Πολιτικές διαστάσεις παίρνουν οι καταιγιστικές αποκαλύψεις του #metoo, με την υπόθεση του Δημήτρη Λιγνάδη να βρίσκεται στο επίκεντρο. Ο αρχηγός της αξιωματικής αντιπολίτευσης ζήτησε χθες εξηγήσεις από τον κ. Μητσοτάκη για τη στάση της υπουργού Πολιτισμού στην υπόθεση Λιγνάδη, ενώ από την κυρία Μενδώνη είχε ζητήσει εξηγήσεις και το ΜέΡΑ-25, με ανακοίνωση του.
Η αξιωματική αντιπολίτευση, που ζήτησε και την παραίτηση Μενδώνη, αν ο ίδιος ο κ. Μητσοτάκης δεν είχε δώσει εντολή για την κάλυψη Λιγνάδη επί ημέρες και μέχρι την παραίτηση του, αναφέρεται στις στενές σχέσεις που διατηρούσε ο πρώην καλλιτεχνικός διευθυντής του Εθνικού Θεάτρου με τον πρωθυπουργό.
Από κυβερνητικής πλευράς, η προσπάθεια είναι ακριβώς να μην γίνεται αναφορά σε αυτή τη σχέση: στα εκτεταμένα, συχνά πολυσέλιδα, ρεπορτάζ για τις αποκαλύψεις του #metoo και τον κ. Λιγνάδη, οι φιλοκυβερνητικές εφημερίδες της Κυριακής δεν αναφέρουν καθόλου τη σχέση του με το πρωθυπουργικό ζεύγος, αποφεύγοντας να δημοσιεύσουν και τις σχετικές φωτογραφίες. Τη διαβόητη οδηγία στην ΕΡΤ, για προβολή πλάνων/φωτογραφιών του Λιγνάδη που είναι μόνος του και «όχι με άλλους», ακολούθησαν δηλαδή και πολλές εφημερίδες..
Από τη δική της πλευρά, η Λίνα Μενδώνη, σε άρθρο της στα “Νέα” του Σαββάτου για το #metoo, αποφεύγει να αναφερθεί στην περίπτωση Λιγνάδη, τον οποίο είχε υποστηρίξει ότι γνώρισε μόλις 3 μέρες πριν τον διορίσει στη θέση του Καλλιτεχνικού Διευθυντή. Υπάρχουν όμως στοιχεία και μαρτυρίες που το αμφισβητούν.
Ο Λιγνάδης και το ..δημόσιο συμφέρον
Όπως αποκάλυψε το tvxs.gr, η κυβέρνηση της ΝΔ προχώρησε άρον άρον στην κατάργηση των διαγωνισμών, που είχε προκηρύξει η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ για την πλήρωση των θέσεων των Καλλιτεχνικών Διευθυντών, και στον απευθείας διορισμό του στη θέση του καλλιτεχνικού διευθυντή για λόγους «δημόσιου συμφέροντος».
Συγκεκριμένα, ένα μήνα μετά την ανάληψη της διακυβέρνησης από τη ΝΔ, στις 7/8/2019, η νέα υπουργός πολιτισμού Λ. Μενδώνη ανακοινώνει από το βήμα της βουλής την κατάργηση του νόμου του ΣΥΡΙΖΑ για διαγωνισμούς σχετικά με την πληρωση των θέσεων των Καλλιτεχνικών Διευθυντών, τονίζοντας μάλιστα πως «… η ανάκληση υπαγορεύεται για λόγους δημοσίου συμφέροντος». Μερικές ημέρες αργότερα (13/08/2019) ορίζει τον Δημήτρη Λιγνάδη Καλλιτεχνικό Διευθυντή του Εθνικού Θεάτρου.
Υπενθυμίζεται πως ο Δημήτρης Λιγνάδης, και ενώ ήδη ο χώρος του θεάτρου είχε βρεθεί στη δίνη του #metoo με αναφορές και για το πρόσωπό του, υπέβαλε την παραίτησή του στις 6 Φεβρουαρίου. Σύμφωνα με δημοσίευμα του Documento, η παραίτησή του υποβλήθηκε με ένα απλό χαρτί (χωρίς τα λογότυπα και τα σήματα του Εθνικού Θεάτρου) με ημερομηνία που φαίνεται να έχει μπει εκ των υστέρων χειρόγραφα. Δηλαδή, αναφέρει το δημοσίευμα, φαίνεται πως υπάρχει πιθανότητα να είχε υποβάλει την παραίτησή του «ανοιχτή» και αυτός που την έκανε δεκτή έβαλε την ημερομηνία.
Το σενάριο αυτό φαίνεται να είναι συμβατό με την είδηση που είχε μεταδώσει η δημοσιογράφος Ελενα Ακρίτα στις 2 Φεβρουαρίου, ότι δηλαδή παραιτήθηκε ο Δ. Λιγνάδης από το Εθνικό. Η είδηση διαψεύστηκε αρχικά από την υπουργό Πολιτισμού Λίνα Μενδώνη αλλά τελικά ο Δ. Λιγνάδης παραιτήθηκε λίγες μέρες μετά. Ερωτήματα τίθενται για το γεγονός πως ενώ υπήρχαν εξ αρχής καταγγελίες, η Λίνα Μενδώνη απέφυγε να πάρει θέση και παρείχε κάλυψη στον καλλιτεχνικό διευθυντή του Εθνικού Θεάτρου. Σύμφωνα με πληροφορίες του Documento, φαίνεται πως την παραίτησή του εμπόδισε το ίδιο το περιβάλλον του πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη, αλλά το αποτέλεσμα επήλθε μοιραία μετά τη διόγκωση των καταγγελιών.
Σημειώνεται πως οι σχέσεις του Δ. Λιγνάδη με τον πρωθυπουργό δεν περιορίζονται μόνο στον διορισμό του στο Εθνικό. Ο Δημήτρης Λιγνάδης είναι προσωπικός του φίλος και έχει πολλές πρόσφατες φωτογραφίες μαζί του, ακόμη από την πρώτη πρόβα των «Περσών», στην οποία ο Κυριάκος Μητσοτάκης παραβρέθηκε για να δηλώσει τη στήριξή του. Οι Δ. Λιγνάδης και Κ. Μητσοτάκης γνωρίζονται από το Κολέγιο Αθηνών, όπου δίδασκε Θεατρική Αγωγή, ενώ ο ηθοποιός και σκηνοθέτης υπήρξε, σύμφωνα με διασταυρωμένες πληροφορίες που επικαλείται το Documento, δάσκαλος ορθοφωνίας του Κυρ. Μητσοτάκη στο δρόμο προς την πρωθυπουργία. Αξίζει επίσης να σημειωθεί πως δίπλα στον Λιγνάδη στο Εθνικό Θέατρο τοποθετήθηκε και η Έρση Πήττα, θεία της Μαρέβας Γκραμπόφσκι, ως αντιπρόεδρος του διοικητικού συμβουλίου.
Ζητούν παραίτηση Μενδώνη…
Σφοδρές είναι οι αντιδράσεις και στο καλλιτεχνικό χώρο για τη στάση της κυβέρνησης, καθώς πολλοί διαπιστώνουν πως στο χώρο του θεάτρου η Πολιτεία δεν έχει επιδείξει τα απαιτούμενα «αντανακλαστικά», προκαλώντας προβληματισμό και ερωτήματα με τη στάση της. Καλλιτένχες, ο ένας μετά τον άλλον, ζητούν την παραίτηση Μενδώνη, αλλά και εξηγήσεις από τον Κυριάκο Μητσοτάκη για τη μη παρέμβασή του σε αντίθεση με τη στάση του στην υπόθεση Μπεκατώρου.
Ενδεικτικό ήταν το σχόλιο της ηθοποιού Κλέλιας Ρένεση, η οποία στην ανάρτησή της, που συνοδεύεται από τις αποκαλύψεις του Tvxs.gr, κατηγορεί τη Λίνα Μενδώνη και τον Κυριάκο Μητσοτάκη «αλληλοκάλυψη της διαφθοράς – διαστροφής». «Μήπως θα ήθελε τώρα η κυρία Μενδωνη και ο Πρωθυπουργός, να μας μιλήσουν για αυτό το «δημόσιο συμφέρον» που μάλλον το χουν μπερδέψει με το ΔΙΚΟ τους συμφέρον;» διερωτάται η ηθοποιός. «Τι μακάβριο έργο ζει η συνείδηση σας, δεν θέλω να μάθω. Ούτε ψύλλος στον κόρφο σας δεν θα ήθελα να είμαι», τονίζει.
Η παρέμβαση Τσίπρα
Μετά τις αποκαλύψεις για τις μεθοδεύσεις της κυβέρνησης ώστε να τοποθετηθεί ο Δ. Λιγνάδης διευθυντής στο Εθνικό Θέατρο αλλά και τη στάση που κράτησε το υπουργείο Πολιτισμού στις καταγγελίες, ο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ Αλεξης Τσίπρας σε παρέμβασή του τονίζει πως «ο κ. Μητσοτάκης οφείλει και να πάρει θέση αλλά και να δώσει εξηγήσεις. Για ποιο λόγο η κα Μενδώνη, ενώ γνώριζε, επί δυο εβδομάδες παρείχε πλήρη κάλυψη στον πρώην καλλιτεχνικό διευθυντή του Εθνικού; Αν ο λόγος δεν είναι οι εντολές του, τότε οφείλει να ζητήσει αμέσως την παραίτηση της Υπουργού του».
«Δεν θα κατηγορήσω ποτέ κανέναν για τη φιλία ή τη στενή συναναστροφή με ανθρώπους, που σήμερα αποκαλύπτεται ότι δεν ήταν ακριβώς αυτοί που η εικόνα τους έδειχνε. Θεωρώ όμως ανήθικο, όταν πια ξέρουμε, να μην παίρνουμε θέση. ΝΑ μην στηρίζουμε τους ανθρώπους που βρίσκουν τη δύναμη να μας πουν την αλήθεια τους. Να μην απομακρύνουμε, αν περνάει από το χέρι μας, από θέσεις ευθύνης αυτούς που σήμερα καταγγέλλονται. Και ακόμη χειρότερα, θεωρώ εγκληματικό, στο όνομα της όποιας φιλίας, να επιχειρούμε να τους καλύψουμε», επισημαίνει.
Το άρθρο της Λίνας Μενδώνη
Η Λίνα Μενδώνη, σε άρθρο της στην εφημερίδα «Τα Νέα», αναφέρθηκε στην «επόμενη ημέρα του MeToo» λέγοντας πως θα πρέπει να θεσπιστούν κανόνες συμπεριφοράς, ένας Κώδικας Δεοντολογίας και να οριστούν οι διαδικασίες για την υποδοχή των καταγγελιών και την προστασία των μαρτύρων.
Αναφερόμενη στο σήμερα γράφει πως «οι επώνυμες καταγγελίες θυμάτων φέρνουν στο φως πράξεις παρενόχλησης και κακοποίησης. Εδώ, η κατάλυση του φόβου της σιωπής λειτουργεί λυτρωτικά. Ταυτόχρονα, λειτουργεί αποτρεπτικά και εν τέλει τιμωρητικά για τον θύτη, η δημόσια έκθεσή του. Ακόμη κι αν δεν επιλαμβάνεται η Δικαιοσύνη, λόγω παραγραφής, η νοσηρή ατμόσφαιρα έχει ήδη διαρραγεί».
Ωστόσο καταλήγοντας τονίζει πως «ο εχθρός της κάθαρσης του νοσηρού τοπίου, ελλοχεύει πίσω από χαοτικές, ‘’υπαγορευόμενες’’ ή ανέξοδες δηλώσεις προβολής, προσκαλώντας σε δημόσιο λιθοβολισμό. Η αλήθεια είναι ότι καταστάσεις που μας αγγίζουν –και συναισθηματικά– δημιουργούν την προδιάθεση να παρασυρθούμε από την ψυχολογία του όχλου, να συμφωνήσουμε με σχόλια μίσους των social media, τις αυτόκλητες «εισαγγελικές» αγορεύσεις, απαξιώνοντας τις αρχές του νομικού και ηθικού μας συστήματος. Ετσι, καθαιρούμε το κράτος δικαίου.
Οφείλουμε, να αντισταθούμε στα ευκαιριακά στημένα ‘’δικαστήρια’’. Ως κόρη οφθαλμών να διαφυλάξουμε τις αρχές ήθους, αξιοπρέπειας, ετεροσεβασμού και υπευθυνότητας που ορίζουν τον πολιτισμό μας. Να υπερασπιστούμε, από εξωγενείς επεμβάσεις και κακόβουλες υποδείξεις, το κοινωνικό και εργασιακό περιβάλλον μας. Μόνον, έτσι θα συντελεστεί η πραγματική και καθοριστική αλλαγή στην αντιμετώπιση της οποιασδήποτε μορφής βίας και κακοποίησης».
Τα πρωτοσέλιδα
Σχεδόν στο σύνολο του κυριακάτικου Τύπου το θέμα του metoo με αναφορές στον Δημήτρη Λιγνάδη βρίσκεται στα πρωτοσέλιδα.
Το Βήμα της Κυριακής, σε ρεπορτάζ με τίτλο «Το θέατρο στον καθρέφτη», παρουσιάζει τις καταγγελίες και τις εξελίξεις στο χώρο του θεάτρου, αλλά και το ντόμινο στο Εθνικό Θέατρο με την αντικατάσταση του Δημήτρη Λιγνάδη.
Το Πρώτο Θέμα σε ένα πολυσέλιδο αφιέρωμα για τις εξελίξεις του #metoo εστιάζει κυρίως στον Παύλο Χαϊκάλη, ενώ με ένα δισέλιδο αφιέρωμα με τίτλο «Από τη Δόξα στη Συντριβή» αναφέρεται στον Δημήτρη Λιγνάδη και στο πως «ο σκηνοθέτης, ηθοποιός και πρώην καλλιτεχνικός διευθυντής του Εθνικού βρέθηκε από τον βαρυσήμαντο θρόνο στο κέντρο της σκηνής να μετακινείται στην καρέκλα του κατηγορούμενου για αδικήματα (που δεν έχουν διατυπωθεί ακόμη επώνυμα και μένει να αποδειχθούν), επιβεβαιώνοντας ότι τελικά η πιο τραγική τέχνη είναι η ίδια η ζωή».
