Ο φόβος, λίγο πολύ, των Ελλήνων σήμερα δεν έχει να κάνει με την εξοπλιστική και αριθμητική υπεροχή του Τούρκων απέναντι, που μας έχουν φλομώσει στους κομπασμούς και τις νυχθημερόν απειλές της ύπαρξής μας.
Και δεν έχει να κάνει μ’ αυτά όχι γιατί δεν έχουν αξία και δεν είναι καθοριστικά για την έκβαση μιας μάχης, αφού είναι αποδεδειγμένη η καταστροφικότητά τους κι από την τρέχουσα εμπειρία στον Αρμενοαζέρικο πόλεμο. Αλλά γιατί ο λαός μας εξακολουθεί να αναγνωρίζει, και στη σύγχρονη εποχή, ως σπουδαιότερο και ασύγκριτο όπλο την παλικαριά του στρατιώτη στο πεδίο της μάχης.
Και επειδή βλέπει πως πορευόμαστε σήμερα ”ξαρμάτωτοι”, με παρατημένες τις αξίες και τα ιδανικά μας στο περιθώριο της ιστορίας, φοβάται πως τυχόν σύγκρουση με τον εξ Ανατολών επιβουλέα μας θα μάς βρει… ”ξεκούμπωτους”, ξένοιαστους και απρόθυμους να ανταποκριθούμε στο κάλεσμα της πατρίδας, όπως κάναμε 80 χρόνια πριν, τις μέρες της δόξας του ’40.
Τότε που ήμασταν ”άκαπνοι” μεν, αλλά προετοιμασμένοι έγκαιρα απ’ την πολιτική ηγεσία, ώστε να έχουμε ηθικό ακμαίο και φρόνημα υψηλό. Αρετές που ανέδειξαν τελικά νικητές τους Έλληνες στο Έπος του’40.
Κι αυτό γιατί, την κρίσιμη ώρα της έναρξης του ελληνοϊταλικού πολέμου, υπερίσχυσε του φόβου το πνεύμα της θυσίας και η παλικαριά των Ελλήνων που είχαν καλλιεργηθεί παιδευτικά και ιδεολογικά, έτσι ώστε να αψηφούν το θάνατο και να προτιμούν να πεθάνουν, για να μείνει όρθια η πατρίδα.
Έφτασαν να μη φοβούνται την πολυκέφαλη κινητή μηχανή του εχθρού και να σταματούν με τα στήθη τους τις κατά κύματα επιθέσεις του. Έτσι η νύχτα της 28ης Οκτωβρίου, που περίμενε ο Ιταλός πως θα ήταν νύχτα θανάτου για τους Έλληνες, έγινε νύχτα Ανάστασης, περήφανη και τρισένδοξη, στεφανωμένη με κλωνάρια από δάφνες.
Τη δύναμη της αντίστασης, το θάρρος και την αποφασιστικότητα να αντιπαλέψουν τον εχθρό μέχρις εσχάτων την άντλησαν τότε οι Έλληνες απ’ το περίσσευμα της ψυχής και την φιλοπατρία τους. Χάρη σ’ αυτά έγραψαν με το αίμα τους χρυσές σελίδες τιμής, ανδρείας και αξιοπρέπειας στο μεγάλο βιβλίο της ιστορίας του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου.
Κάτι από εκείνο το περίσσευμα της ψυχής και της εθνικής αξιοπρέπειας του ’40 είδαμε να λάμπει στα στρατευμένα μας νιάτα πριν από μήνες στον Έβρο, με αφορμή την προσπάθεια παραβίασης των συνόρων μας απ’ τον μεταναστευτικό στρατό που εργαλειοποίησε ο Ερντογάν για να ”γκριζάρει” τη Θράκη και να ανοίξει το δρόμο για την αναθεώρηση της Συνθήκης της Λωζάνης, η οποία χάραξε τα ελληνοτουρκικά σύνορα.
Ωστόσο η ανάταση ψυχής εκείνων των ημερών – που πιστοποίησε την εύρυθμη λειτουργία των αμυντικών μας γραμμών στα ΒΑ σύνορά μας – φαίνεται ότι έχει εξανεμιστεί. Έχει εξανεμιστεί αντί να γίνει αφορμή προς παραδειγματισμό το μήνυμα της επιτυχίας της:
Ότι, δηλαδή, η αποφασιστικότητα και η εγρήγορση των στρατιωτικών και πολιτικών υπευθύνων για την προάσπιση των συνόρων μας – σε συνδυασμό με την οργάνωση, βάσει σχεδίου, όλων των υπηρεσιών του κράτους (κυρίαρχα του στρατού και της Αστυνομίας μας) – είναι εγγύηση επιτυχίας.
Η απάντηση, τώρα, στο γιατί έχει εξανεμιστεί η ψυχική ανάταση των υπερασπιστών των συνόρων μας, βρίσκεται στην πολιτική επιρροή που ασκεί στην… ευάλωτη στις έξωθεν παρεμβάσεις κυβέρνησή μας η Άνγκελα Μέρκελ. Καθώς και στην έμμεση γερμανική ”σύσταση” για χαλάρωση της αυστηρότητας και… διευκόλυνση της διέλευσης των μεταναστών απ’ τις διόδους των διακινητών (που είχαν ”σφραγιστεί” από μας τον Μάρτιο), για χάρη της αποσυμφόρησης της Τουρκίας.
Σημειωτέον ότι το άνοιγμα στις διόδους διακίνησης το προκάλεσε η – εν είδει αποστρατικοποίησης – μείωση των συνοριοφυλάκων και η διάλυση της 7ης Μηχανοκίνητης ταξιαρχίας στον Προβατώνα του Έβρου (που είχε την έδρα της στο στρατόπεδο ”Δελαγραμμάτικα” του Σουφλίου), για να μετατραπούν οι εγκαταστάσεις της ουσιαστικά σε Δομή Φιλοξενίας λαθρομεταναστών…
Τώρα θα μου πείτε ότι το διακινδυνεύον ”σημείον” της κυριαρχίας μας είναι πρωτίστως το Αιγαίο και σε δεύτερη μοίρα έρχεται η Θράκη και το μειονοτικό (θέμα αναγνώρισης ”τουρκικής μειονότητας”), που θα παρουσιάσει η Τουρκία εμβόλιμα – σαν κερασάκι στην τούρτα των διεκδικήσεών της – κατά τις εφ’ όλης της ύλης διαπραγματεύσεις της με την Ελλάδα στη Χάγη.
Και θα ‘χετε δίκιο, εν μέρει. Και το ”εν μέρει” αφορά την πίστη μου πως αμφότερα είναι συνεξαρτώμενα, καθώς αλληλεπιδρούν μεταξύ τους σε κάθε απόφαση για αναθεώρηση της Συνθήκης της Λωζάνης που αφορά είτε την αποστρατικοποίηση των ακριτικών μας περιοχών είτε την αναγνώριση ”τουρκικής” μειονότητας σε Αιγαίο (Δωδεκάνησα) και Θράκη.
Ωστόσο όλο το βάρος πέφτει αυτήν τη στιγμή, – και σωστά – στο Αιγαίο, γιατί διακυβεύεται κυριολεκτικά το όλον όχι μόνο του Αιγαιακού Ελληνισμού, αλλά του Ελληνισμού γενικότερα. Οπότε η αγωνία είναι δικαιολογημένη, δεδομένων και των άλλων αδυναμιών μας τις οποίες δε σταθήκαμε ικανοί ακόμα να καλύψουμε ευελπιστώντας – ως συνήθως – στον παρεμβατισμό της Ευρώπης και της Αμερικής για την αποφυγή πολεμικής σύρραξης με την Τουρκία.
Πέραν αυτού συνεχίζουμε να λογαριάζουμε την όλη κατάσταση που έχει διαμορφωθεί στην περιοχή μας με τα παλιά δεδομένα, όπου τον πρώτο λόγο στο Αιγαίο είχε το ελληνικό Πολεμικό Ναυτικό. Αυτό ίσχυε πράγματι κατά τα χρόνια της σύγχρονης ελληνικής ιστορίας και έκανε τον Στόλο μας να ξεχωρίζει για την ικανότητα, την ετοιμότητα, τη σοβαρότητα και την ψυχραιμία των πληρωμάτων του.
Ωστόσο – αν και είναι δεδομένα αυτά και σήμερα – δεν αρκούν, γιατί άλλαξαν – εντωμεταξύ – οι συσχετισμοί στο Αιγαίο. Και άλλαξαν εξαιτίας της εξοπλιστικής αναβάθμισης της Τουρκίας και της δικής μας ηττοπαθούς στασιμότητας, η οποία έχει να κάνει όχι μόνο με την οικονομική δυσπραγία που μας ταλανίζει την τελευταία τουλάχιστον δεκαετία εμποδίζοντας την αντικατάσταση των γηραιών πλοίων του Στόλου μας, αλλά και με την κάμψη του εθνικού μας φρονήματος μετά την τραγωδία στα Ίμια.
Έτσι – εκεί που νιώθαμε, κατά το παρελθόν, κυρίαρχοι των θαλασσών μας – βρεθήκαμε ελλειμματικοί σήμερα έναντι του εχθρού κι αυτό μας δημιούργησε ανασφάλεια και μας ώθησε σε βεβιασμένες κινήσεις τόσο στα εξοπλιστικά, όσο και στη διπλωματία.
Είναι πρόσφατη, άλλωστε, η επίσπευση των διαδικασιών για κάλυψη των αμυντικών αναγκών μας. Διαδικασιών που λόγω βεβιασμένων κινήσεων – στο παραπέντε πιθανού ”θερμού επεισοδίου” με την Τουρκία – δεν φαίνονται ικανές να ανταποκριθούν στις ανάγκες μας στον χρόνο που απαιτείται η αντικατάσταση των παλιών από τα καινούρια, με κίνδυνο να βρεθούμε εκτεθειμένοι απέναντι στα σύγχρονα οπλικά της συστήματα και τον εκσυγχρονισμένο της Στόλο.
Το ίδιο αργοπορημένοι εμφανιζόμαστε μόνιμα και σε διπλωματικό επίπεδο. Κι αυτός είναι ο λόγος που δεν πήραμε είδηση καν το προανάκρουσμα του τουρκολιβυκού μνημονίου, με αποτέλεσμα να τρέχουμε ως Επιμηθείς να προλάβουμε τα καταιγιστικά επακόλουθα γεγονότα.
Το ίδιο βιαστικά και επιπόλαια φερθήκαμε και στην περίπτωση της ελληνοαιγυπτιακής συμφωνίας, όπου – πέραν της υπερβολικά μειωμένης επήρειας των νησιών μας – δεχτήκαμε, υπό τον φόβο των Τούρκων, να την υπογράψουμε ημιτελή αφήνοντας ακάλυπτη τη θαλάσσια ζώνη μεταξύ 28ου-32ου μεσημβρινού (συμπεριλαμβανομένου του Καστελόριζου και της μισής Ρόδου) προς μεγάλη αγαλλίαση του ”σουλτάνου” και των νεο-Οθωμανών του.
Εδώ, στα χάλια αυτά, μας έφερε φυσικά η πολιτική του κατευνασμού που ακολουθούμε με θρησκευτική ευλάβεια και ποδηγέτηση χρόνων απ’ την εποχή των Ιμίων (1996). Γιατί από τότε κι απ’ τη Συμφωνία της Μαδρίτης που ακολούθησε ένα χρόνο μετά (1997), άρχισε το ”γκριζάρισμα” του Αιγαίου.
Ένα ”γκριζάρισμα” που είναι προς το συμφέρον όχι μόνο της Τουρκίας, αλλά και της φίλης και συμμάχου μας πλέον Αιγύπτου η οποία – επωφελούμενη του φόβου μας απ’ την επιθετικότητα της Τουρκίας – πήρε τα περισσότερα στη συμφωνία που συνυπογράψαμε (συμπεριλαμβανομένης της λεκάνης του Ηροδότου), με αποτέλεσμα να φαίνεται ”αδιάθετη” (άρα διεκδικούμενη) όχι μόνο η θαλάσσια περιοχή την οποία αφήσαμε στην ελληνοαιγυπτιακή συμφωνία (28ος-32ος μεσημβρινός), αλλά και όλη η άλλη μέχρι την Ανατολική Μεσόγειο.
Και το τραγικό είναι ότι δεν καταλάβαμε ακόμα ότι όσο λιγότερα απ’ αυτά που δικαιούμαστε διεκδικούμε, τόσο περισσότερα από μας θα διεκδικεί η Τουρκία. Αυτός είναι ο λόγος που δεν… εκτιμήθηκε από αυτήν η αναγγελθείσα δια του Γεραπετρίτη αυτάρκειά μας, η οποία μας περιορίζει στην ”οριοθέτηση ταπεινότητας” των 6 νμ (αν και δικαιούμαστε 12) – τα οποία ήδη υπάρχουν ως κεκτημένα μας απ’ το 1936).
Κι όταν λέω ότι δεν εκτιμήθηκε ούτε αυτό εκ μέρους των Τούρκων, εννοώ την προσέγγιση στα 8-9 νμ απ’ το Καστελόριζο του τουρκικού ωκεανογραφικού Oruc Reis με συνοδεία δυο βοηθητικών (”Ataman” και ”Cengiz Han”), με φανερή την πρόθεση της Τουρκίας να κλιμακώσει την ένταση με τις εκεί δυνάμεις του Στόλου μας, σε σημείο που να σπάσει και την ”κόκκινη γραμμή” των 6 νμ…
Για τον λόγο αυτό και με δεδομένη την αποθράσυνση της Τουρκίας, τα πλοία του ΠΝ – με μπροστάρηδες τα υποβρύχιά μας – βρίσκονται ήδη σε διάταξη μάχης και σχηματίζουν ένα αδιαπέραστο ”τείχος” προστασίας απέναντι στα τουρκικά υποβρύχια, για την περίπτωση που θα επιχειρηθεί παραβίαση της ”κόκκινης γραμμής άμυνας και ελληνικής αξιοπρέπειας” των 6 νμ…
Μιλάμε ακόμα για ελληνική αξιοπρέπεια, όταν απεμπολήσαμε από μόνοι μας (δια χειλέων του κυβερνητικού εκπροσώπου Γιώργου Γεραπετρίτη) τα δικαιώματά μας. Δικαιώματα που είναι σύννομα με το Δίκαιο της Θάλασσας και αφορούν την επέκταση των χωρικών μας υδάτων απ’ τα 6 στα 12 μίλια…
Μιλάμε για ”κόκκινες γραμμές” τις οποίες καταπατήσαμε επανειλημμένα αποδεχόμενοι σιωπηρά τις τουρκικές Navtex σε νησιά μας: από τη Λήμνο, τη Σαμοθράκη, τη Χίο, τη Λέσβο και τα Ψαρά μέχρι τη Ρόδο, το Καστελόριζο, την Κάρπαθο, την Κάσο και το Νότιο Κρητικό Πέλαγος.
Αν αυτό το ονομάζει ”εθνική αξιοπρέπεια” η κυβέρνηση του Κυριάκου Μητσοτάκη, εγώ το λέω ”Όπισθεν ολοταχώς” στο ταπεινωτικό δόγμα κατευνασμού και ηττοπαθούς Εξωτερικής πολιτικής των Πάγκαλου – Σημίτη. Στο δόγμα της απεμπόλησης των Ιμίων και της σημαίας μας, που την πήρε τελικά ο αέρας κι αυτό συνιστά πράξη εθνική ατίμωσης και αναξιοπρέπειας.
Μιας αναξιοπρέπειας που διαιωνίζεται, δυστυχώς, και δεν την ξεπλένει η ”κολυμβήθρα του Σιλωάμ” ούτε κι αν έχει την έκταση των υδάτινων δεξαμενών του Έβρου. Γι’ αυτό ας μην ταυτίζει μάταια και προπαγανδιστικά η κυβέρνηση το χθες με το σήμερα προσπαθώντας να κρατήσει αλώβητο στις μνήμες μας το Μαρτιάτικο σάλπισμα της αντίστασης στον Έβρο.
Έχουμε συνειδητοποιήσει, ήδη, πως εκείνο προδόθηκε τελικά με τις παρεμβάσεις των φιλότουρκων φίλων της (βλ. Μέρκελ) και τώρα δεν υπάρχει πλέον το χρονικό και διπλωματικό περιθώριο να αναζητήσει μια ”Κολυμβήθρα του Σιλωάμ” για τα εγκληματικά λάθη της στο Αιγαίο…
Κρινιώ Καλογερίδου (Βούλα Ηλιάδου, συγγραφέας)