Στην εφημερίδα ABC δημοσιεύεται άρθρο (30.8.2020) του ανταποκριτή της στις Βρυξέλλες, Enrique Serbeto.
Tίτλοw του κειμένου: «Καστελλόριζο, το πετραδάκι στο παπούτσι της Τουρκίας» και υπέρτιτλος: «Ένα ελληνικό νησί μόλις δέκα τετραγωνικών χιλιομέτρων βρίσκεται στο επίκεντρο των εντάσεων στην Ανατολική Μεσόγειο».
Πρόκειται για ένα μικροσκοπικό νησί, με έκταση περίπου δέκα τετραγωνικών χιλιομέτρων, σε απόσταση 180 χιλιομέτρων από το πιο κοντινό ελληνικό έδαφος και μόλις δύο χιλιομέτρων από τις τουρκικές ακτές. Το Καστελλόριζο, στη διάρκεια της ιστορίας του έχει αλλάξει πολλές φορές χέρια. Μάλιστα για μια σύντομη περίοδο βρέθηκε υπό την κυριαρχία του Βασιλείου της Αραγωνίας, ενώ το διεκδίκησαν Ενετοί και Οθωμανοί, μέχρι που το 1947 δόθηκε οριστικά στην Ελλάδα.
Αυτό το μικρό κομμάτι γης, στο οποίο μένουν περίπου 700 άνθρωποι, αποτελεί το σημείο γύρω από το οποίο στέφονται όλες οι διαμάχες περί κυριαρχικών δικαιωμάτων που ξέσπασαν τους τελευταίους μήνες μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας, με μεγάλες συνέπειες για όλη την περιοχή αλλά και την Ευρώπη.
- Πριν από περίπου είκοσι χρόνια, στα «καλά» χρόνια της προσέγγισης Τουρκίας και Ευρωπαϊκής Ένωσης, όταν ένα κοινό μέλλον φαινόταν δυνατό, το νησί μετατράπηκε σε σύμβολο αυτής της προσέγγισης. Το 2003 πραγματοποιήθηκε στο Καστελλόριζο ένα άτυπο Συμβούλιο των Ευρωπαίων Υπουργών Εξωτερικών και μια μικρή μετακίνησή τους απέναντι, στην τουρκική πόλη Κας, για να συμμετάσχει ο τότε Τούρκος Υπουργός Εξωτερικών.
Σήμερα, όλα έχουν αλλάξει. Ο Ersin Tatar, ο παράνομος ψευτο-“πρωθυπουργός” της παράνομης “ΤΔΒΚ”, η οποία αναγνωρίζεται μόνον από την Τουρκία, δήλωσε την περασμένη εβδομάδα στην τουρκική τηλεόραση ότι «οι ισορροπίες στη Μεσόγειο έχουν αλλάξει και όλοι θα πρέπει να το έχουν υπόψη τους», περιλαμβανομένης της διεθνώς αναγνωρισμένης Κυπριακής Δημοκρατίας. «Η ελληνοκυπριακή πλευρά παίζει ένα παιχνίδι στο οποίο θα χάσει ό,τι έχει. Η συμφωνία της Τουρκίας με τη Λιβύη άλλαξε όλες τις ισορροπίες, ξαναχάραξε τον χάρτη», απειλεί ο παράνομος Ersin Tatar, ο οποίος είναι ένα από τα τσιράκια του Ερντογάν στην κατεχόμενη Κύπρο.
Η Τουρκία επέκτεινε παράνομα την ΑΟΖ της μέχρι τα λιβυκά χωρικά ύδατα, αγνοώντας πλήρως την ύπαρξη εκείνων των ελληνικών κυριαρχικών δικαιωμάτων, στα οποία η Αθήνα στηρίζει την ερμηνεία της για το Διεθνές Δίκαιο.
Σύμφωνα με τον παράνομο Tatar, ο οποίος υποστηρίζει τον ισλαμιστή Ερντογάν, «αυτές οι διεκδικήσεις της Ελλάδας γίνονται μέσω των δικαιωμάτων που έχουν μικρά νησιά όπως το Καστελλόριζο και η Κρήτη, τη στιγμή που – σύμφωνα με το Διεθνές Δίκαιο – ένα αίτημα για ύπαρξη ΑΟΖ δεν μπορεί να βασιστεί στην υφαλοκρηπίδα ενός μικρού νησιού», όπως λανθασμένα ισχυρίζεται.
Η στρατηγική σημασία του Καστελλόριζου ήταν γνωστή από παλιά, αλλά ούτε η Ελλάδα και η Κύπρος, ούτε η Τουρκία είχαν θελήσει να οριοθετήσουν τις ΑΟΖ τους. Η πιθανότητα ύπαρξης κοιτασμάτων φυσικού αερίου στην περιοχή και η επεκτατική και αντι-ευρωπαϊκή πολιτική της Τουρκίας επανέφερε στο προσκήνιο μια κατάσταση που κανείς δεν ήθελε να ξαναζήσει.
Η Τουρκία διαφωνεί με την ελληνική θέση, σύμφωνα με την οποία το Καστελλόριζο αποτελεί σημείο αναφοράς για την οριοθέτηση των χωρικών της υδάτων, ούτε δέχεται ότι ένα νησί όπως το Καστελλόριζο – το οποίο οι Τούρκοι ονομάζουν Meis– μπορεί να δώσει 40.000 τετραγωνικά χιλιόμετρα θαλάσσιων χωρικών υδάτων στην Ελλάδα.
Εάν το 1974 η Ελλάδα είχε υλοποιήσει τα σχέδια για προσάρτηση της Κύπρου, αυτό θα είχε βοηθήσει να ενωθούν τα χωρικά ύδατα των σημερινών δύο χωρών, ενώ η Τουρκία – η οποία έχει τις περισσότερες μη νησιωτικές ακτές στη Μεσόγειο – θα είχε μείνει στην ουσία αποκλεισμένη από θαλάσσης λόγω του Καστελλόριζου. Αυτός ήταν σίγουρα ένας από τους βασικούς λόγους για τους οποίους η Τουρκία εισέβαλε στο βόρειο τμήμα της Κύπρου και κατέληξε σε πόλεμο με την Ελλάδα, ισχυρίζεται ο δημοσιογράφος.
- Η Άγκυρα υποστηρίζει ότι έχει δικαιώματα εκμετάλλευσης εντός μιας περιοχής, την οποία ονομάζει «υφαλοκρηπίδα». Η Αθήνα απαντά ότι όλα τα κατοικημένα ελληνικά νησιά διαθέτουν ΑΟΖ έκτασης 200 ναυτικών μιλίων, σύμφωνα με τη Σύμβαση των Ηνωμένων Εθνών για το Δίκαιο της Θάλασσας, την οποία η Τουρκία δεν έχει υπογράψει.
Τώρα, η σύγκρουση θα μπορούσε να λάβει νέες διαστάσεις, που εκείνη την εποχή δεν θα μπορούσε κανείς να φανταστεί, ειδικά σε σχέση με δύο χώρες μέλη του ΝΑΤΟ. Η Ελλάδα υπέγραψε με την Αίγυπτο μία συμφωνία οριοθέτησης θαλάσσιων ζωνών, όπως υπέγραψε η Τουρκία με την Λιβύη, ενώ η Κύπρος συμφώνησε με το Ισραήλ τα σχετικά με την εκμετάλλευση του φυσικού αερίου που βρίσκεται στη διαφιλονικούμενη περιοχή. Το Ισραήλ ανακοίνωσε προσφάτως μια συμμαχία με τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, τα οποία είναι γεωστρατηγικός αντίπαλος της Τουρκίας.
Πληροφορίες από: Εφημερίδα ABC