Η διένεξη μεταξύ Σαουδικής Αραβίας και Ιράν οξύνεται και οι δραματικές συνέπειες φαίνονται για παράδειγμα στην Υεμένη, όπου οι δύο χώρες υποστηρίζουν δυο διαφορετικές πλευρές στον εμφύλιο. Ο Γάλλος Πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν επισκέφθηκε το Ριάντ και τάχθηκε υπέρ μιας ειρηνικής διευθέτησης των διαφορών. Πόσο εφικτή είναι όμως πράγματι μια ειρηνική επίλυση των διαφορών και πόσο πιθανός είναι ένας πόλεμος μεταξύ των δυο χωρών; Ένας πόλεμος που θα αποτελούσε απειλή για την ευρύτερη περιοχή.
ίσω από τις διενέξεις κρύβεται η επιθυμία της σουνιτικής Σαουδικής Αραβίας και του σιιτικού Ιράν να κυριαρχήσουν στη Μέση Aνατολή. Οι δυο χώρες δεν είναι αντίπαλες μόνο στον εμφύλιο στην Υεμένη αλλά υποστηρίζουν αντίπαλα στρατόπεδα στις διενέξεις στη Συρία, στον Λίβανο και στο Ιράκ.
Ο ειδικός σε θέματα Μέσης Ανατολής Σεμπάστιαν Σονς, ερευνητής στη Γερμανική Εταιρεία για την Εξωτερική Πολιτική (DGAP), μιλώντας στην Deutsche Welle ανέφερε πως η διαμάχη μεταξύ των δυο χωρών έγινε εντονότερη από το 2011 και κυρίως μετά τη συμφωνία για το πυρηνικό πρόγραμμα του Ιράν το 2015.
Η Σαουδική Αραβία δεν μπορεί να κερδίσει έναν πόλεμο
Πόσο πιθανός όμως είναι ένας πόλεμος μεταξύ της Σαουδικής Αραβίας και Ιράν; «Παρατηρούμε μια διαρκή κλιμάκωση μεταξύ των δυο χωρών, Παρόλα αυτά τρέφω την ελπίδα πως δεν θα υπάρξει άμεση στρατιωτική σύρραξη ανάμεσα στο Ιράν και τη Σαουδική Αραβία. Στην πραγματικότητα καμία από τις δυο χώρες δεν έχει συμφέρον να γίνει πόλεμος. Κυρίως η Σαουδική Αραβία, αν και τεχνολογικά είναι πάρα πολύ καλά εξοπλισμένη, δεν είναι σε θέση να κερδίσει έναν πόλεμο. Για τον λόγο αυτόν πιστεύω πραγματικά πως η διένεξη θα παραμείνει σε λεκτικό επίπεδο και δεν θα μετατραπεί σε έναν πραγματικό πόλεμο».
Τι θα σήμαινε όμως ένας πόλεμος εάν παρόλα αυτά η κατάσταση κάποια στιγμή βρισκόταν εκτός ελέγχου; «Η περιοχή φλέγεται. Και ένας απευθείας πόλεμος μεταξύ Ιράν και Σαουδικής Αραβίας θα βύθιζε στο χάος ολόκληρη την Εγγύς και Μέση Ανατολή. Κανείς δεν έχει όμως συμφέρον από έναν πόλεμο. Ούτε εντός της περιοχή ούτε εκτός αυτής».
Η επίσκεψη του Εμανουέλ Μακρόν στο Ριάντ και οι δηλώσεις του περί μιας ειρηνικής επίλυσης των διαφορών μεταξύ των δυο πλευρών είναι μια ακόμα απόδειξη ότι ένας πόλεμος στην περιοχή είναι ένα εφιαλτικό σενάριο.
BBC: Το Ιράν φέρεται να κατασκευάζει μόνιμη στρατιωτική βάση μέσα στη Συρία
Μια μόνιμη στρατιωτική βάση εντός Συρίας κατασκευάζει το Ιράν, δήλωσε στο BBC πηγή των δυτικών υπηρεσιών πληροφοριών.
Οι ιρανικές ένοπλες δυνάμεις φέρονται να έχουν κατασκευάσει εγκαταστάσεις σε ένα χώρο που χρησιμοποιείται από τον συριακό στρατό έξω από το Ελ Κίσβα, 14 χλμ νότια της Δαμασκού.
Η αναφορά αυτή προκύπτει εν μέσω αυξανόμενων εντάσεων γύρω από την ιρανική επιρροή στη Συρία και ανά την ευρύτερη περιοχή. Ο Ισραηλινός πρωθυπουργός Μπενιαμίν Νετανιάχου προειδοποίησε πρόσφατα ότι το Ιράν επιδιώκει να εδραιωθεί στρατιωτικά στη Συρία. «Το Ισραήλ δεν θα επιτρέψει να συμβεί αυτό» είπε χαρακτηριστικά.
Δορυφορικές φωτογραφίες που παρήγγειλε το BBC φέρονται να απεικονίζουν οικοδομική δραστηριότητα στην περιοχή που υπέδειξε η συγκεκριμένη πηγή στο διάστημα μεταξύ Ιανουαρίου και Οκτωβρίου αυτού του έτους. Σε αυτές φαίνονται δύο σειρές μεγάλων κτηρίων- πιθανώς για στέγαση στρατιωτών και οχημάτων. Τους τελευταίους μήνες, επιπλέον κτήρια φαίνονται να έχουν προστεθεί στην περιοχή. Ωστόσο, δεν είναι δυνατόν να επιβεβαιωθεί ανεξάρτητα ο σκοπός τους, καθώς και η παρουσία των ιρανικών ενόπλων δυνάμεων.
Αξιωματούχος από άλλη μια δυτική χώρα ανέφερε στο BBC ότι οι φιλοδοξίες του Ιράν για μια μακροπρόθεσμη παρουσία στη Συρία δεν θα ήταν παράλογες. Οι αντίπαλοί του το έχουν κατηγορήσει πως επιδιώκει να δημιουργήσει όχι απλά ένα «τόξο» επιρροής, αλλά και μια χερσαία γραμμή επιμελητειακής υποστήριξης από το Ιράν στη σιιτική Χεζμπολάχ του Λιβάνου.
Με το ISIS να υφίσταται μεγάλες ήττες στα πεδία των μαχών και να χάνει τα τελευταία του προπύργια, είναι όλο και μεγαλύτερη η προσοχή ως προς την επόμενη ημέρα και τον νέο χάρτη ισχύος και επιρροής στη Συρία.
Το Ιράν είναι ένας συνεπής υποστηρικτής του καθεστώτος του προέδρου Μπασάρ αλ Άσαντ. Σημειώνεται επίσης πως φωτογραφίες που κυκλοφόρησαν στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης τις τελευταίες ημέρες έχουν δείξει έναν ανώτερο Ιρανό στρατηγό στη Ντέιρ αλ Ζορ λίγο μετά την εκδίωξη του ISIS από την πόλη: Πρόκειται για τον στρατηγό Κασέμ Σολεϊμάνι, επικεφαλής της Δύναμης Κουντς των Φρουρών της Επανάστασης του Ιράν, ο οποίος ήταν μαζί με μέλη μιας πολιτοφυλακής. Με μεγάλο αριθμό Φρουρών της Επανάστασης να πολεμούν- και σε κάποιες περιπτώσεις να σκοτώνονται- στη Συρία, είναι ήδη μεγάλη η παρουσία τους στη χώρα, αλλά το ερώτημα που τίθεται είναι εάν ετοιμάζονται να παραμείνουν μακροπρόθεσμα.
Σε κάθε περίπτωση, οι εικόνες του BBC δεν αποκαλύπτουν ενδείξεις βαρέος ή μη συμβατικού οπλισμού, κάτι που σημαίνει πως, εάν όντως πρόκειται για βάση, το πιθανότερο είναι πως θα στεγάζει στρατιώτες και οχήματα. Ανεξάρτητη ανάλυση των εικόνων υποδεικνύει ότι υπάρχει μια σειρά από γκαράζ, το καθένα εκ των οποίων μπορεί να χωρέσει έξι με οκτώ οχήματα. Ωστόσο, δεν είναι ξεκάθαρο εάν αυτή τη στιγμή υπάρχουν δυνάμεις στη βάση. Σιίτες μαχητές από άλλες χώρες- περιλαμβανομένων του Πακιστάν και του Αφγανιστάν- φέρονται επίσης να επιχειρούν στη Συρία, υπό την αιγίδα των Φρουρών της Επανάστασης, και είναι πιθανόν η βάση να χρησιμοποιείται από αυτούς. Αναλυτές εκτιμούν ότι η βάση θα μπορούσε να φιλοξενήσει μέχρι και 500 στρατιώτες.
Το ενδεχόμενο μιας μόνιμης ιρανικής βάσης αυξάνει την πιθανότητα στρατιωτικής δράσης από το Ισραήλ, που έχει επανειλημμένα τονίσει πως δεν θα δεχόταν μια τέτοια εξέλιξη. Σημειώνεται ότι η βάση βρίσκεται περίπου 50 χλμ από τα Υψώματα του Γκολάν, όπου βρίσκονται ισχυρές ισραηλινές στρατιωτικές δυνάμεις.