Η εν πολλοίς αιφνιδιαστική, αν και αναμενόμενη, ανακοίνωση της παραίτησης του Τζο Μπάιντεν ρίχνει το κόμμα των Δημοκρατικών σε αχαρτογράφητα νερά, ενώ απομένει μόλις ένας μήνας μέχρι το Εθνικό Συνέδριο, όπου θα επιβεβαιωθεί η επιλογή του υποψηφίου προέδρου κα του υποψηφίου αντιπροέδρου του.
Τα ανώτερα στελέχη του Λευκού Οίκου και του προεκλογικού επιτελείου του Τζο Μπάιντεν επέμεναν την περασμένη εβδομάδα ότι ο πρόεδρος σκόπευε να παραμείνει στην κούρσα, παρά τις πιεστικές εκκλήσεις των Δημοκρατικών στον πρόεδρο που τον καλούσαν να αποχωρήσει.
Μόλις το Σάββατο, οι βοηθοί του προέδρου συνέταξαν ένα πρόγραμμα εκστρατείας για να το συνεχίσει με την επιστροφή του στον Λευκό Οίκο την επόμενη εβδομάδα. Είχε αναρρώσει από την covid στο παραλιακό του εξοχικό, στις ανατολικές ακτές του Ντέλαγουερ, επιμένοντας ότι εξακολουθούσε να είναι υποψήφιος. Ήταν όμως και εξοργισμένος από την δημοσιότητα που έπαιρνε η συντονισμένη προσπάθεια ορισμένων Δημοκρατικών να τον πιέσουν να αποχωρήσει.
Μέχρι το πρωί της Κυριακής, ο πρόεδρος είχε αλλάξει γνώμη, σύμφωνα με πηγές στις οποίες παραχωρήθηκε ανωνυμία για να μιλήσουν με ειλικρίνεια για το πώς εξελίχθηκε η κατάσταση, αναφέρει το BBC.
Το βράδυ του Σαββάτου, ο κ. Μπάιντεν άρχισε να σκέφτεται αν θα έπρεπε να αποχωρήσει, μια από τις δυσκολότερες αποφάσεις της 50χρονης πολιτικής του καριέρας. Κάλεσε έναν μικρό κύκλο συνεργατών του, στους οποίους περιλαμβάνονταν ο Στιβ Ριτσέτι, ένας από τους στενότερους συμβούλους του, ο Μάικ Ντόνιλον, ο επικεφαλής στρατηγικός του σύμβουλος, η Άνι Τομασίνι, η αναπληρώτρια Διευθύντρια του Λευκοί Οίκου, και ο Άντονι Μπερνάλ, ο διευθυντής του Γραφείου της Πρώτης Κυρίας Τζιλ Μπάιντεν.
Ο Ριτσέτι, ο οποίος είναι στενός συνεργάτης του προέδρου από την εποχή που ήταν γερουσιαστής, είχε πάει στο παραλιακό σπίτι του προέδρου την Παρασκευή. Ο Ντόνιλο, πήγε το Σάββατο. Ο Μπάιντεν και οι βοηθοί του μελετούσαν νέα δημοσκοπικά στοιχεία και συζητούσαν για το αν θα μπορούσε να νικήσει τον Ντόναλντ Τραμπ στο σημερινό πολιτικό τοπίο.
Αντιμέτωπος με τα νέα δεδομένα και προετοιμαζόμενος για άλλη μια εβδομάδα με περισσότερες δημόσιες αποστασίες εντός του κόμματος, ο πρόεδρος είχε να πάρει μια απόφαση. Συνεργάστηκε με τον Ντόνιλο για την σύνταξη της δήλωσης αποχώρησης με την οποία θα έθετε τέλος στην υποψηφιότητά, ενώ ο Ριτσέτι επεξεργάστηκε τις λεπτομέρειες για την μετάδοση της ανακοίνωσης και την ενημέρωση του υπόλοιπου προσωπικού.
Ο Μπάιντεν πήρε την τελική απόφαση ότι παραιτείται το πρωί της Κυριακής (ώρα ΗΠΑ), καλώντας ξεχωριστά τον Διευθυντή του Λευκού Οίκου (αυτό που χρόνια τώρα συνηθίζουν τα ΜΜΕ να αποκαλούν Προσωπάρχη) Τζεφ Ζιέντς, την πρόεδρο της προεκλογικής του εκστρατείας Τζεν Ο’ Μάλεϊ Ντίλον και την αντιπρόεδρο Καμάλα Χάρις για να τους ενημερώσει, δήλωσαν στο BBC πηγές που γνωρίζουν πώς εξελίχθηκαν τα γεγονότα της Κυριακής και που ζήτησαν ανωνυμία.
Tο βράδυ της Κυριακής, ώρα Ελλάδας ο πρόεδρος πραγματοποίησε βιντεοκλήση με τα πιο υψηλόβαθμα στελέχη του Λευκού Οίκου και της προεκλογικής του εκστρατείας, συμπεριλαμβανομένης της Anita Dunn, η οποία διαχειρίζεται την επικοινωνιακή στρατηγική του Λευκού Οίκου. Ένα λεπτό αργότερα, δημοσίευσε την δημόσια δήλωση που προκάλεσε σοκ στο αμερικανικό πολιτικό τοπίο και ανέτρεψε τις εκλογές του 2024. “Είπε ότι το σκεφτόταν τις τελευταίες δύο ημέρες”, δήλωσε στο BBC ανώτερος αξιωματούχος του Λευκού Οίκου. “Ήταν μια απόφαση που κρατήθηκε σχεδόν μυστική. ”
Ο ρόλος της Πρώτης Κυρίας
Η Τζιλ Μπάιντεν, η οποία είναι η στενότερη σύμβουλος του προέδρου και κάποια της οποίας η συμβουλή θεωρείται ότι ήταν ένας από τους καθοριστικούς παράγοντες για την απόφασή του, ανέφερε σε δήλωσή της ότι υποστήριξε την αποχώρησή του. «Μέχρι και τις τελευταίες ώρες της απόφασης που μόνο εκείνος μπορούσε να πάρει, ήταν υποστηρικτική σε όποιον δρόμο κι αν επέλεξε», δήλωσε για λογαριασμό της Τζιλ Μπάιντεν η Ελίζαμπεθ Αλεξάντερ, διευθύντρια επικοινωνίας της πρώτης κυρίας. «Είναι η μεγαλύτερη πιστή του, η υπέρμαχός του και πάντα στο πλευρό του, με αυτόν τον έμπιστο τρόπο που μόνο μια σύζυγος σχεδόν 50 ετών μπορεί να είναι», είπε.
Πολλοί στον Λευκό Οίκο και στην προεκλογική εκστρατεία δεν είχαν ενημερωθεί εκ των προτέρων για τα σχέδια του κ. Μπάιντεν. Οι περισσότεροι το έμαθαν από την ανάρτηση στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης.
Ο Ζιέντς, που είναι ο ανώτερος αξιωματούχος του Λευκού Οίκου, τηλεφώνησε σε αξιωματούχους του Λευκού Οίκου και έστειλε μήνυμα ηλεκτρονικού ταχυδρομείου στο ευρύτερο προσωπικό της Δυτικής Πτέρυγας, για να επιβεβαιώσει την ανακοίνωση και να τους ευχαριστήσει για τη σκληρή δουλειά τους. Ο ίδιος ενημέρωσε και τους υπουργού.
Τα ερωτήματα
- Είναι ο Μπάιντεν ακόμα πρόεδρος των ΗΠΑ; Ναι. Τερμάτισε μόνο την εκστρατεία του για την επανεκλογή του στον Λευκό Οίκο στις 5 Νοεμβρίου. Έχει δεσμευτεί να παραμείνει πρόεδρος μέχρι την επίσημη ορκωμοσία του διαδόχου του, τον Ιανουάριο του 2025.
Παρόλα αυτά αντιμετωπίζει σκληρές εκκλήσεις από τους Ρεπουμπλικάνους, μεταξύ των οποίων και από τον πρόεδρο της Βουλής των Αντιπροσώπων Μάικ Τζόνσον, να παραιτηθεί τώρα.
- Η σημερινή αντιπρόεδρος, Καμάλα Χάρις είναι πλέον η υποψήφια πρόεδρος των Δημοκρατικών; Είναι μεν υποψήφια, αλλά δεν υπάρχει καμία εγγύηση ότι θα πάρει απλώς τη θέση του Biden ως υποψήφια των Δημοκρατικών για την προεδρία
Ο κ. Μπάιντεν επρόκειτο να επιβεβαιωθεί επίσημα τον άλλον μήνα, αφού κέρδισε την υποστήριξη της πλειοψηφίας των αντιπροσώπων, στις πρόσφατες προκριματικές διαδικασίες. Οι αντιπρόσωποι είναι άτομα που επιλέγονται για να εκπροσωπήσουν την εκλογική τους περιοχή στο Εθνικό Συνέδριο των Δημοκρατικών (DNC), τη βασική εκδήλωση του κόμματος για την ανάδειξη των υποψηφίων. Μπορεί ο Μπάιντεν να υποστήριξε την Χάρις για να πάρει τη θέση του, αλλά εναπόκειται στους αντιπροσώπους να αποφασίσουν ποιον θα υποστηρίξουν. Απλώς η Κάμαλα Χάρις σήμερα, είναι η πιο πιθανή επιλογή. Σύμφωνα με το BBC το κόμμα φαίνεται να συσπειρώνεται γύρω της. Η κατάσταση δεν έχει σύγχρονο προηγούμενο. Η τελευταία φορά που ένας εν ενεργεία πρόεδρος των ΗΠΑ εγκατέλειψε την εκστρατεία επανεκλογής του ήταν ο Λίντον Τζόνσον, το 1968.
- Θα μπορούσαν να παρουσιαστούν άλλοι υποψήφιοι και πώς θα επιλεγεί ο υποψήφιος;
Η αλήθεια είναι ότι υπάρχουν διάφοροι πιθανοί αντικαταστάτες του. Η Δημοκρατική Κυβερνήτης του Μίσιγκαν Γκρέτσεν Γουίτμερ προβλήθηκε ως υποψήφια. Την Κυριακή, λίγα λεπτά μετά την ανακοίνωση του Μπάιντεν, δήλωσε ότι θα κάνει ό,τι μπορεί «για να εκλέξουμε τους Δημοκρατικούς και να σταματήσουμε τον Ντόναλντ Τραμπ». Μεταξύ των άλλων υποψηφίων είναι ο κυβερνήτης της Καλιφόρνιας Γκάβιν Νιούσομ, ο υπουργός Μεταφορών Πιτ Μπούτιγκιγκ και ο κυβερνήτης της Πενσυλβάνια Τζος Σαπίρο.
Το Συνέδριο των Δημοκρατικών θα αρχίσει στις 19 Αυγούστου. Εάν το κόμμα δεν ενωθεί για να υποστηρίξει έναν μόνο υποψήφιο, αυτό θα μπορούσε να θέσει τις βάσεις για ένα ανοιχτό συνέδριο για πρώτη φορά εδώ και δεκαετίες.
Αυτό θα σήμαινε ότι οι αντιπρόσωποι θα ήταν ελεύθεροι να αποφασίσουν ποιον θα ψηφίσουν μεταξύ πολλών υποψηφίων, εάν προκύψουν.Οι υποψήφιοι θα χρειάζονται υπογραφές από τουλάχιστον 300 αντιπροσώπους – όχι περισσότερες από 50 από μία πολιτεία – για να εμφανιστεί το όνομά τους στο ψηφοδέλτιο.
Θα υπάρξει ένας αρχικός γύρος ψηφοφορίας μεταξύ των 3.900 δεσμευμένων αντιπροσώπων, στους οποίους περιλαμβάνονται ψηφοφόροι που θεωρούνται πιστοί στο Δημοκρατικό Κόμμα.
Εάν κανένας υποψήφιος δεν λάβει την πλειοψηφία των ψήφων μετά από αυτόν τον πρώτο γύρο, τότε θα πραγματοποιηθούν περισσότεροι γύροι ψηφοφορίας.
Για να εξασφαλίσει το χρίσμα του κόμματος, ένας υποψήφιος χρειάζεται 1.976 ψήφους αντιπροσώπων.
Τα χρήματα
- Πώς επιλέγει ο νικητής υποψήφιος τον αντιπρόεδρό του;
Αυτό τείνει να είναι μια λιγότερο επίσημη διαδικασία από την επιλογή του προεδρικού υποψηφίου, αναφέρει το CNN – με το πρόσωπο που επιλέγεται από τον υποψήφιο να γίνεται γενικά αποδεκτό ως υποψήφιος σύντροφος.
Εάν επιλεγεί η Χάρις, μερικά από τα ονόματα που συζητούνται ως υποψήφιοι αντιπρόεδροι είναι ορισμένοι από τους επιφανείς Δημοκρατικούς που αναφέρθηκαν παραπάνω, συμπεριλαμβανομένου του Σαπίρο, και άλλους όπως ο κυβερνήτης του Ιλινόις JB Pritzker και ο γερουσιαστής της Αριζόνα Mark Kelly.
- Τι γίνεται με τα χρήματα που έχουν προσφερθεί στον Μπάιντεν;
Επειδή η Χάρις συμμετείχε στο ίδιο ψηφοδέλτιο με τον κ. Μπάιντεν, ειδικοί σε θέματα χρηματοδότησης της προεκλογικής εκστρατείας πρότειναν ότι τα σχεδόν 100 εκατ. δολάρια που έχει συγκεντρώσει θα μπορούσαν να εισρεύσουν απευθείας σε αυτήν, εάν γίνει υποψήφια των Δημοκρατικών.
Αυτό δεν είναι «ανοιχτό ζήτημα», δήλωσε στους New York Times η Ντάρα Λίντενμπαουμ, επίτροπος στην Ομοσπονδιακή Εκλογική Επιτροπή. «Είναι πολύ ξεκάθαρο», πρόσθεσε.
Ωστόσο, οι Ρεπουμπλικάνοι έχουν διαμηνύσει ότι σκοπεύουν να αμφισβητήσουν αυτή τη μεταφορά κεφαλαίων, επισημαίνοντας ότι ο Μπάιντεν δεν ήταν ακόμη επίσημα υποψήφιος του κόμματός του όταν αποσύρθηκε από την κούρσα για τον Λευκό Οίκο.
Εάν ο υποψήφιος αποδειχθεί ότι είναι κάποιος άλλος από την Χάρις, δεν είναι τόσο σαφές τι θα συμβεί με τα κεφάλαια που συγκέντρωσε η εκστρατεία Μπάιντεν-Χάρις.