Τρία σκάνδαλα με συνολική ζημιά άνω του 1,1 δισ. ευρώ για χιλιάδες μικρομετόχους, αποδεικνύουν ότι το πλαίσιο εποπτείας των εισηγμένων είναι διάτρητο
Υπερβαίνει το 1 δισ. ευρώ η ζημιά που υπέστησαν στα χαρτοφυλάκιά τους χιλιάδες μικρομέτοχοι για τα τελευταία τρία οικονομικά σκάνδαλα που συγκλόνισαν το Χρηματιστήριο, επί κυβερνήσεων Νέας Δημοκρατίας – ΠΑΣΟΚ (Ιούνιος 2012 – Ιανουάριος 2015), ΣΥΡΙΖΑ (Ιανουάριος 2015 – Ιούλιος 2019) και επί της τρέχουσας κυβέρνησης της Νέας Δημοκρατίας.
Πρόκειται για τα σκάνδαλα της Creta Farms, που η αμαρτωλή περίοδος ξεκίνησε το 2014 έως το 2018 και υπολογίζεται ότι χάθηκαν πάνω από 100.000.000 ευρώ από την αξία της. Συνεχίζουμε τον Μάιο του 2018 με την αποκάλυψη του σκανδάλου της Folli Follie, όπου η ζημιά ξεπέρασε το 1 δισ. ευρώ, και το τρίτο σκάνδαλο, και πιο πρόσφατο, είναι της MLS Πληροφορικής, με τη ζημιά μέχρι τώρα να ξεπερνά τα 25.000.000 ευρώ.
Οι ευθύνες είναι βαριές για τα τρία τελευταία χρηματιστηριακά σκάνδαλα, καθώς αποδεικνύεται ότι το ισχύον σύστημα εποπτείας στη χρηματιστηριακή αγορά είναι διάτρητο, παρά τους νόμους που ψηφίστηκαν για να ελεγχθεί το «τέρας». Φαίνεται εκ του αποτελέσματος ότι το οικονομικό έγκλημα προηγείται, αλλά κυρίως αποδεικνύεται ότι στις εισηγμένες οικογενειακές επιχειρήσεις, όπως ήταν και οι τρεις εταιρίες, οι πρώην ιδιοκτήτες τους είχαν συνηθίσει να μπερδεύουν το ταμείο της εταιρίας με την τσέπη τους.
Οι μεγαλύτερες ευθύνες επιρρίπτονται στις διοικήσεις των Επιτροπών Κεφαλαιαγοράς και στην Επιτροπή Λογιστικής Τυποποίησης και Ελέγχων (ΕΛΤΕ), που είναι επιφορτισμένη με την εποπτεία αυτού του κλάδου. Προφανώς και δεν έχουν κάνει καλά τη δουλειά τους, αφού οι αμαρτωλές εταιρίες είχαν περάσει κάτω από τα ραντάρ των ελέγχων και, όταν αποκαλύφθηκαν τα σκάνδαλα, η ζημιά είχε γίνει.
Επίσης, σοβαρές ευθύνες επιρρίπτονται στους χρηματιστηριακούς αναλυτές που κάλυπταν την εταιρία χωρίς να έχουν δημοσιεύσει στεντόρειες κριτικές, έως τις επενδυτικές τράπεζες που ήταν ανάδοχοι στις ομολογιακές εκδόσεις της Folli Follie και της MLS Πληροφορικής και πούλησαν στους επενδυτές τα χρεόγραφα αυτά. Και οι ελληνικές τράπεζες φέρουν ευθύνη, που ομοίως χρηματοδότησαν τους εισηγμένους ομίλους, αλλά και οι ορκωτοί ελεγκτές που υπέγραφαν τις οικονομικές της καταστάσεις.
Σε κάθε περίπτωση, όσα συμβαίνουν στην Ελλάδα δείχνουν ότι κάτι σάπιο υπάρχει στο πλαίσιο ελέγχου των εισηγμένων και ότι ο έλεγχος των… ελεγκτών, προκειμένου να προστατεύονται αποτελεσματικά μέτοχοι και επενδυτές, χρειάζεται σημαντικές περαιτέρω αλλαγές.
Folli Follie: Ζημιά 1 δισ. ευρώ
Για να απαλλαγεί από τα καθήκοντα του διευθύνοντος συμβούλου στη Folli Follie ο προφυλακισμένος -σήμερα- Τζώρτζης Κουτσολιούτσος (ορίζοντας αντικαταστάτη της αρεσκείας του) χρειάστηκαν 7 μήνες, ενώ για να αποχωρήσει εντελώς από το Δ.Σ. πέρασαν… 19 μήνες! Το καλό βέβαια είναι ότι έκτοτε υπήρξαν κάποιες αλλαγές στο θεσμικό πλαίσιο (που επέτρεψαν έπειτα από σχεδόν δύο χρόνια τον διορισμό διοίκησης από την Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς), αλλά και ότι η υπόθεση αυτή φαίνεται να… αφύπνισε επιτέλους την Επιτροπή Λογιστικής Τυποποίησης και Ελέγχου (ΕΛΤΕ), που επί χρόνια… κοιμόταν τον ύπνο του δικαίου.
Μετά τη δημοσιοποίηση έκθεσης του QCM, στις 4 Μαΐου 2018, και τους σοβαρότατους ισχυρισμούς πως η «ελληνική πολυεθνική», όπως αποκαλούνταν τότε η FF, ήταν, σύμφωνα με τον ιδρυτή του fund Γκάμπριελ Γκρέγκο, ένα «σάπιο μήλο», συνέβησαν, όπως αναφέρεται, κάποια «αξιοσημείωτα γεγονότα, συμπεριλαμβανομένης της έρευνας της Επιτροπής Κεφαλαιαγοράς», η οποία πάντως, όταν αποφάσισε τελικά, στις 25 Μαΐου, να διακόψει τη διαπραγμάτευση της μετοχής, αυτή είχε χάσει το 68,71% της αξίας της, με αποτέλεσμα μαζί με την κατάρρευση των δύο ομολόγων της εταιρίας οι απώλειες για τους μετόχους και ομολογιούχους να ξεπεράσουν το 1 δισ. ευρώ.
Creta Farms: Απώλειες 100.000.000 ευρώ
Στην περίπτωση της Creta Farms είχαμε τη διαμάχη των δύο αδελφών μεγαλομετόχων, που φαίνεται ότι ξεκίνησε το 2014 και επικεντρώθηκε στο αν ο ένας έβαλε λεφτά, πώς και γιατί τα έβαλε και γιατί δεν απεικονίστηκαν ποτέ στις λογιστικές καταστάσεις της εταιρίας. Όπως αποδείχτηκε, οι απαιτήσεις του Κωνσταντίνου Δομαζάκη δεν απεικονίζονται στις λογιστικές καταστάσεις, αλλά και δεν φαίνεται να έχουν καταγραφεί, γενικώς, οποιεσδήποτε μεγάλες δοσοληψίες μεταξύ μελών του Δ.Σ. και της εταιρίας.
Το κρίσιμο ερώτημα που απασχόλησε την αγορά, μετά τον θόρυβο που ξέσπασε, είναι αν οι παρασπονδίες περιορίζονταν σε τέτοιου είδους δοσοληψίες ή υπάρχουν κι άλλα θέματα στην εταιρία. Κι αυτό συμβαίνει γιατί η εταιρία άλλαζε στελέχη της οικονομικής διεύθυνσης, αλλά και του εσωτερικού ελέγχου, σαν τα πουκάμισα εδώ και πολλά χρόνια, σε βαθμό πρωτοφανή.
Αξίζει να σημειωθεί ότι η Creta Farms είχε καταγράψει τα τελευταία χρόνια σημαντικές απομειώσεις, ύψους δεκάδων εκατομμυρίων, που αποδίδονται γενικώς στην αποτυχία εισόδου στην αγορά των ΗΠΑ, χωρίς όμως να γνωρίζει το επενδυτικό κοινό πώς ακριβώς προέκυψαν. Για παράδειγμα, το 2018 προχώρησε σε απομείωση υπεραξίας απόκτησης της θυγατρικής στις ΗΠΑ σε μηδέν, γράφοντας ζημία 6.722.000 ευρώ, το 2015 προχώρησε σε απομείωση συμμετοχής 1.200.000 ευρώ στην κοινοπραξία Creta Farms Espana, ενώ το 2013 σε απομειώσεις 14.913.000 ευρώ (αποθέματα 2.900.000, ενσώματες ακινητοποιήσεις 1.100.000 ευρώ, άυλα πάγια 2.400.000 ευρώ, κ.λπ.).
MLS Πληροφορική: «Κανόνι» 25.000.000 ευρώ
Η MLS Πληροφορική βρίσκεται σε καθεστώς τεχνικής χρεοκοπίας εδώ και περίπου έναν χρόνο, έχοντας αθετήσει τις πληρωμές τον Ιανουάριο και τον Φεβρουάριο του 2021, τα κουπόνια τριών ομολογιακών δανείων ύψους 4.000.000, 6.000.000 και 15.000.000 ευρώ, καθιστώντας τις σχετικές οφειλές ληξιπρόθεσμες, και ενώ το μετοχικό κεφάλαιο της MLS ανέρχεται σε μόλις 3.849.270 ευρώ…
Αξίζει να υπενθυμίσουμε ότι το επίδικο διάστημα (Νοέμβριος και Δεκέμβριος 2019), δηλαδή αμέσως μόλις ξέσπασε η χρηματιστηριακή κρίση της MLS, ο επικεφαλής της εισηγμένης Ιωάννης Καματάκης είχε μεθοδεύσει τη μεταφορά προσωπικής του περιουσίας σε τρίτα πρόσωπα, με προφανή σκοπό να τα «προστατεύσει» από τους πιστωτές του.