Επιμέλεια Νεκτάριος Δαργάκης
Δραματική είναι η κατάσταση με τις πυρκαγιές σε χώρες της Μεσογείου το δεύτερο δεκαπενθήμερο του Ιουλίου. Οι πυρκαγιές στην Ελλάδα, στην Ιταλία, στην Τυνησία και την Αλγερία ήταν φονικές και καταστροφικές, κάνοντας στάχτη μέσα σε 12 μόλις ημέρες 135.000 εκτάρια*, ενώ οι πυρόπληκτοι υπολογίζονται σε περίπου 120.000 άτομα.
Οι καμένες εκτάσεις στις τέσσερις αυτές χώρες έρχονται να προστεθούν στα 260.000 εκτάρια που έχουν καεί στην Ευρωπαϊκή Ένωση από τον Ιανουάριο του 2023.
Τα στοιχεία προέρχονται από το Κοινό Κέντρο Ερευνών (Joint Research Centre – JRC) που παρακολουθεί συνεχώς τις πυρκαγιές μέσω του Ευρωπαϊκού Συστήματος Πληροφοριών για τις Δασικές Πυρκαγιές στην Υπηρεσία Διαχείρισης Έκτακτης Ανάγκης Copernicus της ΕΕ.
Η έρευνα του JRC, όπως είναι φυσικό, εστιάζει στην Ελλάδα και ιδιαίτερα στην πυρκαγιά στη Ρόδο.
Το JRC αναφέρει ότι στην Ελλάδα οι πολύ υψηλές θερμοκρασίες, η ξερή βλάστηση και οι δυνατοί άνεμοι οδήγησαν σε πυρκαγιές που καταστρέφουν τη χώρα για πάνω από δέκα ημέρες.
Σημειώνεται ότι οι πυρκαγιές καίνε σε τουριστικά μέρη όπως τα νησιά της Ρόδου και της Κέρκυρας, αλλά και σε περιοχές της Αθήνας (σ.σ. εννοεί της Αττικής), οδηγώντας κατοίκους και τουρίστες να σπεύδουν να φύγουν για να γλιτώσουν.
Η αποτύπωση της φωτιάς στη Ρόδο
Μέχρι τις 15 Ιουλίου, η συνολική έκταση που κάηκε στην Ελλάδα από την αρχή του έτους ήταν κάτω από 1.000 εκτάρια. Μόλις 12 ημέρες αργότερα, στις 27 Ιουλίου, ο αριθμός αυτός είχε αυξηθεί σε πάνω από 50.000 εκτάρια, που αντιστοιχούν σε περίπου 95.000 γήπεδα ποδοσφαίρου (!).
Το JRC υπογραμμίζει ότι πρόκειται για μια αξιοσημείωτη αύξηση σε σύγκριση με τη μέση αύξηση της καμένης έκτασης κατά περίπου 7.000 εκτάρια για την ίδια περίοδο μεταξύ 2006 και 2022.
Με βάση τα στοιχεία του EFFIS (Ευρωπαϊκό Σύστημα Πληροφόρησης για τις Δασικές Φωτιές) για την τρέχουσα κατάσταση και την πρόβλεψη κινδύνου πυρκαγιάς για τις επόμενες ημέρες, και σε στενή συνεργασία με τις ελληνικές υπηρεσίες διαχείρισης πυρκαγιών, ο Μηχανισμός Πολιτικής Προστασίας της ΕΕ έχει αναπτύξει περισσότερα από 9 αεροπλάνα από το European Civil Protection Pool και το rescEU για να προσπαθήσει να ελέγξει τις φωτιές. Μέσω του Μηχανισμού έχουν επίσης κινητοποιηθεί 510 πυροσβέστες και 117 οχήματα.
Η Ελλάδα δεν είναι η μόνη χώρα που φλέγεται, γράφει το JRC. Πυρκαγιές έχουν σημειωθεί σε όλες τις περιοχές της Μεσογείου, από την Ιταλία έως την Αλγερία και την Τυνησία, σκοτώνοντας πολίτες και αναγκάζοντας μεγάλο μέρος του πληθυσμού να απομακρυνθεί από τα σπίτια του. Ανταποκρινόμενη στο αίτημα της Τυνησίας για βοήθεια, η ΕΕ κινητοποίησε δύο rescEU Canadair που φιλοξενούνται στην Ισπανία για να επιχειρήσουν στο βορειοδυτικό τμήμα της χώρας.
Τα στοιχεία για τις καμένες εκτάσεις σοκάρουν
Σοβαρές επιπτώσεις για τους κατοίκους και το περιβάλλον
Σύμφωνα με το JRC, πάνω από 120.000 άνθρωποι έχουν πληγεί μέχρι στιγμής από τις πυρκαγιές στην Ελλάδα, την Ιταλία, την Αλγερία και την Τυνησία. Ωστόσο, αυτή είναι μια πολύ συντηρητική εκτίμηση για τους ανθρώπους που κατοικούν σε περιοχές που κάηκαν από πυρκαγιές και δεν περιλαμβάνει εκείνους που υπέστησαν τις συνέπειες των πυρκαγιών, όπως η ρύπανση από τον καπνό, οι εκκενώσεις κ.ά.
Οι πυρκαγιές επηρέασαν επίσης πάνω από 20.000 εκτάρια προστατευόμενων περιοχών Natura 2000 στην Ιταλία και την Ελλάδα. Μόνο κατά τον μήνα Ιούλιο, 3,5 εκατομμύρια τόνοι CO2 εκπέμφθηκαν στην Ελλάδα ως αποτέλεσμα των πυρκαγιών.
Η παρακολούθηση δείχνει ότι η συνολική καμένη έκταση ανέρχεται σε 135.000 εκτάρια στις 4 μεσογειακές χώρες μέσα σε μόλις 12 ημέρες.
* Να σημειωθεί ότι ένα εκτάριο (διεθνές σύμβολο ha) ισούται με 100 άρια ή 10.000 τετραγωνικά μέτρα, δηλαδή 10 στρέμματα.