Η ΕΛΣΤΑΤ σε συνεργασία με τον Φορέα Ανάπτυξης Ανθρώπινου και Κοινωνικού Κεφαλαίου για την Αντιμετώπιση του Κοινωνικού Αποκλεισμού «ΚΛΙΜΑΚΑ» πραγματοποίησε έρευνα για τις αυτοκτονίες που έγιναν στη χώρα μας.
Η έρευνα ξεκινάει από το 2010, στην αρχή της οικονομικής κρίσης και παραθέτει στοιχεία έως και το 2023. Άκρως ανησυχητικά είναι τα στοιχεία αυτών των 13 ετών. Στην πλειοψηφία τους οι αυτόχειρες είναι άνδρες, με τις γυναίκες να κυμαίνονται στο ποσοστό του 20% με 25%.
Το 2010 ο αριθμός των αυτοκτονιών άγγιξε τις 377, τη χρονιά- αφετηρία της οικονομικής κρίσης, σύμφωνα με τα στοιχεία της «ΚΛΙΜΑΚΑ». Ο ετήσιος αριθμός ολοένα και ανέβαινε. Το 2014 αφαίρεσαν τη ζωή τους 565 συνάνθρωποί μας. Στη συνέχεια το 2018 σημειώθηκε ο τραγικός αριθμός ρεκόρ για την Ελλάδα με 567 ανθρώπους να επιλέγουν να βάλουν τέλος στη ζωή τους. Ενθαρρυντικό είναι το γεγονός πως παρά την πανδημική κρίση από το 2019 και μετά η «ΚΛΙΜΑΚΑ» παρατηρεί -σε γενικές γραμμές- μια φθίνουσα πορεία των αυτοκτονιών στην Ελλάδα.
Η περίοδος της πανδημίας
Σχεδόν ίσος ήταν ο αριθμός των αυτοχείρων τα έτη 2020 και 2021. Συνολικά 467 άνθρωποι έβαλαν τέλος στη ζωή τους, με το 83% αυτών να είναι άνδρες και το 17% γυναίκες. Μια εκ νέου άνοδος σημειώθηκε το 2022 με 600 ανθρώπους να βάζουν τέλος στη ζωή τους (το 78% ήταν άντρες και το 22% γυναίκες). Αυξητική ήταν η τάση στις αυτοκτονίες νεαρών ατόμων, το 2022 σε σχέση με το 2021.
Οι τρόποι
Ανατριχιαστικό είναι το γεγονός ότι για το 2023, το 43% των περιπτώσεων είναι άγνωστο με ποιο τρόπο αυτοκτόνησε. Μεταξύ των τρόπων πρώτος έρχεται ο απαγχονισμός με 22%, η αυτοπυρπόληση με ποσοστό 16%, ο αυτοπυροβολισμός, με 13% και με πολύ μικρά ποσοστά 1% – 2%, ο αυτοτραυματισμός, ο πνιγμός και η πτώση από κάποιο κτίριο. Το 2021 οι περισσότεροι άνδρες αυτόχειρες ήταν μεταξύ 60 και 64 ετών. Πολύ νεότερες ήταν οι περισσότερες γυναίκες που αυτοκτόνησαν στα 35 με 39 έτη τους.
Γεωγραφική κατανομή
Τραγική «πρωταθλήτρια» είναι η Κρήτη στις αυτοκτονίες εδώ και μια δεκαετία. Το 2022, το 17% των αυτοκτονιών σημειώθηκε στην Κρήτη. Η πλειοψηφία αυτών συνέβη το καλοκαίρι, με τη ζέστη να φαίνεται να αποτελεί ένα παράγοντα που ενδεχομένως να οδηγεί πολλούς συνανθρώπους μας στο να βάλουν τέλος στη ζωή τους.
Τι συνέβη το 2023
Ως «suicide hotspots» ορίζονται συγκεκριμένες τοποθεσίες, οι οποίες είναι προσιτές και προσβάσιμες από το κοινό και χρησιμοποιούνται ως τόπος αυτοκτονίας. Το 2023, σύμφωνα με τα στοιχεία της «ΚΛΙΜΑΚΑΣ» (χωρίς να συμπεριλαμβάνονται τα στοιχεία του Δεκεμβρίου), ήταν διάφορα, όπως γέφυρες, γκρεμοί, σιδηροδρομικές γραμμές και απομονωμένες αγροτικές τοποθεσίες. Συνολικά 9 αυτοκτονίες σημειώθηκαν σε μονάδες υγείας, 5 σε καταστήματα κράτησης και 10 εντός σταθμών Μέσων Μαζικής Μεταφοράς (πέφτοντας στις ράγες του μετρό ή του Ηλεκτρικού). Πρόκειται για 460 άτομα που έβαλαν πέρυσι τέλος στη ζωή του, με τη πλειοψηφία να είναι άντρες σε ποσοστό 81,6% και οι γυναίκες να είναι στο 18,4%. Στο ηλικιακό γκρουπ μεταξύ 55-59 ετών καταγράφηκαν οι περισσότερες αυτοκτονίες, με την Κρήτη και πάλι να είναι πρώτη και να την ακολουθούν η Θεσσαλία και η Δ. Στερεά.
Οι περισσότερες αυτοκτονίες πέρυσι δεν έγιναν κατά τους θερινούς μήνες, αλλά τον Ιανουάριο και τον Μάιο. Ένα ξεχωριστό στοιχείο είναι ότι οι περισσότερες αυτοκτονίες έγιναν τα ξημερώματα.