Περισσότεροι από 3.500 Καλύμνιοι βρήκαν καταφύγιο στην Λωρίδα της Γάζας, στην διάρκεια της γερμανικής κατοχής, όπως δήλωσε σήμερα στην ΕΡΤ ο συνταξιούχος εκπαιδευτικός Γιάννης Πατέλης. Ο κ. Πατέλης εξήγησε ότι όταν το νησί πέρασε από την ιταλική κατοχή στην γερμανική κατοχή, περίπου το φθινόπωρο του 1943 τα πράγματα δυσκόλεψαν.
Έπεσε μεγάλη πείνα, που δυσκόλεψε και τους Γερμανούς. Γι’ αυτό κι εκείνοι έκαναν πως δεν έβλεπαν το πέρασμα των Καλύμνιων στην Τουρκία, η οποία βοηθούσε τότε τους Έλληνες να φεύγουν από τα νησιά.
Η Λωρίδα της Γάζας τότε τελούσε υπό την λεγόμενη Βρετανική Εντολή. Οι Καλύμνιοι περνούσαν με πλοιάρια από το ακρωτήριο της Καλής, στην Ψέρημο και από εκεί στην Τουρκία. Με τα τραίνα στην συνέχεια έφευγαν για την Μέση Ανατολή. Στην Γάζα υπήρχαν οργανωμένα κλειστά στρατόπεδα προσφύγων από τους Βρετανούς.
Όσοι μπορούσαν έφυγαν για την Αίγυπτο, όπου κατατάσσονταν στον ελληνικό στρατό της Μέσης Ανατολής. Οι άλλοι έμεναν στα λεγόμενα Campus στην Γάζα. Ήταν κλειστές δομές, με Άγγλο διοικητή. Για να μπεις και να βγεις στα στρατόπεδα χρειαζόσουν ειδική άδεια. Ήταν τρία τα στρατόπεδα στα οποία φιλοξενούνταν κυρίως οι Καλύμνιοι. Η ζωή εκεί ήταν οργανωμένη. Υπήρχαν δάσκαλοι και γιατροί. Το ιατρείο είχε κυρίως Καλύμνιους γιατρούς, λέει ο κ. Πατέλης στην ΕΡΤ. Οι περισσότεροι δάσκαλοι ήταν από την Σάμο.
Οι Έλληνες έμειναν σε αυτά τα στρατόπεδα περίπου δύο χρόνια, μέχρι να τελειώσει ο πόλεμος. Στην αρχή του καλοκαιριού του 1945 άρχισαν να επιστρέφουν στα νησιά. Ο μεγάλος όγκος των Ελλήνων έκανε το ταξίδι της επιστροφής με πλοίο του Ερυθρού Σταυρού, το οποίο μοίρασε τον κόσμο στα νησιά, είπε ο κ. Πατέλης.