Πλέον έχει αλλάξει ο χάρτης των ισλαμικών απειλών, γεγονός που έχει σημάνει συναγερμό στις υπηρεσίες πληροφοριών της Ε.Ε.
Της Μαρίας Δεναξά
Συναγερμός στις υπηρεσίες πληροφοριών των 27 κρατών-μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης έχει σημάνει τουλάχιστον από την περασμένη άνοιξη, καθώς το τελευταίο διάστημα φαίνεται πως έχει αλλάξει ο χάρτης της ισλαμικής τρομοκρατίας, που εξακολουθεί να αποτελεί τη μέγιστη απειλή για την ασφάλεια των Ευρωπαίων.
Νέοι τσετσενικής καταγωγής, γυναίκες, ριζοσπαστικοποιημένοι πρώην κρατούμενοι στις ευρωπαϊκές φυλακές σκιαγραφούν το νέο πρόσωπο της τρομοκρατίας. Στην πλειονότητά τους πρόκειται για φανατικούς μουσουλμάνους, με τους περισσότερους να προέρχονται από τις χώρες του Μαγκρέμπ και της Μέσης Ανατολής.
Παρόλο που η τρομοκρατική απειλή φαίνεται πως έχει περιοριστεί στις χώρες της κεντρικής Ευρώπης, οι εκθέσεις μυστικών υπηρεσιών χωρών όπως είναι η Γαλλία αποκαλύπτουν πως αυτή η απειλή παραμένει υπαρκτή και είναι διάχυτη.
Το διάστημα μεταξύ 6 Μαΐου και 11 Αυγούστου η γαλλική υπηρεσία πληροφοριών DGSI κατέγραψε 469 αναφορές ενδεχόμενων χτυπημάτων. Από αυτές, οι 76 αφορούσαν άμεσα τους Ολυμπιακούς Αγώνες. Και τα δύο τρίτα αυτών των αναφορών αφορούσαν τη σουνιτική τρομοκρατία. Χάρη στις συντονισμένες ενέργειες των μυστικών υπηρεσιών οι Αρχές ασφαλείας της χώρας απέφυγαν στο παρά πέντε τα χειρότερα, αποτρέποντας τρεις προγραμματισμένες επιθέσεις. Εκείνο που προκαλεί άμεση εντύπωση είναι η νεαρή ηλικία των συλληφθέντων.
Στις 22 και 24 Μαΐου, στην πόλη Σεν Ετιέν, συνελήφθησαν δύο αδέλφια τσετσενικής καταγωγής, ως ύποπτοι για την προετοιμασία επίθεσης στο στάδιο Geoffroy-Guichard. Οι έρευνες έδειξαν ότι ο μεγαλύτερος αδελφός, ηλικίας 18 ετών, πολύ κοντά στο Ισλαμικό Κράτος (ISIS), σχεδίαζε να χτυπήσει το στάδιο κατά τη διάρκεια του τουρνουά ποδοσφαίρου των Ολυμπιακών Αγώνων. Είχε πραγματοποιήσει αναγνωριστικό έλεγχο, είχε γυρίσει βίντεο όπου δήλωνε πίστη στο Ισλαμικό Κράτος και είχε επικοινωνήσει με ένα μέλος του ISIS που βρίσκεται στη Συρία.
Οι νεαροί είχαν φτάσει στη Γαλλία με την οικογένειά τους μέσω της Ελλάδας, τον Απρίλιο του 2023. Έναν μήνα αργότερα από αυτό το περιστατικό, συνελήφθη ένας ριζοσπαστικοποιημένος μαθητής γυμνασίου. Σχεδίαζε να επιτεθεί σε «ισραηλινούς ή εβραϊκούς» στόχους κατά τη διάρκεια των Ολυμπιακών Αγώνων. Είχε πυροβόλα όπλα στο σπίτι του.
Γυναικεία δίκτυα
Τα παραπάνω προφίλ των νεαρών επιβεβαιώνουν τους φόβους της Ιντερπόλ αλλά και των επικεφαλής των μυστικών υπηρεσιών της Γερμανίας, του Βελγίου και της Γαλλίας (DGSI) για τα αναβαθμισμένα χαρακτηριστικά της ισλαμικής τρομοκρατίας. Σύμφωνα με τη Σελίν Μπερτόν, επικεφαλής της υπηρεσίας πληροφοριών της Γαλλίας, «οι μισοί από τους στόχους παρακολούθησης της DGSI είναι κάτω των 18 ετών». Πρόκειται για παιδιά, που ριζοσπαστικοποιούνται στα κοινωνικά δίκτυα, επικοινωνούν σε κρυπτογραφημένα συστήματα ανταλλαγής μηνυμάτων και, λόγω του μίσους τους για τους «kouffars» (άπιστους), καταλήγουν να θέλουν να αναλάβουν δράση.
Αναφορές που καταγράφηκαν στο Εθνικό Κέντρο Βοήθειας και Πρόληψης της Ριζοσπαστικοποίησης της Γαλλίας (Centre national d’assistance et de prévention de la radicalisation) επέτρεψαν στην DGSI να αποτρέψει την ανάληψη δράσης νεαρών, που ήταν μέλη ομάδας συνομιλίας στο Telegram και το Snapchat. Οι νεαροί δεν φοβήθηκαν να δηλώσουν πως είναι μέλη του Ισλαμικού Κράτους και πως είναι πρόθυμοι να μοιραστούν επεξηγηματικό υλικό για αποκεφαλισμούς. Ένα από αυτά τα νεαρά άτομα σχεδίαζε επίθεση στο πλαίσιο ενός σχολικού χορού.
Οι προθέσεις του νεαρού να χτυπήσει σε σχολική γιορτή δεν αποτελεί σε καμία περίπτωση ένα μεμονωμένο γεγονός και αποκαλύπτει έναν ολοένα και πιο λεπτομερή χάρτη της τρομοκρατικής απειλής, στην οποία τα ευρωπαϊκά κράτη, όσο περνάει ο καιρός και αυξάνονται οι μεταναστευτικές ροές, παραμένουν ιδιαίτερα εκτεθειμένα.
Ένα άλλο χαρακτηριστικό της μετάλλαξης της τρομοκρατικής απειλής είναι πως, παρόλο που οι ριζοσπαστικοποιημένοι νεαροί άνδρες που δυνητικά είναι έτοιμοι να περάσουν στην πράξη αποτελούν την πλειοψηφία, οι υπηρεσίες πληροφοριών έχουν παρατηρήσει ότι στα ιδιωτικά φόρουμ των κοινωνικών δικτύων συχνάζουν ολοένα και περισσότερες νεαρές γυναίκες, με την πρόθεση να συμμετέχουν σε γυναικεία τζιχαντιστικά δίκτυα, όπως την εποχή που το Ισλαμικό Κράτος είχε σκορπίσει τον φόβο και τον τρόμο στη γηραιά ήπειρο.
Μία από αυτές, θύμα σωματικής και σεξουαλικής κακοποίησης μέσα στην οικογένειά της και πάσχουσα από εθισμό στην πορνογραφία, εξέφρασε σε διαδικτυακή συζήτηση την επιθυμία της να «σκοτώσει άπιστους και να πεθάνει ως μάρτυρας». Η νεαρή γυναίκα εντοπίστηκε, της απαγγέλθηκαν κατηγορίες, τέθηκε υπό παρακολούθηση και, παρ’ όλα αυτά, συνέχισε να εκφράζει την επιθυμία της να προχωρήσει σε αιματοχυσία. Σε ένα χειρόγραφό της αποτελούμενο από γραπτά και σχέδια, με ισλαμικές ημερομηνίες, ανέφερε στίχους του Κορανίου και ύμνους της τζιχαντιστικής προπαγάνδας προς δόξα των μαρτυρικών τρομοκρατών. Η νεαρή γυναίκα ανέφερε επίσης ότι ήθελε να «διαπράξει βίαιες πράξεις για να ευχαριστήσει τον Αλλάχ». Μεταξύ των πιθανών τρομοκρατικών χτυπημάτων της ανέφερε τρομοκρατική επίθεση σε μια συναγωγή ή σφαγή με μαχαίρι.
Εκτός από άνδρες και γυναίκες νεαρής ηλικίας, στο μικροσκόπιο των ευρωπαϊκών Αρχών ασφαλείας μπαίνουν και πρώην κρατούμενοι, οι οποίοι ριζοσπαστικοποιήθηκαν στις ευρωπαϊκές φυλακές και εξακολουθούν να έχουν βίαιη συμπεριφορά και να κάνουν προσπάθειες προσηλυτισμού.
Στις 26 Ιουνίου αποφυλακίστηκε από τις γαλλικές φυλακές ένας φανατικός ισλαμιστής που είχε καταδικαστεί σε τριετή φυλάκιση για κλοπή και βίαιη συμπεριφορά. Από την παρακολούθηση και το γεγονός πως ήταν υποχρεωμένος να παρουσιάζεται καθημερινά σε αστυνομικό τμήμα της περιοχής του προέκυψε ότι αναζητούσε όπλα για να πραγματοποιήσει τρομοκρατική επίθεση για να εκδικηθεί σε ευρωπαϊκό έδαφος «τα «αδέλφια του» που έπεσαν θύματα των σιιτών και των Εβραίων.
Ο τζιχαντιστής είχε καταστρώσει το σχέδιό του στη φυλακή, όπου οι συναναστροφές του με άλλα ριζοσπαστικοποιημένα άτομα του έδωσαν, όπως είπε, «τη δύναμη να θέσει σε εφαρμογή το σχέδιό του», μάλιστα έφτασε πολύ κοντά στην επίτευξη των τρομοκρατικών του στόχων, αλλά τον σταμάτησε η έγκαιρη παρέμβαση των Αρχών.
Η σύνδεση με το ISIS
Για τις ευρωπαϊκές Αρχές η τρομοκρατία χαμηλού κόστους (low cost) αποτελεί πλέον το μεγαλύτερο μέρος της ενδογενούς απειλής. Οι υπηρεσίες πληροφοριών μαθαίνουν σήμερα να είναι περισσότερο προσεκτικές απέναντι σε απρόβλεπτα προφίλ που διψούν για εκδίκηση. Παρατηρούν, τέλος, ενίσχυση και άνοδο των δικτύων που σχετίζονται με την τρομοκρατική οργάνωση Ισλαμικό Κράτος.