Τρόμο προκαλούν οι εικόνες από τα «γερασμένα» σχολικά κτίρια σε ολόκληρη τη χώρα, πολλά από τα οποία έχουν υποστεί σοβαρές ζημιές από τη σεισμική δραστηριότητα προηγούμενων ετών. Οι επιστήμονες κρούουν τον κώδωνα, τονίζοντας τους κινδύνους που εγκυμονούν οι καθυστερήσεις στη θωράκιση των σχολικών συγκροτημάτων.
Του ΑΡΗ ΣΚΑΛΑΙΟΥ
Χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελεί το ΕΠΑΛ Χαλκίδας που φιλοξενεί καθημερινά περίπου 1.800 μαθητές και καθηγητές. Το σχολικό κτίριο κατασκευάστηκε τη δεκαετία του 1970. Πρόσφατα, μετά από έλεγχο, κρίθηκαν ακατάλληλες δύο αίθουσές του, ενώ βρίσκεται σε εξέλιξη Μελέτη Στατικής Επάρκειας ολόκληρου του κτιρίου. Και όμως, για το συγκεκριμένο σχολικό συγκρότημα ο διευθυντής του Γεωδυναμικού Ινστιτούτου, καθηγητής Σεισμολογίας Ακης Τσελέντης «φώναζε» εδώ κι έναν χρόνο, όταν σε ανάρτησή του, μετά από σεισμική διέγερση στην περιοχή της Εύβοιας στις 28/12/2022, σημείωνε: «Ακόμα κι ένας σεισμός της τάξης των 5 Ρίχτερ θα είναι πολύ επικίνδυνος για τη Χαλκίδα, γιατί υπάρχουν σπίτια με πολύ άσχημη δόμηση, πολυκατοικίες που δυστυχώς δεν έχουν κατασκευαστεί σωστά. Δεν το λέω τυχαία, έχω μιλήσει με οικοδόμους. Πρέπει να ελεγχθούν τα σχολεία. Για παράδειγμα, το Δημοτικό Σχολείο Νέας Λαμψάκου στη Χαλκίδα, το οποίο χτίστηκε πριν από 60 χρόνια, και το ΕΠΑΛ Χαλκίδας είχαν πάθει σημαντικές ζημιές στον προηγούμενο σεισμό και με μπαλώματα επισκευάστηκαν».
«Οι γονείς ανέδειξαν το πρόβλημα. Η ανησυχία όλων μας είναι τεράστια. Δύο αίθουσες κρίθηκαν ακατάλληλες. Βάζουμε τα παιδιά στις αίθουσες και τρέμουμε από τον φόβο. Οι μηχανικοί μάς είπαν ότι το συγκρότημα χτίστηκε πάνω σε προσχώσεις, η περιοχή λέγεται “Βάλτος” και παθαίνει καθίζηση. Είναι τρομακτικό. Δεν μας καθησυχάζουν οι διαβεβαιώσεις. Υπάρχουν φθορές και επιβαρύνσεις. Στην πολεοδομία του δήμου δεν υπάρχει φάκελος του κτιρίου. Δεν θέλουμε άλλες θυσίες για να αναδειχθεί το πρόβλημα των σχολείων», καταγγέλλει στη Realnews η πρόεδρος της ΕΛΜΕ Ευβοίας, Χαρά Νίκα.
«Eχω δεκάδες μαρτυρίες για σχολεία που έχουν βλάβες και φθορές οι οποίες είναι επικίνδυνες. Μέχρι στιγμής είμαστε τυχεροί που οι σεισμοί έλαβαν χώρα τις ώρες που οι αίθουσες ήταν κλειστές. Δυστυχώς, όταν γίνονται σεισμοί, τα πρώτα που βλέπουμε ότι έχουν υποστεί ζημιές είναι τα παλαιά κτίρια και κυρίως σχολεία. Είναι άμεση προτεραιότητα να ελεγχθούν όλα τα σχολεία της χώρας», τoνίζει στην «R» ο Α. Τσελέντης.
Σεισμοί στην Εύβοια
Η «R» απευθύνθηκε στη δήμαρχο Χαλκίδας Ελενα Βάκα, η οποία εξήγησε πως «μετά τη σεισμογενή δραστηριότητα του Δεκεμβρίου, έδωσα εντολή να ελεγχθούν από επιτροπές μηχανικών του δήμου τα παλαιά κτίρια. Οι μηχανικοί από τον μακροσκοπικό έλεγχο μου υπέδειξαν ότι δύο αίθουσες καθηγητών στο ΕΠΑΛ είχαν προβλήματα και έδωσα εντολή να κλείσουν και να μη χρησιμοποιούνται προς το παρόν για λόγους ασφαλείας. Το ΕΠΑΛ είναι πολύ παλαιό σχολείο, χτίστηκε το 1975, έχει ρηγματώσεις, έχει ζητήματα τοιχοποιίας, τα οποία, μακροσκοπικά, δεν κρίθηκαν ανησυχητικά».
Η ίδια διευκρινίζει πως «μετά από αυτό, ξεκινήσαμε με τη μορφή κατεπείγοντος τις μελέτες Στατικής Επάρκειας, με εξωτερικούς εξειδικευμένους συνεργάτες. Αυτή η μελέτη είναι σε εξέλιξη και θα ολοκληρωθεί σε τρεις μήνες. Ομως, έχουν υπάρξει τα πρώτα συμπεράσματα και έχω ενημερώσει τους αρμοδίους. Αν η μελέτη είχε βρει κάτι που θα μας έκρουε τον κώδωνα του κινδύνου να μη χρησιμοποιείται το ΕΠΑΛ, θα κλείναμε το σχολείο. Τα πρώτα δείγματα δεν είναι ανησυχητικά ως προς τη στήριξη του κτιρίου. Με τη μελέτη θα ξέρουμε αν το ΕΠΑΛ θα ανακατασκευαστεί στο υπάρχον ή αν η θεμελίωσή του είναι τέτοια που δεν επιτρέπει την ανακατασκευή και πρέπει να πάμε σε έναν νέο χώρο. Αν υπήρχε η παραμικρή ένδειξη από τους μηχανικούς ότι κινδυνεύει το ΕΠΑΛ, τα παιδιά δεν θα πήγαιναν στο σχολείο».
Από την πλευρά του, ο Α. Τσελέντης παρουσιάζει μια διαφορετική άποψη για τους ελέγχους που γίνονται. «Όταν έχουμε έναν σεισμό, οι μηχανικοί απλά κοιτούν οπτικά το κτίριο γύρω-γύρω. Όμως, αυτό μπορεί να έχει υποστεί μεγαλύτερα φορτία από ό,τι έχει σχεδιαστεί. Υπάρχουν και άλλα σχολεία με σοβαρές βλάβες», επισημαίνει ο καθηγητής Σεισμολογίας και διευθυντής του Γεωδυναμικού Ινστιτούτου.
«Εγκληματική αδιαφορία»
Ο Α. Τσελέντης έχει επισημάνει παράλληλα και τα ζητήματα που υπάρχουν στο 12ο Δημοτικό Σχολείο της Κορίνθου. Στις φωτογραφίες που δημοσιεύει η «R» το πρόβλημα που υπάρχει στις κολόνες του κτιρίου είναι εμφανές. «Οταν είδα αυτές τις εικόνες δεν μπορούσα να πιστέψω ότι είναι αληθινές. Και μιλάμε για μια πολύ σεισμογενή περιοχή. Πρόκειται για εγκληματική αδιαφορία. Δεν φταίει πάντα ο σεισμός – εδώ μιλάμε για παιδικές ψυχές», σημειώνει ο διακεκριμένος σεισμολόγος. Το συγκεκριμένο σχολείο χτίστηκε το 1936. Με την Κόρινθο να είναι μία από τις πιο σεισμογενείς περιοχές της χώρας, πλέον, το 12ο Δημοτικό στηρίζεται σε «ροκανισμένες» κολόνες, ενώ από τα ταβάνια του κρέμονταν γυμνά σκουριασμένα σίδερα…
Μετά τους καταστροφικούς σεισμούς στην Τουρκία, η «R» είχε αποκαλύψει το Σχέδιο Δράσης του υπουργείου Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας και του Οργανισμού Αντισεισμικού Σχεδιασμού και Προστασίας. Στόχος του Σχεδίου Δράσης είναι να επιταχυνθεί η αντισεισμική θωράκιση της χώρας, καθιστώντας υποχρεωτικό τον έλεγχο περισσοτέρων από 50.000 δημόσιων κτιρίων σε ολόκληρη τη χώρα. Ομως, όπως έχει ήδη ανακοινωθεί από την κυβέρνηση, προτεραιότητα στους ελέγχους θα έχουν τα σχολικά συγκροτήματα.
Σύμφωνα με πληροφορίες, το Σχέδιο Δράσης κατατέθηκε ήδη στη νομοπαρασκευαστική επιτροπή της Βουλής, με τον πρόεδρο του Οργανισμού Αντισεισμικού Σχεδιασμού και Προστασίας, Ευθύμιο Λέκκα, να δηλώνει στην «R» ότι «οι διαδικασίες είναι ταχύτατες και απαραίτητες για τον έλεγχο των κτιρίων. Με την ψήφιση του νόμου θα ξεκινήσουν άμεσα οι έλεγχοι με κονδύλια από το Ταμείο Ανάκαμψης και σε συνεργασία με το ΤΕΕ. Ο ΟΑΣΠ έχει το θεσμικό πλαίσιο (κανονισμοί, ηλεκτρονικές φόρμες ελέγχων, βάση δεδομένων, εκπαίδευση μηχανικών) και το ΤΕΕ την επιλογή των μηχανικών για τους ελέγχους». Οι σεισμοί στην Τουρκία είχαν προκαλέσει συναγερμό στην ηγεσία του υπουργείου Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας, ενώ σε συσκέψεις στο Μέγαρο Μαξίμου και στον ΟΑΣΠ αποφασίστηκε να επιταχυνθούν οι διαδικασίες και να δοθεί προτεραιότητα στον έλεγχο σχολείων, πανεπιστημίων, νοσοκομείων και εκκλησιών.