Η ηχηρή απουσία Γέρμακ από τις διαπραγματεύσεις και οι ανησυχίες
Στη Φλόριντα των ΗΠΑ κλείστηκε το κρίσιμο «ραντεβού» για την συνάντηση της αμερικανικής και ουκρανικής αντιπροσωπείας. Στο τραπέζι αναμένεται να οριστικοποιηθεί το προσχέδιο της ειρηνευτικής συμφωνίας το οποίο στη συνέχεια θα παρουσιαστεί στη Μόσχα.
Ο Αμερικανός υπουργός Εξωτερικών, Μάρκο Ρούμπιο, και ο ειδικός απεσταλμένος του προέδρου Ντόναλντ Τραμπ, Στιβ Γουίτκοφ, θα συναντήσουν Ουκρανούς αξιωματούχους την Κυριακή, στη Φλόριντα, σύμφωνα με Αμερικανό κυβερνητικό αξιωματούχο, τον οποίο επικαλείται το πρακτορείο Reuters.
Οι δύο άνδρες θα συνοδεύονται από τον Τζάρεντ Κούσνερ, τον γαμπρό του Αμερικανού προέδρου, πρόσθεσε ο αξιωματούχος.
Ο πρόεδρος της Ουκρανίας Βολοντίμιρ Ζελένσκι δήλωσε σε ανάρτησή του στο X το Σάββατο ότι ο Ρουστέμ Ουμέροφ, γραμματέας του Συμβουλίου Εθνικής Ασφάλειας και Άμυνας της Ουκρανίας, θα ηγηθεί της ουκρανικής αντιπροσωπείας στις ΗΠΑ.
Ο επικεφαλής των μυστικών υπηρεσιών της Ουκρανίας, Κύριλο Μπουντάνοφ και ο αρχηγός του Γενικού Επιτελείου των Ενόπλων Δυνάμεων της Ουκρανίας, Αντρέι Χνάτοφ θα συμμετέχουν επίσης στην αντιπροσωπεία, σύμφωνα με το αμερικανικό περιοδικό Politico.
Στη συνάντηση αναμένεται να οριστικοποιηθούν από την πλευρά της Ουκρανίας οι όροι της συμφωνίας. «Αναμένουμε ότι τα αποτελέσματα των συναντήσεων στη Γενεύη θα οριστικοποιηθούν τώρα στις Ηνωμένες Πολιτείες», ανέφερε ο Ζελένσκι.
«Ο στόχος είναι σαφής: να καταρτίσουμε γρήγορα και ουσιαστικά τα μέτρα που απαιτούνται για τον τερματισμό του πολέμου», δήλωσε ο Ουκρανός πρόεδρος. Και συνέχισε: «Η Ουκρανία συνεχίζει να συνεργάζεται με τις Ηνωμένες Πολιτείες με τον πιο εποικοδομητικό τρόπο».
Ο Στιβ Γουίτκοφ αναμένεται να επισκεφθεί τη Μόσχα την επόμενη εβδομάδα προκειμένου να μεταφέρει στο Κρεμλίνο το σχέδιο και όλες τις αλλαγές που επήλθαν μετά τις διαπραγματεύσεις με τους Ουκρανούς.
Πού βρισκόμαστε στις διαπραγματεύσεις
Ο διορισμός του Ουμέροφ για να ηγηθεί της ουκρανικής αντιπροσωπείας έρχεται μετά την καρατόμηση του κορυφαίου συμβούλου του Ζελένσκι, Αντρέι Γέρμακ έπειτα από έφοδο της ουκρανικής αρχής καταπολέμησης της διαφθοράς στο σπίτι του.
Μέχρι την παραίτησή του, ο Γέρμακ διαπραγματευόταν με την κυβέρνηση Τραμπ για να αμβλύνει σημεία της πρότασης του Αμερικανού προέδρου. Τα 28 σημεία της πρότασης σε μεγάλο βαθμό απηχούν θέσεις της Μόσχας.
Για παράδειγμα περιελάμβαναν την παραχώρηση ολόκληρης της περιοχής του Ντονμπάς στη Ρωσία ακόμη και τα εδάφη που κατέχει ο ουκρανικός στρατός, την παραίτηση του Κιέβου από τις ελπίδες να ενταχθεί στο ΝΑΤΟ, περιορισμό των Ενόπλων Δυνάμεων της Ουκρανίας και την απόρριψη οποιασδήποτε παρουσίας ειρηνευτικής δύναμης από την Ευρώπη σε ουκρανικό έδαφος.
Η πρόταση περιελάμβανε μια υπόσχεση για εγγυήσεις ασφάλειας στην Ουκρανία προκειμένου να αποτραπεί μια νέα ρωσική εισβολή. Οι συγκεκριμένες εγγυήσεις θα επιβάλλονταν εν μέρει από τις Ηνωμένες Πολιτείες, χωρίς όμως να προσδιορίζεται το επίπεδο της δέσμευσης για την άμυνα της Ουκρανίας και γι’ αυτό το Κίεβο είναι επιφυλακτικό.
Το περασμένο Σάββατο, ο Ντόναλντ Τραμπ προειδοποίησε την Ουκρανία ότι θα πρέπει να αποδεχτεί το σχέδιο. Αυτό προκάλεσε μια ευρωπαϊκή αντιπρόταση και συνομιλίες μεταξύ της Ουκρανίας και του υπουργού Εξωτερικών των ΗΠΑ, Μάρκο Ρούμπιο, στη Γενεύη, οι οποίες περιόρισαν το σχέδιο σε 19 σημεία.
Η Ρωσία, η οποία φαίνεται απρόθυμη να κάνει οποιεσδήποτε παραχωρήσεις στην Ουκρανία, καθώς σημειώνει αργά αλλά σταθερά κέρδη στο πεδίο της μάχης, δηλώνει ότι αντιτίθεται στα ευρωπαϊκά σχέδια για μία ειρηνευτική δύναμη εντός της Ουκρανίας.
Από την πλευρά του το Κίεβο αντιστέκεται στις ρωσικές απαιτήσεις να αποσυρθεί από το έδαφος στην ανατολική περιοχή του Ντονμπάς που εξακολουθεί να ελέγχει ο στρατός της, συμπεριλαμβανομένων των καλά οχυρωμένων πόλεων Σλοβιάνσκ και Κραματόρσκ, τις οποίες υπερασπίζεται το Κίεβο από το 2014.
Εν τω μεταξύ, σύμφωνα με πληροφορίες στο διεθνή ΜΜΕ, ο Στιβ Γουίτκοφ, φέρεται να συμβούλευσε τη Ρωσία πώς να παρουσιάσει το αρχικό σχέδιο με τις θέσεις της στον Αμερικανό πρόεδρο.
Οι φόβοι για την φυγή του Γέρμακ
Ο Αντρέι Γέρμακ ήταν το «Νούμερο 2» της ουκρανικής προεδρίας και ο άνθρωπος που είχε αναλάβει τις διαπραγματεύσεις του Κιέβου με τους δυτικούς συμμάχους του. Για αρκετά διεθνή ΜΜΕ η απουσία του από αυτόν τον γύρο των διαπραγματεύσεων μπορεί να αποδυναμώσει σε μία κρίσιμη στιγμή την ουκρανική πλευρά.
Ωστόσο η παραίτησή του προκάλεσε ανακούφιση στο Κίεβο, καθώς αρκετοί ανησυχούσαν ότι το σκάνδαλο διαφθοράς θα χρησιμοποιηθεί ως μοχλός πίεσης για να κάνουν οδυνηρές παραχωρήσεις στη Ρωσία οι Ουκρανοί.
Η αποχώρηση του Γέρμακ αποτελεί ένα συγκλονιστικό γεγονός στην πολιτική σκηνή της Ουκρανίας εν καιρώ πολέμου. Με τη συστηματική απομάκρυνση των αντιπάλων του από το Υπουργικό Συμβούλιο και το προεδρικό γραφείο, ο Γέρμακ είχε αποκτήσει μεγάλη εξουσία στο παρασκήνιο. Ήταν αντιπρόεδρος, πρωθυπουργός και επικεφαλής του προσωπικού, και θεωρούνταν η πιο ισχυρή μη εκλεγμένη πολιτική προσωπικότητα στην Ουκρανία από την ανεξαρτησία της χώρας το 1991.
Οι ακτιβιστές κατά της διαφθοράς χαιρέτισαν την παραίτησή του. Ωστόσο, ο Βολοντίμιρ Ζελένσκι αντιμετωπίζει τώρα ερωτήματα σχετικά με το αν θα καταφέρει χωρίς τον Γέρμακ να διατηρήσει τον έλεγχο του κόμματός του και των υπουργείων της κυβέρνησης στην πολυπολιτισμική εσωτερική πολιτική της Ουκρανίας.
Με τον Γέρμακ να μην είναι πλέον παρών για να ελέγχει την εσωτερική πολιτική, να περιορίζει τις διαμάχες για την εξουσία εντός του στρατού και να επιβλέπει τις ειρηνευτικές διαπραγματεύσεις, ο πολιτικός έλεγχος του Βολοντίμιρ Ζελένσκι ενδέχεται να αποδυναμωθεί, σύμφωνα με αναλυτές.
«Είναι μια μικρή επανάσταση στο πολιτικό σύστημα και στο σύστημα διακυβέρνησης», δήλωσε στην εφημερίδα Guardian ο πολιτικός αναλυτής Βολοντίμιρ Φεσένκο, ο οποίος βρίσκεται στο Κίεβο. «Ο Γέρμακ ήταν το στοιχείο – κλειδί στο σύστημα εξουσίας που είχε δημιουργήσει ο Ζελένσκι» εξήγησε.