Με τις τιμές πώλησης των ακινήτων να παραμένουν στα ύψη παρά την επέλαση της πανδημίας, η ευθυγράμμιση των αντικειμενικών αξιών με τις εμπορικές τιμές και η επέκταση του αντικειμενικού συστήματος σε 3.000 νέες περιοχές έχει εξελιχθεί σε άσκηση για δυνατούς λύτες.
Στο υπουργείο Οικονομικών, η ειδική ομάδα που τρέχει τις αλλαγές στον χάρτη των αντικειμενικών αξιών περνάει από κόσκινο και αξιολογεί τις τιμές ζώνης για κάθε δήμο και οικισμό που έχουν εισηγηθεί οι ιδιώτες εκτιμητές ακινήτων και τις συγκρίνει με τα στοιχεία που διαθέτει από το Μητρώο Αξιών Μεταβιβάσεων Ακινήτων και τα μισθωτήρια συμβόλαια.
Η σχετική διαδικασία έχει προχωρήσει σε μεγάλο βαθμό, αλλά σε αρκετές περιοχές καταγράφονται μεγάλες αποκλίσεις στις τιμές που έχουν εισηγηθεί οι εκτιμητές με αποτέλεσμα να υπάρχουν αρκετές δυσκολίες στην ολοκλήρωση του έργου. Για παράδειγμα στην Αττική τα προβλήματα αφορούν περιοχές όπως η Νέα Φιλαδέλφεια και το Παλαιό Φάληρο, ενώ στην υπόλοιπη χώρα προβλήματα καταγράφονταν σε Αιτωλοακαρνανία, Αχαΐα, Σαλαμίνα, Αίγινα, Κύθηρα και Λήμνο. Σύμφωνα με πληροφορίες, οι εκτιμητές ακινήτων έχουν προτείνει αυξήσεις 30%, 50%, ακόμη και 100% σε ορισμένες περιοχές.
Οι μεγαλύτερες αυξήσεις που εισηγούνται εντοπίζονται στις περιοχές του κέντρου της Αθήνας που επωφελήθηκαν σημαντικά από την αύξηση της ζήτησης κατά τη διάρκεια των τελευταίων πέντε ετών λόγω της άνθησης του φαινομένου Airbnb. Οι αυξήσεις που προτείνουν είναι κατά μέσο όρο 50% – 60%. Στα βόρεια προάστια, οι προτεινόμενες αυξήσεις είναι μικρότερες και κινούνται κατά μέσον όρο 20% – 30%. Σημαντικές είναι οι αυξήσεις και στα νότια προάστια της Αττικής, τα οποία έχουν ευνοηθεί τόσο λόγω της αυξημένης ζήτησης κατοικιών από επενδυτές του εξωτερικού όσο και λόγω του έργου του Ελληνικού. Αντίστοιχα, μεγάλες αυξήσεις προτείνονται και στις συνοικίες των δυτικών προαστίων.
Με βάση τη σημερινή εικόνα της αγοράς, οι περιοχές στις οποίες οι αντικειμενικές αξίες θα βρεθούν στο κόκκινο είναι κυρίως αυτές όπου η ψαλίδα μεταξύ αντικειμενικών και εμπορικών παραμένει ανοιχτή ακόμα και μετά την τελευταία αναπροσαρμογή των τιμών ζώνης τον Ιούνιο του 2018. Ετσι, «υποψήφιες» για αύξηση των αντικειμενικών αξιών είναι:
Συνοικίες του κέντρου της Αθήνας όπως Κουκάκι, Εξάρχεια, Κυψέλη, Κολωνάκι, Πατήσια, Αμπελόκηποι και Παγκράτι.Περιοχές των νότιων προαστίων. Στην παραλιακή ζώνη της Γλυφάδας, της Βούλας, της Βουλιαγμένης και του Ελληνικού καταγράφονται οι μεγαλύτερες τιμές πώλησης των ακινήτων, αλλά και μεγάλες αποκλίσεις μεταξύ εμπορικών και αντικειμενικών αξιών.Πειραιάς και προάστια Αττικής. Μεγαλύτερες τιμές ζώνης θα δουν πολλά προάστια του Λεκανοπεδίου όπως το Μαρούσι, ο Χολαργός, το Χαλάνδρι, αλλά και ο Πειραιάς και πολλές από τις λεγόμενες λαϊκές συνοικίες σε Κορυδαλλό, Αιγάλεω και Περιστέρι.
Περιοχές της Θεσσαλονίκης όπου οι τιμές πώλησης των ακινήτων παραμένουν στα ύψη.3.000 περιοχές που βρίσκονται εκτός αντικειμενικού συστήματος. Πρόκειται για περιοχές και οικισμούς που, ενώ είναι εντός σχεδίου δόμησης, παραμένουν για πολλά χρόνια εκτός αντικειμενικού προσδιορισμού, με αποτέλεσμα ο καθορισμός της φορολογητέας αξίας να γίνεται από τις κατά τόπους Εφορίες βάσει των λεγόμενων συγκριτικών στοιχείων. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα πολυτελείς βίλες που βρίσκονται σε περιοχές – φιλέτα στη Μύκονο, στη Σαντορίνη, στην Πάρο και στο Πορτοχέλι να φορολογούνται ελάχιστα μόνο και μόνο γιατί βρίσκονται σε οικισμούς στους οποίους δεν υπάρχουν τιμές ζώνης.
«Αυτή τη στιγμή βρίσκεται σε εξέλιξη μια διπλή άσκηση: η προσαρμογή των αντικειμενικών αξιών στις εμπορικές αξίες και η διεύρυνση της βάσης του φόρου με την ένταξη νέων περιοχών στο σύστημα των αντικειμενικών αξιών» ανέφερε χθες ο υπουργός Οικονομικών Χρήστος Σταϊκούρας (Σκάι) προσθέτοντας ότι η άσκηση αυτή δυσκολεύει σημαντικά από την παράταση της υγειονομικής κρίσης και των περιορισμών στις μετακινήσεις. «Αν η άσκηση αυτή ολοκληρωθεί έγκαιρα και προκύψει δημοσιονομικός χώρος» τότε όπως είπε «είναι πιθανό να έχουμε μείωση του ΕΝΦΙΑ μέσα στο 2021 με ωφελούμενους κυρίως αυτούς που έχουν μικρές και μεσαίες ακίνητες περιουσίες».