Του Δημήτρη Γκάτσιου
Με σύμμαχο στο πλευρό της το Διεθνές Δίκαιο, η Αθήνα διευθετεί, με σταθερά βήματα, εκκρεμότητες του παρελθόντος.
Το Προεδρικό Διάταγμα περί κλεισίματος κόλπων και χάραξης ευθείων γραμμών βάσης στη θαλάσσια περιοχή του Ιονίου και των Ιονίων νήσων μέχρι το Ακρωτήριο Ταίναρο της Πελοποννήσου (τέθηκε σε ισχύ από την περασμένη Κυριακή με τη δημοσίευσή του στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως) αποτελεί, όπως τονίζουν στελέχη, απαραίτητο βήμα στη διαδικασία επέκτασης της αιγιαλίτιδας ζώνης της χώρας στη συγκεκριμένη περιοχή, που, με βάση τη Σύμβαση του Ο.Η.Ε. για το Δίκαιο της Θάλασσας, είναι αναφαίρετο δικαίωμα της χώρας. Όπως, μάλιστα, υπενθύμισε ο κυβερνητικός εκπρόσωπος, Στέλιος Πέτσας, στο συγκεκριμένο Διάταγμα αναφέρεται ότι η Ελλάδα επιφυλάσσεται για την άσκηση -και στις λοιπές περιοχές της Επικράτειάς της- των αντιστοίχων δικαιωμάτων της, όπως αυτά απορρέουν από τη Σύμβαση για το Δίκαιο της Θάλασσας, η οποία αποτυπώνει διεθνές εθιμικό δίκαιο.
Η επέκταση της αιγιαλίτιδας ζώνης στο Ιόνιο έρχεται ως επιστέγασμα σημαντικών διπλωματικών πρωτοβουλιών της κυβέρνησης Μητσοτάκη, στη διάρκεια των τελευταίων μηνών. Έχουν προηγηθεί η συμφωνία Αθήνας-Ρώμης για την οριοθέτηση των Θαλασσίων Ζωνών, η συμφωνία Αθήνας-Καΐρου για την ΑΟΖ και η συμφωνία της Αθήνας με τα Τίρανα για την παραπομπή της αντίστοιχης Ελληνοαλβανικής διαφοράς στη Χάγη.
Η έκδοση του προεδρικού διατάγματος πάντως προκάλεσε εκνευρισμό στην Άγκυρα, τη στιγμή που η κυβέρνηση εξακολουθεί να διαμηνύει, σε όλους τους τόνους, ότι αυτό που απαιτείται από τη γείτονα είναι “συνέχεια και συνέπεια” στην αποκλιμάκωση, προκειμένου να υπάρξει επανάληψη των διερευνητικών επαφών ανάμεσα στις δύο πλευρές.
-Όλα αξιολογούνται
“Η Τουρκία δύο φορές εμφανίστηκε έτοιμη στα λόγια για επανέναρξη των διερευνητικών επαφών και δύο φορές στην πράξη υπαναχώρησε. Αντί για πρόσκληση διαλόγου, όπως είχε δεσμευτεί, απάντησε με πρόκληση του Στόλου της. Βρήκε, όμως, απέναντί της πανέτοιμες τις Ένοπλες Δυνάμεις μας, το ξεκάθαρο μήνυμα του πρωθυπουργού πως θα κάνουμε ό,τι χρειαστεί για την προστασία της κυριαρχίας και των κυριαρχικών δικαιωμάτων μας, αλλά και την ομόθυμη καταδίκη της συμπεριφοράς της, τόσο από την Ε.Ε., όσο και από τις Η.Π.Α.”, σημείωσε ο κ. Πέτσας. “Όλα σταθμίζονται, αξιολογούνται και μακάρι να υπάρχει συνέχεια και συνέπεια, όπως έχουμε πει. Αλλά θα χρειαστούν εβδομάδες ακόμη, προκειμένου να δούμε ότι είμαστε εκεί για την επανέναρξη των διερευνητικών επαφών. Εμείς είμαστε έτοιμοι να ξαναπιάσουμε το νήμα από εκεί που κόπηκε τον Μάρτιο του 2016 με υπαιτιότητα της Τουρκίας”, πρόσθεσε.
Το 2020, πάντως, μπορεί να καταγραφεί ως μία από τις πλέον δύσκολες χρονιές στις σχέσεις ανάμεσα στην Αθήνα και την Άγκυρα. Χαρακτηριστικό είναι το αποτύπωμα της αυξανόμενης προκλητικότητας της γειτονικής χώρας, όπως το ανέλυσε, από το βήμα της ενημέρωσης των δημοσιογράφων, ο κυβερνητικός εκπρόσωπος:
-Από τα τέλη Φεβρουαρίου, σχεδόν ταυτόχρονα με την εισβολή του κορονοϊού, η Ελλάδα βρέθηκε μπροστά σε μια οργανωμένη από τουρκικές Αρχές επιχείρηση εισβολής χιλιάδων παράνομων μεταναστών στον Έβρο. “Θέλησαν να μας αιφνιδιάσουν, αλλά δεν τα κατάφεραν. Οι δυνάμεις που φυλάττουν τα σύνορά μας απέδειξαν ικανότητα και αποτελεσματικότητα στην απόκρουση του τουρκικού σχεδίου. Και η ηγεσία της Ε.Ε. βρέθηκε κοντά μας αναγνωρίζοντας έμπρακτα ότι τα σύνορα της Ελλάδας αποτελούν εξωτερικά σύνορα της Ευρώπης”, είπε ο κ. Πέτσας.
-Στη συνέχεια, η τουρκική ηγεσία επανήλθε στις παράνομες εξορυκτικές δραστηριότητες εντός της κυπριακής ΑΟΖ.
-Προχώρησε σε πρόκληση για ολόκληρο τον Χριστιανικό, τον Δυτικό και τον Πολιτισμένο Κόσμο, με τη μετατροπή της Αγίας Σοφιάς σε τζαμί.
-Συνέχισε με την έκδοση παράνομων Navtex και κατόπιν την αποστολή του Ορούτς Ρέις σε περιοχές που επικαλύπτουν ελληνική υφαλοκρηπίδα.
“Η Άγκυρα οφείλει τώρα να επιλέξει: Είτε να συνεχίσει τις προκλήσεις, οπότε θα υποστεί αυστηρές κυρώσεις, είτε να αποδείξει συνέπεια και συνέχεια στην αποκλιμάκωση προκειμένου να επαναληφθούν οι διερευνητικές για την οριοθέτηση των θαλάσσιων ζωνών στο Αιγαίο και την Ανατολική Μεσόγειο”, είναι το μήνυμα που εκπέμπει η Αθήνα.