Στην σκιά των εξελίξεων στη Μέση Ανατολή και των επιπτώσεων στις τιμές του πετρελαίου και του φυσικού αερίου, επί ποδός βρίσκονται οι ελεγκτικοί μηχανισμοί του κράτους, προκειμένου να μην υπάρξουν κρούσματα κερδοσκοπίας.
Γράφει ο Δημήτρης Χριστούλιας
Ο περιορισμός της ακρίβειας και η αποκλιμάκωση των τιμών αποτελεί βασική προτεραιότητα για την κυβέρνηση αλλά και για αρκετά υπουργεία. Με τα θέματα της ακρίβειας σε διάφορους κλάδους έχουν επιφορτισθεί τα υπουργεία Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών, Ανάπτυξης, Ναυτιλίας, Ψηφιακής Διακυβέρνησης, Περιβάλλοντος και Ενέργειας. Από τις τιμές στα τρόφιμα, στο ρεύμα, στα εισιτήρια των πλοίων μέχρι και το κόστος των τηλεπικοινωνιών, στόχος είναι να υπάρχουν όσο το δυνατόν πιο ανταγωνιστικές τιμές και να μειωθεί το κόστος του τελικού καταναλωτή.
Στο υπουργείο Ανάπτυξης, που είναι αρμόδιο για τις τιμές στα βασικά αγαθά, όπως είναι τα τρόφιμα, έχει σημάνει νέος συναγερμός εξαιτίας και της κλιμάκωσης των εχθροπραξιών στην Μέση Ανατολή. Ο υπουργός Ανάπτυξης Τάκης Θεοδωρικάκος πραγματοποιεί συνεχείς συναντήσεις με εκπροσώπους από τα σούπερ μάρκετ, τις βιομηχανίες τροφίμων και τις πολυεθνικές ζητώντας να μειώσουν το μεσοσταθμικό τους κέρδος και κατ’ επέκταση τις τιμές ιδιαίτερα το φθινόπωρο που ανοίγουν τα σχολεία και για πολλά νοικοκυριά απαιτούνται πρόσθετα έξοδα. Δεν είναι τυχαίο ότι αμέσως μετά την συνάντηση που είχε την περασμένη Τετάρτη με εκπροσώπους της αγορά τόνισε ότι «μέσα σε δύσκολες συνθήκες, η μάχη για την μείωση του κόστους ζωής συνεχίζεται με σχέδιο και επιμονή».
Οι δύο πλευρές συμφώνησαν την εξής αλλαγή στις προσφορές. Για παράδειγμα, αντί για μείωση στις τιμές 20% για 15 ημέρες όπως γίνεται έως σήμερα να εφαρμοστεί εφεξής μείωση 5% για αρκετούς μήνες.
Από την πλευρά τους οι επιχειρηματίες του κλάδου των τροφίμων και των σούπερ μάρκετ ζήτησαν την μείωση του διοικητικού κόστους, δηλαδή την κατάργηση του μέτρου που αφορά το πλαφόν στο μικρό περιθώριο κέρδους πώλησης των προϊόντων αλλά και την κατάργηση του «καλαθιού του νοικοκυριού».
Στόχευση
Οι έλεγχοι και τα υψηλά πρόστιμα αποτελούν το μεγάλο «όπλο» του υπουργείου προκειμένου να αποτρέψουν φαινόμενα κερδοσκοπίας. Προς αυτή την κατεύθυνση στην τελική ευθεία, βρίσκεται σύμφωνα με ασφαλείς πληροφορίες η κατάρτιση λίστας με 100 προϊόντα ευρείας κατανάλωσης, προκειμένου να παρακολουθούνται καθημερινά από τα στελέχη της Διυπηρεσιακής Μονάδας Ελέγχου Αγοράς (ΔΙ.Μ.Ε.Α.) από την παραγωγή τους, μέχρι την εμπορία και την διάθεσή τους στους καταναλωτές.
Σύμφωνα με τις ίδιες πηγές, ο υπουργός Ανάπτυξης ζήτησε, στην συνάντηση που είχε με εκπροσώπους από τα σούπερ μάρκετ, τη βιομηχανία και τις πολυεθνικές, σε αυτά τα 100 προϊόντα να γίνει μια μεγαλύτερη προσπάθεια να μειωθούν οι τιμές και να γίνονται προσφορές με μεγαλύτερη χρονική διάρκεια.
Αναλυτικότερα η λίστα με τα 100 θα περιλαμβάνει: βρεφικό γάλα, ελαιόλαδο, τυριά, γάλα εβαπορέ, ζαμπόν, παριζάκι, μακαρόνια, ρύζι, όσπρια, ζάχαρη, χυμοί τομάτας, χαρτικά, φρέσκο γάλα, γιαούρτια, αλλαντικά, βρεφικές πάνες, καθαριστικά, ψωμί του τοστ, δημητριακά για πρωινό, βούτυρο, κονσέρβες τόνου, απορρυπαντικά για ρούχα και πιάτα, αβγά, καφές, αλεύρι, μέλι, μωρομάντηλα, μαργαρίνες, κατεψυγμένα ψάρια, κονσέρβες, κατεψυγμένα λαχανικά, κοτόπουλο και κρέας. Σε κάθε μία από αυτές τις κατηγορίες θα υπάρχουν 3-4 προϊόντα από διάφορες εταιρείες.
Τι θα ελέγχεται
Για τους ελέγχους θα λαμβάνονται υπόψη πολλά δεδομένα όπως για παράδειγμα το κόστος των πρώτων υλών. Θα γίνεται ενδελεχής έλεγχος και καταγραφή στην διακύμανση των τιμών στις πρώτες ύλες έτσι ώστε να γνωρίζουν οι ελεγκτικές Αρχές εάν είναι δικαιολογημένες οι ανατιμήσεις αλλά και να παρακολουθούν εάν μειώνονται οι τιμές όταν αντίστοιχα αποκλιμακώνεται το κόστος στις πρώτες ύλες. Ιδιαίτερη βαρύτητα θα δοθεί και στους μεσάζοντες, δηλαδή σε όσους μεσολαβούν ανάμεσα στον παραγωγό ή στο εργοστάσιο και στο σούπερ μάρκετ. Τα περιθώρια κέρδους και σε αυτή την περίπτωση θα ελέγχονται από τα έμπειρα στελέχη της ΔΙ.Μ.Ε.Α., προκειμένου να διαπιστώνεται εάν τηρείται η νομοθεσία.
Σημειώνεται ότι οι βιομηχανίες τροφίμων και οι εμπορικές επιχειρήσεις έχουν την υποχρέωση να ενημερώνουν το υπουργείο Ανάπτυξης όταν προβαίνουν σε ανατιμήσεις των προϊόντων τους. Οι έλεγχοι γίνονται και στα προϊόντα των πολυεθνικών εταιρειών, ειδικά σε εκείνες τις περιπτώσεις όπου πωλούνται στην χώρα μας ακριβότερα σε σχέση με άλλες ευρωπαϊκές χώρες. Ουσιαστικά οι έλεγχοι αφορούν όλη την εφοδιαστική αλυσίδα. Οι ελεγκτές θα εστιάσουν σε ελέγχους και στα ηλεκτρονικά καταστήματα ενώ ήδη η ΔΙ.Μ.Ε.Α. διενεργεί ελέγχους σε 26 μεγάλες εταιρείες για την εφαρμογή του νόμου για τη συγκράτηση των τιμών. Στο πλαίσιο της ενίσχυσης του ελεγκτικού μηχανισμού το υπουργείο Ανάπτυξης έχει ζητήσει από τις Περιφέρειες να συνδράμουν με όλες τους τις δυνάμεις προκειμένου να γίνουν ακόμη πιο αποτελεσματικοί οι έλεγχοι ενώ παράλληλα 5πλασιάστηκαν τα πρόστιμα για όσες εταιρείες εντοπίζονται να κερδοσκοπούν.