Το έγγραφο με τις 24 διαφωνίες για το κυπριακό στα βασικά κεφάλαια της διακυβέρνησης και του περιουσιακού αποκαλύπτει η κυπριακή εφημερίδα «Σημερινή».
Όπως σημειώνεται πρόκειται για διαφωνίες ουσίας μεταξύ ελληνοκυπριακής (ε/κ) και τουρκοκυπριακής (τ/κ) πλευράς σε 24 σημεία, με πολλά υποσημεία το καθένα. Δέκα εξ αυτών αφορούν στο θέμα της διακυβέρνησης και δεκατέσσερα στο περιουσιακό.
Πόκειται για ένα ενοποιημένο έγγραφο με κόκκινα και μπλε γράμματα που ετοιμάστηκε από τους διαπραγματευτές και το οποίο δόθηκε στους πολιτικούς αρχηγούς, με τη σαφή προειδοποίηση να μη διαρρεύσει.
Ωστόσο αυτή η δέσμευση δεν τηρήθηκε και το απόρρητο έγγραφο δημοσιοποιήθηκε, προκαλώντας την οργή του προέδρου της Κυπριακής Δημοκρατίας Νίκου Αναστασιάδη, που διεμήνυσε πως δεν πρόκειται να δώσει ξανά οποιοδήποτε έγγραφο στα μέλη του Εθνικού Συμβουλίου.
Διακυβέρνηση
Οι δέκα διαφωνίες στο κεφάλαιο διακυβέρνησης είναι:
· ΕΚ ΠΕΡΙΤΡΟΠΗΣ ΠΡΟΕΔΡΙΑ (ε/κ πλευρά απορρίπτει την εκ περιτροπής Προεδρία, ενώ η τ/κ όχι μόνο τη θέλει, αλλά τη θέτει και ως προϋπόθεση για να ισχύσουν όλες οι υπόλοιπες συγκλίσεις στο εν λόγω κεφάλαιο.).
· ΟΜΟΣΠΟΝΔΙΑΚΕΣ ΑΡΜΟΔΙΟΤΗΤΕΣ (Συμφωνήθηκαν 22 και η ε/κ πλευρά προτείνει άλλες 6 που απορρίπτει η τ/κ, ανάμεσα στις οποίες και κάποιες πολύ σημαντικές. Π.χ. εποπτικές Αρχές, για τις οποίες ζητά εκ των προτέρων ίση εκπροσώπηση για να αποδεχθεί).
· ΘΕΜΑΤΑ ΕΝΑΕΡΙΟΥ ΕΛΕΓΧΟΥ (Συμφωνία σε ένα FIR αλλά η τ/κ πλευρά εμμένει σε δύο διαφορετικά κέντρα ελέγχου που θα συντονίζονται από ομοσπονδιακό όργανο, αγνοώντας τους συναφείς κινδύνους).
· ΔΗΜΟΣΙΑ ΥΠΗΡΕΣΙΑ (Η ε/κ πλευρά ζητεί ότι το ένα τρίτο του συνόλου της Δημόσιας Υπηρεσίας πρέπει να είναι Τ/κ, αλλά η άλλη πλευρά εμμένει ότι το 1/3 πρέπει να ισχύσει σε κάθε επίπεδο διοίκησης, διεύθυνσης και τμήματος, γεγονός που θα οδηγεί σε πολλά αδιέξοδα – ζητούν επίσης όπως οι Τούρκοι υπήκοοι έχουν το ίδιο δικαίωμα εργοδότησης στην Κυπριακή Ομοσπονδιακή Δημόσια Υπηρεσία όπως θα έχουν οι Ευρωπαίοι πολίτες!).
· ΟΜΟΣΠΟΝΔΙΑΚΟΙ ΘΕΣΜΟΙ ΚΑΙ ΓΡΑΦΕΙΑ (Αναλογία 2:1 προτείνει η ε/κ πλευρά, ίση εκπροσώπηση λέει η τ/κ, που δηλώνει ότι αν ισχύσει κάπου το 2:1 τότε θα πρέπει στην πλειοψηφούσα απόφαση να συμπεριλαμβάνεται τουλάχιστον ένας Τ/κ – συγκεκαλυμμένο βέτο).
· ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΤΟΥΡΚΩΝ ΥΠΗΚΟΩΝ (Διαφωνία για τις άδειες εργασίας των υφιστάμενων αφού η τ/κ πλευρά θέλει να έχει η συνιστώσα το δικαίωμα ώστε να παραμείνουν όλοι).
· ΕΝΑΡΞΗ ΙΣΧΥΟΣ ΚΑΙ ΕΦΑΡΜΟΓΗ (Άμεση εφαρμογή και σύσταση οργάνων μέχρι τις πρώτες εκλογές θέλει η ε/κ πλευρά, ειδικούς θεσμούς η τ/κ).
· ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΙΚΕΣ ΑΛΛΑΓΕΣ (Να είναι θέμα των ομοσπονδιακών νομοθετικών σωμάτων λέει η ε/κ πλευρά, να απαιτεί και την έγκριση των συνιστωσών θέλει η τ/κ).
· ΡΥΘΜΙΣΤΙΚΕΣ ΑΡΧΕΣ (Αναλογία 2:1 θέλει η ε/κ πλευρά, ίση εκπροσώπηση η τ/κ ή τουλάχιστον μία τ/κ ψήφο. Το θέμα είναι σοβαρό γιατί συμπεριλαμβάνονται Αρχές όπως αυτή των στοιχημάτων που έχει να κάνει με τα αμέτρητα καζίνα στα κατεχόμενα).
· ΠΡΟΗΓΟΥΜΕΝΕΣ ΠΡΑΞΕΙΣ (Δεν υπάρχει συμφωνία ως προς τα κριτήρια που θα καθορίσουν ποιες προηγούμενες πράξεις θα συνεχίσουν να ισχύουν. Η τ/κ πλευρά θέλει να έχει λόγο σε πράξεις του λεγόμενου ψευδοκράτους).
Περιουσιακό
ΟΙ 14 ουσιώδεις διαφορές στο περιουσιακό είναι:
· ΑΥΤΟΔΙΚΑΙΗ ΕΠΙΣΤΡΟΦΗ ΠΡΟΣΦΥΓΩΝ (Άμεση επιστροφή προσφύγων υπό ε/κ διοίκηση στις περιουσίες τους, όλες οι περιουσίες να υπόκεινται στα ίδια κριτήρια, ανάμεσα στα οποία και αυτό του συναισθηματικού δεσμού και της σημαντικής βελτίωσης, λέει η τ/κ πλευρά, που ουσιαστικά δηλώνει ότι δεν θα επιστρέψουν οι πρόσφυγες ούτε στα υπό ε/κ διοίκηση εδάφη).
· ΣΥΝΑΙΣΘΗΜΑΤΙΚΟΣ ΔΕΣΜΟΣ (Η Επιτροπή Περιουσιών θα αποφασίζει λαμβάνοντας υπόψη τις αποφάσεις του ΕΔΑΔ, να ισχύσει η απόφαση ΕΔΑΔ για τουλάχιστον 10 χρόνια διαμονής των Ε/κ προσφύγων στην περιουσία επιμένει η τ/κ πλευρά, μειώνοντας τον αριθμό των εν δυνάμει προσφύγων που θα επιστρέψουν στο ελάχιστο).
· ΟΡΟΛΟΓΙΑ ΔΗΜΟΣΙΑΣ ΩΦΕΛΕΙΑΣ (Η τ/κ πλευρά προσπαθεί να διευρύνει την ορολογία τού τι σημαίνει περιουσίες που χρησιμοποιήθηκαν για σκοπούς δημόσιας ωφέλειας, ώστε να αποκλείσει μεγάλο αριθμό ακινήτων).
· ΦΟΡΜΟΥΛΑ 1/3 ΓΙΑ ΑΔΕΙΕΣ ΠΕΡΙΟΥΣΙΕΣ (Οι δύο πλευρές διαφωνούν πλήρως στα μεγέθη των περιουσιών που εμπίπτουν σε περιορισμούς επανεγκατάστασης).
· ΣΗΜΑΝΤΙΚΗ ΒΕΛΤΙΩΣΗ (Βελτίωση να θεωρείται όταν η αξία της ξεπερνά την αρχική αξία περιουσίας λέει η ε/κ πλευρά. Να ισχύει αν η βελτίωση φτάνει το 50% της αρχικής τιμής της περιουσίας – άρα σχεδόν το σύνολο, δηλώνει η τ/κ).
· ΠΕΡΙΟΥΣΙΕΣ ΠΟΥ ΠΩΛΗΘΗΚΑΝ ΣΕ ΤΡΙΤΟΥΣ (Δεν μπορούν να αναγνωριστούν τέτοιες πωλήσεις λέει η ε/κ πλευρά. Να ισχύσουν τα ίδια κριτήρια για όλους τους σημερινούς χρήστες η τ/κ θέση).
· ΑΓΟΡΑΙΑ ΑΞΙΑ – ΣΗΜΕΡΙΝΗ ΑΞΙΑ (Θα πρέπει να λαμβάνεται υπόψη η αγοραία αξία της περιουσίας που ορίζεται ως αυτήν την ώρα που γίνεται μια πράξη δηλώνει η ε/κ πλευρά. Σημερινή αξία που ορίζεται από την αξία τη στιγμή της προσφυγοποίησης + ο πληθωρισμός και η αύξηση της τιμής της γης, απαντά η τ/κ).
· ΑΠΩΛΕΙΑ ΧΡΗΣΗΣ (Δικαίωμα στον πρόσφυγα να απαιτήσει αποζημίωση απώλειας χρήσης και να έχει προτεραιότητα αν δεν ικανοποιηθεί η πρώτη θεραπεία που ζήτησε, με την αποζημίωση να καταβάλλεται από ταμείο που θα συσταθεί με χρηματοδοτήσεις, λέει η ε/κ πλευρά. Οι αποζημιώσεις να καταβάλλονται από τη συνιστώσα στην οποία ανήκει ο αιτητής λέει η τ/κ).
· ΕΝΑΛΛΑΚΤΙΚΗ ΠΕΡΙΟΥΣΙΑ (Η εναλλακτική περιουσία που θα δοθεί στους νόμιμους ιδιοκτήτες να είναι στην πιο κοντινή περιοχή και ανάλογης αξίας, λέει η ε/κ πλευρά. Μπορεί να είναι οπουδήποτε, ενδεχομένως και στην άλλη συνιστώσα πολιτεία λέει η τ/κ, που θέλει να μη δίνεται δικαίωμα επιλογής στους επηρεαζόμενους).
· ΘΡΗΣΚΕΥΤΙΚΑ ΜΝΗΜΕΙΑ (Να επιστραφούν άμεσα λέει η ε/κ πλευρά, μόνο όσα χρησιμοποιούνταν από την Εκκλησία ή το ΕΒΚΑΦ την περίοδο της μετακίνησης, απαντά η τ/κ πλευρά).
· ΠΕΡΙΟΥΣΙΕΣ ΝΟΜΙΚΩΝ ΠΡΟΣΩΠΩΝ (Ίδια μεταχείριση περιουσιών φυσικών και νομικών προσώπων η θέση της ε/κ πλευράς, μόνο αποζημίωση στα νομικά πρόσωπα απαντά η τ/κ πλευρά).
· ΘΕΡΑΠΕΙΕΣ (Δικαίωμα εναλλακτικών επιλογών λέει η ε/κ πλευρά, άμεση αποζημίωση στον σημερινό χρήστη αν μετακινηθεί, λέει η τ/κ πλευρά).
· ΕΓΓΡΑΦΑ ΑΠΑΙΤΗΣΕΩΝ (Η Επιτροπή Περιουσιών να βοηθά τον αιτητή να αποδείξει την περιουσία του λέει η ε/κ πλευρά, να είναι αποκλειστική υποχρέωση του αιτητή λέει η τ/κ).
· ΔΕΞΑΜΕΝΗ ΕΝΑΛΛΑΚΤΙΚΩΝ ΠΕΡΙΟΥΣΙΩΝ ΚΑΙ ΑΝΤΑΛΛΑΓΗΣ (Μη απαιτητέες περιουσίες λέει η τ/κ πλευρά – χαλίτικη γη λέει η τ/κ μεταξύ πολλών άλλων διαφορών).