Για όποιον δεν έχει καταλάβει ακόμη γιατί η τιμή της ενέργειας στην Ελλάδα είναι πολύ ακριβότερη από ό,τι στις υπόλοιπες ευρωπαϊκές χώρες, το παράδειγμα της Γαλλίας και του ρόλου που έπαιξε εκεί η Δημόσια Επιχείρηση Ηλεκτρισμού στη μείωση των τιμών του ρεύματος, είναι πολύ χαρακτηριστική.
Το παράδειγμα έχει αξία καθώς, όπως είναι γνωστό, ο Μακρόν δεν είναι σοσιαλιστής, αφού οι Γάλλοι τον αποκαλούν πρόεδρο των πλουσίων. Παρόλα αυτά όμως, η Επιχείρηση Ηλεκτρισμού της Γαλλίας, η EDF, παραμένει δημόσια επιχείρηση, που ελέγχεται κατά 84% από το κράτος. Ο Μακρόν μάλιστα, ενόψει της σφοδρής ενεργειακής κρίσης, σύμφωνα με πληροφορίες, εξετάζει και την πλήρη κρατικοποίησή της.
Για όσους διερωτώνται τι σχέση έχει αυτό με την ενεργειακή κρίση, η απάντηση έρχεται από τις μέχρι τώρα παρεμβάσεις της δημόσιας EDF, η οποία χρησιμοποιήθηκε από την κυβέρνηση Μακρόν σαν εργαλείο μείωσης των τιμών του ηλεκτρισμού υπέρ των καταναλωτών.
Η δημόσια EDF λοιπόν, η οποία ελέγχει το συντριπτικό 78% της λιανικής ενεργειακής αγοράς στη Γαλλία, μετά από παρέμβαση της Γαλλικής κυβέρνησης, επέβαλε πλαφόν 4% στην αύξηση των τιμών της ενέργειας.
Η πολιτική της επιβολής ανώτατης τιμής για την αύξηση του ρεύματος στη Γαλλία είχε πολύ ευνοϊκά αποτελέσματα όσον αφορά στα τιμολόγια του ρεύματος. Κι αυτό γιατί η κυβέρνηση Μακρόν έχει επιτρέψει την εισαγωγή στο Χρηματιστήριο Ενέργειας της Γαλλίας μόνο του 29% της ενεργειακής κατανάλωσης.
Που σημαίνει ότι για το 71% των καθημερινών ενεργειακών αναγκών της Γαλλίας οι τιμές καθορίζονται εκτός Χρηματιστηρίου, μέσω συμβολαίων με καταναλωτές και διαμορφώνονται ως αποτέλεσμα του ελεύθερου ανταγωνισμού.
Η πολιτική αυτή λειτούργησε υπέρ της αυτορρύθμισης της αγοράς και είχε ως συνέπεια τη σημαντική μείωση των τιμών. Το πλαφόν 4% που επέβαλε στις αυξήσεις των τιμών του ρεύματος η Γαλλική επιχείρηση Ηλεκτρισμού ήταν επιτυχές, γιατί:
- Παρέμεινε σε δημόσιο έλεγχο κατά 84%
- Ελέγχει το συντριπτικό 78% της ενεργειακής λιανικής αγοράς στη Γαλλία και
- Το μεγαλύτερο μέρος της ενεργειακής αγοράς και συγκεκριμένα το 71%, ρυθμίζεται εκτός Χρηματιστηρίου και ανεξάρτητα από την τιμή του φυσικού αερίου, διαμορφώνοντας τις τιμές μέσω του ελεύθερου ανταγωνισμού.
Αν κάποιοι διερωτώνται γιατί αυτή η επιτυχής πολιτική που εφάρμοσαν οι Γάλλοι και είχε αποτελέσματα στη μείωση των τιμών δεν εφαρμόζεται στην Ελλάδα, η απάντηση είναι απλή. Γιατί η κυβέρνηση Μητσοτάκη ρύθμισε έτσι την ελληνική ενεργειακή αγορά, ώστε μόνιμα κερδισμένες να είναι οι 4 + 1 ιδιωτικές επιχειρήσεις που, εν είδει ολιγοπωλίου, την ελέγχουν απόλυτα.
Η κυβέρνηση σημάδεψε δηλαδή την ενεργειακή τράπουλα με τέτοιο τρόπο, ώστε να εμποδίζεται η αυτορρύθμιση της αγοράς, η λειτουργία του ελεύθερου ανταγωνισμού και εντέλει η μείωση των τιμών.
Το σημάδεμα της ενεργειακής τράπουλας επιτεύχθηκε από την κυβέρνηση Μητσοτάκη με τα εξής βήματα:
Βήμα 1ον: Ιδιωτικοποίησε τη ΔΕΗ, ώστε να μην ελέγχεται πλέον από το δημόσιο. Και συνεπώς να μην μπορεί να χρησιμοποιηθεί ως εργαλείο μείωσης των τιμών του ρεύματος υπέρ των καταναλωτών. Η ΔΕΗ, η οποία διατηρούσε το ισχνό 51% υπό δημόσιο έλεγχο, με την κυβέρνηση Μητσοτάκη ιδιωτικοποιήθηκε πλήρως, αφού πουλήθηκε σε ιδιώτες ακόμη ένα 17% των μετοχών που έλεγχε το δημόσιο. Με αποτέλεσμα στο κράτος να μείνει ένα μικρό μειοψηφικό πακέτο.
Με τον τρόπο αυτόν η ΔΕΗ, από προστάτης του δημόσιου συμφέροντος, έγινε η 5η ιδιωτική επιχείρηση που νέμεται την ενεργειακή αγορά. Άρχισε λοιπόν να κερδοσκοπεί και αυτή, μαζί με τις 4 ιδιωτικές επιχειρήσεις που ελέγχουν την παροχή ρεύματος, σε βάρος των καταναλωτών.
Βήμα 2ον: Επέβαλε την εισαγωγή στο Χρηματιστήριο Ενέργειας του 100% των πηγών που καλύπτουν την ημερήσια ενεργειακή κατανάλωση. Που σημαίνει ότι για το σύνολο των ενεργειακών πηγών οι τιμές καθορίζονται δεσμευτικά από την τιμή του πανάκριβου φυσικού αερίου.
Με τον τρόπο αυτόν παρέχεται η δυνατότητα στο σύνολο των 4 + 1, μετά την ιδιωτικοποίηση της ΔΕΗ, ιδιωτικών επιχειρήσεων που ελέγχουν την αγορά ηλεκτρισμού να κερδοσκοπούν σε βάρος των καταναλωτών.
Αφού μπορούν πλέον να παράγουν ρεύμα με πολύ χαμηλό κόστος και να το πουλούν με τις ευλογίες της κυβέρνησης, σε τιμές ίσες με το πανάκριβο εισαγόμενο φυσικό αέριο.
Έτσι εξηγείται γιατί η τιμή ηλεκτρισμού της επόμενης ημέρας διαμορφώνεται στην Ελλάδα στα 268,48 ευρώ/MWh, ενώ στη Γαλλία διαμορφώνεται στα 206,02 ευρώ/MWh.
Βήμα 3ον: Ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης δεν διεκδίκησε στην πρόσφατη Σύνοδο Κορυφής την αποσύνδεση της τιμής του φυσικού αερίου από την τιμή του ρεύματος, όπως έκαναν αντίστοιχα και ο Ισπανός και ο Πορτογάλος ομόλογός του και κατάφεραν και μείωσαν τις τιμές του ρεύματος κατά περίπου 30%.
Αυτή η αδράνεια εξηγεί γιατί στην Ισπανία και την Πορτογαλία, η τιμή ηλεκτρισμού της επόμενης ημέρας διαμορφώνεται σήμερα στα 85,19 ευρώ/MWh, ενώ στην Ελλάδα σε επίπεδα 3 φορές ακριβότερα.
Η ΔΕΗ συνεπώς, όσο ήταν δημόσια και παρά το γεγονός ότι έλεγχε ένα μικρό μέρος της λιανικής αγοράς ενέργειας, αφού οι 4 ιδιωτικές επιχειρήσεις καλύπτουν σημαντικό τμήμα της αγοράς, μπορούσε να αποτελεί εργαλείο για τη μείωση των τιμών, λειτουργώντας υπέρ του δημόσιου συμφέροντος και υπέρ των καταναλωτών.
Τώρα που ιδιωτικοποιήθηκε, όχι μόνο χάθηκε η δυνατότητα αξιοποίησής της υπέρ του δημόσιου συμφέροντος, αλλά και η ίδια η ΔΕΗ μετατράπηκε σε κερδοσκοπική επιχείρηση και έγινε μέρος του καρτέλ της ενέργειας που αισχροκερδεί σε βάρος των καταναλωτών.
Αυτά συμβαίνουν όταν η κυβέρνηση της χώρας δεν υποστηρίζει τον μέσο πολίτη, όπως συμβαίνει στην υπόλοιπη Ευρώπη, αλλά αντίθετα, εργάζεται για τα υπερκέρδη μιας οικονομικής ελίτ που νέμεται την αγορά και κερδοσκοπεί σε βάρος του.
