Η χρήση τεχνητής νοημοσύνης για τον έλεγχο επιχειρήσεων που απασχολούν ανασφάλιστους εργαζόμενους, η αξιοποίηση drones σε δύσβατες περιοχές ή χαώδεις εγκαταστάσεις, αλλά και η χρήση κάμερας με τοποθέτηση στα ρούχα των ελεγκτών, είναι στο τραπέζι της Ανεξάρτητης Αρχής Επιθεώρησης Εργασίας.
Η Αρχή για την φετινή χρονιά έχει σχεδιάσει πάνω από 67.000 ελέγχους και σταδιακά θέλει να τους διευρύνει αξιοποιώντας και νέες τεχνολογίες.
Γράφει ο Βαγγέλης Δουράκης
Έτσι, πέρα από τις υφιστάμενες ελεγκτικές μεθόδους που ήδη αξιοποιούν σύγχρονες τεχνολογίες, οι οποίες συμβάλουν στην διαμόρφωση μιας ξεκάθαρης εικόνας προς ποια κατεύθυνση πρέπει να κινηθούν οι μηχανισμοί, η Επιθεώρηση Εργασίας σχεδιάζει την περαιτέρω τεχνολογική αναβάθμιση με τα πλέον σύγχρονα μέσα.
Τεχνητή νοημοσύνη, drones και κάμερες στα ρούχα των ελεγκτών
Παράλληλα λοιπόν με το νέο σύστημα risk analysis, που «λύνει» τα χέρια των υπηρεσιακών παραγόντων της Αρχής, στα «σκαριά» είναι και η αναβάθμιση του πληροφοριακού συστήματος, καθώς και η χρήση της τεχνητής νοημοσύνης (ΑΙ).
Μάλιστα, εξετάζονται και άλλα εργαλεία, όπως η χρήση drones σε δύσβατες περιοχές ή χαώδεις εγκαταστάσεις, αλλά και η χρήση κάμερας με τοποθέτηση στα ρούχα των ελεγκτών.
Υπάρχει η εκτίμηση πως με αυτόν τον τρόπο, η Αρχή, χρησιμοποιώντας μεθόδους που ήδη εφαρμόζονται σε άλλες χώρες, με τις οποίες υπάρχει συνεργασία και ανταλλαγή τεχνικών, θα μπορεί για παράδειγμα, πριν από τη διενέργεια ελέγχων, να «τσεκάρει» από αέρος εγκαταστάσεις που βρίσκονται σε μεγάλες και χαώδεις περιοχές, προκειμένου με αυτό τον τρόπο να διευκολύνει το έργο της.
Και αυτό γιατί, με την χρήση drone δεν θα χάνεται πολύτιμος χρόνος, καθώς έχει διαπιστωθεί πως ειδικά σε μεγάλα εργοτάξια κ.λπ., μέχρι να εγκριθεί η άδεια των ελεγκτών στην κεντρική είσοδο του έργου, έχουν προλάβει να απομακρυνθούν οι εργαζόμενοι που δεν είναι δηλωμένοι ή εργάζονται εκτός ωραρίου.
Αντίστοιχα και οι κάμερες στις στολές των ελεγκτών θα αυξήσουν τόσο τη διαφάνεια στο έργο της Αρχής όσο και την ασφάλεια των ελεγκτών.
Πόσοι έλεγχοι έχουν προγραμματιστεί για το 2024
Τώρα όσον αφορά στο άμεσο μέλλον για το τρέχον έτος έχουν προγραμματιστεί στοχευμένοι έλεγχοι σε κλάδους όπως εστίαση, τουρισμός και λιανεμπόριο για παραβάσεις της εργατικής νομοθεσίας, αλλά και σε εργοτάξια μεγάλων έργων, πανελλαδικά, εταιρείες κούριερ και βιομηχανίες τροφίμων για να περιοριστούν τα εργατικά ατυχήματα.
Βάσει του αρχικού προγραμματισμού, εντός του 2024 θα πραγματοποιηθούν τουλάχιστον 67.700 έλεγχοι, οι οποίοι όμως, όπως και τον προηγούμενο χρόνο, εκτιμάται ότι θα ξεπεραστούν.
Οι ελεγκτές της Επιθεώρησης θα στοχεύσουν κατά κύριο λόγο στην εστίαση όσον αφορά στο πεδίο των εργασιακών θεμάτων, ενώ στους ελέγχους που σχετίζονται με την υγεία και την ασφάλεια θα επικεντρωθούν στα εργοτάξια, τα οποία βρίσκονται σε εξέλιξη και ειδικά στα πιο μεγάλα έργα που πραγματοποιούνται στη χώρα (οδικοί άξονες, μετρό, Ελληνικό).
Σε ποιους κλάδους στοχεύουν οι ελεγκτές
Οι κατευθύνσεις που έχουν δοθεί είναι οι ακόλουθες:
- Επιχειρήσεις και κλάδοι με υψηλό δείκτη παραβατικότητας: Πρόκειται κατά κύριο λόγο για επιχειρήσεις στον τομέα της εστίασης, από καντίνες, ταβέρνες έως και μεγάλα εστιατόρια, μπαρ και κέντρα διασκέδασης. Σε αυτές μάλιστα, εκτός από την ανασφάλιστη εργασία, η πλέον συνηθισμένη παράβαση είναι η υποδηλωμένη εργασία, εργαζόμενοι που δηλώνονται για 4ωρα και εργάζονται 8ωρα, 10ωρα, ακόμη και 12ωρα.
- Επιχειρήσεις που δεν έχουν ελεγχθεί την τελευταία τριετία: Πρόκειται για εκείνες τις επιχειρήσεις που τα ηλεκτρονικά συστήματα δεν κατάφεραν να εντοπίσουν.
- Επιχειρήσεις που έχουν ελεγχθεί την τελευταία τριετία και βρέθηκαν παραβατικές: Πρόκειται για εταιρείες στις οποίες έχουν κατ’ επανάληψη εντοπιστεί παραβάσεις της εργατικής νομοθεσίας εντός της τελευταίας τριετίας, έχουν επιβληθεί πρόστιμα, αλλά δεν έχουν συμμορφωθεί.
- Επιχειρήσεις που λειτουργούν σε εποχική βάση: Η έμφαση αναμένεται να δοθεί κυρίως σε επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται στον τουρισμό και ειδικά σε νησιά και μεγάλους τουριστικούς προορισμούς.
- Κλάδοι στους οποίους απασχολούνται αποσπασμένοι εργαζόμενοι ή εργαζόμενοι πολίτες τρίτων χωρών: Σε αυτή την περίπτωση οι έλεγχοι θα επικεντρωθούν σε επιχειρήσεις που παρέχουν εργατικό δυναμικό σε άλλες εταιρείες. Εκεί έχει διαπιστωθεί ότι υπάρχουν αρκετοί εργαζόμενοι που είναι πολίτες τρίτων χωρών και υπάρχουν εστίες παραβατικότητας σε σχέση με τα ωράρια απασχόλησης αλλά και τις μηνιαίες απολαβές τους.
- Επιχειρήσεις στις οποίες εφαρμόζεται ή θα εφαρμοστεί το σύστημα ψηφιακής κάρτας εργασίας: Στόχος των ελέγχων είναι να διαπιστωθεί εάν λειτουργεί το νέο μοντέλο καταγραφής των υπερωριών, αλλά και να φανεί στην πράξη αν υπάρχουν επιχειρήσεις που ξεπερνούν τη δέσμευση της ψηφιακής κάρτας και εκμεταλλεύονται τους εργαζόμενους πέρα από το ωράριο που έχει καταγραφεί.
- Επιχειρήσεις και κλάδους με υψηλή συγκέντρωση ανήλικης εργασίας: Πάλι θα δοθεί έμφαση στον τουρισμό για τον εντοπισμό εργασίας στις ηλικίες 14-18 ετών. Για να είναι νόμιμοι αυτοί οι ανήλικοι εργαζόμενοι θα πρέπει να έχουν εκδώσει κάρτα εργασίας συνοδεία του κηδεμόνα τους και θα πρέπει να απασχολούνται σε πιο «ελαφρές» εργασίες (π.χ. βοηθός σερβιτόρου, όχι λαντζέρης).
- Κατασκευές – τεχνικά έργα, διανομείς, αλλά και βιομηχανία τροφίμων: Έμφαση θα δοθεί στο σκέλος της υγείας και της ασφάλειας των εργαζομένων για να περιοριστούν τα εργατικά ατυχήματα. Ειδικά στον κατασκευαστικό κλάδο, οι έλεγχοι εκτιμάται ότι θα αυξηθούν κατά 10% σε σχέση με το 2023.