Μετά από πλούσιο παρασκήνιο και διαβουλεύσεις που κράτησαν χρόνια, οι ΗΠΑ ανακοίνωσαν το Σάββατο την ένταξη της Ελλάδας στο πρόγραμμα των F-35, με πώληση έως 40 μαχητικών αεροσκαφών πέμπτης γενιάς,
Κυβερνητικές πηγές χαρακτηρίζουν την εξέλιξη ως ξεκάθαρη ψήφο εμπιστοσύνης των ΗΠΑ στην Ελλάδα και στην κυβέρνηση Μητσοτάκη και επιμένουν ότι η διμερής στρατηγική σχέση είναι αυτόνομη και δεν ετεροπροσδιορίζεται. Σε αυτό, μάλιστα, συνηγορεί το κατά πληροφορίες ελκυστικό χρηματοδοτικό πακέτο, που προσφέρουν οι ΗΠΑ στη χώρα μας και φθάνει τα 2 δισεκατομμύρια δολάρια.
Σε πρώτη ανάγνωση φαίνεται πως οι ΗΠΑ επιχείρησαν να τηρήσουν τις ισορροπίες ανάμεσα σε Ελλάδα και Τουρκία αλλά τα πράγματα δεν είναι ακριβώς έτσι, σύμφωνα με την «ανάγνωση» του Μαξίμου, καθώς η χώρα μας με την απόκτηση των F-35 περνά στην «επόμενη πίστα», ενώ η Τουρκία έχει κατ’ ουσίαν εκδιωχθεί από το συγκεκριμένο πρόγραμμα. Μάλιστα, οι πληροφορίες αναφέρουν ότι η προοπτική απόκτησης F-16 από την Τουρκία γίνεται υπό όρους καθώς επιστολή του Στέιτ Ντιπάρτμεντ προς το Κογκρέσο υπογραμμίζει ότι τυχόν τουρκικές προκλήσεις σε Αιγαίο και Ανατολική Μεσόγειο μπορούν να αναστείλουν την προμήθεια των μαχητικών αεροσκαφών προς την Άγκυρα.
Κυβερνητικές πηγές ξεκαθαρίζουν ότι η Ελλάδα ασχολείται μόνο με την ενίσχυση των δικών της ενόπλων δυνάμεων και ότι το δικό της εξοπλιστικό πρόγραμμα δεν μπορεί να συνδεθεί με τα αντίστοιχα τρίτων χωρών. Οι ίδιες πηγές, ωστόσο, υπογραμμίζουν ότι στο πλαίσιο του ΝΑΤΟ κανένας εξοπλισμός που αποδίδεται σε χώρα δεν μπορεί να χρησιμοποιείται σε βάρος συμμάχου χώρας.
Για το θέμα μίλησε στην εκπομπή «Στούντιο με Θέα», το πρωί της Κυριακής, ο αναλυτής διεθνών θεμάτων του ΑΝΤ1, Κωσταντίνος Φίλης:
Εν τω μεταξύ, όπως αναφέρεται σε ανακοίνωση του Τομεάρχη Εθνικής Άμυνας του ΣΥΡΙΖΑ-Προοδευτική Συμμαχία, Ευάγγελου Αποστολάκη:
«Τη Δευτέρα 29 Ιανουαρίου, ο Πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ, με αντιπροσωπεία του κόμματος, θα επισκεφθεί το Υπουργείο Εθνικής Άμυνας, προκειμένου να ενημερωθεί, μεταξύ άλλων, για τα εξοπλιστικά προγράμματα που περιέχονται στην επιστολή Μπλίνκεν, στα οποία συμπεριλαμβάνεται αγορά αεροσκαφών F35 αξίας 8,2 δις.
Κριτήρια μας, όπως έχουμε επανειλημμένως τονίσει, είναι τα προγράμματα αυτά
- να ικανοποιούν υπαρκτές επιχειρησιακές ανάγκες στη βάση ενός ολοκληρωμένου και μελετημένου σχεδιασμού που να στηρίζεται στην προτεραιοποίηση, στις εισηγήσεις των Γενικών Επιτελείων, στην αξιοποίηση νέων τεχνολογιών και στην διαφάνεια
- να υπάρχει άμεση σύνδεση με την εγχώρια αμυντική βιομηχανία, ώστε οι Ένοπλες Δυνάμεις να μην καθίστανται απλοί πελάτες ξένων αμυντικών βιομηχανιών αλλά να δημιουργείται προστιθέμενη αξία για τη χώρα τόσο οικονομικά όσο και σε επίπεδο τεχνολογίας και τεχνογνωσίας
- να πραγματοποιούνται στο πλαίσιο των δημοσιονομικών δυνατοτήτων της χώρας και της αναγκαίας ανάπτυξης του κοινωνικού της κράτους
Πέραν των ανωτέρω, ο ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ αναμένει ενημέρωση από την Κυβέρνηση αναφορικά με το εάν – όπως ισχυρίζεται συστηματικά εδώ και μήνες- έχουν τεθεί όροι από τις ΗΠΑ προς στην Τουρκία στο πλαίσιο του προγράμματος πώλησης και εκσυγχρονισμού F16 που ενέκρινε. Προς το παρόν, στις δηλώσεις των Προέδρων των Επιτροπών της Γερουσίας και του Κογκρέσου των ΗΠΑ δεν υπάρχει καμία απολύτως αναφορά στην επιβολή όρων για την μη χρήση των αεροσκαφών κατά της Ελλάδας και της Κύπρου.
Παράλληλα, ο ελληνικός λαός έχει δικαίωμα να γνωρίζει πως η ανακοίνωση του Πρωθυπουργού περί “δωρεάν” παραχώρησης εξοπλισμού από τις ΗΠΑ, βρίθει ανακριβειών καθώς τα εξοπλιστικά αυτά – που θεωρούνται παρωχημένα από τις αμερικανικές ένοπλες δυνάμεις – είναι βέβαιο ότι χρήζουν αναβάθμισης και εκσυγχρονισμού προκειμένου να καταστούν επιχειρησιακά ικανά. Δεν είναι βέβαιο δε ούτε ότι η απόκτησή τους βασίζεται στις ανάγκες των επιτελείων, ούτε ότι η στρατιωτική ηγεσία την θεωρεί χρήσιμη.
Τέλος, τονίζουμε ότι συζητάμε για μεγάλες επιπρόσθετες δαπάνες για εξοπλιστικά προγράμματα, ενώ την ίδια στιγμή δεν έχουν ικανοποιηθεί τα αιτήματα των στελεχών των Ενόπλων Δυνάμεων και μάλιστα σε μια χρονική συγκυρία όπου ο αριθμός των παραιτήσεων στελεχών του Πολεμικού Ναυτικού εμφανίζεται ιδιαίτερα αυξημένος. Οι παραιτήσεις αυτές σηματοδοτούν την ανάγκη για άμεση επίλυση των προβλημάτων που αντιμετωπίζουν καθημερινά οι άνδρες και οι γυναίκες των Ενόπλων Δυνάμεων καθώς και οι οικογένειές τους».