«Να συμμορφωθεί η Τουρκία με όσα προβλέπουν οι συνθήκες και το διεθνές δίκαιο και να αφήσει κατά μέρος αυτές τις προκλήσεις», δήλωσε ο πρωθυπουργός, Αλέξης Τσίπρας, απαντώντας σε ερώτηση για την ανάγνωση του Κορανίου και την τέλεση προσευχής στην Αγία Σοφία της Κωνσταντινούπολης, κατά τη διάρκεια συνέντευξης Τύπου, μετά την ολοκλήρωση των εργασιών της Συνόδου Κορυφής της ΕΕ. Ο πρωθυπουργός επισήμανε πως πρόκειται για μία προσπάθεια να αξιοποιηθεί η Αγία Σοφία με τρόπο που δεν αρμόζει στην ιστορία και τον χαρακτήρα του μνημείου και παρατήρησε πως «η σταθερή και σθεναρή αντίδραση της ελληνικής κυβέρνησης βρήκε ανταπόκριση από την ΟΥΝΕΣΚΟ και το Στέϊτ Ντιπάρτμεντ».
Αναφερόμενος στη συζήτηση που έγινε στη σύνοδο κορυφής, ο πρωθυπουργός σημείωσε ότι «το βασικό ερώτημα είναι κατά πόσον μπορούμε να αντιμετωπίσουμε τις παγκόσμιες, ευρωπαϊκές και περιφερειακές προκλήσεις, πάντα μέσω μιας ρεαλιστικής διπλωματικής προσέγγισης και στη βάση του διεθνούς δικαίου, της προστασίας των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και των ευρωπαϊκών αξιών».
Ανέφερε πως κατά τη σύνοδο επαναβεβαιώθηκε «η ακλόνητη στήριξή μας στη συνθήκη των Παρισίων για την κλιματική αλλαγή, τονίζοντας τη σημασία που έχει η λήψη διεθνών μέτρων έγκαιρα για την προστασία του κλίματος».
Σε ό,τι αφορά στα ζητήματα άμυνας και ασφάλειας, είπε πως έγινε σημαντικό βήμα και σημείωσε πως «συμφωνήσαμε πως δεν μπορούμε παρά να προχωρήσουμε συλλογικά, με περαιτέρω συντονισμό και ενίσχυση των κοινών μας δυνατοτήτων». Η Ευρώπη πρέπει να έχει τη δική της πολιτική άμυνας για να ενισχύσει τον ρόλο της ως σημαντικού παγκόσμιου παίκτη, υποστήριξε ο κ. Τσίπρας.
Κατεξοχήν ευρωπαϊκό ζήτημα το Κυπριακό
Ιδιαίτερη αναφορά έκανε ο πρωθυπουργός στο Κυπριακό, σημειώνοντας πως έθεσε το ζήτημα αυτό χθες, χαρακτηρίζοντας τη συζήτηση ουσιαστική. Ειδικότερα, ανέφερε πως τόνισε ότι πρόκειται για ένα κατεξοχήν ευρωπαϊκό ζήτημα και σημείωσε πως «ίσως το πιο κρίσιμο διακύβευμα για την αναβάθμιση του περιφερειακού και διεθνούς ρόλου της ΕΕ αποτελεί σήμερα η προοπτική δίκαιης και βιώσιμης επίλυσης του Κυπριακού και η εξασφάλιση του σεβασμού καλής γειτονίας στο Αιγαίο, όπου δυστυχώς το τελευταίο διάστημα – παρά το γεγονός ότι από την ελληνική πλευρά γίνονται βήματα προσέγγισης του διαλόγου και της καλής γειτονίας- από την πλευρά των γειτόνων μας είχαμε μια ένταση της αεροναυτικής δραστηριότητας και παραβατικότητας στο Αιγαίο».
Σε αυτό το πλαίσιο, προσέθεσε πως «υπογραμμίσαμε πως μπορούμε να δώσουμε νέα ώθηση στις ευρω-τουρκικές σχέσεις και να εργαστούμε για μια πραγματικά στρατηγική συνεργασία, στη βάση της ενταξιακής πορείας της γείτονος, στο βαθμό που και από την άλλη πλευρά θα δούμε τη διάθεση για βήματα καλής γειτονίας, αλληλοσεβασμού, και κυρίως σεβασμού των διεθνών συνθηκών και του διεθνούς δικαίου».
Στο σημείο αυτό ανέδειξε τον καθοριστικό ρόλο που μπορεί να έχει η ΕΕ, σε συνεργασία με τον ΟΗΕ, στις εν εξελίξει συνομιλίες, στην πορεία για μια δίκαιη και βιώσιμη λύση στο Κυπριακό. «Πιστεύω ότι η ΕΕ δοκιμάζεται σε αυτές τις διαπραγματεύσεις, τις δυνατότητες της να στηρίξει το δίκαιο αίτημά μας για κατάργηση του αναχρονιστικού πλαισίου των εγγυήσεων και αποχώρηση των τουρκικών στρατευμάτων από το νησί».
Επισήμανε επίσης πως σε συντονισμό με τον Πρόεδρο Αναστασιάδη εξέφρασε την ελπίδα ότι οι επικείμενες συνομιλίες στην Ελβετία θα θέσουν τις βάσεις για τη δίκαιη και βιώσιμη λύση, ότι θα αποτελέσουν ένα βήμα προς τα μπροστά και διαμήνυσε ότι η Ελλάδα θα καταβάλει κάθε προσπάθεια ώστε να σημειωθεί πρόοδος στο κεφάλαιο της ασφάλειας, στο οποίο εμπλέκεται.