την πρόθεση ψήφου στις εκλογές. Έχει ενδιαφέρον ότι η ΝΔ έχει πολύ καλύτερη επίδοση μεταξύ των «εντός των τειχών», παρά μεταξύ των «εκτός των τειχών», το ΠΑΣΟΚ έχει ανάλογα αποτελέσματα και στις δύο κατηγορίες (πηγαίνοντάς λίγο καλύτερα στους «εντός των τειχών»), σε αντίθεση με τον ΣΥΡΙΖΑ, το ΚΚΕ, την Πλεύση Ελευθερίας αλλά και την Ελληνική Λύση που τα πηγαίνουν καλά κατεξοχήν μεταξύ των «εκτός των τειχών».
Πώς διαμορφώνονται οι κομματικοί συσχετισμοί
Ως προς τους κομματικούς συσχετισμούς, το κόμμα με τη μεγαλύτερη δυνητική επιρροή είναι το ΠΑΣΟΚ, και ακολουθεί η Νέα Δημοκρατία. ΠΑΣΟΚ και ΝΔ είναι τα μόνα κόμματα ευρείας επιρροής αυτή τη στιγμή, με τα άλλα κόμματα να απευθύνονται σε σαφώς μικρότερα τμήματα του εκλογικού σώματος.
Επιμένει η δυσαρέσκεια
Η ελληνική κοινωνία εξακολουθεί να είναι δυσαρεστημένη. Αυτό δείχνει το γεγονός ότι το 62% των ερωτηθέντων πιστεύει ότι τα πράγματα πάνε προς τη λάθος κατεύθυνση και μόνο το 32% ότι κινούνται προς τη σωστή κατεύθυνση.
Υπάρχει μια μικρή βελτίωση του κλίματος σε σχέση με προηγούμενους μήνες αλλά είναι σαφές ότι η δυσαρέσκεια παραμένει βασική παράμετρος της συγκυρίας.
Αυτό ενισχύεται και από το ότι ένα μεγάλο μέρος των ερωτηθέντων δηλώνει ότι η προσωπική του κατάσταση σε σχέση με ένα χρόνο πριν είναι χειρότερη (44%) ενώ μόνο το 17% δηλώνει ότι είναι καλύτερη, με ένα σημαντικό ποσοστό να δηλώνει ότι είναι στην ίδια κατάσταση (39%).
Και πάλι υπάρχει μια μικρή βελτίωση σε σχέση με προηγούμενες μετρήσεις, αλλά όχι τόσο μεγάλη ώστε να δικαιολογεί ανατροπή της γενικής τάσης.
Η ακρίβεια και η οικονομία εξακολουθούν να ανησυχούν τους πολίτες
Ως προς τους λόγους της κοινωνικής δυσαρέσκειας η δημοσκόπηση της Metron Analysis δείχνει ότι στο επίκεντρο της ανησυχίας των πολιτών βρίσκονται όσα σχετίζονται με την οικονομία και την ακρίβεια, δηλαδή αυτό που μπορεί να περιγραφεί ως «κρίση κόστους ζωής».
Δεν είναι τυχαίο ότι ο δείκτης οικονομικής εμπιστοσύνης, δηλαδή ο μέσος όρος του ισοζυγίου της αξιολόγησης της σημερινής οικονομικής κατάστασης της χώρας (θετική – αρνητική) και του ισοζυγίου της πρόβλεψης για την οικονομία (θα καλυτερέψει – θα χειροτερέψει) παραμένει αρνητικός.
Η πλειοψηφία θα μείνει σπίτι στις γιορτές
Ως αποτέλεσμα ενός ευρύτερου αισθήματος οικονομικής πίεσης, τα τρία τέταρτα των ερωτηθέντων απάντησαν ότι στη διάρκεια των εορτών Χριστουγέννων και Πρωτοχρονιάς θα μείνουν σπίτι και δεν θα πάνε διακοπές.
Πιο «ορεξάτη» για ταξίδια η GenZ και ακολουθούν οι Millenials. Ως προς την υποκειμενική κοινωνική ένταξη αγρότες και εργάτες είναι αυτοί που κατεξοχήν δεν θα πάνε κάπου στις γιορτές, ενώ αντίθετα το υψηλότερο ποσοστό διάθεσης για ταξίδι καταγράφεται σε όσους πιστεύουν ότι ανήκουν στην ανώτερη τάξη.
Όσο για τον προορισμό όσων απάντησαν, φαίνεται ότι ένα σημαντικό τμήμα «επιμένει Ελλάδα», αφού το 70% δήλωσε ότι θα πάει σε έναν προορισμό εσωτερικού και μόνο το 30% δήλωσε ότι θα προτιμήσει έναν προορισμό εξωτερικού.
Πώς αξιολογούν οι πολίτες κυβέρνηση και αντιπολίτευση
Οι αρνητικές γνώμες για την κυβέρνηση ακολουθούν το γενικότερο κλίμα δυσαρέσκειας. Έτσι το 59% έχει αρνητική γνώμη για την κυβέρνηση και μόνο το 31% έχει θετική. Και εδώ η κυβέρνηση καταγράφει μια βελτίωση των επιδόσεών της, ωστόσο βασικό στοιχείο παραμένει η αρνητική αξιολόγηση.
Αντίστοιχα πλειοψηφούν οι αρνητικές γνώμες για το πρόσωπο του πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη, με το 57% να έχει αρνητική γνώμη και το 35% να έχει θετική. Εντούτοις έχει σημασία ότι και εδώ καταγράφεται μικρή υποχώρηση των αρνητικών γνωμών και σχετική άνοδος των θετικών.
Ως προς την αξιολόγηση της αξιωματικής αντιπολίτευσης, το ΠΑΣΟΚ, που δεν έχει το βάρος της εσωτερικής κρίσης που αποτυπώνεται η αρνητική αποτίμηση του ΣΥΡΙΖΑ σε προηγούμενες μετρήσεις, παίρνει σχετικά καλύτερη «βαθμολογία» από τους πολίτες, καθώς το 26% έχει θετική γνώμη και το 58% αρνητική. Όμως, και πάλι αποτυπώνεται μια απουσία εμπιστοσύνης των πολιτών στα υπαρκτά αντιπολιτευτικά σχήματα, παρά την υπαρκτή δυσαρέσκεια.
Αντίστοιχη τάση αποτυπώνεται και στην ερώτηση για την αξιολόγηση του Νίκου Ανδρουλάκη ως αρχηγού της αξιωματικής αντιπολίτευσης. Και εδώ η επίδοση είναι πολύ καλύτερη από αυτή του Στέφανου Κασσελάκη, που είχε σταθερά χαμηλές «βαθμολογίες», με 29% θετικές γνώμες, όμως και πάλι καταγράφεται και ένα 57% που έχει αρνητική γνώμη (σίγουρα μικρότερο από το εντυπωσιακό 83% αρνητικών γνωμών που είχε φτάσει να συγκεντρώνει ο Στέφανος Κασσελάκης).
Ως προς την αξιολόγηση των υπουργών, ξεχωρίζει η υψηλή δημοφιλία του υπουργού Εθνικής Άμυνας Νίκου Δένδια, με 34%, που ακολουθείται από τον Κυριάκο Πιερρακάκη με 13% και τον Άδωνι Γεωργιάδη με 6%. Από την άλλη, ένα 30% των πολιτών αρνείται να θεωρήσει ότι κάποιος των κυβερνητικών στελεχών δικαιούται τον τίτλο του «καλύτερου υπουργού».
Όταν έρχεται η ώρα των απαντήσεων για τον καταλληλότερο πρωθυπουργό, αυτή τη φορά ο Κυριάκος Μητσοτάκης κερδίζει στο νήμα τον «Κανένα» με 31% έναντι 30%. Από την άλλη, ο Νίκος Ανδρουλάκης παρότι καταγράφει μια σχετική δημοφιλία και παρά την άνοδο του ΠΑΣΟΚ συνολικά, δεν καταγράφει ακόμη δυναμική που να παραπέμπει στο ότι ένα σημαντικό μέρος της κοινωνίας τον αντιμετωπίζει ως τον προτιμητέο ένοικο του Μεγάρου Μαξίμου.
Ελληνοτουρκικές σχέσεις: Οι πολίτες υπέρ του διαλόγου με την Τουρκία
Ως προς το ζήτημα των ελληνοτουρκικών σχέσεων, οι πολίτες δείχνουν πεισμένοι ότι αυτές θα επιδεινωθούν, καθώς το 56% απαντάει ότι θα χειροτερέψουν και το 32% ότι θα βελτιωθούν, μια τάση λίγο πολύ σταθερή.
Ωστόσο, αυτό που έχει μεγάλο ενδιαφέρον είναι ότι οι πολίτες επιθυμούν διάλογο με την Τουρκία και μάλιστα διάλογο «εφ’ όλης της ύλης», αφού το 52% ζητά διάλογο για όλα τα θέματα που θέτουν και οι δύο πλευρές, το 27% διάλογο μόνο για τα θέματα που θέτει η ελληνική πλευρά και μόνο το 19% πιστεύει ότι δεν υπάρχει κανένα περιθώριο για διάλογο ανάμεσα στις δύο χώρες.
Και εδώ έχει ενδιαφέρον ότι η μεγαλύτερη επιφύλαξη ως προς τον διάλογο εμφανίζεται συγκριτικά σε όσους αυτοπροσδιορίζονται ως «δεξιοί». Εδώ το 43% πιστεύει ότι πρέπει να γίνει διάλογος για όλα τα θέματα που θέτουν και οι δύο πλευρές, το 34% για τα θέματα που θέτει η ελληνική πλευρά και το 22% εκτιμά ότι δεν υπάρχει περιθώριο για διάλογο ανάμεσα στις δύο χώρες. Αυτό δείχνει ότι υπάρχει ένα ακροατήριο για «αδιάλλακτες» τοποθετήσεις, μόνο που αυτό είναι πεπερασμένο.