Γράφει ο Γιώργος Λακόπουλος
Οι εκλογές δεν κρίνονται από δημοσκοπήσεις, δημοσιεύματα εφημερίδων και τηλεοπτικές εκπομπές. Δηλαδή δεν κρίνονται από την επικοινωνία, αλλά από την πολιτική. Και η πολιτική διατυπώνεται με τον λόγο και ασκείται με πρωτοβουλίες. Όποιος διαμορφώνει τα συμφραζόμενα της συγκυρίας των εκλογών και θέτει το κεντρικό δίλημμα της κάλπης είναι ο νικητής.
Από αυτή την άποψη το νέφος παραισθήσεων που παράγει η διαρκής -και πανάκριβη- επικοινωνιακή επίθεση της ΝΔ με τη συνδρομή της διαπλοκής υπέρ του Κυριάκου Μητσοτάκη, δεν μπορεί να κρύψει μια αλήθεια: κυρίαρχος του πολιτικού παιχνιδιού είναι πάντα ο Αλέξης Τσίπρας. Η μπάλα παίζεται πάντα στη δική του πλευρά: έχει το προνόμιο των πρωτοβουλιών στη χώρα και την εν δυνάμει αναγνώρισή του ως κεντρικού εκφραστή της ελληνικής Κεντροαριστεράς.
Οι σοβαροί πολιτικοί παρατηρητές συγκλίνουν ότι οι εξελίξεις θα κριθούν πρωτίστως από τους χειρισμούς που θα κάνει ο Πρωθυπουργός και δευτερευόντως από την πίεση που του ασκεί η αντιπολίτευση και οι μιντιακοί παράγοντες που τη συνδράμουν ή τη χειραγωγούν. Με άλλα λόγια έχει περισσότερες πιθανότητες από τον αντίπαλό του να φτάσει ως τις εκλογές ως κυρίαρχος του παιχνιδιού. Τα υπόλοιπα θα τα αναλάβουν οι ψηφοφόροι. Αν δούμε αναλυτικά τους άξονες στους οποίους θα έχουμε εξελίξεις, προκύπτει και ποιος τις ελέγχει:
–Πρώτο: το τέλος του Μνημονίου και η μεταμνημονιακή περίοδος. Ακόμη και όσοι δεν είχαν αντιληφθεί ότι υπάρχει «ντηλ» του Έλληνα πρωθυπουργού με τους εταίρους να ολοκληρωθεί ομαλά το «πρόγραμμα» – και να υποστηριχθεί η Ελλάδα στα πρώτα μεταμνημονιακή της βήματα- το ακούν όλο και πιο συχνά από επίσημα ευρωπαϊκά χείλη. Η χονδροειδής προσπάθεια του Γιάννη Στουρνάρα να παρεμβάλλει την επικίνδυνη- όπως απέδειξε ο πρώην επικεφαλής της Τράπεζας Πειραιώς Μιχάλης Σάλλας– ιδέα της προληπτικής πιστωτικής γραμμής ναυάγησε -και ίσως οσονούπω ναυαγήσει άδοξα και οι εμπνευστής της.
Έτσι ο Κυριάκος Μητσοτάκης έχασε και τον τελευταίο του σύμμαχο στην επιχείρηση ακύρωσης της ουσιαστικής και συμβολικής αξίας της εξόδου. Προηγουμένως είχε ήδη χάσει τους Ευρωπαίους που δεν αντιλαμβάνονται γιατί κάποιος που έχει συμφέρον από την έξοδο επιχειρεί να την μειώσει.
Το σενάριο είναι ορατό: ο Τσίπρας θα βγάλει τη χώρα από το Μνημόνιο και θα την «περπατήσει» στα πρώτα μεταμνημονιακά της βήματα. Με τη βοήθεια των αριθμών -που θα πάνε καλά το 2018- και τη συνδρομή των εταίρων και δανειστών -που δεν βλέπουν άλλον αξιόπιστο συνομιλητή για την ομαλοποίηση της κατάστασης στην Ελλάδα. Αυτό σημαίνει ότι ο Πρωθυπουργός θα πάει στις εκλογές με «αφήγημα» και θα είναι αυτός που θα θέσει το κεντρικό δίλημμα.
Δεύτερο: το Σκοπιανό. Η κυβέρνηση θα ολοκληρώσει τη διαπραγμάτευση για λύση στο Σκοπιανό και εφόσον την επικυρώσει η Βουλή το κύρος του Πρωθυπουργού διεθνώς θα εκτοξευθεί. Οι επιφυλάξεις για την τελική στάση του Πάνου Καμμένου δεν επηρεάζουν την επιλογή για λύση και οι αντιδράσεις που θα προκύψουν, ιδίως στη Βόρεια Ελλάδα, θα υποχωρήσουν από τη δυναμική που θα δώσει η ίδια η λύση καθώς θα απαλλάξει τη χώρα από την αγκύλωση σε μια χαμένη υπόθεση.
Στο τέλος πραγματικό πρόβλημα θα έχει ο Κυριάκος Μητσοτάκης που θα βρεθεί σε δίλημμα: είτε θα αποδεχθεί τη λύση και θα τον σουβλίσει το κοινό των συλλαλητηρίων- ίσως και με διάσπαση της ΝΔ, είτε θα την απορρίψει και θα αποδοκιμαστεί έντονα από τη διεθνή κοινότητα. Και στα δυο χαμένος είναι. Αυτό ίσως τον οδηγήσει τελικά σε αλλαγή πλεύσης και διευκόλυνση της λύσης. Σε κάθε περίπτωση το Σκοπιανό δουλεύει υπέρ του Τσίπρα, ακόμη και αν οδηγήσει σε πρόωρο διαζύγιο με τον εταίρο που κατ’ ανάγκη επέλεξε πριν από τρία χρόνια. Δύο τα κρατούμενα.
Ο τρίτος άξονας συνδέεται με τα προηγούμενα. Η λήξη της κυβερνητικής σύμπραξη ΣΥΡΙΖΑ -ΑΝΕΛ δεν οδηγεί απαραίτητα σε πτώση της κυβέρνησης και πρόωρες εκλογές, καθώς υπάρχουν εφεδρείες που μπορούν να αντικαταστήσουν τον Καμμένο. Τουλάχιστον δυο κόμματα ενδέχεται να στηρίξουν κοινοβουλευτικά τον Αλέξη Τσίπρα, αν «κόψει» με τους ΑΝΕΛ. Άλλωστε στο τελευταίο τέταρτο της τετραετίας του δεν υπάρχουν κρίσιμα νομοσχέδια προς έγκριση.
Το διαζύγιο με τον Καμμένο όμως θα επιταχύνει μια άλλη εξέλιξη :ο Τσιπρας θα ανακηρυχθεί οριστικά επικεφαλής της ελληνικής Κεντροαριστεράς, εντός και εκτός της χώρας. Μεγάλες ομάδες δημοκρατικών πολιτών θα ανακουφιστούν και οι Ευρωσοσιαλιστές θα τον εντάξουν στις γραμμές τους εν όψει των προσεχών Ευρωεκλογών.
Αυτή η εξέλιξη αλλάζει τα δεδομένα και δίνει νέα εφόδια στον Πρωθυπουργό. Ιδίως αν τη συνδυάσει με πολιτική διεύρυνση στα πλαίσια του ανασχηματισμού που τοποθετείται τώρα στα τέλη Ιουνίου.
Συμπέρασμα: Σε ό,τι αφορά τα βασικά πολιτικά ζητήματα της συγκυρίας έχουμε τρία στα τρία για τον Τσίπρα. Από εκεί και πέρα μένουν ανοιχτά δυο μέτωπα εντός της χώρας και το πρόβλημα στα ανατολικά της.
Εσωτερικά θα κριθούν πολλά από τις από τα αποτελέσματα που θα έχουν οι έρευνες της Δικαιοσύνης για τα γνωστά σκάνδαλα, και από τη συζήτηση για τη συνταγματική αναθεώρηση-, στην οποία δεν αποκλείεται να μετάσχει και η ΝΔ τελικά. Ενδεχομένη θεμελίωση των κατηγοριών για συγκεκριμένα πρόσωπα από τις ανακριτικές αρχές, θα τινάξει στον αέρα τη σπουδή της ΝΔ και του ΠΑΣΟΚ να δεχθούν τη θεωρία της «σκευωρίας» στην οποία κατέφευγαν – με ανεξήγητη σπουδή- κάποιοι από τους ερευνώμενους.
Η συζήτηση θα την αναθεώρηση του Συντάγματος θα θέσει επί τάπητος ένα παλιό δίλημμα: σε ποια κατεύθυνση θα κινηθούν οι αλλαγές. Αλλά και ποια πλειοψηφία θα σχηματιστεί για την δρομολόγησή τους.
Το ανατολικό μέτωπο με τις εντάσεις που προκαλεί διαρκώς η Άγκυρα στις ελληνοτουρκικές σχέσεις μοιάζει με ναρκοπέδιο το οποίο ο Πρωθυπουργός πρέπει να διασχίσει με ένα μαντήλι στα μάτια. Οι κυβερνητικές εκτιμήσεις συγκλίνουν με τις πληροφορίες και τις απόψεις του «διεθνούς παράγοντα» ότι ο Ταγίπ Ερντογάν επιδιώκει την «ταπείνωση» της Ελλάδας και όχι πολεμική σύρραξη, για να επιβάλει συνεκμετάλλευση στο Αιγαίο. Γι αυτό επιδιώκει να προκληθεί «θερμό επεισόδιο» από την ελληνική πλευρά, υπό την ψυχολογική πίεση που ασκεί αδιάκοπα η Τουρκία.
Από αυτή την άποψη η νευρικότητα που καλλιεργεί στις Ένοπλες Δυνάμεις ο σημερινός υπουργός Άμυνας είναι ένα ζήτημα. Αλλά αξιολογείται περισσότερο ως ένας ακόμη λόγος ολοκλήρωσης της σημερινής κυβερνητικής συμμαχίας.
Να συνοψίσουμε: Ο Αλέξης Τσίπρας έχει καλύτερα χαρτιά στα χέρια του και είναι πάντα αυτός που μοιράζει την τράπουλα. Σε όλα τα θέματα έχει πλεονεκτήματα έναντι του Κυριάκου Μητσοτάκη και σε ορισμένα ακόμη και αν δεν κερδίσει, δεν έχει κάτι να χάσει. Η πραγματική δυσκολία του -τα ελληνοτουρκικά- είναι δυσκολία ολόκληρης της χώρας.
Από αυτή την άποψη η προπαγάνδα της ΝΔ με δημοσκόπους και σχολιαστές, είναι επικοινωνιακή φούσκα. Απλώς προσπαθούν να εκβιάσουν το συμπέρασμα ότι λαϊκή δυσφορία από την ασκούμενη πολιτική, οδηγεί σε υποστήριξη προς την αντιπολίτευση. Επειδή όμως η πολιτική είναι δρόμος αντοχής όσοι νομίζουν ότι κέρδισαν ήδη την κούρσα είναι απλώς λαγοί…