Η προεκλογική εκστρατεία δύο εβδομάδων για τις βουλευτικές εκλογές της 10ης Μαρτίου 2024 στην Πορτογαλία, ξεκίνησε επίσημα με τα κεντροδεξιά και κεντροαριστερά κόμματα να προηγούνται στις δημοσκοπήσεις, αλλά η πρόβλεψη ότι ένας ακροδεξιός λαϊκιστής θα συγκεντρώσει σχεδόν το ένα πέμπτο των ψήφων, είναι ένα ακόμη σημάδι της ευρωπαϊκής διολίσθησης προς την άκρα δεξιά, όπως σημειώνει ο Guardian.
Πρόκειται για το κόμμα Chega (Αρκετά), του οποίου ηγείται ο 41χρονος πρώην σχολιαστής ποδοσφαίρου André Ventura. Το κόμμα του συγκέντρωσε το 1,3% των ψήφων στις εκλογές του 2019, αλλά εκτινάχθηκε στο 7,3% το 2022 και έκτοτε έχει σκαρφαλώσει κατά περίπου 19%.
Ο Luís Montenegro, ηγέτης του συντηρητικού Σοσιαλδημοκρατικού Κόμματος (SDP), ξεκίνησε την εκστρατεία του στη βόρεια περιφέρεια της Bragança, λέγοντας ότι είναι βέβαιος για μια “μεγάλη νίκη” για την τρικομματική συμμαχία που έχει σχηματίσει με δύο μικρότερα δεξιά κόμματα.
Ο Pedro Nuno Santos, επικεφαλής του Σοσιαλιστικού Κόμματος, δήλωσε από το Πόρτο ότι το κόμμα του απολαμβάνει “μια σχέση εγγύτητας και εμπιστοσύνης” με τους ψηφοφόρους και ότι “επικεντρώνεται σε μια νίκη που θα ανακόψει την προέλαση της Δεξιάς”.
Το βλέμμα στην ακροδεξιά
Ωστόσο, με τους Σοσιαλιστές να είναι το φαβορί για να κερδίσουν τις περισσότερες ψήφους, αλλά τα δεξιά κόμματα να αναμένεται να καταλήξουν με περισσότερες έδρες στο κοινοβούλιο, τα βλέμματα πολλών παρατηρητών ήταν στραμμένα στον Ventura – ο οποίος έχει δηλώσει εδώ και καιρό ότι δεν θα υποστηρίξει έναν δεξιό συνασπισμό, εκτός αν είναι επίσημα μέρος του.
Σε αντίθεση με πολλά κράτη μέλη της ΕΕ, από τη Φινλανδία έως την Ιταλία, η ακροδεξιά δεν έχει μέχρι στιγμής καταφέρει να έχει μεγάλη απήχηση στην Πορτογαλία, η οποία τον Απρίλιο γιορτάζει μισό αιώνα από την επανάσταση των γαρυφάλλων το 1974, η οποία έθεσε τέρμα σε σχεδόν ισάριθμα χρόνια αυταρχικής διακυβέρνησης.
Ωστόσο, οι πρόωρες εκλογές της 10ης Μαρτίου, που προκηρύχθηκαν μετά την αιφνιδιαστική παραίτηση του σοσιαλιστή πρωθυπουργού Antonio Costa, διεξάγονται στη σκιά πολλαπλών σκανδάλων διαφθοράς που έχουν τροφοδοτήσει την απογοήτευση των ψηφοφόρων και ευνοούν την ακροδεξιά, λένε οι αναλυτές.
Σκάνδαλα διαφθοράς
Η κυβέρνηση του Costa κατέρρευσε τον περασμένο Νοέμβριο εν μέσω έρευνας για διαφθορά που οδήγησε σε αστυνομική έρευνα στην επίσημη κατοικία του και στα υπουργεία Περιβάλλοντος και Υποδομών, καθώς και στη σύλληψη του προσωπάρχη του. Ο ίδιος δεν κατηγορείται για κανένα έγκλημα.
Επίσης, πρόσφατα, δικαστήριο της Λισαβόνας αποφάσισε επίσης ότι o πρώην σοσιαλιστής πρωθυπουργός, ο José Sócrates, πρέπει να δικαστεί για τις κατηγορίες ότι καταχράστηκε περίπου 34 εκατομμύρια ευρώ κατά τη διάρκεια της θητείας του στην εξουσία από δωροδοκία, απάτη και ξέπλυμα χρήματος.
Το SDP, το οποίο εναλλάσσεται στην εξουσία με τους Σοσιαλιστές εδώ και δεκαετίες, αντιμετωπίζει επίσης κατηγορίες διαφθοράς, με δύο εξέχοντες πολιτικούς του SDP να αναγκάζονται πρόσφατα να παραιτηθούν εν μέσω έρευνας για δωροδοκία στη Μαδέρα.
Η στεγαστική κρίση, τα επίμονα χαμηλά επίπεδα αμοιβών και οι αναξιόπιστες υπηρεσίες δημόσιας υγείας, είναι άλλοι τομείς στους οποίους αμφισβητούνται τα ρεκόρ των δύο κύριων κομμάτων – τα οποία σύμφωνα με τις δημοσκοπήσεις βρίσκονται στήθος με στήθος με 28% και 29% των ψήφων.