Τι μένει πίσω λόγω εκλογών και ποιες αποφάσεις πατάνε “παύση”
Στο ρελαντί κινείται η οικονομική πολιτική λίγο πριν από τη λήξη της κυβερνητικής θητείας και το στήσιμο της κάλπης στις 21 Μαΐου στοιβάζει για μετά τις εκλογές μία σειρά από εκκρεμότητες. Μέχρι το τέλος Απριλίου η χώρα θα πρέπει να καταθέσει στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή το σχέδιο για το Πρόγραμμα Σταθερότητας, το οποίο θα περιλαμβάνει τις δημοσιονομικές και μακροοικονομικές προβλέψεις για την περίοδο μέχρι και το 2026.
Παρά τη διάλυση της Βουλής η υποχρέωση της Ελλάδα θα εκπληρωθεί, ωστόσο το κείμενο το οποίο θα σταλεί θα περιλαμβάνει μόνο το «βασικό σενάριο». Οι παραδοχές του προϋπολογισμού μέχρι το 2026, δηλαδή για ΑΕΠ και πλεονάσματα, θα είναι “προσωρινά” και χωρίς να περιλαμβάνει προτάσεις οικονομικής πολιτικής. Αυτό σημαίνει ότι η κυβέρνηση η οποία θα αναδειχθεί από τις εκλογές θα είναι εκείνη η οποία θα κλείσει τις ουσιαστικές εκκρεμότητες με τις Βρυξέλλες. Θα αποκατασταθούν οι νέοι στόχοι για τις δαπάνες και τα έσοδα, με την προσθήκη και του αρνητικού σεναρίου σχετικά με την πορεία της ελληνικής οικονομίας.
Μεσοπρόθεσμο
Στη συνέχεια θα κατατεθεί το Μεσοπρόθεσμο Πρόγραμμα στην ελληνική βουλή, στο οποίο θα περιγράφονται οι αλλαγές. Μέσα στο 2023, επίσης, είναι προγραμματισμένο να πρέπει να υπάρξει η συμφωνία για την αναθεώρηση του Συμφώνου Σταθερότητας στην Ευρώπη. Βάσει αυτής της συμφωνίας θα πρέπει να συνταχθεί το προσχέδιο του προϋπολογισμού του 2024 και στη συνέχεια να κατατεθεί στις αρχές Οκτωβρίου στη Βουλή. Η νέα κυβέρνηση και το νέο οικονομικό επιτελείο θα συντάξει, επίσης, το τελικό σχέδιο και θα κατατεθεί προς ψήφιση τον Νοέμβριο.
Η ολοκλήρωση των διαπραγματεύσεων στην Ευρώπη τοποθετείται από αναλυτές χρονικά για το φθινόπωρο, άρα η νέα κυβέρνηση και ο νέος υπουργός Οικονομικών θα κληθούν να διαπραγματευτούν τους νέους στόχους για τα δημοσιονομικά αποτελέσματα και για το ύψος του πρωτογενούς πλεονάσματος ως ποσοστό του ΑΕΠ.
Είναι απολύτως κρίσιμη η συζήτηση, καθώς τέσσερα χρόνια με τη «ρήτρα διαφυγής», δηλαδή να επιτρέπεται στα κράτη να αυξήσουν τις δαπάνες λόγω της πανδημίας και της ενεργειακής κρίσης, το 2024 θα πρέπει να υπάρξει επιστροφή στους κανόνες. Για την ελληνική οικονομία αυτό μεταφράζεται σε καταγραφή πρωτογενών πλεονασμάτων 2% του ΑΕΠ ώστε να καλύπτεται η εξυπηρέτηση του χρέους. Η νέα κυβέρνηση θα συζητήσει το πλαίσιο των νέων δημοσιονομικών κανόνων, στο οποίο θα καθοριστούν παράγοντες, όπως το ύψος των καθαρών δημοσίων δαπανών, η ανάπτυξη και η τυχόν επιτήρηση των οικονομιών. Για το 2023, η παρούσα κυβέρνηση εκτιμά πλεόνασμα στο 0,7%. Το θετικό αποτέλεσμα εκτιμάται, σύμφωνα με τις προβλέψεις, ότι θα αυξηθεί στο 1,4% του ΑΕΠ το 2024, θα συνεχίσει να αυξάνεται στο 1,6% και στο 1,8% του ΑΕΠ το 2025 και το 2026 αντίστοιχα. Πρόκειται να σταθεροποιηθεί στο 2% του ΑΕΠ το 2027 και το 2028.