Σε κρίσιμο σταυροδρόμι βρίσκονται οι ελληνικές εξαγωγές, οι οποίες σημειώνουν σημαντική μείωση το τελευταίο διάστημα. Για πέμπτο συνεχή μήνα κατέγραψαν αξιοσημείωτη πτώση, με εκπροσώπους του εξαγωγικού κλάδου, ωστόσο, να είναι καθησυχαστικοί, επισημαίνοντας ότι οι εξαγωγές προϊόντων, όπως είναι τα τρόφιμα, συνεχίζουν να έχουν ανοδική πορεία.
Του Δημήτρη Χριστούλια – Realnews.gr
Σύμφωνα με τον Πανελλήνιο Σύνδεσμο Εξαγωγέων (ΠΣΕ), η επιδείνωση του οικονομικού κλίματος σε διεθνές επίπεδο εξακολουθεί να δυσκολεύει το έργο των Ελλήνων εξαγωγέων, οι οποίοι καλούνται να αντεπεξέλθουν κάτω από αντίξοες συνθήκες. Οι πληθωριστικές πιέσεις και τα υψηλά επιτόκια έχουν οδηγήσει χιλιάδες νοικοκυριά στις περισσότερες ευρωπαϊκές χώρες να μειώσουν την κατανάλωση σε βασικά αγαθά, όπως είναι τα τρόφιμα
Η χώρα μας, όμως, με σύμμαχο την ποιότητα των προϊόντων, συνεχίζει να κερδίζει όλο και μεγαλύτερα μερίδια αγοράς. Αναλυτικότερα, σύμφωνα με τα στοιχεία της Ελληνικής Στατιστικής Αρχής (ΕΛΣΤΑΤ), τον Αύγουστο οι εξαγωγές σημείωσαν σημαντική πτώση, της τάξης του 24,5%, σε σχέση με τον αντίστοιχο περσινό μήνα. Αντίστοιχα, τον Ιούλιο οι ελληνικές εξαγωγές είχαν καταγράψει μείωση 14,5%, τον Ιούνιο 24,5%, τον Μάιο 15,4% και τον Απρίλιο 4,3%. Την ίδια στιγμή, όμως, οι εξαγωγές τροφίμων αλλά και ελαιολάδου δείχνουν ισχυρές αντοχές, σημειώνοντας σημαντική άνοδο. Είναι χαρακτηριστικό ότι το οκτάμηνο Ιανουαρίου-Αυγούστου οι εξαγωγές των τροφίμων αυξήθηκαν κατά 9,7%, όταν συνολικά οι εξαγωγές σημείωσαν πτώση κατά 5,7%.
Ειδικότερα οι εξαγωγές των τροφίμων σημείωσαν αύξηση 1,4% τον Αύγουστο, 8,6% τον Ιούλιο, 13% τον Ιούνιο, 11,4% τον Μάιο και 1,5% τον Απρίλιο. Το ίδιο διάστημα, ιδιαίτερα υψηλές επιδόσεις σημείωσαν οι εξαγωγές ελαιολάδου, εξαιτίας και της μικρής παραγωγής λόγω των άσχημων καιρικών συνθηκών στην Ισπανία. Οι εξαγωγές ελαιολάδου το οκτάμηνο Ιανουαρίου-Αυγούστου σημείωσαν άνοδο της τάξης του 107,3%. Ειδικότερα τον Αύγουστο αυξήθηκαν κατά 22,2%, τον Ιούλιο 42,8%, τον Ιούνιο κατέγραψαν εντυπωσιακή άνοδο της τάξης του 135%, τον Μάιο 77,4% και τον Απρίλιο 79%.
Σημειώνεται ωστόσο ότι, ως επί το πλείστον, η σημαντική αύξηση της αξίας των εξαγωγών ελαιολάδου οφείλεται στη μεγάλη άνοδο της τιμής του. Σύμφωνα με πληροφορίες της Realnews, οι εξαγωγές των τροφίμων θα συνεχίσουν να κινούνται σε υψηλά επίπεδα, ενώ ήδη αρκετές επιχειρήσεις του κλάδου συνάπτουν νέες συμφωνίες με χονδρεμπόρους και λιανεμπόρους του εξωτερικού. Η γενικότερη μείωση των εξαγωγών δεν φαίνεται μέχρι στιγμής να ανησυχεί ιδιαίτερα τους εκπροσώπους του κλάδου. Οπως δήλωσε χαρακτηριστικά στην «R» ο πρόεδρος του ΣΕΒΕ-Συνδέσμου Εξαγωγέων, Συμεών Διαμαντίδης: «Η μείωση των εξαγωγών οφείλεται κυρίως στη σημαντική μείωση των τιμών στα πετρελαιοειδή.
Ωστόσο, οι εξαγωγές στα τρόφιμα συνεχίζουν να αυξάνονται». Ο Σ. Διαμαντίδης εκτιμά ότι οι συνολικές εξαγωγές προϊόντων και υπηρεσιών θα είναι φέτος περισσότερες σε σχέση με πέρυσι. Από την πλευρά της, η πρόεδρος του Πανελλήνιου Συνδέσμου Εξαγωγέων Χριστίνα Σακελλαρίδη έχει επισημάνει σε πρόσφατες δηλώσεις της ότι «η επιδείνωση του οικονομικού κλίματος αρχίζει και αφήνει τα σημάδια της στο εξαγωγικό εμπόριο. Η υποχώρηση των ελληνικών εξαγωγών τον Αύγουστο είναι αποτέλεσμα των ασφυκτικών συνθηκών που επικρατούν στη διεθνή αγορά την τελευταία διετία, με τον πόλεμο στην Ουκρανία να προκαλεί πολλαπλές αναταράξεις.
Παρά τις προκλήσεις, ωστόσο, όπως τα υψηλά επιτόκια, τα αυξημένα κόστη πρώτων υλών και ο πληθωρισμός, οι ελληνικές επιχειρήσεις προσπαθούν να διατηρήσουν τη δυναμική που έχουν αποκτήσει στο εξωτερικό». Αναλυτικότερα, σύμφωνα με τα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ που έχει επεξεργαστεί ο ΣΕΒΕ-Σύνδεσμος Εξαγωγέων, η συνολική αξία των εξαγωγών τον Αύγουστο ανήλθε στα 3,63 δισ. ευρώ, έναντι 4,81 δισ. ευρώ σε σχέση με τον αντίστοιχο περσινό μήνα. Η αντίστοιχη αξία χωρίς τα πετρελαιοειδή σημείωσε ετήσια μείωση κατά 371,4 εκατ. ευρώ, ήτοι 14,3%.
Σε ό,τι αφορά το χρονικό διάστημα Ιανουαρίου-Αυγούστου, οι εξαγωγές ανήλθαν στα 33,77 δισ. ευρώ, έναντι 35,83 δισ. ευρώ την
αντίστοιχη περσινή περίοδο, καταγράφοντας μείωση 5,7%.
Μειώνονται και οι εισαγωγές
Παράλληλα, μείωση σημειώνουν και οι εισαγωγές που κάνει η χώρα μας, με τη συνολική τους αξία να φτάνει τα 6,38 δισ. ευρώ τον Αύγουστο έναντι 7,76 δισ. ευρώ πέρυσι, καταγράφοντας μείωση 17,8%. Η αντίστοιχη αξία χωρίς τα πετρελαιοειδή τον Αύγουστο παρουσίασε μείωση κατά 79 εκατ. ευρώ, δηλαδή 1,7%. Η συνολική αξία των εισαγωγών το χρονικό διάστημα Ιανουαρίου-Αυγούστου 2023 ανήλθε στο ποσό των 53,89 δισ. ευρώ έναντι 60 δισ. ευρώ κατά το ίδιο διάστημα της περσινής χρονιάς, παρουσιάζοντας μείωση σε ποσοστό 10,2%. Η πτώση των εισαγωγών έχει επιφέρει και μείωση του ελλείμματος εμπορικού ισοζυγίου, το οποίο τον Αύγουστο ανήλθε σε 2,74 δισ. ευρώ έναντι 2,95 δισ. ευρώ κατά τον ίδιο
μήνα του έτους 2022, μείωση σε ποσοστό 7%.
Οσον αφορά την πορεία των εξαγωγών ανά γεωγραφικές περιοχές τον Αύγουστο, παρατηρείται πτώση των αποστολών τόσο προς τις χώρες της Ευρωπαϊκής Ενωσης κατά 26,3%, όσο και προς τις τρίτες χώρες κατά 22,1%. Ακόμη και όταν εξαιρεθούν τα πετρελαιοειδή, οι εξαγωγές προς τις χώρες της Ε.Ε. καταγράφουν μείωση 11,8% και προς τις τρίτες χώρες κατά 18,8%. Αναφορικά με το ποσοστό των εξαγωγών που κατευθύνονται στις αγορές των κρατών-μελών της Ε.Ε., συμπεριλαμβανομένων των πετρελαιοειδών, αυτό μειώθηκε κατά 1,5 μονάδα και άγγιξε το 56,1% έναντι 57,5% σε σχέση με τον αντίστοιχο μήνα του 2022. Αντίστροφη είναι η εικόνα που καταγράφεται στο ποσοστό των εξαγωγών προς τις τρίτες χώρες, που διαμορφώθηκε στο 43,9% έναντι 42,5%. Χωρίς τα πετρελαιοειδή, το μερίδιο των εξαγωγών προς τις χώρες της Ε.Ε. διαμορφώνεται στο 66,7% και των τρίτων χωρών στο 33,3%. Ειδικότερα, σύμφωνα με αποκλειστικά στοιχεία που παρουσιάζει σήμερα η «R», στο χρονικό διάστημα Ιανουαρίου-Αυγούστου ο καλύτερος πελάτης των ελληνικών προϊόντων είναι η Ιταλία με 3,46 δισ. ευρώ και ακολουθούν η Βουλγαρία (2,21 δισ. ευρώ), η Γερμανία (2,15 δισ. ευρώ), η Κύπρος (1,81 δισ. ευρώ), η Ισπανία (1,23 δισ. ευρώ), η Γαλλία (1,21 δισ. ευρώ), οι ΗΠΑ (1,2 δισ. ευρώ), η Τουρκία (1,18 δισ. ευρώ), η Βρετανία (1,15 δισ. ευρώ) και η Ρουμανία (1,03 δισ. ευρώ).
Ο πόλεμος στο Ισραήλ
Ο πόλεμος στο Ισραήλ δεν φαίνεται να επηρεάζει τη γενική πορεία των εξαγωγών, ωστόσο προκαλεί έντονη ανησυχία στον επιχειρηματικό κόσμο, ειδικά στην περίπτωση που δεν τερματιστούν άμεσα οι εχθροπραξίες στην περιοχή της ανατολικής Μεσογείου, συνδυαστικά πάντα και με τον πόλεμο στην Ουκρανία. Από τα επίσημα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ που επεξεργάστηκε ο ΣΕΒΕ-Σύνδεσμος Εξαγωγέων, το 2022 οι εξαγωγές στο Ισραήλ ανήλθαν στα 849,5 εκατ. ευρώ, εκ των οποίων το 80% περίπου αφορά πετρελαιοειδή και άλλα βιομηχανικά υλικά, ενώ πολύ λιγότερα -αλλά όχι αμελητέα ποσότητα- είναι τα τρόφιμα που εξάγονται στην περιοχή. Σημειώνεται, μάλιστα, ότι οι ελληνικές εξαγωγές σημείωσαν εντυπωσιακή αύξηση της τάξης του 45,8% πέρυσι, σε σχέση με το 2021. Ειδικότερα, το Ισραήλ είναι μία ακόμη χώρα που προτιμά το ελληνικό ελαιόλαδο, με αποτέλεσμα το 2022 οι εισαγωγές του «ελληνικού χρυσού» να φτάσουν τα 23,9 εκατ. ευρώ. Επίσης, οι εξαγωγές σε παρασκευάσματα λαχανικών και φρούτων ανήλθαν στα 15,1 εκατ. ευρώ, στα γαλακτοκομικά στα 5 εκατ. ευρώ, παρασκευάσματα με βάση τα δημητριακά στα 4,8 εκατ. ευρώ, καρποί και φρούτα στα 4,3 εκατ. ευρώ, διάφορα παρασκευάσματα διατροφής στα 3,5 εκατ. ευρώ, ψάρια στα 3,4 εκατ. ευρώ, ζαχαρώδη παρασκευάσματα στα 2,5 εκατ. ευρώ και δημητριακά περίπου στα 500.000 ευρώ.
Αντίστοιχα, το 2022 οι εισαγωγές από το Ισραήλ κατέγραψαν άνοδο της τάξης του 33%, φθάνοντας τα 523 εκατ. ευρώ, από τα 393 εκατ. ευρώ το 2021. Εξαιρουμένων, όμως, των πετρελαιοειδών, καταγράφηκε μια μείωση της τάξης του 5% και συγκεκριμένα από τα 207 εκατ. ευρώ στα 197 εκατ. ευρώ τις αντίστοιχες περιόδους.
Εξωστρέφεια
Αξίζει να σημειωθεί ότι οι ελληνικές εξαγωγικές επιχειρήσεις δίνουν το «παρών» σε σημαντικές διεθνείς εκθέσεις, στην προσπάθειά τους να διεισδύσουν σε νέες αγορές ή να εδραιωθούν ακόμη καλύτερα σε χώρες στις οποίες ήδη δραστηριοποιούνται. Την περασμένη εβδομάδα 133 ελληνικές επιχειρήσεις από τον κλάδο των τροφίμων και των ποτών συμμετείχαν σε μια από τις μεγαλύτερες κλαδικές εκθέσεις στον κόσμο, την Anuga, που διεξήχθη στην Κολωνία της Γερμανίας. Σύμφωνα μάλιστα με πληροφορίες της «R»,κατά τη διάρκεια της έκθεσης πραγματοποιήθηκαν αρκετές συναντήσεις ανάμεσα στα στελέχη των ελληνικών επιχειρήσεων και ξένους αγοραστές απ’ όλο τον κόσμο. Εκθέτες που συμμετείχαν στην Anuga επεσήμαναν ότι τα ελληνικά προϊόντα, με σύμμαχο την ποιότητα αλλά και την υψηλή τεχνογνωσία, έχουν πλέον τη δυνατότητα να κάνουν ακόμη πιο έντονη την παρουσία τους σε αρκετές αγορές σε όλο τον κόσμο.