Αγρότες, κτηνοτρόφοι, αλιείς και βιοτέχνες, σιωπηλά, ολοένα μειώνονται και μαζί τους απομειώνεται στα μουλωχτά ένας πολιτισμός χιλιετηρίδων
Του Θεόδωρου Ε. Παντούλα*
Μας το θύμισαν οι κινητοποιήσεις των Ευρωπαίων αγροτών! Εδώ το έχουμε λησμονήσει, κι ας μη λείπουν οι μεγάλες κουβέντες για την παραγωγική ανασυγκρότηση της χώρας από καμιά προεκλογική μας περίοδο. Στην πραγματικότητα, όμως, εδώ και χρόνια, ζούμε τον μεθοδευμένο θάνατο της ελληνικής περιφέρειας.
Τα σύνορα της χώρας, εντούτοις, παραμένουν οι περιφέρειές της. Και οι κάτοικοί τους είναι οι ακρίτες μας. Αυτοί κράτησαν τον τόπο μας, κι όχι οι Αθηνέζοι γραφειοκράτες. Αυτοί ήταν οι φορείς των αξιών, οι υπερασπιστές των συμβόλων και οι θεματοφύλακες μιας σπουδαίας άυλης και υλικής παρακαταθήκης. Αυτοί με τους κόπους τους, εν τέλει, πότισαν το δέντρο της Ιστορίας.
Κι όμως, αγρότες, κτηνοτρόφοι, αλιείς και βιοτέχνες, σιωπηλά, ολοένα μειώνονται και μαζί τους απομειώνεται στα μουλωχτά ένας πολιτισμός χιλιετηρίδων.
Τη θέση των πάλαι ποτέ δημιουργών καταλαμβάνουν δανειολήπτες οι οποίοι, παρά την όψιμη πιστοληπτική τους αναβάθμιση, μένουν καταυλισμένοι στη χαβούζα στην οποία από καιρό έχει εγκλωβιστεί ο μισός πληθυσμός της χώρας. Ένα νέο προλεταριάτο σχηματίζεται γοργά, χωρίς ρίζες, χωρίς κληρονομιές, χωρίς αναφορές. Με χάι-τεκ μοναξιές, στους οποίους τα μόνα που επιτρέπονται, εκτός από το χαπάκωμα, είναι ο προσδιορισμός του φύλου τους και η κατανάλωση επιδομάτων στα υποκαταστήματα των πολυεθνικών.
Και οι αποψιλωμένες περιφέρειες, αφού τις ξεπατώσαμε θεσμικά, διοικητικά και πληθυσμιακά, γίνονται σταδιακά ευέλικτες οικονομικές ζώνες ή καρτ ποστάλ για εξεζητημένους βιγκανιστές και καλόγουστους παραλήδες.
Όλων τούτων προηγήθηκε η σοσιαλιστικής έμπνευσης αποκέντρωση των σκυλάδικων. Αφού δεν βγήκαμε από την τότε ΕΟΚ, μπήκαμε με τα μπούνια στην εποχή του ουίσκι! Αρχικά, οι άνθρωποι επιδοτούνταν για να θάβουν σε χωματερές τις σοδειές τους. Μετά, ο εκμαυλισμός προχώρησε σε φόρα παρτίδα χρηματισμό τους για να δηλώνουν, αλλά να μην παράγουν. Αλλά -ω του ευρωπαϊκού θαύματος!- τίποτε δεν έλειπε! Κάναμε εισαγωγές των πάντων. Μέχρι και μεταξωτά βρακιά γέμισαν τα πανηγύρια μας. Στο τέλος, μαζί με εμάς ξέμαθαν κι αυτοί ότι «αν δεν βρέξεις κώλο, ψάρι δεν τρως».
Ο μαρασμός της υπαίθρου δεν συνεπάγεται απλώς μια πρωτοφανή διατροφική και ενεργειακή εξάρτηση. Σηματοδοτεί τον θάνατο του πολιτισμού όπως τον γνωρίζουμε. Καμιά υπερβολή σε αυτό. Έχουμε σπάσιμο της αλυσίδας και απώλεια της μνήμης. Τίποτα δεν μεταδίδεται από γενιά σε γενιά, εκτός από τα λύματα των μέσων μαζικής ακοινωνησίας.
Όσοι δεν κλείνουν τα μάτια βλέπουν μια νέα γενιά ανθρώπων (που με επιτυχία τη μιμούνται οι μεγαλύτεροι), που θεωρούν την αναπηρία τους στοιχείο ευρωστίας. Μια γενιά που δεν ξέρει να ξεχωρίσει το ραδίκι από το γαϊδουράγκαθο! Μια γενιά χωρίς μαστόρους και χειρώνακτες. Μια γενιά που, επαιτώντας ψίχουλα, συλλαβίζει σπασμένες σκέψεις από ξένες γλώσσες. Μια γενιά που (έπειτα από τόση σεξουαλική απελευθέρωση) αγγίζεται ολοένα λιγότερο! Μια γενιά που όχι απλώς αδυνατεί να σύρει τον χορό, αλλά αδυνατεί να πιαστεί χέρι με χέρι σε χορούς λυτρωτικούς.
Κι όμως, ο πλούτος των ανθρώπων δεν ήταν, ούτε είναι οι χρηματιστηριακές φούσκες και τα πουρμπουάρ των Βρυξελλών. Ο πλούτος των ανθρώπων -αιώνες τώρα- είναι η ταυτότητά τους, δηλαδή η ιστορία τους, ο τόπος τους και τα αγαθά που παράγουν με τον ιδρώτα του προσώπου τους.
Θα το καταλάβουμε αυτό όταν μας λείψει το ψωμί. Βλέπετε, τα δομημένα ομόλογα και τα ανθρώπινα δικαιώματα μέχρι σήμερα φάγανε πολλούς, αλλά δεν χόρτασαν κανέναν.
*Προεδρεύων της Δημοκρατικής Αναγέννησης