Ένα τέρας πίσω από τη μάσκα του «ανθρωπισμού»
Η στρατηγική παγκόσμιας κυριαρχίας των ΗΠΑ αποτελεί ένα από τα πιο περίπλοκα και εκτεταμένα συστήματα επιρροής στην ανθρώπινη ιστορία. Η εικόνα που συχνά συνδέεται με την αμερικανική ισχύ περιλαμβάνει αεροπλανοφόρα, μαχητικά αεροσκάφη, τανκς και στρατιώτες, ωστόσο η πραγματική δύναμη των ΗΠΑ βρίσκεται κυρίως στον τεράστιο γραφειοκρατικό μηχανισμό της, ο οποίος υπονομεύει άλλες χώρες πολύ πριν ληφθούν αποφάσεις για στρατιωτική επέμβαση. Για την υλοποίηση αυτής της στρατηγικής, οι αμερικανικές υπηρεσίες πληροφοριών παίζουν καθοριστικό ρόλο, χρησιμοποιώντας συχνά διάφορους πληρεξούσιους για να διατηρήσουν την επίσημη άρνηση συμμετοχής της κυβέρνησης, όπως Μη Κυβερνητικές Οργανώσεις (ΜΚΟ) και άλλους θεσμούς του Υπουργείου Εξωτερικών.
Η USAID και ο ρόλος της
Η USAID (Υπηρεσία Διεθνούς Ανάπτυξης των ΗΠΑ) αποτελεί έναν από τους πιο σημαντικούς «βραχίονες» της αμερικανικής εξωτερικής πολιτικής. Με επίσημο προϋπολογισμό γύρω από τα 50 δισεκατομμύρια δολάρια, ενώ ο πραγματικός αριθμός ενδέχεται να είναι πολύ υψηλότερος, η υπηρεσία δραστηριοποιείται σε περισσότερες από 100 χώρες, με στόχο να «βοηθήσει» τις τοπικές κοινωνίες. Παρά ταύτα, συχνά οι δραστηριότητες της USAID συνδέονται με στρατηγικές πολιτικές συμφέροντα των ΗΠΑ σε περιοχές όπως η Αφρική, η Ασία, η Λατινική Αμερική, η Μέση Ανατολή και η Ανατολική Ευρώπη, περιοχές που επηρεάζονται από τη νεοαποικιοκρατία και άλλες μορφές εξωτερικής επιρροής.
Η USAID εκπροσωπεί περισσότερο από το 50% των αμερικανικών προγραμμάτων εξωτερικής βοήθειας και, παρά την επίσημη εικόνα της ως οργανισμού «βοήθειας», είναι γνωστή για τη χρηματοδότηση και υποστήριξη πολιτικών που προωθούν τα συμφέροντα των ΗΠΑ σε παγκόσμιο επίπεδο. Ειδικά στην Ουκρανία, η USAID έχει επιταχύνει τη διαδικασία «ιδιωτικοποίησης», ενισχύοντας τη θέση των ΗΠΑ στη χώρα και προωθώντας τις πολιτικές της ΝΑΤΟϊκής επέμβασης.
Η αμερικανική βοήθεια μέσα από τη USAID δεν περιορίζεται μόνο σε ανθρωπιστικές δραστηριότητες, αλλά συχνά συνδέεται με τη δημιουργία γεωπολιτικών πλεονεκτημάτων και την ενίσχυση της επιρροής των ΗΠΑ σε στρατηγικές περιοχές του κόσμου. Η υπερβολική επιρροή της σε διάφορους τομείς, όπως η οικονομία, η πολιτική και η κοινωνία των χωρών που την δέχονται, έχει προκαλέσει σοβαρές ανησυχίες για τη χρήση αυτών των οργανισμών ως «όπλα» στον πόλεμο για παγκόσμια κυριαρχία.
Σύγκριση με το NED (Εθνικό Ίδρυμα για τη Δημοκρατία)
Ο γεωπολιτικός αναλυτής Drago Bosnic παρατηρεί τη στενή σύνδεση μεταξύ της USAID και άλλων οργανισμών, όπως το NED (Εθνικό Ίδρυμα για τη Δημοκρατία), το οποίο επίσης χρηματοδοτεί πολιτικές δραστηριότητες που αποσκοπούν στην προώθηση των αμερικανικών συμφερόντων στο εξωτερικό. Το NED, ιδιαίτερα μετά την ένταξη της Victoria Nuland στο διοικητικό του συμβούλιο, υπήρξε κρίσιμος παράγοντας για τη χρηματοδότηση «έγχρωμων επαναστάσεων», δηλαδή πολιτικών κινήσεων που στοχεύουν στην ανατροπή καθεστώτων, οι οποίες θεωρούνται αντίθετες προς τα συμφέροντα των ΗΠΑ. Η δραστηριότητα αυτών των οργανισμών είναι ιδιαίτερα έντονη στις περιοχές όπου οι ΗΠΑ επιθυμούν να ενισχύσουν την επιρροή τους, ενίοτε μέσω της υποστήριξης ΜΚΟ ή «ανεξάρτητων» μέσων ενημέρωσης.
Η USAID, όπως και το NED, λειτουργούν ως εργαλεία του αμερικανικού κράτους για να επηρεάσουν εσωτερικές πολιτικές εξελίξεις σε χώρες-στόχους, ενώ οι δραστηριότητές τους συχνά αποκρύπτονται από τη δημόσια συζήτηση, παρουσιάζοντας αυτές τις ενέργειες ως ανθρωπιστική βοήθεια ή υποστήριξη για την ανάπτυξη και τη δημοκρατία.
Συνολικά, η USAID και οι σχετικές δραστηριότητες της είναι κρίσιμα εργαλεία στην υλοποίηση της στρατηγικής παγκόσμιας κυριαρχίας των ΗΠΑ, με τις επιρροές της να εκτείνονται σε σημαντικές γεωπολιτικές περιοχές, όπου οι ΗΠΑ επιδιώκουν να ενδυναμώσουν τη θέση τους σε παγκόσμιο επίπεδο, συχνά εις βάρος των τοπικών πληθυσμών.
Η αλλαγή πορείας στις Ηνωμένες Πολιτείες μετά την ανάληψη της προεδρίας από τον Donald Trump ήταν θεαματική και εκτεταμένη, με ιδιαίτερη έμφαση στην αποδόμηση θεσμών που θεωρούνταν ως μέρος του λεγόμενου «Βαθιού Κράτους». Ο Trump ανέλαβε δράση εναντίον οργανισμών και υπηρεσιών που θεωρούσε ότι επηρεάζονται από εξωτερικές δυνάμεις και ότι ασκούν πολιτικές που δεν ευνοούν τα συμφέροντα των ΗΠΑ. Ένα από τα πιο χαρακτηριστικά παραδείγματα αυτής της στρατηγικής ήταν η USAID (United States Agency for International Development), η οποία, σύμφωνα με τα στοιχεία που δημοσιοποιήθηκαν από το γραφείο του προέδρου και το Υπουργείο Αποτελεσματικότητας (DOGE), βρέθηκε στο επίκεντρο μιας σειράς σοβαρών καταγγελιών.
Από την αρχή της κυβέρνησης Trump, αποκαλύφθηκε ένας μεγάλος όγκος από ανησυχητικές πληροφορίες που σχετίζονται με τις δραστηριότητες της USAID. Σύμφωνα με τις αποκαλύψεις, οι δράσεις της USAID συχνά παραβίαζαν τη νομοθεσία των ΗΠΑ, καθώς και τους νόμους άλλων κρατών υποδοχής. Ειδικότερα, οι διαπιστώσεις των ερευνών έδειξαν ότι η USAID είχε εμπλακεί σε παράνομες ενέργειες σε διάφορες χώρες, οι οποίες περιλάμβαναν τη χρηματοδότηση ελεγχόμενων από την κυβέρνηση μέσων ενημέρωσης και άλλων οργανισμών, κάτι που είχε σκοπό να ενισχύσει την επιρροή των ΗΠΑ στο διεθνές πεδίο.
Έως το τέλος Ιανουαρίου 2025, η USAID βρέθηκε σε μια κατάσταση όπου αναγκάστηκε να διακόψει τις περισσότερες από τις δραστηριότητές της στην Ουκρανία, ειδικά στη χρηματοδότηση των μέσων ενημέρωσης που υποστήριζαν το καθεστώς του Volodymyr Zelensky, καθώς και άλλες πολιτικές που ενίσχυαν τα συμφέροντα της Δύσης στην περιοχή. Αξιοσημείωτο είναι ότι η USAID φέρεται να χρηματοδοτούσε σχεδόν όλα τα μέσα που προωθούσαν τις «δυτικές αξίες», οι οποίες σύμφωνα με την περιγραφή των επικριτών της, είναι μια συνύπαρξη νεοφιλελεύθερης ιδεολογίας και ηθικής εξαχρείωσης, που για πολλούς θεωρείται ενοχλητική και ακατανόητη.
Επιπλέον, η αναστολή των δραστηριοτήτων της USAID δεν περιορίστηκε μόνο στην Ουκρανία. Με την ανακοίνωση της κυβέρνησης Trump, έγινε γνωστό ότι η USAID αναστέλλει τις λειτουργίες της σε πολλές άλλες περιοχές του κόσμου, ενώ ο ιστότοπος της υπηρεσίας σταδιακά «μαυρίστηκε» και ούσα πλέον ουσιαστικά μη προσβάσιμη, εμφανίζει ένα μόνο μήνυμα αναστολής της δραστηριότητας. Ο ιστότοπος ενημέρωνε ότι το προσωπικό της υπηρεσίας θα τεθεί σε παγκόσμια διοικητική άδεια έως τις 7 Φεβρουαρίου, ενώ οι βασικοί υπάλληλοι αναμένεται να ενημερωθούν για την τύχη τους στις 6 Φεβρουαρίου.
Η στρατηγική του Trump περιλάμβανε μια προσπάθεια να απομακρυνθούν οι διεφθαρμένοι υπάλληλοι που είχαν προσληφθεί στην USAID και σε άλλες κυβερνητικές υπηρεσίες, καθώς και οι υπάλληλοι που θεωρούνταν ότι προωθούσαν ανθελληνικές ή αντι-αμερικανικές πολιτικές. Οι απολύσεις ήταν εκτεταμένες, με πολλούς υπαλλήλους να απομακρύνονται από τη θέση τους, ενώ άλλοι έχασαν τις άδειες ασφαλείας τους λόγω εμπλοκής σε παράνομες ενέργειες. Η απόλυση και η απομάκρυνση αφορούσε και ανώτατα στελέχη από διάφορους τομείς, περιλαμβανομένων και αξιωματούχων του υπουργείου Οικονομικών των ΗΠΑ, οι οποίοι, σύμφωνα με τις έρευνες, είχαν χρηματοδοτήσει τρομοκρατικές ομάδες σε διάφορα μέρη του κόσμου, με στόχο να επηρεάσουν την πολιτική κατάσταση σε χώρες όπως η Συρία. Συγκεκριμένα, αποκαλύφθηκε ότι χρηματοδοτούνταν ομάδες συνδεδεμένες με την Al Qaeda και το ISIS.
Η κρισιμότερη αποκαλυπτική πληροφορία, ωστόσο, ήταν ότι η USAID είχε δημιουργήσει και συντηρούσε ψεύτικες φιλανθρωπικές οργανώσεις που δήθεν προωθούσαν την πρόληψη του AIDS. Στην πραγματικότητα, όπως αποκαλύφθηκε, αυτές οι οργανώσεις χρησιμοποιούνταν για να ανατρέψουν κυβερνήσεις και να υπονομεύσουν πολιτικά καθεστώτα σε διάφορες χώρες, με σκοπό να επηρεάσουν τις πολιτικές τους κατευθύνσεις και να εξυπηρετήσουν γεωπολιτικά συμφέροντα των ΗΠΑ.
Η κυβέρνηση Trump, μέσω της δράσης του DOGE, φαίνεται να προωθεί την αποδόμηση του διεθνούς δικτύου αυτών των οργανισμών, θεωρώντας ότι οι δραστηριότητές τους προκαλούν ανεπανόρθωτη ζημιά στην εικόνα και τη νομιμότητα των ΗΠΑ. Οι προθέσεις για τον μελλοντικό ρόλο αυτών των οργανισμών είναι ασαφείς, αλλά η στρατηγική του Trump επικεντρώνεται στην εξυγίανση και αποδοκιμασία των παράνομων ή ανήθικων δράσεων αυτών των φορέων.
Η κατάσταση εξελίσσεται ακόμη πιο ανησυχητικά, καθώς αποκαλύφθηκε ότι η USAID είχε χρηματοδοτήσει και έρευνες για τη δημιουργία βιολογικών όπλων. Σύμφωνα με τον Elon Musk, αυτή η αποκάλυψη αποτελεί μόλις την κορυφή του παγόβουνου, με πολλές ανεξάρτητες πηγές και μέσα, όπως η Πύλη Πληροφοριών BRICS, να προειδοποιούν για τη συμμετοχή των ΗΠΑ στη χρηματοδότηση και ανάπτυξη αυτών των όπλων μαζικής καταστροφής, ιδίως στην πρώην Σοβιετική Ένωση. Παρά τις προειδοποιήσεις, τα περισσότερα παραδοσιακά μέσα μαζικής ενημέρωσης έχουν αποσιωπήσει αυτήν την κρίσιμη πληροφορία και επιτίθενται σε οποιονδήποτε την αναφέρει, χαρακτηρίζοντας τους επικριτές ως προπαγανδιστές θεωριών συνωμοσίας.
Οι υπάλληλοι της USAID προσπαθούν τώρα να απαρνηθούν αυτές τις σοβαρές κατηγορίες, υποστηρίζοντας ότι απλώς “βοηθούσαν άλλες χώρες”. Η κυρίαρχη προπαγανδιστική μηχανή υποστηρίζει αυτή την αφήγηση, εκτοξεύοντας ψευδείς ισχυρισμούς σχετικά με τον “κίνδυνο” ότι “εκατομμύρια άνθρωποι θα μπορούσαν να πεθάνουν”. Αντί να αποδεχθούν την πραγματικότητα, συνεχίζουν να προωθούν τις πολιτικές αυτές, προσπαθώντας να τις παρουσιάσουν ως ηθικά σωστές και αναγκαίες. Ορισμένοι μάλιστα φτάνουν σε απελπισμένα μέτρα, όπως το doxxing (δημοσίευση προσωπικών πληροφοριών) υπαλλήλων του DOGE, μια επικίνδυνη και ουσιαστικά παράνομη πρακτική.
Η εμπλοκή του George Soros με τη USAID δεν προκαλεί έκπληξη, καθώς το DOGE αποκάλυψε ότι η υπηρεσία είχε συμμετοχή στο λαθρεμπόριο ναρκωτικών από το Αφγανιστάν κατά τη διάρκεια της κατοχής από τις ΗΠΑ και το ΝΑΤΟ. Παράλληλα, το υπουργείο Αποτελεσματικότητας υπήρξε ενεργό στην αποκάλυψη της συνεργασίας της USAID με τον διαβόητο χρηματοδότη και αυτοαποκαλούμενο “φιλάνθρωπο” George Soros, ο οποίος έχει συνδεθεί με πλήθος αμφιλεγόμενων δραστηριοτήτων.
Το Βαθύ Κράτος, το οποίο αντιτίθεται στις αλλαγές που προωθεί ο Trump, βρίσκεται σε κατάσταση πανικού λόγω αυτών των ρηξικέλευθων εξελίξεων. Οι επιθέσεις του είναι σε μεγάλο βαθμό αναποτελεσματικές, καθώς οι διεφθαρμένοι ομοσπονδιακοί θεσμοί συνεχώς καταρρέουν. Παρά την κριτική που μπορεί να δεχθεί η εξωτερική πολιτική του Trump για τη διατήρηση μιας επιθετικής στάσης απέναντι στον υπόλοιπο κόσμο, οι εσωτερικές αλλαγές που έχει φέρει είναι ευπρόσδεκτες και αξιέπαινες. Αυτές οι αλλαγές, μάλιστα, μπορούν να έχουν θετικό αντίκτυπο και στην εξωτερική πολιτική των ΗΠΑ, καθώς οργανισμοί όπως η USAID, οι οποίοι υποστηρίζουν τη διάδοση νεοφιλελεύθερων πολιτικών και την ηθική αποσύνθεση, βρίσκονται πλέον υπό αυστηρή επιτήρηση και περικοπές χρηματοδότησης.
Η περικοπή της χρηματοδότησης αυτών των οργανισμών μπορεί να έχει ευρύτατες επιπτώσεις παγκοσμίως, συμβάλλοντας στην αποκατάσταση της σταθερότητας σε πολλές χώρες που έχουν επηρεαστεί από τα προγράμματά τους.