του Θάνου Καμήλαλη
Σήμερα δημοσιεύτηκε ένα άρθρο της δημοσιογράφου και πρώην βουλευτή του Ποταμιού, Χριστίνας Ταχιάου, στο protagon.gr, σύμφωνα με το οποίο «σύμφωνα με τις διασταυρωμένες κι απολύτως αξιόπιστες πληροφορίες» υπάρχει ζήτημα χρηματοδότησης της Fraport. To πρόβλημα εντοπίζεται, όπως γνωρίζουμε, στο ζήτημα των εξασφαλίσεων των δανείων και η διαπραγμάτευση της Fraport με τους υποψήφιους χρηματοδότες της έχει «κολλήσει», ενώ αναμενόταν να ολοκληρωθεί τον Δεκέμβριο. Παράλληλα, μαθαίνουμε ότι «εδώ και αρκετές μέρες, στελέχη της Fraport μαζί με συμβούλους του ΤΑΙΠΕΔ και της Alpha Bank βρίσκονται στο Λονδίνο, προκειμένου να λυθεί το ζήτημα των εξασφαλίσεων και να προχωρήσει η επένδυση».
Οι πληροφορίες αυτές αξίζουν σχολιασμού. Καταρχάς το συγκεκριμένο άρθρο έρχεται να διαψεύσει τα… άτυπα δελτία Τύπου της Fraport, που κυκλοφόρησαν σε συγκεκριμένα ΜΜΕ (όλως τυχαίως) μετά την αποκάλυψη του TPP και υποστήριζαν ότι «έχει εξασφαλίσει τα κεφάλαια εδώ και πολλούς μήνες από τα διαθέσιμα των δύο ομίλων, αλλά και τραπεζικό δανεισμό». Η πληροφορία αυτή ήταν ξεκάθαρα ψευδής, αφού συν τοις άλλοις ο οικονομικός διευθυντής της Fraport Greece, Βαγγέλης Μπαλτάς, είχε παραδεχθεί τον Δεκέμβριο «η εξασφάλιση της απαιτούμενης χρηματοδότησης δεν ήταν δεδομένη, καθώς οι ελληνικές τράπεζες παρέχουν με το σταγονόμετρο χορηγήσεις».
Παράλληλα, το πιθανό ερώτημα «γιατί κολλάει η διαπραγμάτευση για τον δανεισμό» μοιάζει ρητορικό. Σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία της, η Fraport έχει ένα χρέος 3,6 δις ευρώ το οποίο μεγαλώνει χρόνο με τον χρόνο, ενώ η ρευστότητα της ακολουθεί την αντίστροφη πορεία και σήμερα βρίσκεται στο 1 δισ., από το οποίο μπορεί να χρησιμοποιήσει μόνο τα 200 εκατ. για το τίμημα της «επένδυσης» της. Από την άλλη πλευρά η Slentel Ltd είναι μία εταιρεία που το 2013 είχε μηδενική οικονομική δραστηριότητα, αρχικό μετοχικό κεφάλαιο 5.000 ευρώ και σύμφωνα με ανεξάρτητους ελεγκτές της Κύπρου έπρεπε να έχει κλείσει. Φυσικά κανείς δεν μπορεί να υποστηρίξει ότι η κοινοπραξία Fraport – Slentel είναι υποχρεωμένη να καταβάλει κατευθείαν από τα ταμειακά της διαθέσιμα το εφάπαξ τίμημα στο ελληνικό Δημόσιο. Ωστόσο όταν διεθνείς θεσμοί όπως η Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων (ΕΙΒ), το International Finance Corporation (IFC) του World Bank Group και η European Bank for Reconstruction and Development (EBRD) εμφανίζονται διστακτικοί στην πιθανότητα χρηματοδότησης ενός «επενδυτή», τότε κάτι πάει πολύ στραβά. Και ο «ελέφαντας στο δωμάτιο» είναι η δυνατότητα της εταιρείας να φανεί συνεπής στα νέα δάνεια που θα λάβει
Επίσης, ερωτηματικά προκαλεί ο ρόλος του ΤΑΙΠΕΔ και το «ταξίδι συμβούλων του ΤΑΙΠΕΔ στο Λονδίνο προκειμένου να λυθεί το ζήτημα των εξασφαλίσεων». Ο ρόλος του ΤΑΙΠΕΔ είναι πολύ συγκεκριμένος: Η ιδιωτικοποίηση της περιουσίας του ελληνικού Δημοσίου με σκοπό να βρεθούν έσοδα για την εξυπηρέτηση του (μη βιώσιμου) χρέους. Η βοήθεια προς προτιμώμενους επενδύτες για να βρουν την απαιτούμενη χρηματοδότηση, ενώ θεωρητικά έχουν δώσει ήδη όλες τις απαραίτητες δεσμεύσεις γι αυτήν, μάλλον δεν συμπεριλαμβάνεται σε αυτές τις αρμοδιότητες.
Το πιο εντυπωσιακό στοιχείο του άρθρου όμως έρχεται στο τέλος. «Είναι γνωστό στη Θεσσαλονίκη ότι πολύ υψηλά ιστάμενος παράγοντας της Πολιτικής Αεροπορίας διαβεβαίωσε συνδικαλιστές του χώρου ότι το ελληνικό Δημόσιο είναι έτοιμο να εγγυηθεί για τα δάνεια της Fraport προκειμένου να γίνει η αποκρατικοποίηση». Δηλαδή, εάν αυτές οι πληροφορίες ισχύουν, για να βγει η Fraport από τη δύσκολη θέση και την καχυποψία με την οποία αντιμετωπίζεται διεθνώς, εξετάζεται η «λύση» να λάβει τελικά το πολυπόθητο δάνειο από διεθνή τραπεζικά ιδρύματα αλλά σε περίπτωση που δεν θα μπορέσει να το αποπληρώσει, ο λογαριασμός να καταλήξει στο ελληνικό κράτος, ενώ το πρόσκαιρο τίμημα να έχει θυσιαστεί για μερικούς μήνες τόκων του ελληνικού χρέους. «Εξαιρετική» ιδέα αλλά καθόλου πρωτότυπη. Το ελληνικό Δημόσιο ταλαιπωρείται εδώ και δεκαετίες από «θαλασσοδάνεια» υπερχρεωμένων επιχειρήσεων, τα οποία τελικά κατέληξαν να βαραίνουν τους φορολογούμενους (χθες έγινε και μία σχετική συζήτηση στη Βουλή). Εκτός από αυτό, πηγές του TPP σχολιάζουν ότι το σεναρίου του Δημοσίου ως εγγυητή της Fraport είναι και «παράνομο», καθώς θα αποτελεί κρατική ενίσχυση της εταιρείας. Κάπως έτσι, το ερώτημα «τι μπορεί να πάει στραβά» που είχαμε θέσει αποκτάει πιθανή απάντηση: Τα πάντα.
Μοιάζει σίγουρο η Fraport θα κάνει ό,τι μπορεί για να βρει τα χρήματα και να αναλάβει τα αεροδρόμια. Βάσει της αποικιοκρατικής σύμβασης με το ελληνικό Δημόσιο και της υψηλής κερδοφορίας των αεροδρομίων η ευκαιρία που της έχει παρουσιαστεί είναι «πολύ καλή για να πάει χαμένη». Ο τρόπος με τον οποίο θα το πετύχει (αν το πετύχει) έχει ιδιαίτερο ενδιαφέρον, την ίδια στιγμή μάλιστα που υπάρχουν ανοικτά ζητήματα αυξήσεων των τελών για τους επιβάτες, έργα ΕΣΠΑ (π.χ. σε Θεσσαλονίκη και Χανιά) που θα προκαλέσουν προβλήματα σε πολίτες και Δημόσιο και το «μυστήριο» της Slentel. Γιατί μπορεί εύκολα η «μεγαλύτερη ιδιωτικοποίηση της περιόδου» να συνοδεύεται στο μέλλον από τον χαρακτηρισμό «σκάνδαλο».