Γράφει ο Μιχάλης Ραμπίδης
Είναι απόλυτα επιβεβαιωμένο και τεκμηριωμένο από τον Διεθνή Οργανισμό Ενέργειας, τον ΟPEC και τις μεγάλες πετρελαϊκές εταιρείες, ότι με βάση την τρέχουσα κατανάλωση τα αποθέματα του πετρελαίου επαρκούν για τα επόμενα 50 χρόνια, ενώ του Φυσικού Αερίου (Φ.Α.) για ακόμα περισσότερα.
Επομένως σε άλλες αιτίες και όχι στην επάρκεια των ορυκτών οφείλεται η δυσλειτουργία των αγορών και ακόμα πιο πέρα, στους κανόνες του λεγόμενου ελεύθερου ανταγωνισμού που πλέον λειτουργεί αρνητικά.
Καθοριστικός παράγοντας στη διαμόρφωση των τιμών αποδεικνύεται η εκρηκτική αύξηση της οικονομικής δραστηριότητας μετά την πανδημία, που ανεβάζει το ΑΕΠ της ΕΕ για το 2021 στο 13,2%. Τα ίδια ισχύουν και για την Βόρειο Αμερική, όπως επίσης και για την ακμάζουσα οικονομικά Ανατολική Ασία, αφού η παγκόσμια αύξηση του ΑΕΠ για το 2021 υπολογίζεται στο 6%.
Τελικά αποδεικνύονται «φούμαρα» τα λόγια και οι πολιτικές των «προθύμων» από τις ΗΠΑ για την ανάγκη διαφοροποίησης και διαμετακομιδής των πηγών παραγωγής και διέλευσης του Φ.Α. και ότι μόνον έτσι διασφαλίζεται η ασφάλεια τροφοδοσίας και οι ανταγωνιστικές του τιμές. Όχι μόνον οι τιμές έφτασαν σε δυσθεώρητα ύψη, αλλά αναμένονται ακόμα και ελλείψεις Φ.Α. όπως μας προειδοποιεί η British Cas και άλλοι μεγάλοι όμιλοι.
Η τελευταία αναφορά του προέδρου της Ρωσίας κ Πούτιν για την αλματώδη άνοδο της τιμής του Φ.Α. αναφέρεται κατά βάση στη συμφωνία ΕΕ-ΗΠΑ (κοινή δήλωση 14/8/2018) για την εισαγωγή μεγάλων ποσοτήτων Υγροποιημένου Φυσικού Αερίου (ΥΦΑ) στην ΕΕ από τις ΗΠΑ και την παράλληλη δημιουργία τερματικών σταθμών ΥΦΑ που κατασκευάστηκαν στην Ευρώπη, με πολλά εκ ΕΥΡΩ από τα ταμεία της ΕΕ. Εύλογο ερώτημα αποτελεί το γιατί ο βαθμός πλήρωσής τους στα κράτη μέλη της ΕΕ έφτασε προ κρίσης μόλις το 75%. Οι διαπραγματευτές της Κομισιόν (Γιούγκερ) αρνήθηκαν τις μακροχρόνιες συμφωνίες (πλην Γερμανίας) και επέλεξαν την ελεύθερη αγορά Φ.Α. με τα σημερινά δυσάρεστα αποτελέσματα για τους καταναλωτές.
Η Ρωσία δεν έχει καμία ευθύνη για την ραγδαία αύξηση της τιμής του Φ.Α. ισχυρίζεται ο Ρώσος πρόεδρος, άποψη που ενστερνίζεται και επιβεβαίωσε και η κ Μέρκελ. Η δήλωση του κ Πούτιν ότι οι Ρωσικές προμήθειες Φ.Α. προς την Ευρώπη μπορούν να αυξηθούν σε επίπεδα ρεκόρ και να σταθεροποιήσουν την κατάσταση στις παγκόσμιες αγορές Φ.Α. έριξε άμεσα πάνω από 7% τις τιμές του.
Οι αυξημένες τιμές του Φ.Α. ήρθαν όπως φαίνεται για να μείνουν (εκτίμηση και της πρόεδρου της ΕΚΤ Κριστίν Λαγκάρντ) και η Ευρώπη που το εισάγει κατά 90% για τις ενεργειακές της ανάγκες, οφείλει να λάβει τις αποφάσεις της. Η δημιουργία ευρωπαϊκού στρατηγικού αποθέματος Φ.Α. και η αποδέσμευση των τιμών του Ηλεκτρικού Ρεύματος από το Φ.Α. είναι από τα πρώτα ζητούμενα. Να επισπεύσει επίσης η Κομισιόν τις έρευνες για παραγωγή Φ.Α. από την Ευρωπαϊκή επικράτεια. Το λογικό σε μια ένωση κρατών είναι και θεσμοθέτηση ενιαίων τιμών Φ.Α. για όλα τα κράτη μέλη, όμως …..
Όταν ο Κώστας Καραμανλής συμφώνησε με Βουλγαρία και Ρωσία την κατασκευή του Νότιου αγωγού Φ.Α. North Stream 2 δέχτηκε καταιγιστικά πυρά από τις ΗΠΑ την ΕΕ και την ίδια την Μέρκελ, η οποία όμως για τα Γερμανικά συμφέροντα συμφώνησε και κατασκεύασε το Βόρειο North Stream 2 παρά τις σφοδρές Αμερικανικές παρεμβάσεις. Βλέπετε η άφθονη και φτηνή ενέργεια, εξασφαλίζει φτηνά και ανταγωνιστικά βιομηχανικά προϊόντα και φυσικά δεν προορίζεται για τις χώρες του Ευρωπαϊκού Νότου ….
Σε ότι αφορά την εγχώρια αγορά το 2020 σύμφωνα με τη ΔΕΣΦΑ είχαμε ρεκόρ κατανάλωσης Φ.Α. και ρεκόρ ΥΦΑ με σημαντική αύξηση εισαγωγών από τις ΗΠΑ. Οι μεγαλύτερες ποσότητες καλύφθηκαν από τους ηλεκτροπαραγωγούς με 65% τους οικιακούς καταναλωτές 19% και τις εγχώριες βιομηχανίες με 16%.
Στην πράξη καθημερινά αποδεικνύεται ότι για την ώρα τουλάχιστον οι ΑΠΕ είναι τεχνικά αδύνατον να αντικαταστήσουν τα απαιτούμενα σταθερά φορτία βάσης από τον άνθρακα, το Φ.Α. και την Πυρηνική ενέργεια. Στην Ευρώπη είναι απαγορευτικό να μιλάς για άνθρακα και πυρηνική ενέργεια και έτσι γίνεται υποχρεωτική η ενεργειακή μετάβαση από τον άνθρακα στις ΑΠΕ με τη χρήση Φ.Α.
Παράλληλα οι τιμές των εκπομπών CO2 τριπλασιάστηκαν στην Ευρώπη από το 2020 και βρίσκονται κοντά στα 68 ΕΥΡΩ ανά τόνο.
Απαγορευτική εξ’ αυτού μέχρι χθες η καύση λιγνίτη, εφικτή φαίνεται σήμερα. Πότε όμως; Όταν η λιανική τιμή του ρεύματος δεν συνδέεται με τις τιμές διασύνδεσης των δικτύων άλλων γειτονικών χωρών. Για την Ελλάδα σήμερα ακόμα και έτσι, ο λιγνίτης αποτελεί λύση.
Η διασύνδεση όμως είναι μια σκόπιμη δικαιολογία, αφού πρακτικά υπάρχει αυτονόμηση της παραγωγής από την τιμολόγηση. Η Ευρωπαϊκή αγορά προβλέπει ότι η λιανική τιμή του ρεύματος εξαρτάται από την τιμή που παράγει και ο τελευταίος (πιο ακριβός) σταθμός ενέργειας, για να δημιουργήσει το απόθεμα ώστε να καλύψει στο ηλεκτρικό δίκτυο τη ζήτηση στα υψηλότερά της επίπεδα.
Με τις τρέχουσες τιμές ο ακριβότερος σταθμός παραγωγής Η/Ε μπορεί να είναι και Φ.Α. Και για ένα κράτος όπως η Ελλάδα που έχει διαθέσιμο ντόπιο λιγνίτη ως πρώτη ύλη για την παραγωγή Η/Ε, αποτελεί την πρώτη προτεραιότητα και πιθανότατα την πλέον οικονομική, προκειμένου να προασπίσει τα συμφέροντα των καταναλωτών.
Η κλιματική αλλαγή και η ενδιάμεση μετάβαση από τον άνθρακα στις ΑΠΕ μπορεί να γίνει και με την λελογισμένη καύση λιγνίτη για την παραγωγή Η/Ε και όχι αποκλειστικά από το πανάκριβο Φ.Α.
Στο εύλογο ερώτημα του Energeia.gr και των κατοίκων του λεκανοπέδιου Πτολεμαίδας & της Μεγαλόπολης, για το αν πρέπει η κυβέρνηση να ακυρώσει τα σχέδια για την πρόωρη απολιγνιτοποίηση, βελτιώνοντας παράλληλα την απόδοση των ηλεκτροπαραγωγικών μονάδων με νέα και αποτελεσματικότερα συστήματα διακράτησης και διαχείρισης των εκπομπών, για να καταστήσει ανταγωνιστικότερο το κόστος της εγχώριας παραγωγής από στερεά καύσιμα, οι Έλληνες καταναλωτές λένε απερίφραστα ΝΑΙ !!!