Άσχημο πράγμα η προσφυγιά, η σκέψη του ανθρώπου πως ”κατάντησε πραμάτεια” και εξαναγκάζεται να εγκαταλείψει τον τόπο του για να επιζήσει. Άσχημα και αυτά που ακολουθούν τους πρόσφυγες στο δρόμο της ξενιτιάς τους: αισχροκέρδεια, αγώνας για επιβίωση, επιδημίες, στερήσεις και απογοητεύσεις.
Τα ξέρουμε, τα ζήσαμε, τα κουβαλάμε στο αίμα μας 99 χρόνια τώρα. Κουβαλάμε στο αίμα μας το αίμα των ξεριζωμένων Μικρασιατών και Ποντίων προσφύγων, των Ελλήνων των Χαμένων Πατρίδων μας που έπεσαν θύμα της Μικρασιατικής Καταστροφής μας.
Κουβαλάμε στο αίμα μας την ατέλειωτη νύχτα του θριάμβου της τουρκικής βαρβαρότητας.
”Κανένας δεν αφήνει την πατρίδα του, εκτός κι αν η πατρίδα του δεν τον αφήνει να μείνει …”, λέει η Κενυάτισσα ποιήτρια Ουαρσάν Σάιρ.
Κι αυτό βιώνουν σήμερα οι Αφγανοί πρόσφυγες, κυνηγημένοι απ’ την ίδια τους την πατρίδα. Το κατακτημένο απ’ τους Ταλιμπάν Αφγανιστάν, που ανάγκασε χιλιάδες από αυτούς να τραπούν σε φυγή στις τέσσερις γωνιές του ορίζοντα, για να γλιτώσουν απ’ την μέγγενη του θανάτου.
Τι τραγική ειρωνεία… Από την ίδια μέγγενη προσπαθούσαν να γλιτώσουν τρία χρόνια πριν (2018) οι πρόσφυγες Γεζίντι που έφτασαν στην Ελλάδα κυνηγημένοι απ’ τους Αφγανούς του ISIS οι οποίοι τους απειλούσαν να τους κάψουν ζωντανούς στην πατρίδα τους.
Το κακό είναι ότι συνέχισαν να τους απειλούν και στην Ελλάδα οι Αφγανοί ”πρόσφυγες – τρομοκράτες” (που είχαν εξασφαλίσει χαρτιά παροχής ασύλου απ’ τη χώρα μας…), όταν εγκαταστάθηκαν τελικά στις υποβαθμισμένες περιοχές της Αθήνας όπου διαβιούσαν οι διώκτες τους μαζί με Άραβες μετανάστες κουβαλώντας την εξτρεμιστική ιδεολογία του ”Ισλαμικού Κράτους” στα Κέντρα Φιλοξενίας Προσφύγων.
Άλλο όμως οι Αφγανοί τρομοκράτες κι άλλο οι Αφγανοί πρόσφυγες με ιδεολογία που βρίσκεται στον αντίποδα της ιδεολογίας εκείνων. Και αυτοί οι τελευταίοι – κοντά μισό εκατομμύριο, όπως υπολογίζει ο ΟΗΕ – πήραν το δρόμο της προσφυγιάς σήμερα μετά την ανάκτηση του ελέγχου της χώρας τους απ’ τους Ταλιμπάν τρομοκράτες.
Ήδη οι ρυθμοί εκκένωσης της εκρηκτικής πρωτεύουσας του Αφγανιστάν Καμπούλ(όπου παραμένουν εγκλωβισμένοι – προς όνειδος των ελληνικών αρχών – 10 Αφγανοί παλιοί συνεργάτες της ελληνικής δύναμης του ΝΑΤΟ) και οι πτήσεις απεγκλωβισμού των κατοίκων έχουν πολλαπλασιαστεί,υπό τον φόβο νέας αιματοχυσίας , μετά τη διπλή επίθεση στο αεροδρόμιο η οποία κόστισε τη ζωή σε 103 ανθρώπους εκ των οποίων οι 13 Αμερικανοί στρατιώτες.
Αυτός είναι ο λόγος, όπως και το περιορισμένο χρονικό όριο εκκένωσης (31η Αυγούστου η προθεσμία λήξης των Ταλιμπάν), που η ΕΕ θέλει να αποφύγει την επανάληψη της προσφυγικής κρίσης του 2015. Της κρίσης που (σύμφωνα με έρευνα του BBC) έφτασε το 2020 να κατατάσσει την Ελλάδα σαν 7η χώρα προτίμησης των Αφγανών, με τέταρτη επιλογή την Τουρκία.
Ενδείξεις ότι η περσινή επιλογή της Ελλάδας σαν χώρας προορισμού τους ισχύει και σήμερα για τους Αφγανούς πρόσφυγες – προσαυξημένη, μάλιστα, λόγω των εκρηκτικών καταστάσεων στην πατρίδα τους – αποτελούν οι δημοσιογραφικές πληροφορίες που μιλούν για αφγανικές αφίξεις σε Αιγαίο και Θράκη.
Στη πρώτη περίπτωση γίνεται λόγος για άφιξη ομάδας Αφγανών προσφύγων σε μικρό νησί του Αιγαίου (”μια ανάσα απ’ τα τουρκικά παράλια”), όπου εντοπίστηκαν να… ”λιάζονται” στην πλατεία ή να κυκλοφορούν ελεύθερα στο κέντρο του νησιού, χωρίς να έχει γνωστοποιηθεί το πότε και πώς έφτασαν εκεί. Απλά εικάζεται ότι έφτασαν με σκάφος και όχι με κοινό ”δουλεμπορικό” διακινητών.
Στην δεύτερη περίπτωση, αυτήν της διέλευσης Αφγανών προσφύγων απ’ τα ελληνοβουλγαρικά σύνορα, γίνεται φανερό ότι η Τουρκία – δια της παραπλανητικής μεθόδου που χρησιμοποιεί στις σχέσεις της με την Ελλάδα (οι οποίες μεταφράζονται με το ”άλλα υπόσχομαι ή υπογράφω και άλλα κάνω”) – επιχειρεί να μας στείλει μέσω Βουλγαρίας Αφγανούς πρόσφυγες.
Η ”ευάλωτη” (γεωπολιτικά και αμυντικά) για την Ελλάδα περιοχή της Θράκης είναι ο Έβρος (κομβικό σημείο συνάντησης ελληνοβουλγαρικών και ελληνοτουρκικών συνόρων). Ειδικότερα μάλιστα το σημείο εκείνο στο βόρειο τμήμα του ποταμού, όπου – λόγω των υψηλών θερμοκρασιών – έχει σχεδόν εξαφανιστεί το υδάτινο εμπόδιο για όσους επιχειρούν να τον περάσουν από Τουρκία ή Βουλγαρία.
Ας μην ξεχνάμε ότι κατά την ελληνοτουρκική κρίση του 1987 η Τουρκία σχεδίαζε τη διέλευση τουρκικών στρατευμάτων από εκεί μέσω βουλγαρικού εδάφους, με σκοπό να περικυκλώσει τις ελληνικές δυνάμεις του Δ’ Σώματος Στρατού και να καταλάβει τον νομό Έβρου.
Ας μην ξεχνάμε, επίσης, ότι τον Σεπτέμβριο του 2003 Τούρκοι πραξικοπηματίες που σχεδίαζαν την πτώση του νεοεκλεγέντα τότε πρωθυπουργού Ταγίπ Ερντογάν (το σχέδιο ”ΒΑΡΙΟΠΟΥΛΑ” αποκαλύφθηκε το 2010) είχαν βάλει ”σημάδι” το ίδιο ακριβώς σημείο στον Έβρο για τη διαφυγή τους στην Ελλάδα σε περίπτωση αποτυχίας τους.
Προς την οικεία, λοιπόν, για τους διακινητές συγκεκριμένη περιοχή των συνόρων μας κατευθύνονταν ήδη αυτές τις μέρες Αφγανοί πρόσφυγες, οι οποίοι – παρασυρμένοι από μια φήμη των μέσων κοινωνικής δικτύωσης ότι η Ελλάδα θα ανοίξει τη συνοριακή πύλη στην Αδριανούπολη μεταξύ 28ης και 31ης Αυγούστου – έσπευσαν να περάσουν τις αντίστοιχες του Παζάρκουλε ή του Καπίκουλε, για να περάσουν – μέσω των ελληνοτουρκικών ή των ελληνοβουλγαρικών συνόρων – στο έδαφός μας.
Ωστόσο οι περισσότεροι δεν τα κατάφεραν, γιατί συνελήφθησαν από Τούρκους συνοριοφύλακες της τουρκικής Στρατοχωροφυλακής.
Μόνο λίγοι Αφγανοί (”ντυμένοι με βαριά για την εποχή ρούχα”) κατάφεραν τελικά να περάσουν τα ελληνικά σύνορα προερχόμενοι από την Βουλγαρία (η οποία έχει ήδη εγκαταστήσει στα σύνορά της με την Τουρκία και την Ελλάδα σκοπιές-φρούρια με 400-700 στρατιώτες).
Ας σημειωθεί, παρεμπιπτόντως, ότι η Βουλγαρία (η πιο φτωχή χώρα της ΕΕ) είχε περιφράξει, στο ενδιάμεσο της χρονικής περιόδου 2013-’18, τα βουλγαροτουρκικά σύνορα νοτιοανατολικά με συρματόπλεγμα 259 χιλιομέτρων.
Επί πρωθυπουργίας μάλιστα του Μπόικο Μπορίσοφ, η διοίκηση της Σόφιας (σε συνεργασία με το υπουργείο Εσωτερικών της Βουλγαρίας) αποφάσισε να μην δεχθεί πολλούς μετανάστες. Και σε αυτούς όμως που την επέλεξαν ως τόπο διαμονής τους δείχνει με τον τρόπο της την έξοδο, αφού – με το να μην τους εντάσσει σε ”καθεστώς πρόσφυγα” – τους αναγκάζει να φύγουν.
Έτσι εξηγείται το γεγονός ότι οι εν λόγω Αφγανοί πρόσφυγες δεν επέλεξαν για τόπο διαμονής τους την γειτονική χώρα, μολονότι η Βουλγαρία ανήκει στην ΕΕ, όπως κι εμείς, αλλά προτίμησαν να περάσουν τα ελληνοβουλγαρικά σύνορα για να ζητήσουν πολιτικό άσυλο στην Ελλάδα.
Η απάντηση στο σχετικό ερώτημα που τους έγινε απ’ τις ελληνικές Αρχές ήταν ότι δεν τους συμπεριφέρονταν καλά οι Βούλγαροι (τους χτυπούσαν τους ξεγύμνωναν και τους έκλεβαν, κατ’ ομολογία τους), οπότε η μόνη διέξοδος γι’ αυτούς ήταν η Ελλάδα.
Όπερ σημαίνει ότι το σήμα για αφιλόξενους Βούλγαρους και φιλόξενους Έλληνες έχει ήδη περάσει σε όσους ετοιμάζουν απόδραση απ’ το Αφγανιστάν λόγω των Ταλιμπάν και σε όσους βρίσκονται ήδη καθ’ οδόν προς την Τουρκία ή τη Βουλγαρία.
Κι αυτό είναι άκρως δυσοίωνο για μας όσους φράχτες και αν υψώσουμε, όσα ηλεκτρονικά μέσα κι αν χρησιμοποιήσουμε, για να παρεμποδίσουμε τη διέλευσή τους απ’ τα χερσαία ή θαλάσσια σύνορά μας.
Με άλλα λόγια εθελοτυφλούν αν νομίζουν – σε κυβερνητικό επίπεδο – οι υπουργοί Άμυνας και Προστασίας του Πολίτη (Παναγιωτόπουλος και Χρυσοχοΐδης) ότι τα μέτρα αυτά θα σταματήσουν τους μετά Ταλιμπάν Αφγανούς πρόσφυγες, όταν αποφασίσουν να μας… επισκεφθούν μαζικά το Φθινόπωρο.
Εθελοτυφλούν αν νομίζουν ότι με τα μέτρα αυτά θα διασφαλιστεί το ”απαραβίαστο των συνόρων” μας, αφού για να επιτευχθεί κάτι τέτοιο χρειάζεται μια διττή προϋπόθεση: να έχουμε τη δυνατότητα και τη βούληση να σταματήσουμε εν τη γενέσει της κάθε απόπειρα εισόδου στη χώρα ”ανεπιθύμητων επισκεπτών”.
Αμφότερα όμως τα προαπαιτούμενα δεν είναι δυνατόν ή δε θέλουμε να τα εξασφαλίσουμε, γιατί στην πρώτη περίπτωση το καθιστά φύσει αδύνατο η γεωγραφική ιδιαιτερότητα της Ελλάδας (η μορφολογία του εδάφους της, δηλαδή).
Στη δεύτερη πάλι έχει αποδειχθεί ότι – κατά την περίοδο διακυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ (2015-’19) επιλέξαμε ως μεταναστευτική μας πολιτική το ”μπάτε σκύλοι αλέστε” των ανοιχτών (άρα ανύπαρκτων) συνόρων μας – ενώ τώρα (επί Νέας Δημοκρατίας), παρά τις αδιαμφισβήτητες προσπάθειες που έγιναν για παρεμπόδιση της λαθρομετανάστευσης, δεν φτάσαμε ακόμα στο σημείο της επί του πρακτέου πολιτικής βούλησης.
Συνελόντι ειπείν, και επί ΝΔ ”λιάζονται” Αφγανοί και λοιποί μετανάστες, πριν καταφθάσουν οι νέοι – μετά Ταλιμπάν – πρόσφυγες του Αφγανιστάν. Κι αυτό γιατί δεν φτάσαμε ακόμα στο σημείο να εφαρμόζουμε άμεσα, χωρίς χρονοτριβή, μια αποτελεσματική στρατηγική.
Δε φτάσαμε να αποφασίζουμε την επαναπροώθηση και απέλαση όσων παράνομων βρίσκονται στην Ελλάδα και ”λιάζονται” ως αυτήν τη στιγμή ανενόχλητοι (επί Μιχάλη Χρυσοχοΐδη κι όχι Τασίας Χριστοδουλοπούλου, με δήμαρχο Αθηναίων τον Κώστα Μπακογιάννη) στις πλατείες της ελληνικής πρωτεύουσας, αφού – πλην των άλλων – δε γίνεται λόγος για αυστηροποίηση στον τρόπο διαμονής και τις Δομές Φιλοξενίας…
Κρινιώ Καλογερίδου (Βούλα Ηλιάδου, συγγραφέας)