Παγκόσμια πρωταθλήτρια χρέους η Ελλάδα

Το υψηλότερο της ευρωζώνης παραμένει το ελληνικό χρέος, αν και μειώνεται με τον πιο γρήγορα ρυθμό. Αυτό δείχνουν τα στοιχεία που έδωσε σήμερα στη δημοσιότητα η Eurostat, κάτι που σημαίνει ότι παραμένουν οι κίνδυνοι για την πορεία του ελληνικού δημοσίου χρέους, καθότι παραμένει σε δυσθεώρητο ύψος, αλλά την ίδια στιγμή είναι θετικό το γεγονός ότι βαίνει μειούμενο και μάλιστα με ταχύ ρυθμό.

Με βάση τα στοιχεία της Eurostat, «πρωταθλήτρια» στον ρυθμό μείωσης του δημόσιου χρέους στην Ευρωπαϊκή Ένωση εξακολουθεί να είναι η Ελλάδα, μειώνοντας το χρέος της κάτω από το επίπεδο του 170% του ΑΕΠ. Ωστόσο, το παραπάνω οφείλεται τόσο στην άνοδο του ελληνικού ΑΕΠ όσο και του πληθωρισμού, κάτι το οποίο συνεπάγεται ότι παραμένουν κίνδυνοι σε μεσοπρόθεσμο επίπεδο, κάτι το οποίο διαπιστώνει και σε πρόσφατη έκθεσή της η Κομισιόν.

Μέσα στο πρώτο τρίμηνο του έτους η χώρα μας κατάφερε να βελτιώσει την αναλογία του χρέους προς το ΑΕΠ κατά 3 ποσοστιαίες μονάδες, ενώ η σωρευτική συρρίκνωση του χρέους από τις αρχές του 2022 ανέρχεται πλέον στις 21,2 μονάδες.

Η μοναδική χώρα ανάμεσα στα 27 κράτη-μέλη που έστω προσεγγίζει τις επιδόσεις της Ελλάδας είναι η Κύπρος (-18 μονάδες), ενώ την τρίτη θέση καταλαμβάνει η Πορτογαλία (-10,8 μονάδες).

Τα στοιχεία

Η Eurostat εκτιμά ότι στα τέλη Μαρτίου το ελληνικό χρέος αντιστοιχούσε στο 168,3% της οικονομικής δραστηριότητας, με την κυβέρνηση να έχει θέσει στόχο να το περιορίσει κάτω από το 140% στο τέλος της τετραετίας. Ειδικότερα, σύμφωνα με την Eurostat, το ελληνικό χρέος μειώθηκε στο 168,3% του ΑΕΠ από 171,3% στο δ’ τρίμηνο του 2022 και 189,4% πριν από ένα έτος. Τα υψηλότερα επίπεδα χρέους, μετά την Ελλάδα, είχαν η Ιταλία (143,5%), η Πορτογαλία (113,8%), η Ισπανία (112,8%), η Γαλλία (112,4%) και το Βέλγιο (107,4%), ενώ τα χαμηλότερα είχαν η Εσθονία (17,2%), η Βουλγαρία (22,5%), το Λουξεμβούργο (28%) και η Δανία (29,4%).

Σε απόλυτα ποσά, το ελληνικό χρέος μειώθηκε στα 355,2 δισ. ευρώ από 356,2 δισ. ευρώ στο προηγούμενο τρίμηνο και 357,7 δισ. ευρώ στο α’ τρίμηνο του 2022.

Σε ετήσια βάση, μειώθηκε κατά 21,2% έναντι μείωσης 18 ποσοστιαίων μονάδων του χρέους της Κύπρου και 10,8 μονάδων του πορτογαλικού χρέους. Μείωση κατέγραψαν 21 χώρες της Ευρωζώνης, ενώ σε έξι χώρες σημειώθηκε αύξηση.

Σε τριμηνιαία βάση, το χρέος μειώθηκε κατά 3% έναντι μείωσης 2,5 ποσοστιαίων μονάδων στην Κύπρο και 1,8 μονάδων στην Πορτογαλία. Συνολικά, το χρέος μειώθηκε σε 16 χώρες και αυξήθηκε σε 11.

Στο σύνολο της Ευρωζώνης, το χρέος της γενικής κυβέρνησης μειώθηκε ελαφρά ως ποσοστό του ΑΕΠ στο 91,2% από 91,4% στο τέλος του δ’ τριμήνου 2022 και 95% πριν από ένα χρόνο.

Η μείωση του χρέους οφείλεται στην αύξηση του ονομαστικού ΑΕΠ η οποία ήταν μεγαλύτερη από την αύξηση του χρέους σε απόλυτους όρους.

Η έκθεση της Κομισιόν και η αβεβαιότητα

Πάντως, σε κάθε περίπτωση η Ελλάδα με δεδομένο το υψηλό δημόσιο χρέος θα πρέπει τα επόμενα χρόνια να επιστρέψει σε μόνιμα πρωτογενή πλεονάσματα, τουλάχιστον 2% του ΑΕΠ, όπως άλλωστε προβλέπει και το Πρόγραμμα Σταθερότητας. Με βάση το Μεσοπρόθεσμο 2023 – 2026 που κατατέθηκε τον Απρίλιο στην Κομισιόν, ο στόχος για το πρωτογενές πλεόνασμα αναθεωρήθηκε στο 1,1% του ΑΕΠ για το 2023 από 0,7% του ΑΕΠ που ήταν η εκτίμηση στον προϋπολογισμό για να ανέβει στο 2,1% του ΑΕΠ για το 2024, στο 2,3% το 2025 και στο 2,5% το 2026.

Η Κομισιόν επισημαίνει πως σε ορισμένα κράτη μέλη, τα υψηλά δημοσιονομικά ισοζύγια αύξησαν περαιτέρω τα ήδη υψηλά επίπεδα δημόσιου χρέους, με την Ελλάδα να είναι ανάμεσα τους, μαζί με Βέλγιο, Γαλλία, Ισπανία και Ιταλία. οι προοπτικές δεν είναι ευνοϊκές μεσοπρόθεσμα, καθώς η Ελλάδα συγκαταλέγεται στα οκτώ κράτη μέλη που αντιμετωπίζουν υψηλούς κινδύνους βιωσιμότητας και συγκεκριμένα μαζί με Βέλγιο, Ισπανία, Γαλλία, Ιταλία, Ουγγαρία, Πορτογαλία και Σλοβακία.

Επισημαίνεται πως στις περισσότερες από αυτές τις χώρες, τα αποτελέσματα οφείλονται στους υψηλούς ή/και αυξανόμενους δείκτες χρέους έως το 2033 σύμφωνα με το βασικό σενάριο χωρίς αλλαγή πολιτικής (Βέλγιο, Ελλάδα, Γαλλία, Ιταλία και Πορτογαλία), μαζί με αυξημένη αβεβαιότητα γύρω από τις βασικές προβλέψεις ή/και την ευπάθεια σε πιο δυσμενείς υποθέσεις (Ισπανία, Ουγγαρία και Σλοβακία).

Η Κομισιόν εξηγεί πως οι βασικές προβολές που περιλαμβάνονται στην έκθεση περιβάλλονται από υψηλό βαθμό αβεβαιότητας για την Ευρωζώνη στο σύνολό της καθώς εμφανίζεται ευάλωτη σε σενάρια τυχόν «κραδασμών».

Όλα τα παραμένω αποτυπώνουν το γεγονός ότι οι κίνδυνοι είναι παρόντες αναφορικά με το ελληνικό δημόσιο χρέος, κάτι το οποίο επισήμανε χθες και ο διευθύν σύμβουλος της Eurobank Φωκίων Καραβίας, αναφέροντας χαρακτηριστικά: «Το δημόσιο χρέος παραμένει εξαιρετικά υψηλό, πάνω από 400 δισεκατομμύρια ευρώ. Έχει ρυθμιστεί μακροπρόθεσμα και με σταθερά χαμηλά επιτόκια, μειώνεται ως ποσοστό του ΑΕΠ, αλλά το ύψος του επιβάλλει διαρκή δημοσιονομική σύνεση.»