Ποιοι ισχυροί όμιλοι σκανάρουν τις ελληνικές θάλασσες – Το θεσμικό πλαίσιο ανοίγει τον δρόμο και κινητοποιεί ελληνικό, αλλά και πολυεθνικό ενδιαφέρον – Τεράστιες επενδύσεις ύψους 6 δισ.
Έξι δισ. επενδύσεις σε υπεράκτια αιολικά πάρκα έως το 2030 προβλέπεται να κινητοποιήσει το θεσμικό πλαίσιο του υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας, που παρουσιάστηκε χθες στο υπουργικό συμβούλιο.
Η κυβέρνηση βάζει ως στόχο να αναπτύξει έργα 2GW, ανοίγοντας τον δρόμο σε μεγάλες επενδύσεις από ισχυρούς ελληνικούς ενεργειακούς ομίλους, αλλά και κορυφαίες εταιρείες από το εξωτερικό με μεγάλη τεχνογνωσία στα off shore αιολικά.
Με τις προτεινόμενες διατάξεις που παρουσίασε χθες η πολιτική ηγεσία του ΥΠΕΝ, δίνεται σε πρώτη φάση η δυνατότητα να αναβιώσουν οι παλαιότερες άδειες, ενώ περιγράφεται ο οδικός χάρτης του νέου νομοθετικού πλαισίου που σύντομα θα είναι στην τελική του μορφή για να προσελκύσει και νέα επενδυτικά σχήματα.
Στην κατηγορία αυτή ανήκουν το έργο του ομίλου Κοπελούζου στην Αλεξανδρούπολη δυναμικότητας 212 MW, για το οποίο ωριμάζει η περιβαλλοντική αδειοδότηση, αλλά και το σχέδιο της RF Energy των ομίλων Φειδάκη –Ρέστη στη Λήμνο. Η εταιρεία προ διετίας είχε ανακοινώσει την άδεια παραγωγής από τη Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας για το μαμούθ υπεράκτιο αιολικό πάρκο, ισχύος 498,15 MW, αποτελούμενο από 81 ανεμογεννήτριες, βορειοανατολικά της Νήσου Λήμνου.
Στο παρελθόν κινητικότητα και ενδιαφέρον για τα υπεράκτια αιολικά είχε επιδείξει και η ΤΕΡΝΑ Ενεργειακή, χωρίς ωστόσο να είναι σαφές ότι η αδειοδότηση εκείνη έχει προχωρήσει. Πρόκειται για άδειες που χορηγήθηκαν στους υποψήφιους επενδυτές προ δεκαετίας και στη συνέχεια πάγωσε η κυβέρνηση Παπανδρέου και η τότε υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας, κ. Τίνα Μπιρμπίλη. Από τότε εκκρεμεί ένα νέο θεσμικό πλαίσιο.
Όμως, όσοι επενδυτές πρόλαβαν να αδειοδοτηθούν με τις νέες διατάξεις του νομοσχεδίου, οι άδειες εκείνες διατηρούνται σε ισχύ και ενεργοποιούνται με τη χωροθέτηση της συγκεκριμένης περιοχής με Προεδρικό Διάταγμα. Στη συνέχεια, προβλέπεται ότι οι κάτοχοι των αδειών θα ωριμάζουν τα έργα τους με παραχώρηση του θαλάσσιου χώρου.
Το νομοσχέδιο για τα υπεράκτια αιολικά έχει ξυπνήσει το ενδιαφέρον μεγάλων ελληνικών ομίλων. Επειδή όμως πρόκειται για έργα υψηλής τεχνογνωσίας και μεγάλης κεφαλαιουχικής δαπάνης, έχουν προσελκύσει το ενδιαφέρον και ξένων εταιρειών και έχουν συναφθεί ήδη κάποιες σημαντικές συμμαχίες.
Τον δρόμο άνοιξε η κοινοπραξία της ΤΕΡΝΑ Ενεργειακή με την Ocean Winds, που αποτελεί τη σύμπραξη των εταιρειών EDP Renewables και ENGIE, για την από κοινού ανάπτυξη πλωτών υπεράκτιων αιολικών πάρκων ισχύος 1,5 GW.
Τη σκυτάλη πήρε η Mytilineos, που ανακοίνωσε το καλοκαίρι τη συμφωνία με την δανέζικη Copenhagen Infrastructrure Partners (CIP), με στόχο την ανάπτυξη υπεράκτιων αιολικών πάρκων σε θαλάσσιες περιοχές της χώρας. Η CIP, εκ των κορυφαίων διεθνώς επενδυτικών σχημάτων με κατεύθυνση την «πράσινη» ενέργεια, συνδέεται με την Copenhagen Offshore Partners (COP), η οποία θα είναι ο κύριος κατασκευαστής για όλα τα έργα που θα αναπτυχθούν στο πλαίσιο της συνεργασίας με την Mυτιληναίος.
Ταυτόχρονα, ζωηρό ενδιαφέρον επιδεικνύει η ΔΕΗ, η οποία μάλιστα εμφανίζεται να συζητά συνεργασίες τόσο με ελληνικές εταιρείες, όσο και με κορυφαίους διεθνείς ομίλους. Ενδιαφέρον λένε οι πληροφορίες ότι ήδη έχει εκδηλώσει για την αγορά και το αυστραλιανό fund Macquarie, που πρόσφατα απέκτησε το 49% των μετοχών του ΔΕΔΔΗΕ.
Σε αναζήτηση συνεργασιών βρίσκονται αντίστοιχα οι όμιλοι της Motor Oil και των ΕΛΠΕ, που δεν έχουν κρύψει ότι τα υπεράκτια αιολικά είναι μέσα στην επενδυτική τους στρατηγική, η Ελλάκτωρ σε συνεργασία επίσης με ξένο όμιλο, η εταιρεία ΕΝΤΕΚΑ, σε συνεργασία με την αμερικανική Quantum, η Νορβηγική Equinor αλλά και η Shell.
Τι προβλέπει η ρύθμιση του ΥΠΕΝ
Με το νέο ρυθμιστικό πλαίσιο στο ΥΠΕΝ έχουν επιλέξει ένα «Μεικτό – Υβριδικό Μοντέλο» για την ανάπτυξη των θαλάσσιων αιολικών, στο οποίο υπάρχει συνδυασμός κρατικού ελέγχου και ενεργοποίησης της επενδυτικής πρωτοβουλίας.
Προβλέπεται πως μέχρι το τρίτο τρίμηνο του 2022, το δημόσιο θα επιλέξει θαλασσο-τεμάχια, εντός των οποίων θα αναπτυχθούν τα θαλάσσια αιολικά, ενώ στο πρώτο τρίμηνο του 2023 θα υπάρχει μια αρχική χωροταξική – αδειοδοτική ωρίμανση και θα ακολουθήσει η παραχώρηση σε επενδυτές μέσω ανταγωνιστικής διαδικασίας για περαιτέρω ανάπτυξη και ωρίμανση των έργων στο β΄ τρίμηνο του 2023.
Κομβικής σημασίας στην ανάπτυξη των υπεράκτιων αιολικών θα είναι ο ρόλος του ΑΔΜΗΕ. Ο διαχειριστής θα μελετά και θα σχεδιάζει τη λύση της διασύνδεσης ενώ η τελική ωρίμανση (μελέτες, μετρήσεις, άδειες) θα ολοκληρώνονται από τους επενδυτές μέχρι το τέταρτο τρίμηνο του 2025. Οι ώριμοι επενδυτές θα διαγωνίζονται για τιμή παραγόμενης ενέργειας μέσα στο πρώτο τρίμηνο του 2026.
Όσο για τον φορέα διαχείρισης των αδειοδοτήσεων, εξετάζεται να είναι η Ελληνική Διαχειριστική Εταιρεία Υδρογονανθράκων (ΕΔΕΥ) ΑΕ, η οποία προωθεί την ανάπτυξη συνεργιών μεταξύ των έργων εξόρυξης ορυκτών καυσίμων και των πλωτών ανεμογεννητριών. Ο μειοδοτικός διαγωνισμός για τον καθορισμό ταρίφας θα διενεργείται από τη ΡΑΕ, όπως και οι άλλοι διαγωνισμοί ΑΠΕ.
Με βάση την παρουσίαση που έγινε χθες στο υπουργικό συμβούλιο, αναμένεται η κοινοποίηση και έγκριση του Σχήματος Στήριξης από Ευρωπαϊκή Επιτροπή.
Το σχέδιο νόμου προβλέπει και αντισταθμιστικά οφέλη για τις τοπικές κοινωνίες που θα εγκατασταθούν θαλάσσια αιολικά, καθώς ποσοστό του «Ανταλλάγματος Παραχώρησης» θα είναι νομικά δεσμευμένο για απόδοση στους Δήμους. Προβλέπεται επίσης και ποσοστό του ανταλλάγματος παραχώρησης σε τοπικούς αλιείς, τουριστικές επιχειρήσεις, καθώς και δυνατότητα του παραχωρησιούχου να υποβάλει δεσμευτική πρόταση για κοινωφελή έργα στις τοπικές κοινωνίες.