Σε πλήρη εξέλιξη βρίσκεται ένας παγκόσμιος οικονομικός πόλεμος, όπου η αμερικανική ηγεμονία απειλείται από την ομάδα των BRICS, η οποία θα χρησιμοποιήσει ως όπλα τα ενεργειακά προϊόντα και την αγορά εμπορευμάτων προκειμένου να διασφαλίσει τη γεωπολιτική αυτονομία ενός νέου μπλοκ το οποίο με ηγέτιδες τις Κίνα και Ρωσία θα εκπροσωπεί τα συμφέροντα του Παγκόσμιου Νότου.
Η πρόσφατη 15η σύνοδος κορυφής BRICS τον Αύγουστο 2023 βρήκε τη συμμαχία, που αρχικά αποτελούνταν από τη Βραζιλία, τη Ρωσία, την Ινδία, την Κίνα και τη Νότια Αφρική, να επεκτείνει την εμβέλειά της με την εισδοχή έξι νέων κρατών.
Αυτό σηματοδότησε ένα σημαντικό βήμα στην προσπάθεια της συμμαχίας των BRICS να ασκήσει ισχυρότερη επιρροή στην παγκόσμια αγορά πετρελαίου και να διαφοροποιήσει τις οικονομικές συνεργασίες στο πεδίο της αγοράς εμπορευμάτων.
Οι πέντε πετρελαιοπαραγωγικές χώρες – η Σαουδική Αραβία, τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα (ΗΑΕ), η Αίγυπτος, το Ιράν και η Αιθιοπία – εντάχθηκαν στο μπλοκ ως μέρος του στρατηγικού σχεδίου της συμμαχίας να αυξήσει την επιρροή της στην παγκόσμια αγορά πετρελαίου.
Αυτή η απόφαση αναμένεται να έχει βαθιές επιπτώσεις στην παγκόσμια δυναμική της ενεργειακής αγοράς, στη μετατόπιση των ισορροπιών ισχύος και στη δημιουργία νέων συμμαχιών.
Η Αργεντινή, παρόλο που δεν ήταν σημαντικός εξαγωγέας πετρελαίου, έγινε επίσης δεκτή στη συμμαχία.
Η συμπερίληψη της Αργεντινής είναι αξιοσημείωτη καθώς π
αρέχει στις πολυεθνικές εταιρείες την ευκαιρία να συναλλάσσονται στο τοπικό νόμισμα της χώρας.
Αυτή η κίνηση ενισχύει περαιτέρω την ώθηση σρο σχέδιο των BRICS για την αποδολαριοποίηση του παγκόσμιου εμπορίου, μια στρατηγική που κερδίζει δυναμική από το 2024.
Επιπτώσεις και μελλοντικές προοπτικές
Η επέκταση των BRICS συμβολίζει τη στρατηγική προσπάθεια της συμμαχίας να ενισχύσει τον ρόλο της στο διεθνές εμπόριο και το χρηματοπιστωτικό τομέα.
Η εισαγωγή των νέων μελών αναμένεται να δώσει στους BRICS ένα πιο σημαντικό λόγο σε θέματα παγκόσμιας οικονομίας, ιδιαίτερα στο πλαίσιο των αγορών πετρελαίου και στην αγορά νομισμάτων.
Με την πιθανή παρακμή του δολαρίου ως παγκόσμιου αποθεματικού νομίσματος, η εισαγωγή ενός νομίσματος των BRICS, ενισχύει περαιτέρω την ώθηση της συμμαχίας για αποδολαριοποίηση.
Οι νικητές και οι χαμένοι
Οι προειδοποιήσεις από την JPMorgan
Πριν από δύο ημέρες, ο επικεφαλής στρατηγικής στον ενεργειακό τομέα της JPMorgan, Christyan Malek, προειδοποίησε ότι εν μέσω της πρόσφατης πτώσης των τιμών του πετρελαίου, ότι η αγορά πετρελαίου υποτιμά τις πιθανότητες για βαθύτερες περικοπές της προσφοράς κατά τη διάρκεια της συνάντησης του OPEC+ αυτού του μήνα στις 26 Νοεμβρίου.
«Η αγορά πιθανώς δίνει πολύ λίγες πιθανότητες να συμβεί αυτό, θα έλεγα ότι είναι πολύ υψηλότερες από αυτό – όχι ως βασικό σενάριο αλλά ως σημαντική πιθανότητα», είπε ο Malek στο Bloomberg σε συνέντευξή του, προσθέτοντας ότι σημαντικότεροι περιορισμοί στην παραγωγή είναι πιθανοί «ώστε να προκληθεί σοκ στην προσφορά το πρώτο εξάμηνο του επόμενου έτους».
«Μπορεί να χρειαστεί να δούμε» μια περικοπή «δεδομένου που βρίσκονται οι ισορροπίες, ιδιαίτερα δεδομένης της τάσης της ζήτησης».
Και ενώ «υπάρχει η άποψη ότι η Σαουδική Αραβία τηρεί εφεκτική στάση», ο Malek δήλωσε ότι δεν το πιστεύει: «Νομίζω ότι υπάρχει μεγαλύτερη ευελιξία αν θέλουν να περικόψουν.
Θα μπορούσαμε να τους δούμε να κάνουν μεγάλες περικοπές.
Έχοντας πει αυτό, νομίζω ότι είναι πιο πιθανό να θελήσουν να πιέσουν μεταξύ των ομολόγων τους στον OPEC – μια συλλογική περικοπή και όχι μόνος τους».
Οι γεωπολιτικές εξελίξεις
Πρόσφατα οι Financial Times ανέφεραν αυτό που μέχρι πρόσφατα ήταν αδιανόητο, σε μεγάλο βαθμό χάρη στην (κυρίως) αραβική δυσαρέσκεια για τα εγκλήματα που διαπράττει το Ισραήλ στην Παλαιστίνη: σύμφωνα με τους FT, όχι μόνο η Σαουδική Αραβία είναι έτοιμη να παρατείνει τις περικοπές στην παραγωγή πετρελαίου για το επόμενο έτος, αλλά ο OPEC+ σταθμίζει περαιτέρω μειώσεις ως απάντηση στην πτώση των τιμών και την αυξανόμενη οργή για τον πόλεμο Ισραήλ-Χαμάς.
Γιατί; Επειδή, ενώ ο OPEC+ δεν εμπλέκεται άμεσα στον πόλεμο της Γάζας, σίγουρα δεν περίμενε ότι η ΗΠΑ θα ασκήσουν σκληρή υποτιμητική πολιτική στις τιμές του πετρελαίου
Αν μη τι άλλο, ανέμενε ότι οι τιμές του πετρελαίου θα ανέβαιναν πάνω από τα 100 δολάρια.
Ή, όπως το θέτουν οι FT, «μια πρόσθετη μείωση του OPEC+ έως και 1 εκατομμύριο b/d (βαρέλια/ημέρα) θα μπορούσε να είναι στο τραπέζι», επισήμανε στους FΤ παράγοντας της αγοράς πετρελαίου, επισημαίνοντας τον αρνητικό αντίκτυπο του πολέμου στη Γάζα στις αραβικές κοινωνίες.
Φυσικά, οι περαιτέρω περικοπές – οι οποίες συζητούνται από τον OPEC+ καθώς ετοιμάζεται να συναντηθεί στη Βιέννη στις 26 Νοεμβρίου – θα μπορούσαν να πυροδοτήσουν περαιτέρω τις εντάσεις με τις ΗΠΑ, αν και φαίνεται ότι κανένας στο καρτέλ δεν ανησυχεί έστω και ελάχιστα μήπως εξοργίσει τον… γέροντα πρόεδρο των ΗΠΑ.
O οποίος αναγκάστηκε να αποτίσει τιμές στον “δικτάτορα” Xi Jinping κατά τη διάρκεια της πρόσφατης περιοδείας του στην Καλιφόρνια.
Η αραβική οργή
Υπάρχουν και άλλα συναφή γεγονότα: Ο OPEC+ σαφώς δεν είναι χαρούμενος που οι ΗΠΑ είναι τόσο ανοιχτά στο πλευρό του Ισραήλ στη σύγκρουση στη Γάζα.
Και ενώ η πτώση της τιμής του πετρελαίου είναι η κύρια αιτία, «τα μέλη είναι επίσης αγανακτισμένα με τον πόλεμο του Ισραήλ κατά της Ηamas και την ανθρωπιστική κρίση στη Γάζα», αναφέρουν οι FT, προσθέτοντας ότι «το Κουβέιτ, η Αλγερία και το Ιράν είναι μεταξύ των μελών του OPEC που επηρεάζονται περισσότερο από τη σύγκρουση .”
«Δεν πρέπει να υποτιμάτε το επίπεδο του θυμού που υπάρχει και την πίεση που αισθάνονται οι ηγέτες στον Περσικό Κόλπο από τους πληθυσμούς τους να φανούν ότι ανταποκρίνονται με κάποιο τρόπο», είπε άτομο κοντά σε ανώτερα στελέχη του OPEC στον Περσικό Κόλπο, επιβεβαιώνοντας ουσιαστικά ότι οι περικοπές του OPEC+ στην παραγωγή θα στόχευε άμεσα τις πολιτικές του Biden που αποσκοπούν στη διατήρηση της τιμής του πετρελαίου (και του φυσικού αερίου) όσο το δυνατόν χαμηλότερα στις εκλογές του 2024.
O εκλογικός κύκλος στις ΗΠΑ
O παράγοντας της αγορά πετρελαίου δήλωσε στους FT ότι δεν θα επαναληφθεί το πετρελαϊκό σοκ της δεκαετίας του 1970, όταν τα αραβικά κράτη διέκοψαν τις εξαγωγές προς τη Δύση.
Αλλά πρόσθεσαν: «Οι αγορές έχουν εφησυχάσει σχετικά με τη δυνατότητα (οι Αραβικές χώρες) να περιορίσουν τις προμήθειες πετρελαίου για να στείλουν ένα σκλήρο μήνυμα, το οποίο θα γίνει κατανοητό τόσο στους δρόμους της Δύσης όσο και στην Ουάσιγκτον».
Ο Joe Biden, έχοντας συντρίψει τη μεσαία τάξη των ΗΠΑ τα τελευταία τρία χρόνια με τις καταστροφικές οικονομικές του πολιτικές, αντιμετωπίζει μια αδύνατη να κερδηθεί μάχη επανεκλογής το επόμενο έτος, όπου ήδη χάνει έναντι του προκατόχου του Dοnald Trump σύμφωνα με πολλαπλές δημοσκοπήσεις, και ο Λευκός Οίκος είναι αγωνίζεται να πείσει τους ψηφοφόρους ότι η οικονομία της χώρας είναι υγιής.
Το μόνο που έχει να δείξει: οι τιμές του φυσικού αερίου του πετρελαίου (οι οποίες είναι σε μεγάλο βαθμό το αποτέλεσμα της πρόβλεψης των αγορών γιατι επερχόμενη ύφεση).
Εάν ο OPEC + εκτοξεύσει ξανά τις τιμές του πετρελαίου στα ύψη, τότε ο Biden έχει τελειώσει πολιτικά.
Η αραβική ατζέντα και ο ρόλος της Ρωσίας
Συμφωνα με τους FT: «Πρόσωπα που πρόσκεινται στη βασιλική αυλή Σαουδικής Αραβίας τόνισαν ότι δεν είχε ληφθεί ακόμη οριστική απόφαση.
Τόνισαν ότι οποιεσδήποτε δημόσιες δηλώσεις του υπουργού Ενέργειας της Σαουδικής Αραβίας, πρίγκιπα Salman bin Abdulaziz Al Saud , θα διατηρήσουν την εστίαση στην αγορά πετρελαίου και όχι στον πόλεμο Ισραήλ – Hamas.
Ο πρίγκιπας Abdulaziz έπληξε πρόσφατα τα hedge funds που αύξησαν τα στοιχήματά τους έναντι του πετρελαίου, εν μέσω προσδοκιών ότι η αγορά μπορεί να κινηθεί σε μικρό πλεόνασμα το επόμενο έτος λόγω της αδύναμης παγκόσμιας ανάπτυξης και της αύξησης των αποθεμάτων εκτός του ΟΠΕΚ.
Άλλοι αναλυτές πρότειναν ότι ο πρίγκιπας Abdulaziz θα μπορούσε να πιέσει άλλες χώρες να εμβαθύνουν τις περικοπές – ή να συμμορφωθούν με τις προηγούμενες δεσμεύσεις για μείωση της παραγωγής – απειλώντας ότι η Σαουδική Αραβία θα μπορούσε να στραφεί προς το πλήρες στάματημα της παραγωγής, εκτός εάν ληφθούν τέτοιου είδους μέτρα.
Δεν είναι μόνο οι Σαουδάραβες που θέλουν το πετρέλαιο όσο το δυνατόν υψηλότερα: η Ρωσία εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από το πετρέλαιο για να χρηματοδοτήσει την εισβολή της στην Ουκρανία και έχει αυξήσει τις εξαγωγές της διά θαλάσσης τελευταίους μήνες.
Ωστόσο, εάν αυτό σημαίνει αύξηση των τιμών του πετρελαίου, ακόμη και ο Putin θα ήταν πρόθυμος να επιδιώξει μια απότομη, αν και σύντομη σε διάρκεια μείωση της παραγωγής, αρκετή για να πυροδοτήσει έναν παγκόσμιο ενεργειακό πανικό.
Εν τω μεταξύ, το πρόγραμμα οικονομικών μεταρρυθμίσεων του ετεροθαλούς αδερφού του πρίγκιπα Abdulaziz , πρίγκιπα διαδόχου Mohammed bin Salman έχει ως προϋπόθεση τιμή πετρελαίου κοντά στα 100 δολάρια το βαρέλι: το σχέδιο περιλαμβάνει από την κατασκευή υπερσύγχρονων πόλεων έως τη φιλοξενία του Παγκοσμίου Κυπέλλου ποδοσφαίρου το 2034.
Η ενέργεια – και δη ο «μαύρος χρυσός – μετατρέπεται σε σημαντικό γεωπολιτικό όπλο το οποίο εάν ενεργοποιηθεί από τις πετρελαιοπαραγωγές χώρες θα τινάξει στον αέρα τις οικονομίες της Δύσης
www.bankingnews.gr