Του Βασίλη Γαλούπη
Έγινε ο πρώτος ηγέτης αριστερού κόμματος που κυβέρνησε την Ελλάδα. Μέσα σ’ αυτά τα 16 χρόνια, από το 2008 που ανέλαβε την προεδρία, εξελίχθηκε στο ιερό τοτέμ του ΣΥΡΙΖΑ.
Παρά την αποτυχία του στις εκλογές του Ιουνίου και την αποχώρησή του, όλοι στην Κουμουνδούρου θεωρούσαν ότι το πολιτικό του κεφάλαιο δεν έχει εξαντληθεί. Οι περισσότεροι περίμεναν πότε θα εμφανιστεί, σαν από μηχανής θεός, για να σταματήσει με ένα του νεύμα τη δημοσκοπική κατηφόρα των τελευταίων μηνών. Όλα αυτά έως χθες το μεσημέρι.
Ο Αλέξης Τσίπρας βγαίνει βαριά τραυματισμένος από το Συνέδριο. Είναι ο μεγαλύτερος ηττημένος από μια διαδικασία που αρχικά φάνηκε ότι θα καθοριζόταν από τα δικά του «θέλω». Την περασμένη Πέμπτη το μεσημέρι, λίγο πριν από την έναρξη του Συνεδρίου, όλα τα διαδικτυακά ΜΜΕ έστελναν ειδοποιήσεις με «έκτακτα δελτία» για την εντυπωσιακή παρέμβαση Τσίπρα, την πρώτη του έπειτα από οκτώ μήνες αφωνίας. Η επιθυμία του να γίνουν εδώ και τώρα νέες εσωκομματικές εκλογές έμοιαζε με εντολή που κανένας δεν θα τολμούσε να παρακούσει.
Όμως, χθες αποδείχτηκε ότι ο Αλέξης Τσίπρας ανέλαβε ένα μεγάλο ρίσκο, βασιζόμενος σε λάθος υπολογισμούς. Ο πρώην πρωθυπουργός εκτίμησε ότι η σκιά του στον ΣΥΡΙΖΑ παραμένει το ίδιο βαριά όπως μέχρι τον περασμένο Ιούνιο. Ως τότε ο λόγος του ήταν νόμος. Συνυπολόγιζε και ότι τούτη τη φορά τα εμπόδια για να περάσει το δικό του θα ήταν ακόμα λιγότερα, αφού ο οργανωτής της «διαρκούς εσωκομματικής αντιπολίτευσης» στον ΣΥΡΙΖΑ, ο Τσακαλώτος με την Ομπρέλα του, είναι πια εκτός εξίσωσης.
Αυτή η τελευταία παράμετρος κάνει την ήττα ακόμα πιο αβάσταχτη για τον Τσίπρα. Αποδείχτηκε ότι δεν μπορεί να επιβάλει τη θέση του ούτε καν στον λειψό σημερινό ΣΥΡΙΖΑ.
Το πραγματικό λάθος του πρώην «χρυσού παιδιού» της Κουμουνδούρου είναι ότι πόνταρε στην ισχύ που διέθετε όσο είχε αυτός το γενικό πρόσταγμα. Θεώρησε ότι ως «πατριάρχης» του κόμματος και ως ο μόνος που έκανε πραγματικά πρωταθλητισμό θα μπορεί και μελλοντικά να σφραγίζει τις εξελίξεις. Όμως, ο Τσίπρας προσγειώθηκε απότομα στην πραγματικότητα ακόμα μία φορά. Επειδή στον ΣΥΡΙΖΑ, όπως και στα άλλα κόμματα, η μοναδική συγκολλητική ουσία είναι η εξουσία, η προοπτική της καρέκλας. Όχι τα πρόσωπα, ούτε οι ιδεολογίες.
Όσο ήταν ο Αλέξης το αφεντικό της Κουμουνδούρου άκουγε μόνο «ναι» και «ζήτω» από τους συνέδρους και τους μηχανισμούς. Γι’ αυτό άντεξε την αμφισβήτηση των παλαιότερων στελεχών τα πρώτα δύο χρόνια προεδρίας του, γι’ αυτό δεν μπόρεσε να τον κουνήσει κανείς από την καρέκλα του στη μεγάλη διάσπαση του ’15, γι’ αυτό και ουδείς έπαιρνε στα σοβαρά τη δημοσιοϋπαλληλικής νοοτροπίας «αντιπολίτευση για την αντιπολίτευση» από τον Τσακαλώτο και την παρέα του.
Τώρα τα κλειδιά του μαγαζιού βρίσκονται στα χέρια του Κασσελάκη. Και μαζί με το μπρελόκ της εξουσίας πήρε προίκα και τα «ζήτω Stefane» των ίδιων αλαλαζόντων συνέδρων, που μέχρι χθες έπιναν νερό στο όνομα του «Alexis». Είναι το πλέον σύνηθες στα κόμματα οι τάσεις να γαντζώνονται στον νυν κλειδοκράτορα και να τον στηρίζουν με νύχια και δόντια. Άσχετα με το πραγματικό μπόι του εκάστοτε προέδρου κι αν τραβάει ή δεν τραβάει.
Την ίδια αντιμετώπιση, άλλωστε, είχε και ο Τσίπρας επί 16 χρόνια. Έφυγε χορτασμένος από παλαμάκια, ακόμα και όταν συνετρίβη ο ΣΥΡΙΖΑ πέρυσι. Όταν αποχώρησε, οι σύνεδροι τού γύρισαν την πλάτη και άρχισαν να σπάνε τα χέρια τους χειροκροτώντας τον Κασσελάκη, αλλά μόνο όταν αυτός εξελέγη από μέλη – περαστικούς της μιας μέρας. Μέχρι τότε οι σύνεδροι έλεγαν ουρανοκατέβατο τον Stefanos.
Δεν είναι τυχαίο ότι το ρεπορτάζ το βράδυ της Πέμπτης, πρώτης μέρας του Συνεδρίου, ανέφερε πως ελάχιστοι σύνεδροι ήταν αυτοί που γνώριζαν ότι έχει κάνει δύο ώρες πριν από την έναρξη της διαδικασίας βαρυσήμαντη παρέμβαση ο πρώην πρωθυπουργός. Όπως φάνηκε, δεν τους ενδιέφερε καν αν και τι έλεγε ο Τσίπρας. Μέχρι τώρα ο Αλέξης υπήρξε είτε νικητής είτε ηττημένος. «Αόρατος», όμως, δεν είχε υπάρξει ποτέ στην πολιτική του καριέρα.
Αυτό που κατάλαβε με επώδυνο τρόπο ο Αλέξης είναι ότι δεν έχει πλέον τη δύναμη να κινήσει γη και ουρανό όπως μέχρι πριν από οκτώ μήνες. Δεν ανήκει σ’ αυτόν πια η «αρχιερατική ράβδος» για να παριστάνει τον Πάπα της Ρώμης και να ορίζει εκλεκτούς. Η δύναμη αυτή πέρασε στα χέρια του νέου αρχηγού. Και το ιερατείο της Κουμουνδούρου φρόντισε χθες να κάνει τους σωστούς συμβιβασμούς ώστε να βρει τη λύση της «μη κάλπης» προκειμένου να απαλλάξει τον σημερινό πρόεδρο από μια «μάταιη» διαδικασία επανεκλογής.
Εύλογα αμήχανη ήταν και η πρώτη αντίδραση από το περιβάλλον του Τσίπρα χθες. «Ό,τι είχε να πει το είπε στη δήλωσή του. Όλοι θα κριθούν από τα αποτελέσματα» ήταν η διαρροή. Θα μπορούσε κάποιος να μιλήσει για αποδοχή της ήττας στην πρωτοβουλία που πήρε. Κι όπως φαίνεται, αντί για αλλαγή σκυτάλης πριν από τις ευρωεκλογές, η επόμενη αντίδραση μετατίθεται για μετά την κάλπη του Ιουνίου. Με τον Τσίπρα, όμως, να μην έχει ούτε τον πρώτο ούτε τον τελευταίο λόγο.
Αν στον ΣΥΡΙΖΑ υπάρχει μια ομάδα που θέλει να ξηλώσει τον Κασσελάκη, τότε θα πρέπει να το κάνει μόνη της και όχι να περιμένει η όποια εσωκομματική αντιπολίτευση το μάννα εξ ουρανού. Ο Τσίπρας θα βυθιστεί ξανά στη σιωπή, θα συμβιβαστεί με το «τέλος εποχής» του και θα περιμένει τον χρόνο να λειτουργήσει υπέρ του για να ξαναγίνει κάποτε, αν ξαναγίνει, «απαραίτητος».