Το πρωί της περασμένης Κυριακής, λίγη ώρα αφότου άνοιξαν οι κάλπες για τις αυτοδιοικητικές εκλογές, το τηλέφωνο της Εφόρου στο Πρωτοδικείο Θεσσαλονίκης πήρε «φωτιά». Στην άλλη άκρη της τηλεφωνικής γραμμής ήταν δικαστικοί αντιπρόσωποι εκλογικών τμημάτων που καλούσαν να αναφέρουν προβλήματα κατά την έναρξη της εκλογικής διαδικασίας, με βασικότερο όλων τις απουσίες μελών της εφορευτικής επιτροπής- για άλλη μία φορά σε εκλογική αναμέτρηση
Χαρακτηριστική ήταν η περίπτωση εκλογικού κέντρου στην οδό Ικτίνου, στην «καρδιά» της Θεσσαλονίκης, όπου σε έξι τμήματα είχε προσέλθει μόλις ένα μέλος εφορευτικής επιτροπής, σύμφωνα με όσα μετέφερε μία δικαστική αντιπρόσωπος στην επικοινωνία της με την Έφορο εκλογών. «Συνεχίζεται κανονικά με τα παρόντα μέλη και τους γραμματείς σας» ήταν η απάντηση της Εφόρου, η οποία υπενθύμισε στους δικαστικούς αντιπροσώπους ότι εφόσον δεν εμφανιστεί κάποιος στην εξέλιξη της εκλογικής διαδικασίας, έχουν το δικαίωμα να καλέσουν την αστυνομία να τους αναζητήσει, ακόμη και να διατάξει τη βίαιη προσαγωγή τους, πρακτική βέβαια που προβλέπεται αφού η μη προσέλευση συνιστά ποινικό αδίκημα, αλλά σπανίως εφαρμόζεται.
Παρά την αποζημίωση των 40 ευρώ που αποφασίστηκε για πρώτη φορά στις φετινές δημοτικές και περιφερειακές εκλογές για κάθε μέλος εφορευτικής επιτροπής (και επιπλέον 30 ευρώ σε περίπτωση διεξαγωγής δεύτερου εκλογικού γύρου), οι απουσίες των κληρωθέντων, τακτικών και αναπληρωματικών μελών, αποτέλεσαν τον κανόνα. Αρμόδιες πηγές του Πρωτοδικείου Θεσσαλονίκης, μιλώντας στο ΑΠΕ- ΜΠΕ, υπολογίζουν ότι και σ αυτές τις εκλογές το μεγαλύτερο ποσοστό μελών εφορευτικών επιτροπών δεν προσήλθαν και πάλι στις θέσεις τους για να αναλάβουν τα καθήκοντά τους.
Υπό αυτές τις συνθήκες οι δικαστικοί αντιπρόσωποι κλήθηκαν εκ νέου να… αυτοσχεδιάσουν: ζήτησαν για παράδειγμα από ψηφοφόρους που προσήλθαν νωρίς στις κάλπες να παραμείνουν βάζοντας «πλάτη» στη διαδικασία ή επιστρατεύθηκαν «συνεπή» μέλη από γειτονικά εκλογικά τμήματα που είχαν την …πολυτέλεια να παραχωρήσουν έστω ένα μέλος ώστε να καλυφθεί η ανάγκη , κυρίως στα τμήματα που δεν εμφανίστηκε κανένας. Κι επειδή «έχουν γνώσιν οι φύλακες», και εν προκειμένω οι δικαστικοί αντιπρόσωποι, κάποιοι εξ αυτών εκτός από τους γραμματείς που τους συνοδεύουν και τραβάνε σηκώνοντας ένα τεράστιο βάρος, φρόντισαν – ατύπως βέβαια – να ζητήσουν βοήθεια από κάποιο οικείο πρόσωπο. Έστω για τα απλά πράγματα της διαδικασίας, όπως τη συγκέντρωση των ψηφοδελτίων και την παράδοσή τους στους προσερχόμενους εκλογείς πριν μπουν στο παραβάν. «Είναι γνωστό το πρόβλημα με τις εφορευτικές επιτροπές, γι’ αυτό άλλωστε μεριμνώ πάντα να παίρνω μαζί μου κάποιον δικό μου άνθρωπο, συνήθως από την οικογένεια, για να βοηθάει στη διαδικασία», αναφέρει στο ΑΠΕ – ΜΠΕ δικαστική υπάλληλος με μεγάλη εμπειρία σε εκλογές.
Γιατί όμως κάθε φορά παρατηρούνται αυτές οι «χτυπητές» απουσίες σε όσους καλούνται να αναλάβουν χρέη εφορευτικής επιτροπής παρ ότι ψηφίζουν στο ίδιο εκλογικό τμήμα όπου διορίζονται ως μέλη εφορευτικής επιτροπής; Σύμφωνα με πηγές του Πρωτοδικείου Θεσσαλονίκης που παρακολουθούν χρόνια την εκλογική διαδικασία, πολλοί είναι αυτοί που συνειδητά γυρίζουν την… πλάτη στο καθήκον τους, γνωρίζοντας ότι θα χάσουν όλη τη μέρα (ίσως και νύχτα) – πολλώ δε μάλλον στις τοπικές εκλογές όπου υπάρχουν δύο κάλπες (δήμοι και περιφέρειες) και η καταμέτρηση των ψηφοδελτίων και των σταυρών των υποψήφιων συμβούλων συνεχίζεται μέχρι τις πρώτες πρωινές ώρες της επόμενης μέρας. «Η έλλειψη μέχρι τώρα οικονομικού κινήτρου αποτελούσε επιπλέον μία ακόμη δικαιολογία στην επιχειρηματολογία τους», τονίζουν οι ίδιες πηγές.
Κάποιοι/ες βέβαια φρόντισαν να ενημερώσουν εγκαίρως για την μη προσέλευσή τους επικαλούμενοι κωλύματα, όπως για παράδειγμα λόγους υγείας ή εγκυμοσύνη, κάτι που πρέπει να αποδείξουν. ‘Αλλοι πάλι όταν αναζητήθηκαν “απολογήθηκαν” ότι δεν τους επιδόθηκαν τα σχετικά ειδοποιητήρια με αποτέλεσμα να μην γνωρίζουν για την υποχρέωσή τους να προσέλθουν ως μέλη εφορευτικής επιτροπής. Δικηγόρος επιβεβαιώνει μιλώντας στο ΑΠΕ – ΜΠΕ ότι πελάτης του ενημερώθηκε ότι είχε κληρωθεί όταν πήγε να ψηφίσει. «Δεν του επιδόθηκε το ειδοποιητήριο με αποτέλεσμα να έχει άγνοια τις προηγούμενες μέρες. Απευθυνθήκαμε στην Εισαγγελία για την παραλαβή του σχετικού εγγράφου ώστε να μπορέσει ο άνθρωπος να εισπράξει την αποζημίωση αφού τέλεσε κανονικά το καθήκον του», αναφέρει χαρακτηριστικά.
Μία σημαντική παράμετρος πάντως που εντείνει το πρόβλημα φαίνεται να είναι οι «προβληματικοί» κατάλογοι με τα ονόματα όσων μπαίνουν στην κλήρωση, σύμφωνα με όσα περιγράφουν αρμόδιες πηγές του Πρωτοδικείου Θεσσαλονίκης. Όπως εξηγούν, οι κατάλογοι που αποστέλλονται από τους δήμους στο Πρωτοδικείο ενόψει των κληρώσεων δεν είναι επικαιροποιημένοι.
«Κάποιοι δημότες ζουν πλέον στο εξωτερικό, άλλοι έχουν πεθάνει. Το σύστημα δεν μπορεί να “πιάσει” αυτές τις περιπτώσεις ώστε να τις αποκλείσει» επισημαίνουν και τονίζουν την ανάγκη επικαιροποίησης των καταλόγων και επαλήθευσης των στοιχείων τους μέσω των αρμόδιων φορολογικών αρχών, ώστε «να φαίνεται για παράδειγμα εάν τα ΑΦΜ τους είναι ενεργά».
Στο μεταξύ, η αναζήτηση των απόντων μελών εφορευτικής επιτροπής στην οδό Ικτίνου φανέρωσε, κατά πληροφορίες, ότι κάποιοι εξ αυτών ζουν πλέον στην αλλοδαπή και συνεπώς δεν ήταν σε θέση να προσέλθουν. Δεν πρόκειται να προσέλθουν ούτε αύριο Κυριακή, στον δεύτερο γύρο των εκλογών. Και οι αυτοσχεδιασμοί των δικαστικών αντιπροσώπων ξεκινούν εκ νέου…