Η Αλβανία είναι η χώρα των θεωριών συνωμοσίας. Αυτή τη φορά στο επίκεντρο βρέθηκε η επικείμενη επέκταση των ελληνικών χωρικών υδάτων στο Ιόνιο.
Όπως μεταδίδει η αλβανική ιστοσελίδα ExitNews, πρωθυπουργός Έντι Ράμα δέχθηκε σφοδρή κριτική για τη θαλάσσια επέκταση της Ελλάδας.
Την Παρασκευή, το ελληνικό Πρώτο Θέμα έγραψε ότι εγκρίθηκε η επέκταση των χωρικών υδάτων της Ελλάδας στο Ιόνιο Πέλαγος, που μοιράζεται με την Αλβανία και την Ιταλία, από 6 σε 12 ναυτικά μίλια.
Η κοινωνία των πολιτών και τα πολιτικά κόμματα της αντιπολίτευσης στην Αλβανία αμέσως κατηγόρησαν τον Έντι Ράμα.
Ότι συμφώνησε παρασκηνιακά με την ελληνική κυβέρνηση για να καταλήξει σε συμφωνία για την οριοθέτηση ΑΟΖ μεταξύ των δύο χωρών εις βάρος της Αλβανίας.
Η συμφωνία του 2009
Η Αλβανία και η Ελλάδα υπέγραψαν μια τέτοια συμφωνία το 2009.
Το κόμμα του Ράμα, τότε αντιπολίτευση, την κατέθεσε στο Συνταγματικό Δικαστήριο που την ακύρωσε λόγω παραβιάσεων του Συντάγματος και της εδαφικής ακεραιότητας.
Το κύριο ζήτημα ήταν ορισμένες βραχονησίδες, ακατοίκητων ελληνικών νησιών χωρίς οικονομική ζωή, που βρίσκονται κοντά στην αλβανική ακτή.
Αυτές η συμφωνία του 2009 θεωρούσε ότι είχαν πλήρη επήρεια.
Η νέα συμφωνία
Ο Ράμα συμφώνησε τώρα με την ελληνική κυβέρνηση να παραπέμψει την υπόθεση της οριοθέτησης ΑΟΖ μεταξύ των δύο χωρών στο Διεθνές Δικαστήριο.
Τα νέα δημοσιοποιήθηκαν κατά την επίσκεψη του Έλληνα υπουργού Εξωτερικών Νίκου Δένδια στην Αλβανία.
Είχε προηγηθεί διαπραγμάτευση μεταξύ των δύο κυβερνήσεων επί ένα περίπου χρόνο το 2018 για μια νέα συμφωνία.
Εκείνες οι διαπραγματεύσεις διακόπηκαν χωρίς δημόσια εξήγηση αφού οι δύο κορυφαίοι διαπραγματευτές, οι υπουργοί Εξωτερικών στην Ελλάδα και την Αλβανία παραιτήθηκαν και απολύθηκαν, αντίστοιχα.
Με τη νέα κυβέρνηση του Κυριάκου Μητσοτάκη στην εξουσία το 2019, οι διαπραγματεύσεις αναμενόταν να ξαναρχίσουν, αλλά ποτέ δεν συνέβη.
Ράμα: Δικαίωμα της Ελλάδας τα 12 ναυτικά μίλια
Απαντώντας στους επικριτές του στην Αλβανία, ο Ράμα υποστήριξε σθεναρά το δικαίωμα της Ελλάδας να το κάνει, και κατηγόρησε τους επικριτές του ως «εθνικιστές».
Οι δύο πρωθυπουργοί συναντήθηκαν στην Αθήνα για να συζητήσουν το θέμα, αλλά το περιεχόμενο των συνομιλιών δεν δημοσιοποιήθηκε.
Ο Ράμα και ο Δένδιας αργότερα ανακοίνωσαν στα Τίρανα ότι είχαν συμφωνήσει προφορικά να παραπέμψουν την υπόθεση της θαλάσσιας οριοθέτησης στο Διεθνές Δικαστήριο.
Ωστόσο, η ελληνική κυβέρνηση ανακοίνωσε ότι θα διπλασιάσει πρώτα τα χωρικά της ύδατα και μετά θα πάει στο δικαστήριο.
Ο Ράμα υποστήριξε το σχέδιο ως δικαίωμα της Ελλάδας σύμφωνα με τους διεθνείς νόμους.
«Εθνικιστική λάσπη»
Τώρα που η απόφαση ελήφθη στην Ελλάδα, και με κριτική στην Αλβανία, το Σάββατο, ο Ράμα ξεκίνησε μια επίθεση εναντίον των «ανίδεων» που ρίχνουν «εθνικιστική λάσπη» και τον κατηγορούν ότι «ξεπούλησε τη χώρα».
Ο Ράμα δήλωσε ότι αποσκοπούν σε πολιτικά οφέλη κατηγορώντας τον.
Υπογράμμισε ότι η επίτευξη συμφωνίας πίσω από κλειστές πόρτες στην Ευρώπη του 21ου αιώνα είναι αδύνατη.
Επανέλαβε ότι η επέκταση των χωρικών υδάτων της Ελλάδας στα 12 ναυτικά μίλια είναι δικαίωμά της.
Δεν σχετίζεται με τη θαλάσσια οριοθέτηση με την Αλβανία.
Όπου η απόσταση μεταξύ των δύο χωρών είναι μικρότερη από 12 μίλια, το Διεθνές Δικαστήριο θα αποφασίσει την οριοθέτηση, είπε.
Ο πρωθυπουργός δημοσίευσε την απόφαση της Αλβανίας να επεκτείνει τα χωρικά της ύδατα στα 12 ναυτικά μίλια το 1990.
Τόνισε ότι όπως και η Ελλάδα δεν αντιτάχθηκε τότε, η Αλβανία επίσης δεν έχει λόγο να αντιταχθεί στην απόφαση της Ελλάδας τώρα.
«Η Αλβανία απεμπολεί μέρος της επικράτειάς της»
Οι επικριτές του υποστηρίζουν ότι, χωρίς να αντιταχθεί στην επέκταση των χωρικών υδάτων της Ελλάδας στα 12 μίλια στα Ηνωμένα Έθνη, η αλβανική κυβέρνηση απεμπολεί μέρος της επικράτειάς της και ανοίγει το δρόμο για την Ελλάδα να ενισχύσει τη θέση της στο Διεθνές Δικαστήριο.
Προσθέτουν ότι η Αλβανία δεν είχε κανένα λόγο να συμφωνήσει να παραπέμψει την υπόθεση στο Διεθνές Δικαστήριο.
Επιπλέον, κατηγορούν τον Ράμα για έλλειψη διαφάνειας σχετικά με τις συναντήσεις του και τις ανεπίσημες συμφωνίες με τον Μητσοτάκη και άλλους Έλληνες αξιωματούχους.
Τι απαντά ο Ράμα
Σύμφωνα με το αλβανικό ABCNews και το Βαλκανικό Περισκόπιο που αναμεταδίδει, πρωθυπουργός της Αλβανίας, Έντι Ράμα, σε ανάρτησή του στο Twitter, έγραψε ότι η επέκταση των 12 μιλίων της Ελλάδας στο Ιόνιο δεν έχει καμία σχέση με την οριοθέτηση ΑΟΖ μεταξύ Ελλάδας και Αλβανίας.
Μεταξύ άλλων, ο Ράμα τονίζει ότι «μετά την κατάρρευση της διαβόητης συμφωνίας του 2009 και τη διαμάχη που ακολούθησε, καταλήξαμε επιτέλους σε συμφωνία με την ελληνική πλευρά για να παραδώσουμε το οριοθέτηση των θαλάσσιων συνόρων μας στο Διεθνές Δικαστήριο!».
Επίσης ο Ράμα στη δημοσίευσή του δημοσιεύει ορισμένα έγγραφα του 1990 όταν η Αλβανία έκανε αυτό που έκανε η Ελλάδα σήμερα και αυτό είναι καταγεγραμμένο στο μητρώο των Ηνωμένων Εθνών.
Στην ανάρτησή του τονίζει ότι «ξεχύθηκε πάλι στον ωκεανό η παραπληροφόρηση για “πώληση της θάλασσας” στην Ελλάδα!
»Πρόκειται για μια ακραία ανοησία για πολιτικό κέρδος που μπορεί να γίνει πιστευτό μόνο από εκείνους που δεν θέλουν να ακούσουν ή να καταλάβουν».
«Μετά την κατάρρευση της περίφημης συμφωνίας του 2009 και τη διαμάχη που ακολούθησε, καταλήξαμε επιτέλους σε συμφωνία με την ελληνική πλευρά για να μεταφέρουμε την οριοθέτηση των θαλάσσιων συνόρων μας στο Διεθνές Δικαστήριο!
»Η επέκταση στα 12 μίλια της Ελλάδας στο Ιόνιο δεν έχει καμία σχέση με την Ιόνια ζώνη μεταξύ μας!
»Το δικαίωμα των 12 μιλίων ασκείται όπου είναι δυνατόν και όχι όπου δεν είναι δυνατόν, όπως συμβαίνει στην περιοχή μεταξύ μας όπου η διαχωριστική γραμμή θα αποφασιστεί από το δικαστήριο!
»Η Ελλάδα το έχει ασκήσει πρόσφατα, όπως η Αλβανία έχει ασκήσει από το 1990! Οι άλλοι είναι εκτός θέματος!».
Στη συνέχεια ο πρωθυπουργός της Αλβανίας δημοσιοποίησε τα έγγραφα του 1990 που βρίσκονται στα Ηνωμένα Έθνη, λέγοντας χαρακτηριστικά:
«Αφήστε τη λάσπη, εκεί που ανήκει!».
Τι λέει η αντιπολίτευση στην Αλβανία
Το μεγαλύτερο κόμμα της αντιπολίτευσης στην Αλβανία, το Δημοκρατικό Κόμμα, εξέφρασε την ανησυχία του για τις εξελίξεις στην οριοθέτηση των θαλάσσιων υδάτων με την Ελλάδα.
Μάλιστα, έθεσε δημόσια ορισμένα ερωτήματα δηλώνοντας ότι δεσμεύεται πλήρως στο σεβασμό του Δικαίου της Θάλασσας:
Το Δημοκρατικό Κόμμα της Αλβανίας παρακολουθεί με προσοχή και ανησυχία όλες τις εξελίξεις που σχετίζονται με την πρόοδο της συμφωνίας για την οριοθέτηση των θαλάσσιων υδάτων μεταξύ της Δημοκρατίας της Αλβανίας και της Δημοκρατίας της Ελλάδας.
Το Δημοκρατικό Κόμμα εκφράζει την ανησυχία του για τη σιωπή και την έλλειψη διαφάνειας της κυβέρνησης ως προς τις τελευταίες εξελίξεις σχετικά με το διάταγμα για την επέκταση των ελληνικών χωρικών υδάτων.
Αντιμέτωποι με μια κατάσταση όπου η Ελληνική Δημοκρατία έχει δηλώσει την επέκταση των χωρικών της υδάτων έως και τα 12 μίλια, είναι απολύτως νόμιμο για κάθε Αλβανό πολίτη να απευθύνει αυτά τα ερωτήματα στην Αλβανική Κυβέρνηση:
1. Γιατί η αλβανική κυβέρνηση δεν έχει προβεί με διαφάνεια όσον αφορά τις διαπραγματεύσεις για τον καθορισμό των υδάτινων συνόρων με την Ελλάδα, αν και οι διαπραγματεύσεις για το σκοπό αυτό έχουν ξαναρχίσει από το 2013;
2. Ποια είναι τα στοιχεία που έχουν διαπραγματευτεί, σε σχέση με το τι έχει συμφωνηθεί και τι δεν έχει συμφωνηθεί;
3. Έχει συζητηθεί ποτέ η ιδέα της ελληνικής κυβέρνησης να επεκτείνει τα χωρικά της ύδατα από τα 6 έως τα 12 μίλια; Εάν ναι, ποια ήταν η θέση της Αλβανικής κυβέρνησης σε αυτό το σημείο;
4. Η επέκταση της Αλβανίας από την ελληνική πλευρά των χωρικών υδάτων στα 12 μίλια, την έβαλε σε λιγότερο ευνοϊκή διαπραγματευτική θέση;
5. Έχει αναλύσει η αλβανική κυβέρνηση τις νομικές και άλλες συνέπειες αυτής της παράτασης για την οποία έχουν αναφερθεί εδώ και καιρό τα μέσα ενημέρωσης;
6. Εάν αυτή η διεύρυνση έχει θέσει την Αλβανία σε λιγότερο ευνοϊκή θέση, θα έπρεπε η αλβανική κυβέρνηση να εκφράσει τις επιφυλάξεις της σχετικά με αυτήν τη διεύρυνση καθώς και άλλες πτυχές που επιδεινώνουν τη θέση της Αλβανίας.
Το Δημοκρατικό Κόμμα της Αλβανίας δεσμεύεται πλήρως για την τήρηση του Διεθνούς Ναυτιλιακού Δικαίου, της Σύμβασης των Ηνωμένων Εθνών για το Δίκαιο της Θάλασσας του Montego Bay του 1982, την τήρηση των δικαιωμάτων όλων των μερών και την προστασία των δικαιωμάτων της Δημοκρατίας της Αλβανίας προς όφελος όλων αυτών των θαλάσσιων περιοχών που σύμφωνα με το διεθνές δίκαιο ανήκουν στη Δημοκρατία της Αλβανίας.
Το Δημοκρατικό Κόμμα καλεί την κυβέρνηση να προβεί με πλήρη διαφάνεια σε οποιαδήποτε ενέργεια ή αδράνεια εις βάρος των συμφερόντων της χώρας και εγγυάται σε κάθε Αλβανό πολίτη ότι αύριο στην εξουσία θα πολεμήσει με νόμο, σύμφωνα με την απόφαση του Συνταγματικού Δικαστηρίου, με την καλύτερη εθνική και διεθνή τεχνογνωσία, για την προστασία των νόμιμων συμφερόντων της Δημοκρατίας της Αλβανίας.
Ελληνικό υπουργείο Εξωτερικών
Σε ισχύ τίθεται από την Κυριακή 27/12 με την δημοσίευσή του στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως, το Προεδρικό Διάταγμα περί κλεισίματος κόλπων και χάραξης ευθείων γραμμών βάσης στη θαλάσσια περιοχή του Ιονίου και των Ιονίων νήσων μέχρι το Ακρωτήριο Ταίναρο της Πελοποννήσου.
Η εν λόγω πράξη φέρνει ένα βήμα πιο κοντά την ολοκλήρωση της διαδικασίας για την επέκταση της αιγιαλίτιδας ζώνης στα 12 ναυτικά μίλια στο Ιόνιο.
Σε σχετική ανακοίνωσή του, το ΥΠΕΞ σημειώνει ότι το Προεδρικό Διάταγμα εκδόθηκε σε εφαρμογή του κυρωτικού νόμου της Σύμβασης των Ηνωμένων Εθνών του 1982 για το Δίκαιο της Θάλασσας και «αποτελεί απαραίτητο βήμα για την διαδικασία επέκτασης της αιγιαλίτιδας ζώνης της χώρας στην ανωτέρω περιοχή, ενέργεια που αποτελεί, με βάση τη Σύμβαση, αναφαίρετο δικαίωμα της χώρας».
Κατά την ίδια ανακοίνωση, το Προεδρικό Διάταγμα επισημαίνει ότι η Ελλάδα επιφυλάσσεται για την άσκηση και στις λοιπές περιοχές της Επικράτειάς της των αντιστοίχων δικαιωμάτων της, όπως αυτά απορρέουν από τη Σύμβαση για το Δίκαιο της Θάλασσας, η οποία αποτυπώνει διεθνές εθιμικό δίκαιο.
Η Ελλάδα, αυστηρά προσηλωμένη στην προάσπιση του Διεθνούς Δικαίου, συμπεριλαμβανομένου του Δικαίου της Θάλασσας ενεργεί πάντα με γνώμονα τη Διεθνή νομιμότητα, καταλήγει η ανακοίνωση.
Τι σημαίνει:
Η Σύμβαση του 1982 για το Δίκαιο της Θάλασσας (UNCLOS) προσφέρει στα κράτη τη δυνατότητα θέσπισης θαλασσίων ζωνών εκκινώντας από τις ευθείες γραμμές και το κλείσιμο κόλπων.
Ετσι οι νοητές γραμμές που προκύπτουν μετά αυτές τις τροποποιήσεις καθίστανται σημεία βάσης αντί της φυσικής ακτογραμμής.
Οι ευθείες γραμμές και το κλείσιμο κόλπων δημιουργούν μια ζώνη, τα εσωτερικά ύδατα, που για παράκτια κράτη με έντονες εσοχές και κόλπους, όπως η χώρα μας, προσφέρουν επιπλέον όφελος.
Η θέσπιση των ζωνών αυτών εθνικής κυριαρχίας ανήκει στην κυρίαρχη ευχέρεια του κάθε παράκτιου κράτους ως προς το πότε, το πώς και το πού θα τις υλοποιήσει μονομερώς με εσωτερικό νομοθέτημα και κοινοποίηση στα Ηνωμένα Έθνη