Τη στιγμή που η πολυδιαφημισμένη στρατηγική μετατόπιση των ΗΠΑ προς την Ασία άρχιζε να αποκτά ορμή, η Μέση Ανατολή –σαν δίνη– παρέσυρε την Ουάσιγκτον πίσω στην τροχιά της. Η στροφή του ενδιαφέροντος των ΗΠΑ προς τη Γάζα κάνει τους συμμάχους της χώρας στην περιοχή της Ασίας και του Ινδικού Ωκεανού να ανησυχούν για τον αργό ρυθμό της αμερικανικής πολιτικής με στόχο την ανάσχεση της κινεζικής επιρροής.
«Αυτό που μας απασχολεί περισσότερο είναι η διοχέτευση αμερικανικού στρατιωτικού εξοπλισμού προς την Ευρώπη και τη Μέση Ανατολή, αντί της ανατολικής Ασίας. Ελπίζω οι διενέξεις αυτές να τελειώσουν σύντομα», είπε την περασμένη εβδομάδα ο Ακίσα Ναγκασίμα, βουλευτής και πρώην σύμβουλος εθνικής ασφάλειας της Ιαπωνίας.
Αμερικανοί στρατιωτικοί διοικητές επιμένουν ότι οι βάσεις στην Ασία δεν έχουν στερηθεί οπλισμό ή προσωπικό, ενώ οι υπουργοί Αμυνας και Εξωτερικών των ΗΠΑ, Λόιντ Οστιν και Αντονι Μπλίνκεν, θα ταξιδέψουν ξεχωριστά στην Ασία αυτή την εβδομάδα προκειμένου να μεταφέρουν διαβεβαιώσεις σε Ινδία, Ιαπωνία, Νότια Κορέα και Ινδονησία. Κοινή απορία των χωρών αυτών είναι πώς η Ουάσιγκτον θα πετύχει να τηρήσει όλες τις αμυντικές δεσμεύσεις της όταν εμπλέκεται σε δύο ενεργούς πολέμους.
Το θέμα των όπλων αποτελεί κοινή ανησυχία. Η αμυντική βιομηχανία των ΗΠΑ πασχίζει να αντιμετωπίσει τις ελλείψεις πυρομαχικών με προορισμό την Ουκρανία και το Ισραήλ. Ιαπωνία, Ταϊβάν και Αυστραλία απειλούνται τώρα με καθυστερήσεις στην παραλαβή συμφωνηθέντος αμερικανικού στρατιωτικού εξοπλισμού. «Δεν μιλάμε μόνο για υλικό. Οι στρατιώτες μας πρέπει να εκπαιδευθούν στον χειρισμό των νέων συστημάτων. Οι ΗΠΑ θα έχουν άραγε την επιχειρησιακή ικανότητα να αντιμετωπίσουν την Κίνα;» αναρωτιέται ο πρώην υπουργός Αμυνας της Ταϊβάν, Αντριου Νιεν Γιανγκ.
Οι αιφνιδιαστικές μετατοπίσεις της αμερικανικής εξωτερικής πολιτικής στην Ασία δεν είναι νέο φαινόμενο. Το Βιετνάμ αποτελεί το πιο χαρακτηριστικό παράδειγμα, όπως και η προεδρία του Τζορτζ Μπους τη δεκαετία του 2000. Στις προεκλογικές του εμφανίσεις, ο Μπους έλεγε: «Οταν εκλεγώ, η Κίνα θα πάψει να έχει αμφιβολίες για την ισχύ και την αποφασιστικότητά μας στην περιοχή της Ασίας». Ενα μήνα μετά τις επιθέσεις της 11ης Σεπτεμβρίου, ο Μπους είχε ταξιδέψει στο Πεκίνο για να συναντηθεί με τον τότε πρόεδρο Ζιάνγκ Ζεμίν. Αποφεύγοντας κάθε μνεία της στρατηγικής αντιπαλότητας των δύο χωρών, ο Αμερικανός πρόεδρος είχε μιλήσει μόνο για τον πόλεμο κατά της τρομοκρατίας και τις διμερείς εμπορικές σχέσεις.
Στην Ινδία, οι επιπτώσεις της μετατόπισης του Μπους από την Ασία στον πόλεμο κατά της τρομοκρατίας υπήρξαν δεινές, με τον πόλεμο στο Αφγανιστάν να οδηγεί σε προσέγγιση της Ουάσιγκτον με το σημαντικότερο εχθρό της χώρας, το Πακιστάν. Ορισμένοι Ινδοί αναλυτές προβλέπουν τώρα ότι ο Μπάιντεν θα επιδιώξει νέα μετατόπιση προς τη Μέση Ανατολή, αξιοποιώντας την επικείμενη συνάντησή του με τον Κινέζο πρόεδρο Σι Τζινπίνγκ σε σύνοδο στο Σαν Φρανσίσκο μέσα στον Νοέμβριο.
Για την Ιαπωνία και άλλους εταίρους των ΗΠΑ στην Ασία, ο πόλεμος στη Γάζα απειλεί να διαταράξει τη ροή πετρελαίου προς τις βιομηχανίες τους, ενισχύοντας τα ήδη υπάρχοντα οικονομικά τους προβλήματα.